Ka Hoku o Hawaii, Volume XII, Number 2, 7 June 1917 — KAUHANE AME EWALIKO (Kakau ia mai.) [ARTICLE]

KAUHANE AME EWALIKO

(Kakau ia mai.)

j 1£ k« Hoku:—E ae nvai ia'u i kttu | W4tbi kaawale o kino. "1 hoike jaku ai hoi a'u i ko'u tnau wahi uiai na.o pokoie e pili ana uo keia .Eaau f iiioho e. aluaiu uei i' ke Kalaua Luimhooaiaiu o ko.kakou Kalana. Aoie au e kamaiiio nui aKU ana uo Kauh<tke a i.i» ka mea. Eia no oia a®e kana mau hana nuaikai imm o ko kakou mau makaE. ninau pokole uae hoi kakou. Heaha ka Kauhane i hana ai a i hoao ai paha e hana no kona lahui?, Ua hoke ia *uai ia'u, ua hana oia ā k« hoao nei i kekahi hana iuaikai, oia hoi ksia, ua koi ikaika aku oia U«a ke aoo JVlakua ina Kaotma Hana j Alanui e ai kekahi a e hoiliili keka■hi oo na ia UA.. lua be oiaio keia, nani. oiaeii ka hana a keia tuoho. Heaha hoi ka D. K. Ewaliko haiia i kona wa e noho Lunahoomalu uua. A eia (he iohe pi>no k«)'u mai kona waha niai) "Kii oukou iku oukuu iuau wahi |fenikeni i ka Luualiouiai, o (G L. Desha ka Lunahooia ia aianawa.) a iin kakou i kai epa W'AHI WAI Ai, a iiewa ae ka jwaha hookahi no uku, he nele, ha hune, he pilikia f aoka i liope loa, he pan i ka Hale Paahao/': Ea, aioha ole" ti>aoli keia noau olelo j l a keia moho e hoao nsi e kaili i kahauohaao e paa ia oei e ke kanakaj

makua, kanaka e liono nei e impai i koua muu hoa "kanaka iluna i ke kulana ulakoiako ame ka maemea. Ua makemake loa au. e haa wi mai aukou e ka poe -piana Koho i Balota o keia Kaiana i ko oukou noouoo akahele loa ana maluna o ke.'a iuau. moho e holo nei. .IU ninau la aku la kekahi Ahkai Nui o ka Aoao Demokaiakii. ,I E. he&ha hoi ka mea ou eae ole neie.hoopkohu ia D. K. Ewaliko i Hope nou xna ka oihaiia au e paa nei, eia kuu.i uane. Aole loa e hiki ia'u e hilinai iiaia t ma kekahi kuiana maioko o' ko u Keena Oihana. Ao ke kumu ua ike no oe." . : E, ena makamaka iieiuhelu <t ka Hoku. He mau oielo ano nui loa keia i hoopuka ia e keia alakai nui' oka aoao Demoka!aka, a oukou el noonoo akahele loa ai. lua ua hikj I ole i keia alakai e hilinai i «keia i mohō ia wa. Pehea hoi e hiki ai i keia alakai i keia wa e hiliuai hou iaia; Oiai, oia Ewaliko no hoi ia wa, oia Ewaliko no hoi keia i keia wa. Aoie i loli hou ai kona ano.

Ina ua hopohopo keia alakai ia Hwaliko no ka hana iloko o kon*» Keena hana. Pehea iiio la hoi knfeou ka poe mana koho o ka mokupuni holookoa e haawi ai i ko kakou man -hilinai ana no fea mea, o ke ke»;na hana al Ewaliko e alualu nei', aole ia no ka| Haku hana hookahi, aka, nou ame a'u, a no ka mokupuni holo okoa. 9 mamuli o ka hilinui ole o keia aoao Kalaiaina ia Awaiiko, oiai kaj maha o ka hoopanopono Aupuui Kuloko a Kuwaho īloko o ku poho o ko lakou mau lima. Ua nele oiaoli oia (D0 ai>au. A i ole ka lokon aikai o ka Makainui Repuba-1 lika, loaa ai ka hana ana e paa nei,; aolt nae ma ke ano i hilinai ia aku, aka, ke ano kalaiaina wale no. B hoomaopopo mai t,o hoi kakou e ka poe mana koho i ke kupouo ole maoli qo o Ewaliko lilo oia ke kulaoa a Kauhnne e paa nei uie ks haiiohauo. I ka wa a k uia aouo Kalaiaina i hoonelfe loa ai iaia, ua •po koke aku ka Mak&inui o ka KepuE&lika u hoonoho iaia i Lunapaahao. l T a mahalo nui aku oa Oemokalaka i keia hana al.oha a ka Makainui Repubalika, a oia no paha ke kumu i kokua ikaika loa ai na Oemokalaka e puka hou ka Makalnui iiepuhalika i haua aloha | Aku ia lakou. (Mahopeiho uo uae J,,u ko iakou Uki pau-p&ka aua oi>ou jauaUkoui keia kau Holo BaloU jiho k nei i hala i uiau moho nu' kela Ume keia kulaua ! like ola, a no ka j loaa aua paha i kā uiai auu o jka wa«vae Coold hiki oU> ke j hooko ia mau.mw ahaue paUualolo a lakou) īua ka aoao hoi o Ewaliko. j Heaha kaua h'ina, akhu. I ka haua ; aloha i panai iu tuai e ka mikaiuui liepnhalika. A e ju, *'E, e «ia mak:unui R<*pubaliku uitiik.it. Ue oiaio, hnn.u »nai vh? ia u» ua Uoaahu jiuaiooU'u. Ua ho.nuu wai uiai oe > i au u ua ha<iwi t mai oe ia u iua apau « ikuio ai ka noUo houua,

I fii>h, » nou au e hoounaikai nui aku aei, uiau uiea apauA,i uku hoi ma ko'u aoao no i;eia mau hana elona au £ hoike e aku aria au ia oe. v E hoio kue ani» au i ka Lunahoouiiīlu Repubiiliku, kn liumiliooiualu a k v aoao RepuhalĪKa, no-ka-mea, he Deaiokalaka oiaio>au, & he-aoao Demokala ko'u.'' j Ma keia e<.in&opopo loa ai i.ka ! i poe heiuhelu o ka Hoku ka haua i I hana ia mai, no ka . liaim alohu ij hana aloha i hnna ia aku Aua | pololei uiiioli no ka olelo a Keln a!a kai nui o ka aoao Dt'tnokalaka i alelo ai nie -kn, hunnhum ole iho „"aole loa e ; l§'u <:■ hiliiiai ia D. K- Ewalik'o e'liana ilnko o kou Keena Oihana." Ke wāiho aku nei kou «>ea. kakau i keia inanao i mua o oukou e ka poe maiia koho bhlota o ka Mokupuni o Hawaii, a na oukou e kaopii^iui Owai la o laua nei i Uupoiio no ke Knlana X/.unahoomalu. O D. ( K. Ewaliko piha. ka mea i hoowahawaha ia e Kooa Aoao Kalaiaina, a e ole ka Makainui Kopuhalika, 'oia ia bi.ni.ke.-« msrla ke ahi/' A i uie o San> Kauliane pahu ka i.n-ea nana V paa nei ka hiinoliauo o ko ka£pou Kalana, ai hele aku koaa kaulana a mahalo ia a puni ka Aiua M-ukua E nihi e ka hele mai hoopa, mai pulale i ka i ue a ka mak.a, no makamaka o ke aloha, koho lokahi ia Kauhane a lunakila . Me ka nmhalo, PUNAHOA.

He.kakai.kaDi io:i n.-:. poe i hrle ae h<volohe i ka luuMeln a na De!nokalalgfma ka ha!a\V;ti o Waii akea, lu.ie 1, 1 ( )J 7 M<i ka i)«la\vai ana ma Wainkea. I lune 1^1*917, ii:i p i:ia ia nae OJ. P. Hale i kona hoakaaka aku i ke' kumu o kona -ana i ka Hoike ake Kon.it:> Aimole]./ i; ka ])o!ht>i h na Hiuia Alan-ui.. ni' !:ilo o ua Kou)isina Alanui, ae ka-ili ana ;h« ia uiana mai ke Kaiima aku o kii lehuleh.il. Ua ipāīama ae na .vi a , mu o ka Apana o Hilo Hema, halawāi ea inu ke awakea. o ]ta Poaouo i hala, a ua hooholo iokaln ae iakou, e kakoo ikaika bau3uela Kauhiiue me kona paalalo kupouu E eha loa aua paha oJ. P. Hale j keia naanao 10. kahi ona liniahana alanui o HiJo Heiua. 'Ola ia- kini ke a mai la ke Ahi." _

Ua hoao ae 1a kek»hi mau Demo* kaiaka e hoohaiuu rama i kekabj Pukiki hoomauu wai o na Ala nui 0 ! Hiio Hema nei, a ua manao keia -?nau Deuiokalaka, oka maunu ihe la ia e ioaa ai ka maunu balota uo ka' )auā makau lawaia: Hokai 110 lioi ua maunu ekaeka. he papai Ka in e hoi ai. He hana kulunua no na 0 keia i ka iawaia "paoahi' , o K? Oia o Hawaii- j "Heaha ko makou mea a nana-l maka ai i ko makou Makua loko-l maikai, oiai, o l?ana*mau olelo ao, | aku i ke ano kanaka-makua, he! ! mau olelo ia e hiki ai e hilinai ia' |aku. He roea ole ia makou nal lOlelo J. p. Hale ia' | KauhBVie, oiai, ua hoike mai Va' i lehnlehu iko lakou hiHnai ia j ( Hale ma ke kau koho balota i hala ' !aku nei, a ua haalele ia oia o 11 kauhale, t»e hana mau no i kana! I hana imi punahele m.i ka anee pe- | kapeka ana i kona mau hoa kauaj'ka," Oi& ka olelo a kekahi KanaI ka hana alanui o Waiakea. '"Aole he manaolaua ao Ēwaliko tna ke kulana ana e alualu ueij oiai, ua loa mak iu ua! Limahana Alanui i kona kulana ky hoi hou ae oia ka hoeuli o ka moku Kalana. E ku aua ka iliu o ka moku Kaiana i ke kihioka| Hnle Pohaku o Pikoka." t> kekahi o na ulelo a kekahi o ua, Limahan» Alanui k&hiko o Hilo, -