Ka Hae Hawaii, Volume 5, Number 13, 27 June 1860 — Ka holo ana o Hokuao i ko Nuuhiva Pae Aina.—Helu 4. [ARTICLE]

Ka holo ana o Hokuao i ko Nuuhiva Pae Aina.—Helu 4.

Omoa, Fatūiva, Aperila 17, 1860. ; I ke ku ana o ka moku ma Oinoa, hnlo koke inai o J. W. Kaiwi, ke kumu e uwe aloha ia makou. Nui ka hauoli a me ka waimaka i keia halawai ana ma keia wahi kaulana o Oinoa nei. He aina pali loa o Fatuiva. He pali kupono. He pali kiekie. He pali nani, a he weliweli hoi i.-ka nana’ku. He pali ino loa i ka hele ana. Aolo .loa e hiki ke hele kaapuni. i keia moku, aole alanui mauka. I ka hele nna mauka halawai makou me Hana Nupaiaina ka wahine a Kaiwi, a me na kaikamahine elua alaua. He kahawai nui o Omoa, o ka nai o na kanaka maanei 525. Maanei kahi e noho ai o Makunui, me Puu o kana hunona. Ua holo e no laua i Nuuhiva, aka ua haiawai au me laua ma Hanaiapa ma ia.hope mai. I ka lele ana iuka ina Omoa, nui loa na kanaka a me na kamalii i hele mai ma kahakai. Olioli na keiki. Nui ko lakou mnkemake e paaka lima, a hele pu a kamailio pu. Eha a e ono hoi i paa ka lima i ka manawa hookahi. A ia k.omo ana o makou iloko o ka hale piha loa ia ina kanaka, e kaoha ana. Ua hele mai o Aberehana Natua me Heheka kana wahine, a o Josepa Nūiikai, o Ena Hipa'hipa a me Elizebcta Kahia, ka wahine a Puu, ke kaikamahine hoi o Mokunui. O Joba Kabetaivavau ua make ia mamua aku, a o Puu ua hala i Nuuhiva. Eono hoahanau e o!a ana ma Omoa, hookahi i make. % Nui ka hauoli a me ka pomaika i ka halawai ana me keia mau hoahanau. Ua ike maka makou i ka hana a ke Akua ma Fatuiva nei a me ka hua mua o kpna Aupuni no keia Pae aina. Ke kupaa nei keia poe ma ka pono o ka Hakū, oluolu loa ka maka o Mereha a mo loaepa, no ka piha loa i ke aloha ame ka olioli oke Akua. Ua akamai o Aberahana ma ka olelo Hawaii a me ka oleio haole. Ua ao hou ma ke kula a ua ike i ka heluhelu ame ke kakau. He kanaka oluolu loa hoi o ionepa,. He kanaka launa nui, he kanaka ike hoi. He alii ia. He luahine loa o Ewa, Hi-pa-hi-pa. Ua kokoke pau kona noho ana ma ka honua 'nei. Nui kuu aloha ia ia no kona huli ana ma ka pono a me kōna hana ana iloko o ke Aupuni o ka Haku i ka hora umikumnmakahi. He hoahanau oluolu hoi Keheka ka wahine a Aberehana. Ua lana mau no na hana a ke Akua. He wahine opiopio a maikai o Elisebeta ka wahine a Puu, a ua launamauma ka pono, aole makemake kekahi o lakou e hoi hou ika aoao a lakou i haalele ai. Ua kamailio nui au me na hoahanau a me na kanaka ma Omoa, a ua heie nu inka ioa e makaikai. Komo au iloko ona hale e nana i ke ano o ka noho ana o na kanaka o e kuka me iakon no ka pono oka Haku. Oluolu lakou ika olelo ana, Aole nae i pau ko iakou kuhihewa a me ka makemake o na kuko o ke kino, a rne ka aoao o na kupuna o iakou. Ke noonoo nei kekahi poe, aoie e pau ka huii ona mai. Ika ponkolu, la 18 o Aperila hele au e nana i ka hoike kuia. Nui na haumana maanei, ua 53. , O ka poe ike i ka heluheiu 38. Kakauiima 25. Maikai ka heluheiu ana ame ke kakau ana. Akamai maoli kekahi mau keiki maanei. Nui ka poe mahi ai ma keia kihapai, a nui hoi ka hua i hanaia Ua akoakoa na hana a pau ma Omoa nei i na makahiki mua, a mahope holo kekahi poo i Hivaoa e hanai ka wahahee a nolaila Maikai ka hana a Kaiwi ame Ha* na ma Omoa nei, aole molowa aole pauaho. Nui hoi ka poe i launa mai me ka mahalo. {Aoh pau.) ■