Ka Hoku o Hawaii, Volume XII, Number 20, 11 October 1917 — HE MOOLELO WALOHIA NO KEAMALU KEKAHI O NA MOOLELO HOONAUE PUUWAI O KA LAHUI HAWAII "Mai ka Hoku o ka Pakipika" [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA NO KEAMALU KEKAHI O NA MOOLELO HOONAUE PUUWAI O KA LAHUI HAWAII "Mai ka Hoku o ka Pakipika"

HELU 28. la manawa pu no.hoi o Keamalu ī kamailio pu akn ai no hoi no kooa huikala ia mai e kana kane i hoao ia ai e na makua, oiai, aole oia i hana aku i ke ano pono i ke fcane, a ua hookuu wale aku hoi iaia e moe mawaho «īe he mea makamaka ole ala ka hoi o keia uka iuiu, ai hooiaukanaka hoi i ka leo o na mauu» a hot:a niai ka hoi ke kane, alaila, oka mea huomne ia iho la ka ia mawaho o ka ipuka :haic. . He mau kamailio hoonaneu wale mawaena o laua. I keia manawa no hoī i katnailit>S aku-ai o Aiwohikupua i ka wahine {i hoao ia uana- i "Ē ia nei hoi e, e oluoln mai anei Iy>j oe i ko'u wahi manao e lio aku hoi ia oe, ae kala ia ruai* no hoi wau i na ua oi loa aku keia mamua n ka mea kupono i kou lokomaikai." He oluolu no wau i kou manao e ke kane. ae kamailio raai me ka hopohopo ole. "Ina ua oluolu ia mai la itnua o ka j haku alii o keia waokele, aiaila, eia j ua manao nei o'u ia ee. Ina hoi-j he mea hiki e kii.ia aku kuu wahi Kahu Alii, ae hookipa ia aku boi ma kahi o kou mau Makuai oiai, owau hoi kai malu o maua maloko nei, ao kuo wahi Kahu no hoi i hanau pu iu ai maua, eia no oia ke noho ruai nei i ke anuanu mawaho a m&nao mai a ua nei oia, ua hoopoina aku wau iaia, oiai, oia ke kumu i loaa ai oe e kuu mea i imi mai nei a puni na moku.'' I ka iohe ana o Keamalu i keia j olelo a kana kane hoao, ua apono | koke mai ia uo oia, ao kona wa no, ia i kahea koke aku ai i kona wahi Kaikuuane hauauna, ia Pukouia, a nana e aiakai aku i kahi Kahu hoonianawanui i kahi o na makua 0 Keamaiu. Ua hoea koke mai ia no o Pukouia, oiai» a ia no oia mai kela kala o ka Haie kahi i noho mai ai, ae kaii mau ana no hoi i ke kauoha a kona Kaikuahiue Haku iaia. Ua kauoha ia aku ia oia e lawe i kahi Kahu o Aiwohikupua i kahi o na Makua. a ua lawe io aku la no oa wahi Kahu nei o Aiwohikupua 1 kahi o Ku tna, aoie no hoi oia he maiihini i kela mau Makua o Keamalu, u ua hookipa ia aku la oia me ka maikai e na Makua o Keamalu. E waiho uaalie ae kakou i kahi Kahu o Aiwohikupua e noho ana i kahi o na Makua o KeauaalM» ae huli ae hoi kakou e hookoio mahope o ka mea nona ktiu Moolelo walohia. I ka hala ana aku o kahi Kai» kunane. ua loaa pu mai ia no hp| oia i ke Kupunawahine Hina, a qa kaua ia mai la oia, aole e hoi hou aku i ka haie e Kēamalu e noho ana me kana kaue hoao, ai apono lokahi ia no hoi e na Makua o Keainaīu ame ke, Kupunawahiue Hina. Ia laua i noho iho ai, ua inehu ke kula aole lele pueo, uu hoomaka iho ia ao ua mau u'i nei e hupia-, unu ia iaua iho, oiai, ua hooiaa ia , laua kekahi na kekahi e ua Kupu- j ua mai ka po uiai. E iike uo hpi u:c kela poino i ka wa i hui uhaue ai Uua ka wa« Kauui, a pela iho •la no ka pilikia i loaa i ua mau ufi i nei, a ua hiki ole e hooko ia ka ma.kemaKe t) ko laua inanao. Ina wa apau a Aiwohikupua e apo aku ai, i ka wahine, ua pahee aku ia o ' oiaiu mai koua l'nua aku, oiai,

Hke ka pahee o ka ili i. me ka in olalL Mai ia la mai a hoea wale no i ke ahiahi oia la, j anle he waiwai i loaa, a ua pau hewa ke ahq i ke auoueimie wale iho no, a ua lilo \ mea luhi no ua 1 mau u'i nei 5 ka liko waokele, a ia manawa o Keamalu i iioonoo ae ai i. ke Kupt>nawahiue, a oia no kona wa i oli aku ai i keia uaau olelo, a ua olftio-iaj ka wā a Keamalu i oli aku ai, Ua mae iho ia ka lau o na laau, a Ua pau hoi ke kani hoenu na laau o ka waonahele no ka nani oiaoli no o kn leo o Keanialu, a. penei i a oli nei a Keamaiu i oli aku ai ia. Hina kona Kupunawahine. j B Hina e, £ Hina hoi e, he aio- ] ha ia, He aloha hoi i ka hoa la he kane, Ke ake mai nei iioi e pili i ke kino la, 1 wahine hoi wau, a uia lioi kau I kane hoi e, 0 ke kaue hoi o ka iiuiaoa mai - hoi ia'u e, A owau hoi ka makamaka e, Ke kiliiana boi o keia waokele la, (') ka'heie ana mai <i keia loa la, O ka au ana mai hoi o ke kai e, 0 ke kai wehe o Kaieie, A loaa kaua : ka. leo o ka manu, I Ia ue boi e llin» e, j. Heaha lu ke kuleana e piii mai i... ... ■~.■■■ ai e. 0 kuu kane ia'u hoi la? , Ika lohe ana.o Hina i keia oli a kana. Moopuna punahele, ua kahea aiai la no ho; oia i ka Moopuna, E kuu }uhre, he pili no la, eia uo ia i kahi i paa ai, a^£o<^tt&a^garue i kekahi o kou mau mauu ku kahili, a nana ia e kii mai ika hale .nei. Ika iohe iauu o Keaeualu i keia uaau oielo a| ke Kupunawahine, ua kena koke; aku la uo oia i O-u wahaleua e kii 1 ka mea e pili ai oia uue ke kane j i kahi 'o.ke Kupunawuhine. Ua lele io aku k. no ua wahi manu nei e kii ana i ka uuea i makemake ia, ai liona hoea ana aku i ka puka o ka hale o Hlua, ua kuehuehu ,aKu la ka puapua o ua wahi manu-elele nei, a ia manawa uo o Hina i haawi mai ai i kekahi kihei aeae maikai, ai hooluu ia iloko o na mea ala o Hawaii nei, a he kihei no hoi i hana ia me ka nani, a koliu kilika paha ka aeae maikai. Jka ioaa ana no oke kihei i kahi manu, a hoomaka afcu .la ua wahi manu nei e lele, oia no ka wa a Hiua i oli mai ai ia Keamalu. E kuu lani moopuua e, Eia mai ke kihei laa ia, Ai hoolaa īa no ke aloha la, A he kihei hoi e hui ai oe uae ke aioha e, A kohu aku hoi ke kaunu ana i waialoha, 1 ka iini hoi a ka uiakemake ia, , Ua pouo uo ua iaa ko kino e, A jioa hoi ia Aiwohikupua ia, | O ke kaue ia ia i hoohiki mua ia e. . .. Ua iauna fho la ua mau ipo nei i ka Eoakeuaake, oiai, ua loaa mai iahoi ke kokua mai ke Kupunawa hine p laua, He man u'i no keia a kaKou ka mea heluhelu ana i keia naooieln o Keamalu, ai hoolaa ia «i no keia oaau u'i na laua iho no, u me he ala »ia Kuhiponipo i ka wai a ka inanu Hikiiele okoa no wiwo i ka ua, Maeele aku I» Kauailehua, 0 ka'u koia lehua no ia i lahui, j 1 kapu no wau no e ako, i fi kui 06 e luKiiawa i ka manao,, i Iko lei ny pke alolia e-- ! «*»Alia la ' - < j Ua noho iho la iau.a i ke koena o keia pu ma ke kamailio ana no ha mea pili h laua iho, oia hoi ka| imi ana iuai o Aiwuhikupua 1 kana. | mea aloha, a me ka u anau I kinohi. e hookii i ka ai no ke aloha, a uiaoauli wale no o ke a v j anaakoua { wahi Kahu a!ii i pakelo ai oia i hi>s*>iki ano naaupo ajia. | . . , (Aokiyau.) i