Ka Hoku o Hawaii, Volume XII, Number 8, 19 July 1917 — KAAO HOONIU A POOWAI NO KA-MIKI [ARTICLE]

KAAO HOONIU A POOWAI NO KA-MIKI

Ka Hi ? ai<a Jole u ka Pi>nu La'j Konu Kai Opoa—Ke Aiw.iiwa !Nan« ! līoohok? o Lmi-Nuu-a N uu'-Poei e- K -Po a m*; ka ?uk u' 1 - Akua ona Paiiku'i.Ema ;> Heha W'aipio ika Noe—-A o ka ' ! lali Nana i lawe a lilo na Lehn Kauht((!i o Kalokmiu, ■ o ka >fi Kui-hu lt'r . t I'u.ik" MAiIELE XXIX. Ke kii ana i k« L<>ho ia K-.lo-kunu- Ka MookUi <> Anaehoomaiu •a nae Puako, K« Mo.ilelo o \Vaawaa a iae. Anahuiu ua U'akna v, Anaehoomalii a ine Puako. Ko Mooleio o Kalokunu. i\a Joaa ana. Maanei e kamailio ni k.ikou nr ka iooolelo o Anaeheonialu a me Pnako, a tne ka niMlelo o ka loaa ana o kela leho kaulaoa loa 1 ka ai. O WaaWaa a m« Anahulu na maPualaa he kane oia, o Anaehoomalu he o Piu.ko, he wahine a o Ma«iioa he keiki oia-hu epaep.-i. 0 kahi i uoho ai o keia ohana aia i ka palena o Kau a me Puna, a aia no hoi ilaila kela puu e ku nei o Pualaa a hiki i keia la. Oka tiaoā a Pualaa o ka lawai'a hee, paouou," hinalea, kakauliu a pek 0 ka- puni a keia rr,au kaikamahine ka Anaeho m-aiu pnn: hōi 9kn paouou, a o ka PuaKo ho ō bft hee, Ina wa a pau a Pualat e holo ai i,-k.a lawai'a a hoi ,mai ( biki mua akei ana ka. a wahine i k< awa a pau naua ae la no ria i'i maikai a pau a koe na' i'a ino Pela mau no ka hana a ke kaikoe ke e hoohoka mau ai ina kaikua hine o Pualaa,' elike uo me k; haaa tv.-,\v. a na kaikoeke i ka han? - ino. A n.i keia hana "Tnau a .ki kaikoeek a me ke k'ieoie niai n< ijoi oko laua kaikunane, ua lioo huakeeo maoli laua a hoohiki pa< iho k e hele ana laua a e haale 1' ana laua ina makua, e, hele a«a lau: a o na kaae iawai'a paouou, a la wai'a hee elike uie ka laua mai puni. Haalele aku Ja laua in; makua a me ka ohana a ku ae h a hele no ka hoopuain: i ka puni 1 ko laua hele ana, a hoea i n: Kekaha a ma kahi i kapaia o Ka paiaoa ua kipa kauhule aku la lam a hookipa ia aku Ia iaua e kekah: wahine alii nona ka inoa o Kuai wa. Iko laua kipa ana ano kf o keia ma» kaikamahine, w kooao aku la no kn enakemake iloke o ke alii wahine Kuaiwa a manae ibo la e au'a ialaua ma ke ano i •oaan kaikamUhine hoekama, Ua ninau oaai ia no nae o Kuaiwa i na kaikamahine. E hele ana ihea ka olua huakai e »a kaikauiahine? E hele ana ka naaua hunkai no ka imi ana i na mea e loaa ai ka maua puni, oinau hou mai la ua alii wahine nei. Heaha ka olua puni a olua e hele nei e imi? Pane aku Mnu o Anae* hooooalu. 'O ka'u puni ea? oka Paouou, a ua hoohiki no hoi au e hele e kaapuni a o ke kanaka lawai'a Paouou. oia ka'u kane e hoao ai, a oia keia liuakai hele ia mai la i ka 1-oa n<> ke alualu i ka mea e loaa ai kapuni. Ao kua kaikaina nei no hoi, o kana pnni no hoi o ka Hee, a ua olelo oo boi oia, o ke kanaka lawai'a Hee no hoi e loaa ai kama puni, oia no hoi kana kane e noho ai, a oia ka wiaua huakai i ku mai ai a hele a ha } alete aku !a i ko maua mau makua a me ka ohaoa mahope me ka nana ole aku i ka leo uwe hooalohuloha mai a ko maua makuahine e helu mai ana no maua, a ua haalele aku la maua in leo uwe o ko maua makuahine aloha a ku ae la a heie, no ka hooko ana i ka maua hoohiki paa uo ka maua puni, a me ka kni ana i ka mea e ioaa ai oa puni nei a maua i ku mai la a hele i ka loa oke alahele. lua kaikamahine e kamailio oU i ka Moo(|fo o ka laua fau»kai, oia no ka wa o ke ahl wahine Kuaiwa i olelo mai ai. Ina oia puni o ka Paouou ea, alaila, e loaa ara ko puni. 0 knu keiki ēa, o kana lawaia punalielē loa 5a *ua holo akn ne! no i ka lawai'ā Paouow a o ka hol mai paha koe O ka inoa o kuu keik? oia o * KaipuakalauLini, & owai hoi kou

iu.m v bt: Uiit(vuu>>ihVnd. u Aaaei'Wai l.ai kfl Ji -•••< " >:• • k k iīiiri . 0 Puiikii ir- 'H. Ia lakou no <■- v> i ;ijii ijji eii.n ;i(ia* o N'aiplia-kaluelai-i, a uia uo ka \va. «, na knmika- lawelawe . o kelii wahine i !in!;i nku ui e hapai i kn waa,' «a hciv u >»:i pelt- i k?i Paouou. Ike k<»u aiiu o ka waa iuka ua h.ele nKu ia no o Anaehoomalu a hopu i ka Paouou a «oh j iho la 110 e ai i k i ]nuū o k:i )u'lo aua mai e iiiki i K;t ioaj» aii.i No ka loaa au.i o J<u Anaeho.»timlu kane ■Ja- ... Paouou, tia noh'* iho la oia riie karta kime, <*»" n. n.i ka ima e 0 iifi o Anaehoomalu a hiki i 1;-, y o Kuaiwa a me Naipuakalaulanī h? 'iiwn nooku poliak.u■noi.i e Iku ti.?i iloku o ke kai mamua aku o ;k« a\vtt pae waa o Kapalaoa a hiki ino i keia la a' Ka-Miki e t.la)i aku )a ia Kalokunu ka leho■ aiwai'wa o ika uiakani kuehu lepo o Puako. 0 Puako hoi ua haalele aku ia oia 1 ke kaikuana a hele aku la <>ia e imi i mea e loaa ai kana puni. Hele keia a hiki i AV r ai tua a hoV kipa ia e kaiuaaiua oia k-aha a niiiau mai la kamaaina.- Ha'i aku la ktia i ka niooieio <> ka Jau*> hele ana mai a iaUa .nau puni, a 0 kona kaikuanana ua loaa kana kane lawai'a paouou, a u,i n«'ho aku LiV mao aku nei, a owau lioi, e lu-'e ana au -a o ke kanaka lawi.i'a e loaa ai ka'u puni, o ka'u | kane ia e hoao si a nialaiia au e | nuh'; ai. ■'■■■. 1 Minau mai la lakou, Heaha kau | puui? Ha'i aku la keia, he liee !He keiki ]awai ; a hee ko i'uakou e tke heiki alji. <iia- no o Lalamilo, s i e iaki anj< oe i ko lilo i \\Tabine oa ke keiki uiii o makou. lJa iawe la j aku la keia a hoea imua o _Neul<i ! k;i <n, kuaiiine o Lalatr|ilo, a no ka j u'i ii« hoi o Puako, ua nee a mai ( ! kii, weia ,o iia la hele a no-nono kt l u»a o iia papaiiiui oim u'i :u;v o ke 5 p.ipalohi "<> Apua u 1-a ipuka l.pOiiiua o-ke A'e-ioa. Jie oiaio u: jloaa ka puni a ua kaikamal.im | nei a ua ko hoi kana "NK" i upi 'mai ai oka nee' nui o Kaiuli m kapae ka pu a me ka alaāla, oiai • Laiamiio he keiki alii akapiai oif i ka .lawai'a okilo hee, a me ki haUpu aiua ole ae oua keiki nei eia he hee n.ui ana e drtk.e ai i k£ unaunahi hewa i ka pikapika hee. Ua heao ae la no hoi laua a nohe kane a wahine ae la ma ua ano'e !paa. I kekahi la ua hele.aku la e Puako i ke k?ahiki uia kahakai : ka lau limu iipeepee, limu manauea, »iina!i»a« miea a me ka ohua. i laia e hele ana kokoke i Waimn, a no k.ekai a maloo !oa ua hele loa aku ia oia i kai loa ma kahi o na amokuoioku puko'ak#)'», a ia wa 1 ike koke aku la oia i ka hee ua luahola ilua oka laupapa. 0 kona ki) koke aku la noia i ka bee a 0 i .ka laau a iav,e vuka e waiho ai. Hoi bou aku Ja no keia, ike hou bku la no i ka bee maia wahi no. O kainei hana no ke kii, hete a kaumaha keia i ka hee a haawe ae ia keia i »a hee nei a hoi uku la no ka hale. Ike mni la ka enakuahine a ninau mai la. Nawai kau hee i ioaa mainei, aole i kena mai ua hee? No kai aenei no ho'\ he mua pukoa iioko o ke k'ai a he kipapa nui, a malaila au i noke mainei i ka hee a kaumaha maoli au ao!e i pau ka hee. Pane mai la o Neuia, Kamaaina au i keia wahi, aoie' nae o'u ike iki i ka hee, a he kaoaahao wale hoi seta. la laua no e kamailio ana hoi mai la o Lalamilo raai ka okiio hee mai. Ika hoi ana mai a ike ana i ka hee.a ku »vahine, ua ninau koke mai la no,ua keiki nei. Nawai kau hee? Pane aku ia o Puako, na'u no i hele aku nei a loaa iiuna oka laupapa. Wahine hoopunipOni? Nohea ka hee oia wahi au e oielo nei no kai aenei? Meia» mau huaolelo o ka peku aku Ja noia oua keiki nei i ka wahine. Oka peku ke kuM, oke pa'i o ka unuunu i ka lauoho, oiai, ua uianao loa iho la ua keiki uei, he hee keia na niea ok<»a aku, a ua ohewa ia ka iua hee «ua keiki nei. Paluku in ih >la ua u'i nei a uli ka ili, aau ka m«kuahine ke noke ala i ka UMrao i ua muu keiki uei ana me ka ole ! o aku i ke keiki e pau ka hana ana i-kn WAhme, ea « * luh ' le kau <c ua»\a i *sP»ei \v»h; J noke maiuei i ka O i ka h«e \ (AoieipaU)