Ka Hoku o Hawaii, Volume XII, Number 19, 10 October 1918 — HE MOOLELO NO KA LEDE LUGIA ME VINICIA KE KAUKAU-ALII ROMA HE MOOLELO NO KA HAKOKO ANA O KA PONO KRISTIANO ME KA MANA HOOMAU O KA Emepera Nero Alana a hoolaa ia aku no ka pomaikai o ka poe heluhelu o Ka Hoku o Hawaii [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KA LEDE LUGIA ME VINICIA KE KAUKAU-ALII ROMA

HE MOOLELO NO KA HAKOKO ANA O KA PONO KRISTIANO ME KA MANA HOOMAU O KA Emepera Nero

Alana a hoolaa ia aku no ka pomaikai o ka poe heluhelu o Ka Hoku o Hawaii

mmmA 1 KA MAKI A HOAHANAI' ME kana keiki H^KAUNA

I kti* oiauawa a k* 1 Keoēiak ka hiku 6 katn&ili<> nei » Ma mao o!pIo u« «ißi i« o Vink.ift i kahi ā iakeu « ku k»toa!li« »h«, a «■ #l«k«i in aku ia oia e Auiuiia oplo. I ki liiki i k* k4iua peaiii, u« wehe m la o Viu)cia i k<»na oweho, a k<x& iho la kona puliki oloko, &i* pu no hoi i ki! aku ai ka opio i kona. kaikuahiue bookiiwft, e heie hou fli#i ® me laua, a oa i<j m«> la no ka Lede opio, « hooiuaka iha la lakw» e paani kiii»po|». Ia inanawa oo boi » hooheie aku ai ntt poe e ku kauiailio ana, a kokoke i kaiii o ka poe opio e paani ana.

Noho iho )a ka poe kahiko inia kekahi wahi kup mc t a nana aku ia i ku paani noai <» kela poe opio, a ia manawa haokahi no ke kau ala na o»a«ft o ka Anakalu o Vinicia rnaiuna oka wahine '*pio p paani mai i& rue kaoa keiki hanauni». I ka hui •liua ana no o iakou i kioohi lo», • aoie uo i Jiio na uianao hr,ohft.i rnahaio o kft Auakaia i keia ui o ka akau, aka, iaia i kau bou aku ai kona uiau maka euaiuna ona, oiai keia pt># opio e paani tnai ana, ua hooioaop('po ioa aku la oia i ke -nno pookeia i»aoii no o ka ui 0 kela wahine opio, a ua hoohaiike akti ia oia iaia oae Aurora ke akua waliine o ke kakahiaka. He ui i'o no keia e hiki oie ke hookuku ia me na' ui kauiaua o Roma, oiai, ua halii m&~ iuaa 0 na papaiina aoaem&e 0 kesa wahine opio ke ano ui inaeuLiae o o koua uiau hēlebe!'en«, a he ano di hoi o ke ano oiaio, a I hoonani o!e ia aie na mea hookahikohiko o na wahiae, I koua hoomaopopo pu aku jap hoi» ua iike keia ui o ka akae ine na id iaeiue 0 Mei, a 5 hoopuni la hoi kona ola ana e na pua m<>hala o ke opuu pua.

Maumii uo hoi a keia ano pookeie o keia wuhine opio, ua hoala ia uiei la ke auo kahakii iloko o ka Aoakaia o Vinicia., a ua hoomao* popo ae ia oia i na kii kaulana o na akua wahine o ka poe Helene, aint be ala oaa kona hoomaopopo aku i ke kuiana o keia hanai a ka Keneraitk kahiko, ua hookahikohiko īa oia e ke akua wahine o fca ui. Ib

manawa hookahi no hoi, ua hoou.autvo ae la oia i kekahi o na wahine ui o ke alo aiii o Rou)a» a i lilo

hoi iiuna hho ui i iuea kiao ia e ka poe oke aloalii, ai na nae e hookau like ia laua uei itnua u ku lehulehu, he oaea uiaopopi) loa e haule wale aua ka ui c« Caresi*timaBa malalo o keia ui puOkela o ka Ak«u. oiai, ua b%iii ka ui uie Ea ti)aeu)ny pu raa ua helehelena o keia wahine opio o ka akau. Ua nlu pu m»i la nu hui na houmauao pū ana no Pupaeia, ka wahine punahele a ka E{neperH Nero t> Roina, He ui n«> ia wahiue, aka, ua neli» nae i ka i'haue p<n»kela o ka wahine oiaio iloko oaa, a o keia wahine opio hoi »> ka ukau, a ia iiunu ona ka uhane p.wkēla o ka ui oiaio, a i nn 1 i i ia hoi ma koua mao pap&iina inaema* na hiohiona

o ke oU i ma'auia rnn<>titHe !h. 1£ tnālaras atift ! ua h&n» maeu»Rf. « r h"lo k;* Ue "U OMaiM) iluko v> na Aa-kok»'. He u? ao k«b*hi mau wahlne h kem Anuk«!» o Vioicin I ike ai. afca. he u» otnnf i!e nae. Mn na maka n kela w«f)lrH» opio c> k* lahul hihiu' o ka Ak*o, ua pu-« i»ai la ko w»Mue ui, » u uuAn*Wtt hwk»Li uo hui ua pu-t po mai U oo hui ke kulaim w&hin* ola m«enjB«? #.«)«. tī<- hn« , «rtn« n'<> u aikHi loa k«ia g kn Auukr*la r Vinirtft e helthflu nei luna m*i o n» heieheien» o keia k&ikaajulniif hunni h kn K**o*rrt!a kah*io o Ro<ua. U« piha no koua m»nao i ka lioohihi i ke kuI&nu maeai&e o keia vfahine opiu. u ua «apone no k& h<<ule aua i ke aioha o tau& ktiki hanauoa * k«i» UM pookeia o ka akqu. olai» he ei Po no e hoohewahewa ole iu ai. Aia manawa pu no hoi oia i hawanawana ihoai no iaia iho i keia umu oielo.

"Ui poiokH »'a no ki m e kuu ViUīcm, » o ka ui iu>i «'u i j mut m oia ka oi kcinkeJH, Ha ka ua hn

uie iou oia u>a t»a wnwae o kei& ui kauuaUau a aa akua i hoonaui pt%<kela loa Mi, Ua Jike oia me ka pua aum wulv m* ka aoao o kein 'ā mohala o kt kau mohala pua o ka lu&hiua kaulaua U iMei. E haiia ana w&n i na hana apau e hooko ia a 1 fcou loakemake e kuu keikl, a o ke keiki ui no hoi & kuu kaikuahine punt>heie, e aiaaai ia ka'u »uau hana e na akua u-'t kuo ht.uoli e kuu keik* aloūa/'

I keia maimwa ua hu!i ae .a tm Apakala nei o Viu'cia a kainailio ako ia ika I^de 6 Ppwaponi», a «ie ke kuhikuhi pu aku o iima i kabi o i»a opio e paaiii ana.

"Ke i»ei m> mnn i kek»hi kumunm u 'ko' mak*- aii» 1 keia hāle me mh oiea e hoop'Uii ni-i i keia ho-o** maluhi.i, a aia n<> pnha ke kunuuuttWoH. M

0« hnli aku !a ka maka oka Lede Pnmaponi i kahl oka lima a ke K*anka«j Alfi Koma e kuhikuhi ana, h ho:»maopi.po aku k oia i kana keiki rae k«na knkamuhine hook&uia. a oa !:1«j ia i'mea'houhauoli i na māka <i ua LeUe uei, a aa pane' «ii! !a no hoi oia me ka ieo ano hiuoli. J 'Ae, tn oi nku k>> uiaua'ha.oo'li

tna keia hjjL.e o 'o)aua t . a e iiuopu.ui' ia ana hoi e na leo haooli <> ka uiaua mau keiki, ae noho ana hoi me ka maluhia malalo o ko naaua kaupoku hale» a aole no o naaua huwahuwa wal* aku Ja ua anaina hauoli o ko Rocna mau Kaukau Alii, ae hoopuhi āuā hoi ma ka aoao 0 ka pa* pāaina 'mom'ōna a ka Ēmepera,'*

I keia oaanawa & ke Lede u ka houue u ke Ke£iera!a kahiko e Ijoq« puka ana i kela mau uleio, ua uaaa mai ia kana kane iaia nae iia maka hilinai o ke kanaka Roaia oiaiu, a ke hoonuaopopo loa nei no ka Auakala o Viriicia i keia kulaoa hauuii mawaena o keia uiau Kaukau A|ji Roma, aua ike no oia, a ia uoa kela home kahf i luakaha ai ke aloha me ka inaluhla. aua a no hanu nui ae la oia i koua noono-j ana ue i ke o to lakon ola ana uaa ke alo lo kn Eooepei'a o Rotaa, ae houliīo ana hoi i ka hapanni oka naauawa |ma na hana lealea wale, ae ai I hooaue ana hoi i na naonaona o ka pepaainao ka Emepera.

I keia manawa do hei i hoomaka mai ai ke Kenerala kahiko e kamailio i ka moolelo o ka laua hanui, oia hoi ka l-eAe !.ugfa ame na oiea pili i kona wahi i hele tnai ai, a i holke mua ?a aku nei no hoi kekahi oie mau mea ma na helu i hala aku nei o ko kakou moolelo. Ē w-uho iki ae hoi kakou ia l&uu e kamailio ana ma kela wahi oluolo e huli mai ana i *a kihapai paani o aa opio, a e kamailio iki ae h"i kakoU no na rt>ea piii i"iiH poe paaoi e paāni sna ma kela knhua paAHi o ki hoiue o ke Kenerala kahiko. (Aoieipau.) *