Ka Hoku o Hawaii, Volume XII, Number 33, 9 January 1918 — HE MOOLELO MAIKAI NO BENI HURA KE KEIKI IUDAIO HE MOOLELO NO KA WA IA KRISTO [ARTICLE]

HE MOOLELO MAIKAI NO BENI HURA KE KEIKI IUDAIO HE MOOLELO NO KA WA IA KRISTO

Unuhi ia a alana ia noka pnmaikai o ka pne lieluhelu o ka Hnkn.

"O ka luake anei. keia"? Abe mau mahoe la»Ta? 0 4 ka tnake anei ke kookolua? A hoa hele o na wahine? BUKEEWALU' MOKUNA V. NA MALĪHINII KA AHAAINA MOLIAOLA.

E lawe /nau ia mai ana na ai kupono no lakou, a w;uho ia ma kahi kupono e hiki ai e kii ia aku e ke kauwa wahine Amura, a nana da) hoi e hoopenopono kt!a eoau mea ai kupono, ae paina po ana Koi ka makuahlne me kana mau teiki we ka hauoli. Ua lIĪo pu no hoi kela iioho āna o laaou ma? ka lehulehu aku oke kulanakauhale, iwa uiaikai ?oa no lakou e hahai ai i na moolelo o n'a lā poino i hala aku, oia hoi e holke aku ana no hoi o Heni Hura i ka moo-

lelo o feona hoopaa pio ia ana, ame kona hoopakele kupainaha ia an«, E hoike mai ana no hoi ka makuahine ma ko lauā aoāo ina pilikia i halawai pu me laua, ai hoike ia aka nei rso hoi i ka mea heluhelu ma na helu i hala o ko kakōa moolelo waluliia,

I ka wa nae a ka makuahine e hoike ana ina hana i hoehano ia aku iluna o Ifna e ka mana o ke K'ip6jn>* īloma, ua hoowela loa ia ka manao o Beni Kura, & ua ulu mai no na manao ano puni hakaka iloko ona, ai kekahi manawa ua noonoo iho la oia e hoaia i ka manao kipi o na kanaka o Oalilaia, ae hoopahola aku ia hana wb kekahi mau mokuna āina o Kanaana. Ua lako oia ike dala, a ua loaa no hoi iaia kekahi maU legeona koa no ka hookumu aua i keia kaua kipi i ka u>ana hooKaumahā 0 Koma. E hiki ana.iaia ke hoala pu ī uaau moku -powa ma k'e ka.i/a hoolako aku i kela mau mokupowa me na kanaka hihiu powa- Ua hiki pu no hoi iaia e hoala pu i ke kaua kipi ma ka Waoakua ai Kokua ia mai hoi e ke "Kaukau Alii Iredelima o ka Waoakua." O ke kuoau nui o ka ulu ana mai o keia oiau manao uluahewa iloko ona, mamuli no o kona lohe pono ana ak'u i keia mau hana hoomainoino a ka mana houkau.naha o Boma, mao.kona mau lunaaupuni ala ma ka aina o kona mau kupuna. Mahope iho nae o ke'kahi manawa, ua hoi pono mai la kona noonoo maikai, alaila, hoomaopopo iho !a oia i na piiikia ana e halihali oaai ai iwaena o kona lahui ponoi. 0 kekahi mea no'hoi ana

i uoonoo ae ai, uia no ka mea pili i ka hana a keia Nazarena kanoahao, ao ka niea hoi nana i hoola i kana raau mea aloha. Aole anei hē ( tpea pono iaia e kaii aku i ka hopena o ka hana a keia Kanaka Kamt»hao, a ina paha e kahea mai ana keia alii o ka.lseraela iaia me keia mau olelo. hoolohe mai e ka Iseraela, eia wau ka mea a na Kaula i hoike mua mai ai, ao ka mea hoi i hanau mai i alii no ka poe ludaio. E heie mai oukou i o'u nei, ae hele pu ae kakou a lawe mai i ka mana o na Aupuni iloko o ko kakou lioia.'* He noau olelo wale no keia 1 eoonoo ia iho e Beni Hura i ka w» e ulu ana na manao welu iloko

unu, ai hoowela ia hoi e na h:in« lokoino maoii a na Hoina i/kana mau mea aloha. oka ninau nui wale no a Reni Hura e noonoo ue ai, oia hoi ke kahea io mai o ke Alii HaMiiu hou i keia ieo kuhea. f na io e kahea mui, aiaila, o B*ni Hura ka n»ea i oi )oa aku ka u>akau!tau e hooko aku i kela leo kahea, ai makaukau i ke kanaka, ai •nakaukau pu i na )ako kaua, ai. lako pu hoi i ka waiwai e hiki ai e malami ia kekahi punli kaua nui. 4 Ia Beni Hura e noonoo ana i kwa iaaan ūQea t ua ano poina iho la oia i kekahi aoao o ke kanaka ana i hele pu ai no kekahi eaau

manawa ioihi. Poiaa pu iho la. oia i ria olelo a ka Alkuipika Naauao iaia, e pili ana i ke Aupuni Uhane o keia Alii Hanau hou. Mauiuli o ka 'kaika iuaoii o na aianao ilokō r> Beni Hura no ke A«puni lunakila o ke A.lii Hanau h<»u, !Ja manao ilio la no oiu he tt's wale no a lohe f<irt i tra leo kaf}pa kukulu aupuui laiiulula 0 keia Mea Kamahao o ; Ua pololei io no paha keia noa"tiao o Beni flura, aka, aeie nae o ke Aupnni āna e naonoo aha, aka, he Aupnni a ke Kaula a IshlB ī hoike mua mai ai. Oia lioi he Aupuni okē aloha. He aupuni o ka maluhia. He aupunī oKa Maiu pomaikai, ae kukulu ia aha ua Aupuni Kamahao nei iloko o ka iiaau o kanaka, ai hookahua ia hoi lua aupuni kamahao nei o ke Alii I Hanau hou maluna ponoi ne o Ikona mau Poohiwi.

iioko o kela mau la a lakou e noho oluolu ana m-alala o'ka maiumalu o kela Epau Hale-lewn, e ike mau ia aku aha k;; maalo ae o ka lehulehu ona leanaka no ka hele ana i ka Ahaaina pookela o ka I,ahuj ōia hoi ka Ahaaina Hoomanao no ka hoopakele ana o ke Akua i ko lakou mau kupuna mai ka poino mai ' o ka Lukn ia o na Makahiapo ma ka aina o Aikupika, ao ka ahaaina hoi o ko lakou "noho kuokoa'.' ana. A aole anei keia o k"& manawa kupono loa e heala ia ai ka mana.i ake kuokoa o krna lahui, ai pakele mai hoi lakou mai ka Auamo Hooluhi a ke AU' puni o Roma? I keia mau la no hoi kokoke loa ana i kela ahaaina kaulana o kona lahui, na hele iki aku no o Beni Hura ma kahi kokoke i ka Pukapa o Damaseko, oia hpi kahi pukapa o na malihini e komo aku ai iloko o ke Kulanakauhale Laa o lerußalema, a na halawai oia me na kanaka lehulehu loa, a he poe mamo nae no ka Lahui Enelaio, ai hele mai hoi mai na wahi liue ole mai o ka honua,

Ua halawai 110 oia me kekahi o keia mau kamahele hele malihini o korid lahui, a ua kaieakaaiaiiio no hoi me kekahi poe o lakou no na mea - pili i ka aljaaina nui e hoea. mai ano, Ua lilo ka heluna nui ingo!i o keia mau malihini mai na ,vahi like ole uoui o ka honua i mea kamahao i ka manao o Beni Hura, a-ma kona noonoo iho uo hoi f he lahui tnuoli no kona i hookauliilii ia uia na kukulu like ole o ka honua, a ina io no paha e ala īokahi mai ana lakou a hoohuihui ia lakoū no T?a hoala hou ana i ko lakou

noho lahui-k&naka ana, a % ina 10 no hoi e kahea ana keia aIU hanau hou i na kokua o kona lahui, alaila, a ia ma na heluiia miliona iakou e pane mai aiI kekahi manawa no hoi a Beni Hura i hoi mai ai mai ka hui ana me kekahi mau luJaio maiihini, ai hele noai hoi mai na wahi mamao mai, ua noho iho la oia o kona hale-lewa me ka »Qon<aSnui uo na mea ana i ike ai nole kanaka o reta, ua ala wale mai la no na noonoo iloko ona, he »jnea pono anei iaia e hui kauiailio aku me kekahi mau haumana a keia kanaka kaoiahao.

Kia xiae ka mea i hoomuopopo [loa uo keia 'kanaka kamahao 0 Nazareta, aole loa he' wahi L'ohiona ana e hoouiaopopo aku ai, he ano kanaka hakakB keia uo | kona pono iho. ! I kekuhi manawa ua hoea ae lu kekahi !poe kunaka uualihini i ka | hiilc4ewa 0 Beni llura, a uiuau | noua oia ai 0 Btii«i llura tua kekuhi w*hi okoa aku, ai kona lloi aua mui 'ua lialawai oia me keia . iu.au kanaka ano hihiu, a ua Uiu

keia i mea na ka makuahiue e

Imohao ai, a ua niuau ekoa aku no ka makuahiue i kana keiki 110 keia poe kauaka, ao ka pane Jsrale.-ao--& Bcni Hura i kamailio

oaai ai ika uiakuahine. "He mau hoaioiia lakou 110'u mai ka aina mai o Galiiaia."

Alao keia poe ala i lohe mau ai o Beai Hura no na inea pili i | ka 2v"azarena kamahao* a ua iioike pu ia mai la oo hoi ia .Ue.ni liuja ka mea piii i nu uua a.ui onemi (j ku Nu--iuiHua kamahaOi Ua Uoike ia umi la ia lieoi Hura ka poino o keia alii o ka, laeraek, a Bei»i iiura liwi i l»(wjiuakaukau ai no ke knkuo aua a iua i<> paha e kahea, ijyai atia keia Kazirena iaia i keia enanawa o kona iioopiiikia ia. alaiia, he mea kupono loa ia lieni Ilsira e noho makaukau maaj keia mau la kokoke iua i ka ahaainu iahui u ka Iseraela.

la manawa hookahi i:o pae Ua aia jaai la no iloko ona ka neonoo no ka Kiana o keia kanaka kamahao, a a<.le aiiei hoi e hiki iaia e hana i kekahi mau Lana uiana kauīahaPi 'e like hoi oie ka ke Kauia i£iiti i kahea aku ai i ka ianj i «e ahi, & iuku ia na koa o ke aiii o ka Iseraela i hoouna mai ai e hopu iaia?

I ke kokoke loa ana i ka manawa e oaailama ia ai ka ahaaina nui o kona lahui, a ua hoomakaukau iho la oia iho no ke komo pu an& aku rae ka lehulehu ma lerusaiema, ao ke ahiahi no hoi keia mamua iho o ka la o ka ahaaina nui o ka Iseraela. I ka wa ahiahi loa o kela la mamua iho o ka ahaaina nui, ua komo aku la ō Beni Hura ma kekahi puka o ke kuianakauhaie, ae holo ana hoi no kahi ana i manao ai. inalaiia oia e ike ai i ka lehulehu. o na kahaka iike ole, ae heie ana hoi ho ke komo pu ana iloko o na hani hoomana. He wa keia mamua iho o ka wa e pepehi īa ai ke Keiki Hipa o ka Moliaoia:

J I konā hoomaopopo aku i ka | huīkau o ke kulanakauhale kau-1 laoa o īerusatema, ua lilo uo i mea haaheo 'na ka hoohololio o kela ahiahi ka hoomaopopo maoli ana trio i ka leb»iehu maoli o na kai naka iloko o ke kulanekauhale i i kela ahiahi. Ua iohe pu aku |a no lioi oia i ka nune nui o ka le» huiehu no kekahi o na olelo a ke kanaka kamahao o Nazareta, a ua lilo kekahi oi a mau olelo ana e iohe ana i mea hapai mai i ka pilikia e kaii aua ma ke aia'heie o kela Nazareta kamahao. B nana aku nāe kakou no kekahi mau mea pili iaia ma ka mokuna hou o ko kakou moulelo ae hoomaopopo pu ai hoi kakou i na mea ? hiilawai pu mai ana uie na Hoaloha o Beni Hura, ame na mea hoi ana i hilinai kuhihewa waie ai, ; <Aolei pau.)

Ua hookaa uiai nei 0 Kev- J.. Kaalauahi 0 Halawa, Molokai. 1 ke ola o kauu uupepu *'Ka llokju o Hawaii" a hoea wale aku i Mei, 1019, He niHmii nui keia 0 kja hoa o makou ika Hoku- E lawe aku i k« Hoo«ii»ikai Makahiki Hou o "Ka Hoku o Hawaii, "