Ka Hae Hawaii, Volume 4, Number 27, 5 October 1859 — NA KE AUPUNI. NA KANAWAI KIVILA O KO HAWAII PAE AINA. [ARTICLE]

NA KE AUPUNI. NA KANAWAI KIVILA

O KO HAWAII PAE AINA.

Pauku 534. Na ka luna dute hui me ka ae mai o ke Kuhina waiwai, e hoonoho i luna dute no kela a n»e keia o na awa komo o keia aupuni, a na ka luna dute nui e nana aku i ka pono a me ka pololei o ka hana ana a ia poe luna; ae hiki no ia ia ke.hoopau ia lakou. Pauku 535. O kela luna dute keia luna dute, mamua o ka hapai ana i kana oihana, e hoohiki oia, a e kakau inoa oia i ka palapala hoohiki, imua o ka luna dute nui; a i ole ia, imua paha o kekahi Lunakanawai ma knna Apana, e olelo ana e hana oia me ka ikaika ame ka pololei i na hana i piili i ka luna dute, a e hooikaika oia e kinai. a e huli aku i na hana kue i na kanawai dute o keia aupuni; a e kakau inoa hoi oia i ka palapala hoo. paa, me na hope i ka luna dute nui, a i na dala a me na olelo hoopaa kupono i ka manao o ua luna dute nui nei Pauku 536. E hoike aku kela luna dute keia luna dute, ma ka hapaha makahiki i ka luna dute nui, i na loaa a pau o kana oihana me ka hooponopono; a e uku aku hoi ina dala a pau e waiho ana ma kona lima, no kela kumu loaa keia kumu loaa, i kela manawa keia manawa e like me ke kauoha a ka luna dute nui. A e hana no oia i napalapala hoike no na moku a me ka waiwai, i kela manawa keia manawa e like me ka manao o ka luna du(e nui. Pauku 537. E noho mai na luna dute ina na awa a lakou i hoonohoia’i, a e malama lakou i na buke hoike pololei no ka lakou mau hana i pili i ka oihnna dute, e like me ke kuhikuhi ana o ke Kuhina Waiwai, i kela manawa keia manawa; a e hoike aku lakou i na huke me na palapala a pau o ka lakou oihana, i ka mea i kohoia e ke Kuhina Waiwai e nana, i kela manawa, keia manawa. Pauku 538. E hiki no ika luna dute in» ua mai oia, a ina paha ua hele ma kahi e, alaila, mo ka ae mai o ke Kuhina Waiwai, aole nae no ke kumu e ae, e koho i kekahi hope ma ka palapala i sita ia, e hana i kana mau hana; a maluna no o ka' luna dute ka pono me ka hewa o ka hana ana a konahope, ma na mea i pili i kana oihana. Pauku 539. Na ka luna dute, ma ke awa kahi i hoonohoia’i oia, e lawe i oa palapaiu hoike, na palapala helu waiwai me na palapala e ae, e hoikeia mai ma ke komo ana o kekahi moku; e kope i na polapala helu waiwai a pau; e lawe ina palapala hoo"komo o na moku a pau, me ka waiwai a lakou i lawe mai ai; e helu ika nui 0 na dute maluna o ia waiwai, a e kakau ia mea ma ke kua o ka palapala hookumo; e lawe i na dala a pau i ukuia mai no na dute a i na palapala hoopaa no ka uku ana ina dute; e haawi aku i na palapala ae no ka wehe ana,me ka hoouka ana, i ka waiwai; e haawi aku i na palapala ae holo; a e koho me ka ae mai o ke Kuhina Waiwai.i na lunakiaime na luna malama i ua halepapaa, maloko okona apana, ke pono ke kohoia; ae hoohikime ka hooiaio i na olelo hoohiki a pau, i mea e pono ai kana hana; a e hiki no ke kwe ia mau palapala iloko o na Ahahookolokolo o ke aupuni, i mea e maopopo ai ka pono; a e han» 1 na mea e ae a ke kanawai, a rae oa rula i hanaia mamuli o ke kanawai, e haawi ai i> ia e hana, i keia manawa, keia manawa. Pauku 540. Eia kekahi hana i haawiia n» ka luaa dute nui e hana, oia hoi o ke kakau hoike ana, a me ka haawi ana i na pnlapala ae, i na moku Hawaii.

Pauku 541. E hiki no ika iuna dute nui me k:i ae mai o ke Kuhina Waiwai e hoonoho i Hope Luna I)ule no ke awa o Honolulu, e kokna ia ia ma ka hana ana i kana oihana, a c loaa i ua hope luna dule nei ka uku a ke Alii, iloko o ka Ahakukakukamalu e hooho.lo ai. • Pauku 542. E ukuia ka luna dute nui, he uku makahiki, ekolu lauaani dala, a e hookaaia i kela hapaha i keia hapaha makahiki. Pauku 543. E loaa ika luna dute ma Lahaina, ka uku makahiki, he urni kumamalima haneri dala, a e ukuia oia i kela hapaha, kela hapaha makahiki. Pauku 544. E loaa ina funa dute ma na awa o llilo, Kealakekua, Kawaihae, rae Kolo.a, ka uku kupono a ka luna dute nui e haawi ai, me ka ae pu o ke Kuhina Waiwai.