Ka Hae Hawaii, Volume 5, Number 11, 13 June 1860 — Hale o ka Poeikohoia. [ARTICLE]

Hale o ka Poeikohoia.

Ua oleloia mamua e paiia ka mooolelo o ka hana ana a ka.Hale o ka Poeikohoia ma ka “ Hae,” ina ua hana lakou i kekahi mea ano nui, a ua pai liilii ia i k§lapule i ka lakou hana a hiki i ka pookahi, lune 4, me ka manao e loaa ana i keia pule i kekahi mau mea hou e laha ai; aka, ke kaa nei ke kolu 0 ka pule o ko lakou noho nna, nole nae i hooko ia na hana he manomano ka nui. Elua wale no mea i hooholoia e lakou, oia hoi ke Kanawai e hookaawale ana he $8,000 no ko iakou ukii iho, a me ke kanawni e kupae ana 1 ka hua olelo “Kalepa,” ma ka Pauku 529 0 ke Kanawai Kivila. Aka, e makemake ana paha kekahi poe heluhelu i ka “H»e,”eike 1 na mea i hoopaapaaia e lakou, nolaila, e hai aku nei ka “ Hae” i kekahi oia mau mea. , Eia:-— Ma ka poalua, lune 5, ua heluhelu ia mai he palapala huopii no Koolaupoko, e noi ana, e hooeihiia ka uku makahiki o na Kuhina b ka Moi; e ho.okuu ia ka poe mea keiki ole i ka &uhau kula; e hoopau ia ka noho aupuni ana o na haole a pau, no ka mea, wahi a ka palnpala hoopii, ua makemake wale no lakou e hoomahuahua ae i ko lakou uku. Olelo mai kekahi, e waiho kela ma ka papa, aka, kue ikaika mai o Kalama i keia manao, me ka i aku, oia no ka makemake nui o kekahi o keia lahui, a he kuleana ko lakou e hoopii no ia ; ua hoonaauao ia keia lahui, a ina ua makemake lakou e malama ia lakou iho, na wai la e hoole ia lakou? He wahi olelo akahai paha keia a Kalama, aole nae i pakele ia ka palapala hoopii, ua waiho ia ma ka papa. Ua heluheluia hoi kekahi palapala hoopii no Honolulu, e noi ana e ae ia na kumu ao huln no na eiala he iwakalua no ka makahiki hookahi. t . Ua hoopaapaaia hoi i keia la ke kanawai e pili ana ika poe laau lapaau. Ua hoopukaia ka manao e hoololi ia kanawai i mea.e hoopili ia i na kahuna lapaau maoli, e papa ana lakou, aole e hana, a e ae ia aku i na kahuna pule e lapaau ai. Ua kue mai o Ukeke i ka manao e papa ia na kahuna Inpaau maoli. Olelo mai la oia, ua nanaia mai na kanaka maoli me he mea ole la, oiai ua hoohanohanoia na haole; ua akamai io ka haole, ua akamai oia i, ka hawawa; e pono ke makaala na kanaka maoli i na haole, he maalea ko lakou; ma ka hana a na kahuna lapaau haole, ua make ka Moi a me na’lii; nolaila, e waiho na kanoka maoli me na kahuna o lakou, na lakou e hana. Ua waiho hoi keia ma ka papa. Ano, auhea oe e Ukeke! nohea mai ka ike au e hoopaa nei? Ua puoho paha oe i ka hihio, a ua kaili ia ka ike 0 na haole i loaa ia oe e na hanehane o na kahuna lapaau kahiko, a na lakou i hawanawana mai iloko o kou pepeiao i ka ike o ka wa mamua ? Pela io no ika nana aku. Eia ka manao o ka “Hae,” ea; ina ua uluhia kekahi i ka lapu e hoomakapo ai, e pono no ke mahiki ia, i pau ka powehiwehi o ka ike. Aia a mahikiia, e ike ia paha, no na haole mai no ka naauao o keia aina, a nolaila, ke manao nei ka “ Hae,” aole pono ke hoowahawa aku ia lakou, me ka i aku he poe hawawa lakou. Aole no i hana ia kekahi mea nui iloko o na la a hiki ika Poalua, luoe 12. Aka, o ko Ukeke mau manao ke keu o ke akahai. Ua hoopuka hou oia ika manao e hnolako la ' na Lunamakaainana i na Hoailona Uku Leta, ana ke Aupuoi ka lilo. Oia kekahi mea ana 1 hoopuka ai, eia ka mea hou aku, oia hoi, e kena ia aku ke Kakauolelo e kikoo noloko ae o ka Waihona, i ke dala uku o na Lunamakaainana. Auhea auanei la ka hoi ka lua o ke akahai e iike me ia ? Aole paha e loaa ia’na. Ua ku maoli anei ia ika wehewehe aoa o na pilikia o oa makaainana.