Ka Hae Hawaii, Volume 5, Number 19, 8 August 1860 — Na Kumu a me na Kula no na KUmu. [ARTICLE]

Na Kumu a me na Kula no na KUmu.

Ma na wahi a pau, aole no he maikai o na kula, ke ole ka ipaikai o na kumu; malaila ka pilikia nui ona kahukula maanei, o ka hapa ona kumu akamai. He 290 na kumu maoli e noho nei, aole paha mea makaukau ioa e like me ka makaukau ina Europa a me Amenkahui; aka, he ano makaukuu no o like me ko Hawaii 'nei, a he poe kanaka ano maikai no ka nui o lakou, no ka ike a no ka noho malie. Ua noho nae kekahi poe nia ka oihana ao, no ka mea, aole mea makaukau ioa e pani i ko lakou hakahaka ke hoopau ia. Ua noonoo nui ka Papahoonaau i ka mea e loaa mai ai na kumu kula akamai, o kekahi hana nui ia ma Lahainaluna, mai ke kumu mai, a ua aoia na haumana malaiia ma ka oihana ao, ua puka mai no kekahi hua malaila. Ona kumu he 290, he 140 no ia kulanui mai, a iwaena o luknu na kumu akamai a me na Kahukula no hoi, a i ko’u ike aku, ua mahuahua i keia manawa ke akamai o na kumu. ( Aoleipau)