Ka Hoku o Hawaii, Volume XII, Number 49, 2 May 1918 — REV. D. W. K. WHITE UA HALA [ARTICLE]

REV. D. W. K. WHITE UA HALA

I k* Lo*i*hf> p-. p > n K* : Hoku v ..» •* — V -!n JŪa ē hook'wn » j!.»i hii* k k«H ■ «Ale o k* *| Wn' « . Wa roao oa»put * w«iuh;* t k s n »,.> k UOiiluu*, i vke ro|i ai k« nui s lehulēhu, nini krt pukā nnn 4 fca; ii tM Kuaiuk*hī ak* <rieS*«tm a k» I» i Lehoa» mo k<t hiwlele «n« rn«i n' kuu kan« i**u, Ma kl hor» l: l r > p- m « k» Po- . Ikatto, M) t i ni»u palanehe akn -U k* uhan*-o kt,u knne «Inh* t k*| B«v- D, W, K. Wiiile i ka rw«« | 0 Da a>#a uls *pau, * hnj' *ku i* o»« kona Haku alf»h«, ka' ?tana kft h»na ana i malamn *i i mē k* mi'wa'e !••'■ 11 a m«k«hiki' loibi • mot- wale »kti la. U® h«nau m kau i*īie aloha m» Hottokuvr«ii, Kaannpn!;, Ma«i t 5 lAOUiari k, 1861» n& Henry Whil*' (k) * i»e KiMihue K'. White (w) t aoUiia ua pihA iai» n« tnftk*hikt !ie 57 & oī o liona haīiu ana i na ea oloolu o k«ia oia atiM, a moe ak« la--1 ka a>ve kau moe Lūollo, Ma Lahaina oia i hanai ia ni \ kona ?nau la opio e kOll a mao kupuna, ou o Pehu nu- Kaaahu a t»a--l«i)a no oia i huf)!ta<»uflo S» «i, ma k«ia haJr no irm i hoop<uipont) ho.i iii<j nei, oi» a f!at»«lcīb» a m* 1 k«* kula Bibopa a ku aaa rnnlai!a );i noanawa I ka 12 o koiia oihu makahiki, u« ia,wē ia «ia ma Kwa, o%hu, e kom aoakUtthiut hanaunh Mr« B«Ion»on P»vi#r, a eohu ina ka aina hanai hoiūholoua o HobinB ?ri. ī Ka 21 o kona roau makahiki, ua knmo oia i kb kuia noi o kahaina'una i ka IHBĪ, « puk* pooo ia»\ i ka 1885. j

0 ka oihana knmaoa ike i &*© ift iāiā rrsa ke kula, a i konn puka au» fO»i» ua hoomahuahua aku oia ūi ka hooioekaukau ana fn;i ift oih.ana, a ua nui a iehaiehu wa!e k&m mau hale i kukulo ai. Nana 1 kakuln i kft 6apanui o n& ha!e hooluio kaaahi o Oa'ou, a p°la ti(»i me kekahi inau halepule, a rrie k:i hooma'ema'e bon ana i kekahī man Luakini ma Mulokai, Maoi a mc Lau<ai, t* ku alu he iiiwu īia h<Kynfi uao poi n» nte nona-

I luue 1901, i iiuuhui ia «i luaua mu ka berita o'ka tnare, e kn Rev. C. M. K&makawiwoole, uia Hamakua, Hawaii, a ua piha ia maua na makahlki he 16 a oi o ka noho ana iloko o ka berita ma'ema'e qka «aaie, oae ke aloha a me ka oaalama i ka 'ma'ema'e o ia mea he mare.

I ka ua koho oia i ka oibana kahōnapule, a poni ia no ia noakahiki, ma ka halebalawai o KauaaekaplH. O kona hoa i poni P0 ia fti, oia oo ka Rev. H. K , P«»epoe o KauoaaUapili tioo. ona kahouapule hana i poni iaia a'u e &ooroanao oei, oia no ka Rev, E. S. Timoteo i hala, Rev. 0 H. Guliek, a ina ia mak»biki no i noi mai ai o Mr. ame Mrs- Cbas. Gray o. Lanai e hs\»aku e kukulu i ka Loakioi, o ia no kela Luakini eku ala, a i kapa ia ma ka inoa o Lanaihale. I ba pau ana o ka Lukini, ua horooho ia S)ia i Kahu »o ia Ekalfsia. I Aperila 1905| ua kahea mai ka Ekaīeeia o Wainee, I.ahaina, hia e hoi aku i Kahu no lakou, ua nee aku eoaua a noho ma ia Ekalesia ! ao oa aaakahiki ehiku, a i ka 1912 i waiho aku ai oia i ka noho Kahu aoa no ia Ekaleaia a lilo i komiie no Oiowalu, K&anapaii, Lanai a me Honokahua, a ma ia kulana oia i j paa ai me ka ma'ema'e a moe wnle j aku la.

I ka 1912 ua hookohu ia rnai oin eka Papa Lunakiai o Maui i Luna nana i'a, a uoahope mai uh kau pu ia mai m&luna ona ka Luna nana ma'eooa'e o Lahaina, a ma ia nt«u kulana oia - i paa a? me ka hanohano a oae ka hoopono a me ke aloha ia e na lahui apau ana i komo aku ai e hooponopono i ka nohona noa'ema'e ana.

He kauaka p\ha aluolu, puuwai hamama," ak'tfiaiV loleoniaikai,_ heahea. aluha wahine oiaio, aloha ohana, na makamaM a me ua hoaloha. ,Ua noho aloha wale ia no eia mai ka poe kiekie a ka poe haahaa, He nui kana uaau hana manawalea wale aku uo ha'i, tna ka haua a toa kedala pu. E lilo ana ia i kia hoomanao iloko o ka poe apau ana

\ *. t j k«t)d 'iu e 'i' > h » kftt * Ke- kula lc»A o Km&«pāl! » hiki «kt i Hom>kahu*, H'iH »f «āim la «1« l.m *u ? aln , la Oiots«lu i wtl« h k* !«, Al> h* b 'i U kh 4' >* «o Kf feax n Aoau h niki ~lsu \

Alrha !h niau ale mu t «i, K l.ahaina hui s ka la't 1» ) f ka iīi*e mai Imu « ka u« panplli i' [ uka, ; hhhn ko« ®;tu alnnul : A kuu kane aloha f «lo ai, A p«*i» hoī tiie k« 1« ikiki o ua eina 1 aloha n*i. A< I»* oukmi « tk«- iiou tna S#i», A<»1« hoi r#ia e noiilo hnii #!»» m» na watīi apao i ro«* it!» t klpa mai* 1«, aol# hoi © lohē hno *m konal iH» 'iluoHi a waipahe. T*a hala uaTalo n<» ka manawa p»u ol*. *■' Attw« ktiu kane a!r»ha >, ' Kmū "tnakoa-hoi, ! Kuii kane he!? io-t a, j AMta ne hni lrt home a kaua <• | «oho kokoolua ai, ! Hu'iao kanaka hoī i ka ow? mai o I fct kai i kahaone. I k.Vnehp mai hoi i ka iliili, Aloha ino o~e*. Huli aku nana ia Laiīai o ke tkan m» ; o ka dhu iliimi o 'Lanihale, hu mni la ke ah»ha i na makiia <» kanii o 1 aitka, aloha ino i& wahi a kaua 5 j ;H ni, aloha ta k«i a kaua e alo ai Alawfi »e hoi nana ia Mo1ok«i tiui a Hina, oka waihn kaheU inai nn (iwawii u uh Hina Hloha ala, ti !>a ia inau wkhi nu p hele āi e knknlu, a e hooma'ema'e i na bete!a o i <; Akea kiekie Ina, ka mea hoi au 1 haaw? ai i k >u ikaika apau e ba -:i Kona- - i pili aioha wale ia no keia ».ftatr ka: e maua, umi Hawaii a'Kauāi i kn hana n ke Akua. !fe mea nui uo' au iaia. Auwe ku'ii >ninam?tm 'e". A '<■ au e lohe hou i kōna leo ah»ha, j

īiul i bqi e 'ohe hou i kela tnati olelo alnha a»a e pane naau mai ai ia'u. *'My dar!irig." Ua pau, ua na!o, no iea manawa pao ole. ':'■ Auwe ku'u %ane aloha t\ Aoīe la;- au e poino i kana maii hana eo'nikai ia f u, He kiahoomanaō poina ia na'u i nn wa apiyi. Notf bor k<' knnaenae aloha e "J£aitia Kiielia Af ha la m«u la a olua e pili im sr>e kuaana i ka Ua Kaniiehua o o ! fanakahi, a nou pu hoi kekahi lin-.mahao ana e ka hoahanan Kiviriī, a!oha ia mau !a a ou.(ou i pi!i ai; -a nou hoi ke kauwahi hoōmanao ana e Kaina Pokohama, aloha wa!e ko ike ole i ke kane a kaua, aole oin e kipa hou aku ana e ike ia olua. Ua hooikaika no au e hiki mai olua, aole nae he 'niki. Ua hoomaeooae ia feofia kino niā kahi o M. K. Silva, a ma fea Poaknhi, Aperila I, i hoihoi aku ai au ame na keiki a maua i kona kino wailua no Lahaina, Maui s a ma fea Poalua ae i hoomoe ia aku ai oia me kana mau !ei aloha, i hala e aku, a naoe aku !a no ka wa mau loa;

Ua pau» ua hala, ua kuu ka luh' no ka manawa pau ole, a ua hoi aku la oia rae kona Haku aloha- K hoomaika? ia ke Akua mana !oa» Nana no i haawi rnai, a Nana no i lawe aku, e hoomaikai ia 0i&. Da waiho iho oia mahope nei ia 1 u kana wahine aloha, kona pokii aloha, a me kona īnao hoahanau Inhulehn, na makamaka a rae na hoaloha. I ka hoopau ana i keia mau manao, ke haawi nel au i ka'u mau

hoomaikai palena ole i ka poe apau i komo mai e kumakena pu me a'u no ka'u mea aloha 1 hala, a pela hoi tne na aoakaoa pua no ka hoowehiwehi ana iaia. Na ke Akuā maoa !oa e kiai, a malaiaa ia kakou

apau; Amene. ' O wau iho no me ka iuuluu, MRS. BAHAH K. »VHITE s'_'7 Schooi St; Henolulu.