Ka Hoku o Hawaii, Volume XII, Number 4, 21 June 1917 — NA HOINAINAU KOHO BALOTA O NA KONA [ARTICLE]

NA HOINAINAU KOHO BALOTA O NA KONA

I knu Hokn maikai; i E o'uoln mal i kekahi wahi kowa kaawale o kou kino no na lono kt)ho ha!ota o na la hooilikaua i hala ihq la, ao na mea hoi nnna i haonaluea jae 1 ka trmnao o kekahj poe-Koho-balota no nā haua a ka Qihatta Mnkai o kukou. ..•/... - ■ i ■ ■ ■■ ■„■ .■'..■ *■», .■■ M ali4pe koke iho no o ke koho balota wae uaoho. a oial uo hoi e hakoko ana na kulai Moho L.utja.huomalu, ai owili pu ia aku hoi na Senatoa o Hawaii Komohana kulai pu «ma i ka Moho Lunakiai ma ka aoao o Hawaii Komohana, ai bmo p« aku no hoi ka Lunamakaainana o Hookena, ua manao iho la hoi kou tnea kak-iu, no ia koho ba!ota <yae rr.oho la hoi ka hahana o na hooilikaua'ana, a oiai, ua wae ia ae la hoi ka Moho Lunahoomalu o ka aoao Repul>alika, ae liio au» la hoi keia i mea e ku !ike mai ai na; Repubalika a kakoo i na moho i wae* ia o ia aoao, eia ka aole pela ka'u i hoomaopopo iJio nei ma na Kona nei i keia :uan la i bala keke iho la. ' 0 keia raau Senatoa Repubalika, ua hooinau aku la no i ko laua kuhvi ana ia Kauhane ka Moho Ki'!pubalika, ao fea Moho hoi nana i hnohanohano loa o Hawaii Kotno-( hana ina na makahiki' elua i hala ae nei, a pau pu no me knhi Lunamaka?inana o Hookemi. 0 kekahi hoi o na tnea h&ohao nui loa a kou oiea kakau e ka Hoku o Hawaii. oia no ka oili ana tnaī ' 0 ka Makainui lanf.k'k o ka aoao Repubalika, a hoohelelei olelo iwa- r ena o kona puuln makiii, ai kona mau kakoo hoi e kulai ia Kauhane, a ia Kuliana leti ame Akina o Kohaia, ao kekahi ia o na oaea hoopahaohao ma Keia kulana hoohana Kalaiaina o ka Makainui Repuhalika. Kai no hoi ua hala aku ia na la hakoko tna ke koho wae iwoho, eia ka e n.ee hou mai ana ' ka Makainui me kona puali makai e kulai hou ī na moho a kona aoao 1 wae ai ma ke koho wae moho. Ē aho no hoi paha ke kulai ana ia Knliana leti, oiai, he moho aono ōle ia i holo īho la, aka, o ka hoao ana o keia Makainui e kulai hou ia Kaahane, be haua hoopaipai kohu ole maoli a k'ā Makainui i hoohana iho nei mahope iho o ke koho w»e inolio, a ke hoomaopopo loa nei makou i na Looaiai ami a r<?i "Hoku o Hawaii" i na y 'la i hala aku uei, * 4 He Rejiubalika holo kei/i iluna o na lio palua." Aole wale o kona hooikaika ku--lai wale ia Kauhane ame Akina | mn, aka, o ka hele pu o na Makai le huoikaika kulai ia Kauhaue ma, l\ia hoomaopopo loa ia keia ma na | !a i hnla koke ih<|> Ja, ua ae <a kekahi makai o Kona Akau nei imua o kekahi Paphāna Hana Alu-j nui. a koi iaia tnfe na nla he umi, e lilo i kulai ia Kauhan« iwaena o na Paahana hanal alauui o Kona Akau nei, eia nae j ua nani ka pane a kelaPaahaua alanui i ua makai nei, eia ua oaau olelo nei. kena mau | elala au © koi limi nei e hooika . ika ia Ēwaliko, a kulai hoi ia Kau. j haae, ke mauao nei wau he uiau da., la waiwai ote au, oiai, he pulej hook&hi paha a jpuehu aku kej.ia mau diala, alaila, pehea ihu iu ko'u pono iina keia r»ua aku, ke kulai aku h' kimiakaia aku hoi i ka Maka hana *a makou na ps>e hana a!aim'i? **Ua lilo keitf mau olelo a ke keiki ō na kopaU ame n« kipikua i mea es I kaanini a» ka īuda kumakaia. Aole ■ Uvale no hoi o keia hana wale nol \ ka mea i ia <* na makai o iKona Akan, aka, e'hahai loloa i mau ia ana na halawai a na poe ■ i Hepnpa'ika e kekahi o na poe tna-! Ikai, «i toaa ai palia ke Kiu nana e! j hoike aku na olell* * rm poe «uk ka ■ o Kauhane ma, a aole no i' lpfc» ilaila na hana kulai u na pualr I «aakai © lik*> pahai me ko kauoha i' l|oa« nmi ia lak<ui mai ko lakoi) | Poonul mai. aka. haalele iiaoli uo Ikekahi makKi \ k n& haoa i 1 uku ia e ka leholehu, a hele i ' k» hooikaika ha!ota i Waimea, ae . komo kauhale auS| ma ia tuau wihi |UO ke "kulai Kauhaue ajue | kona poe, 1 .a a.ilo tu> Uui i pau jwale ilaila, aka» hoeapu uiai pe*

•uu liiu kii luiakai li« <'ikiiika haloia . ,it elwāi.l..'., DJ. .P. Huie, kekah' ■ hoi o na kanaka o ka aoao Repuhalika, a he Hope Lunapaahao hoi no ka Halepaahao o Hiloi ai jLikali pu ia mai hoi e Keahi Lihan, a ua lohe aiai wau he Lui.apaāhao rio eia no Olaa, a ua maopopo loa tua keia mau hana, ua komo poo loa ka Makainui Sam K. Pua iloko o ke kokua kulai i ka uioho'a kona aoao i: wae -pono ai ma ke ka u kohi> wae moho. O kekahi ona ,mea e wawa wale ia nei i keia mau la ma na Ko«a nei, oia no ka hookupn dala o na makai no/na lilo o 'ke kulai ana i# Kauhane ān,e Akina ma ( aili'a nanā ku he mau liiohiona ano oiaio no pela, aiai, "ke I pua no ka uwahi, alaiU, he ahi ko lalo " , - Hala aku !»ei hoi ia poe «akoo Ewaliko, ai ka hoea r.na uiai nei hoi o ke KakaUolelo o ke Kalana, ai ukalLia hoi e Keoni Kai, ai lawe mai hnī i na balota koho tio ka la koho balot;>. a he mau Repuhalika no hoi laua nei, ao ka mea kupainaha loa i ko'u manao, eia ka i . īawe ba!ota mai, ai helei pu mai. no e ' kulai i;< Kauhaue" ka moh'o hoi o ko laua auao 'i 'Wae I poiio ai, a uh haiolelo ■kuhii ae la n » o Kē iii Kai ms Kaihia ia Kauhane, ae paa ana nia ku.na. lima he "wahi apana pepa hele a ■ minomino," ae noke ana no i ka houiH i ka hewa o ka aie o ke Kalana maiuna o Kauhane, 'ae ule kō ma-l kou Lunaalauui makaahi, pane ia kela mau oleh# kulai a keia niaii R6-' puhalika ia Kauhahe ;ria. I Ma ka ;!a koho b;)lota iho nei, nui ka ikaika kulai oke Senat-ia o! i ' ia Kauhaiīe, a aolē j | r maopopo ia makou ke kuiounu! o keia kulai ana o keia Repubaliko. i k : a moho Lunahoomalu :wae pono ia ma ka la koh.i wae Uioho, ao ka hanehano hoi a Hawaii Komohana e haaheo nei. I ,ka lohe pu rnai lio hoi ma ka pahu koho o Hookena, i ka wa o kekahi poe himeni e him-eni ana i keia himeui liula penei. Iloko o ke kulai o Lasaro, . Am'e kona poe uiakal pu, Lanakila no o K'iiiaira mo Kauhane. , Ua i mea hoawaāwa loa J i ka mauao o ka Lope Makai Lazaro, a ua hele okoa oia e hoopii imua o ka P-ap? Jtf*na',Koho Balota, j,e kipaku ia aku kela. poe himeui, aka, ua hoole mai ka Luuahoo-; malu o ka Papa Koho baiota, aole kela mau hiuieni he uiea hoopililiia mai ika hana oka Papa. Ma kekahi mau pahu .koho e ae t;o hoi o na Kona uei, ua hoomaopopo ia no ka eleu maoli o na makai ma ku makaala i n& hana koho ba]ota t ina paha me ia ko lakou nei naakaala i ke kiai maluuia aua, aole i kana mai ka uui o ka pomaikai o ka poe hookaa auhai? o keia Kalana. / ■ *

| lua ua hiki i keia uctau makai e i haawi i ko lakou ujaaawa. ma na j haua houikaika baiota, ao ka haua ihui auie na lako»--ia hana, alaiia. jke uuanne nei keia ujea hookaa auhau, he «nea pono iko kakou Papa 'Lunakiai e huwwi uiai i ka heluuu 10 na inakai, koe hoi ia mau" iwahi keuikeni no uaa.kou ua poe nana alanui. i o>vau iho uo ] ' KAMAKAHONU. | i E o ua Kona, ua , hoouee na Papa Luuakiai ia haua, | a ua oki ia ka ujsu u kahi poe. a |ua noopau ia uo hoi kekaui mau i kulaua ku iiieu ikae i hoo-1 Loiaopopo i>> # ua nui ka hauwawa o 1 j keia tuau la uia ililo aei a ke oie- j jio kekahi puulu uka po«» i laejhi ia ke kuliua o |ia wawa« ( e ha-1 ana "Ku Maluiuai" o kakou i. Ike Aupuui o kakou iioko I o ka liuia o ka ae jfcukala ia ujai ka "ke kauawai koa'* tua Kniauu o kakou, . Aole 'ji uiaopopo na kuīuu e loaa ai ia Jjmana i ka o ke KaLaa o | ijHavvau, oiai, aole he hauuaele i' 1 i ulu tuai a Liki ,ol<J i iia ' iuaua j haupuni Ka!ana M (ke lioouaalu, aej ' j hiki ai la hoi .• ;u:ii ko Kia-j ljaĪLia (ka «uea waie uu i ioua kaj 11 iuana e kukahi i lje kauawai) a ku-| t kak uo i ke kauawai kja a\,i kej » Kalana o Ilawaii. 0 i.a Ua u,4 i Papa l.unHkl-.ī i :ho ll i keia! t maii la, no ia' Uoko oua paH'iia ' " o ko lakou mana i ko Kat\awui Ka- j 1 laua i haawi h ; i-u. I