Ka Hoku o Hawaii, Volume XII, Number 20, 11 October 1917 — KA HUAKAI I NA HONO A PILILANI [ARTICLE]

KA HUAKAI I NA HONO A PILILANI

! M>* La Poatxtu o kela pule, Ih i;i ih> ka naiu k.iulana'o ka nina |ke akeakea mai la-no i ka poe holn luk« iwaliO o ke kai-akea, ai ke ku | ana ae o Maima Kea i kela waena konu po i Lahaina, 'ua hiki ole i oa ohua e kali an:\ no ka huli hni aku i Honolulu ke kau malwna oiv.\, oiai. ua tiui ke awa o Keawaiki, a. u:i liiki oh* j kekahi «aapa ke luiuh) | uiai a ke puka aku paha iwaho, ao ua ohua hoi i manao e leje 110 Lahaina nia". H»iwaii ae, ua hookau iu lakou māl uria o Kaiaueiina a hpolele ia ma Eahului. He lehulehu no oJka poe i holo tuai mai Honolui« tnai ho keU ha.na Hoofaa Luakini» ana hawle ia l?)kou 2ka hope-moku, oiai ua hīki ole i kekahi Wfl&na e a-a e holo aku iwaho o

j kahi o Mauna Kea eku nna. T| ! keia rtui o ka ino ua mmeu\ ih<i ln ! jna Kamahele e hiki o)e an« lana *j i ka Mokupuni kaulsna o Kaululaau. l aka nae. i ke kakahiaka «e o ka Poālua, ūa ano akakuu mai k ka hana a ka nalu, oia hoi he ano 'kāli ke poi ana o na nalu kaulana o Uo, āe loaa ai hoi ka noaiiawa e puka akn ai ka waapa mnwaho aku o kahi a ka nahi e poi Hnjf!* 1« k?ikfihiflkH lio iioi i Mepona ia iiiai ai uwua e holo akn no ka uwapo, oiai. ua hoea mai no i ka

Pōakahi ka waap» o na makaomi» « iuaua e hele aku nel"e kipa. oia iiai o Mr. ene Mrs. Chas. Gay, ae hookele ia ana no lioi e kekahi o ka iaua ii)2U keiki: Ika iuhe ana no o ko'o kokoolua, ua ano pih >ihoi no oia i ka holo aku no ka makau no i ka nalu, oiai, e aiau ana no paha ka makumaka hou t> ka pakele ana o keJa uiau noa kuanalu o Haiakaa, a ua homakeaka aku ia no hoi wau, aole e pilikia maua, oiai, :he ike like no hoi maua i ka au, I ka hoea ana aku i ka uwapo; ua hooinaopopo aku ia ho na eaalihiiii, iiole e piliki» ana, oiai, a ii no ke keiki a Kaopuiki tna ka hoe, ao ka wiliki no hoi nana e hoonee na inikini o ka waapa, oia no ka Ona waapa opio, ao kekahi no hoi ho ano kali no ke poi ana o na nalu. ■, ■|

I ka fljakankau ana p ka waap?i,! ua kau aku la maua me ua pae o ka waapa, ao ka nee no ia o ka u'aapa . wnh ke awa. me ka palfckuna t a aole ao hoi i kau ioai kekaHi wahl hunakai o na. nalu u Uo inaiuna o wakou a puka wale aku la mawaho o ke ' Awa o Keawaiki. He lualie maieai ke kai mawaena o Lahaina uie Lanai, a ua holo ia me ka maikai a hiki wale no i k- a W a i ku aku ai ma Keomuku, a lele aku la i uka ° ka aina kaulana rra na moolelo k;ihik,> o Hawuii nei. A oiai no hoi o na kamnaina a maua e kipa hale aku. nei, a ia laua me ko hiua ohana ma ko laua Home inauka o Kihamaniania, oia hr)i ma kahi kokoke loa no i Koele ka Home n'oho o ka Luuanui o ka Hui Hanai holohoiona o Balau-, wina ma. Ua kau aku| la maluna o na lio a hele aku la ma ka lihi. kahakai, ae hele ana hoi no Maunalei, a mt> Maunalei e pii ai be alanui no uka o ka aina'. Ma ka lihi kahakai o keia wahi a makou e hele nei, ua ulu nui ia e na laau kiawe, a ua lilo ia ano !aau i enea hoowaiwai i ka oia h«i kona mau hua i mea a-i ho r>a holoholona, a ua lifo no uni i waiwai kowa kutnu me kona u!āu lala i raea wahie, ae lawe ia ai tTo Lnhaina a no Honoiulu no hoi i kekahi manawa, oiai, hs kuaiu-

kuai maikai e haawi ia ana no keia ano wahie maikui. 0 kela wahi no a uiaua i pae aku ai, oi:\ iho la no na wahi kuuhuk» i ooho ia na kanaka a Lanai i keiu uiauawa, a oia kah» a inaua \ hele aku ia me na hoa he hele he uaehtV!\"H»ha wale tvv Ika hoeaaiia; aku i Maimaleī kekahi ona wahi j i noho nui ia e na kanaka i ka wa kahiko, aok* mea i ]ialawai uiai uw j na Kaipihele, he hookah! wale no? wahijß> e noho ia ana o kekulu j kanaka me kana wahiw, j«e waiho) wale mai «i>a m kahun hale ua! ueom-o, n ua nele hoi i na kanaka. S '■ \ " /

Hē -■ Huik.ihik; <> ke oia aua fi Ka mea.it; jcak«u uei keia huakai i lioohala. ai tua keia Mokupuni 0 i na];i opio, a ia uianawa he aneafie eouu Liale-kuU o kēia nmliUp'lhi, oia fioi he hooknhi hale kula A'valua, he iuiakalu aia Paoiuai ka Huuie o koV Ohana i nnliu ai, h {j,e īn>okahī 110 hoi 5 Maunnlei, hi; hookahi uo hoi i kahi kokoke i' Kahalnpalaoa, a iie hoo-

kahi iukii f Kiliamaniania, ;i hi>riltahi ,ao hoi i Palawai, a iua Ja hoibf* uuf o ka !n»ikahiki. e hoi ana an:-r keia inau -k-ala naa KiiKale pa.hiou Luakini, n «mlaila e iioike ia ai na kula like u.le, ai kukahi makahiki hoi roa ka Luiikiui.iuka o Kihamaniania e. hoiko ai, a ia in.«luna o ka 250 ui iu iuumana u keia maa kula e hoike ia'ai', a he la l,mk;mak* maoli no ia o u;v Moknpnni ne> o Kauh)l;tau. I keia ike hon ana' akn rrei ho: ua nele na w«bi i noho ia e na kanaka i ke kanaka ole. 'a he niehameha vvale ! ka aina tnu na Whhi 0 keia wahi o Maimalei ia mai: la, : aole i emi iho malalo o ka iwakalua' •»a hale ia inana\va. a he luakini m:| hoi ka lakou e pule ai, ai loko no oia luakini e malama ia ai ke kula. ai keia la hoi he hookahi wale no ohana e uoho nei no ka manawa uni keia wahi, ai ka houmaopopo aki; o ka niea kakau, he luanawa pokoh' «ale no pah;t i koe arau !<>a iio ka noho in «nao keia w*>W e !<ej kanaka, a lilo iho ia i wahi hoomo-1

ana rm na bipi o ka hui haimi hol<><holona o:.Balānwina m;i. Ua haalele aku la 'nakou ia Keiiiiiiiku a hoea aku la no lim i ka ilomenani :o ka Makamaka e kali frai ana 1 mi hora elima o kv liiiiahi. I. ka hoeif ana aku im i kolii o na kamaaina hookipa mniKai, hoopau. koke ia ;id ke auo- luhi o ke alaheli!, e ,«a hookipa ohaoha i pahola ia mai.e na knmaaina nona ka hiui'ie nani a. maua i kipa aku ai, ae ka ana hoi malalo mai no o |ka malumalu o ka Kuahiwi o Lanaihale. Ua lele aku la wai nk j :)io aku, aua ftlakai ia aku !:* iloko o k;i home- imi o na kamaaiiia hookipii. Mamnli no o "ke ani) ohaoha o na kamaaina hookipa ua lilo no ia i uien hoohaiioli mai i na Kamahele i ka aina kaulana o Kaululaau. 0 kekahi paha keia o na kanaaaina ohaoha a na Kamahele e hoomaikai nui nei, a ua lilo na leo hookipa i mea hoopau ae i ka manao hōpepe o ka malihini, āme he ala o ke ano i pahola ia mai ia maua, he mea i oi aku niamua p ka pihkana, a lilo io no ka luhi o ka hele ana mai o ke alahele.i mea hoopmia ia. Mahope o ka huloj ana i ka lepo o ke alahele, ua hookipā m ak'ii la na Kamahele ma ka papaaina āhlahi o ka Homē, ai hoopuni pu ia hoi e na keiki a na kamaaina. 1 fca maka e iiana ;uin i ka Ohana o keia mau >faku?i maikal. ua hoomanao ae la ke Kamahele i na olelo maikai a ka mea Haku Halelu e pili ana nona keiki ma ka Papaalna. Pomaikai ka poe i makau aku ; ia iehova, A hele hQi m'a kona alaiiui, , K ai no oe i ka' waiwai' o kpu mau lima, He pomaikai no kou, a he pono no hoi, ■ K like tu: kau wahine me na 1 kmnuwama hua nui, Mh na aoao b kou hale, E like no hoi kau keiki m;i ua laau ohvA, ' E ku puni ana i kou piipaaii.a. (Aoiei pau.)

btoukhoiiu 4 Oet. B—Eia8 —Eia ke uoouuiKnukm nei ae. mokukuua Kolea»mna uo ka uee ana akn ma ke Kaikaouo o ae kokua ukut boi i na Pual'.koa' Keleuiania. ina| ka uiupa aua aku j na pualikoa o Hukiui e hookokoke hou mai uei 1 na wahi e paa ia tiei e na Kele-! uiania ] : - i Wakinekona, Oot vS- E sukataj kaua mai an» ka Lepuluilika uj Kvi'sador o *Amerika Heuia i na| K<iU:mauia. ae ukali ana hoi ka uieheu o O ka honusj holooko:* 110 ia ia e kue uei ia lve« leuiania ira. 1