Ka Hoku o Hawaii, Volume XII, Number 29, 19 December 1918 — HUE IA KA MEA OIAIO MAOLI [ARTICLE]

HUE IA KA MEA OIAIO MAOLI

E Mr. Luna Hooponopono o ka Kopejm Ka Hok»> «» Ilawaii, ka ipukukui ualia e boo uiilmualuqjft nei i na Pae Moku aloha o Hawaii, Aloha oe; - E uoi aku liiui au it oe uue ka Laahaa e oluoiu auū oe e haawi uai i kau sFuiii keeua Vaaw-.ile o ku nupepa. uo ku'u rnan«o hoaknkii i ike uiai ai ou mau hoa Hawaii o ka aoau Demokalaka uai HdWi.ii a hiki aku i Kau*ii i> MjnoknUuipo, ike »no u iu" '< e ki». lana i» ka aoao Deinokb!ukB, a iuakou i komo iho Mfei a l ooikHika un k» manao ho pono t»eir

MHmuli nu h r >i oka p.i'.uuu - u«e ka *vt»hatt\»i u>auli oo o ka uuptpaj i kapt ia koua iuPa, Ke Ola o liu-j waii, i ka lilelile a uie ka neuioueuuoi o k» !ioao Deoiok;ilak:i M.e koua a'oj euai i UH kaiiaka «,ua Aule uo j kn aoao nana e hapai ae kakou j na Hawaii iluna o kaupoku o Hanalei,_ ao ka ka ia o ka poe AJa keia ipau hoakaka.a ua Nupepa Ke Ola o Hawaii ua uiajn«(/ioaku nei inakou na uiaka*lainaua he pouo io.,N 'laila ua kou»o laku nei na Hawnii a kaaoO i ka aoao a ua nupepa pauaka alu e hooikaika nfi t a Laalele enakou ia 0 'kou «a Repubalika, ka pje no a aiakou i ike maoli, ai i ka oukou mau hanA kaulike.iloko o tu makahiki loihi i'hgla ae nei u oi loa «ku ua huli kuo aku Oiakou. ia ou . kou nmi ka Eiele a t.ie na Moho o ka Ahaolelo a huli makou e kakoo 1 k;i aoao Oeniokalaka a tue koua njBU moho, noai ka ete!e a me na •Dt hu <> ka Ahaolelo. tua ka Pahu <i Waiakea nei, Hilo, Hawaii.

A aule hoi oii ua haia, aianao ac nei hoi makou e lioomanavfanui, jno O/a ua auao Demckalaka nei o niakou, malia o loaa io hoi ia inak««u, ka lan.-ikila aia ke kau koho k»lijna ae nei. Eia oae ke huomaopop> k ) »iei au ke epa ia nei uiakou ua Oeuiokalaka hawaii īiihune e ka nupi'pH Ke Ofa o Hnwaii. A ke huoouiopopo nei au auhe ka aoao Deuujkulttka he aoao tio ka poe ilihuue, e like uie ka auao Repuba- ' lika i haalele in»jioau iu > ai. Oiai o ka aoao R<-pubulika oia Ka aoao uaoa e hiawi \o nei \ ka hana me ka nana «le uiai he Demokalaka ī>aha oe, ai'ole Huuie Lula Paha a pela aku. O ka aoao o Demokahifca he aoao iā (i<) kd poe Big Patsito. (Uala Nu« iiU)> a ua nupepii Ke Oia o Hawaii e p.iinuu nei. Maiia o qinau īuai <.>tik'?u ike kumu e maopopo ai ka |:ir.«a (,>iaiu, penei, m< o kekahi Uelu o

t a ia i puka ai, Hia uir k*> bt hi kolaam ra kakauia keknhi p >o ii anao, penei. lla uui na Oeiuokalaka e aluaiu .uei i ke kulana nok,t Luna Leka no Ii;!o nei, a mi ua nup>pa nei oo e helu ena i na iūoa o ua pob keoairntioa nei o Ka ao«o Deiaokajaka o A penei na*olelo ,a u.i uupepa nei. jEia iho na inoa e alualu nei; 0 ►iUme (Pohaku) he iiipu<tkea keia Lyin. he ilipuake<i no keia. 0 Hle-w-.rt he ilipuakea no keia. a i»e To:n PeLro iie hup:t Hawaii hui keia o ka io a we ka iwio knu lahui Ha-

j «'aii. i A eia na oielo aana ehoiia uiai, uao ka maopopo aoie io k& «ojo Dtmokaiaka, he «oao no ka poe iiihuae, a uo kukou na Hawaii. Ua ok-lo ae ua uupepa be aoao no k* poe iiihuue a no *akou na Hawaii. _va olfeiu ae ua nupepa, uei i keia lunu hi.aolelo puuwai ole a hoohaahaa inaoli ia kkkou ka uhaue a ke Akua Kiekie ioa. Ka uiea i huuliioia i Alii maiuna o na uea apau haoa fii. Penei ua hua<>!eio aui ī kapa aku &i.

O Btewart a me Tum Ptdro he nmo Small Pateto oia hoi he inau Uala liilii laua

! E kuu tnau hoa Detnokalaka Hawiii, «4»anao anei kakou q na ol«lo kupoau k«ia e hookau aku ai, aialnna o ko kakou uiau hoa o ka aoao hO)kahi? Oia hoi ka po'i i eh& pu k i ili tue kakuu i ka hooikaika ana i ka a »ue na moho pu? lua ihoia o keia na inoa hoohaahaa» a ka nōpep!» e haoai aua i ka aoao OemoKai ikdi, mauaolaua auei kakoe na OemokalHka liawaii i leia puUKiki aku poi a komo i ka. &oao 0 aoao ig ia u ka> i

kuo e o!s in, ni «e hapai at* ai, ia Jufckou iluoa? Ke p&ne ii6i au a*e ka oiaio aole lua kakou e »ke ia OMi aoa. A ike ole ia oiai ka hoi o Fedro k& me* ) b»awi i kona kino a nie kona ahane e iuv|lm uo ka aoao DeiUukalaka» a lilo ku to !»ia i ifica nle e Louiu uua nm kauhaU». e tmyikaiKftuj u lilo i uuea u'e na Kepolo» o ka po fao ka j>ouo o na r»oho t eia k» o ka uku iUuU ia e pannt.fa aku īfti3. Eia ka oku uieu oiaio iiiaoli aule ka np.in laka ne ka j>oe ilihuua a ujt' ka poe Hawaii \\

He aoao ia uo ka, poe Big ralft > (Uhla uunui) wal ti uu. NoUiia. e ike uoai uukou euu uiau nea, Deuiokulwka. i lelepauki aku aei ka kou iloko. o ka aoao u ka pupepa, Ke Ola e kukaliki nei, a uii,i al iula j i k» ua a ka waahil.i, aoho o kaKou i w«hi puuo ia aoao, oiai e puu pu tna» ana !takou, 1 ke kap» ia he; mau Suom!( Pateto, Uala liilii. Kt makemake 8e kakou e nouoi, wuhi hana. Aia a p oe p a t e t L > Uala nunui, oia hoi ka poe aohe i pan i ka hohono, Ka, naui Auierika mai no a ou.ana iluua o na olliu.ua ounui. Akahi no a hoopuu īa kou poliihihi, he pololei io.no ka ka nupepa. Kh Hoku o Hawaii, e haike nei i ke akea. ua oi aku.ke o ka Nupepa Ke Ola i ka poe uinlir hhii, inamu'i o kakoii ka poe o ka I aina. '.

o»ai nana no i kakoo keia Luua i ku ibula ku moku i Laule pu H« pu ka ai. A u a . houe"ae uu ua Poki nui nei o Ke Ola, he kana'ia a.alihiui mai aoa uo ke, huoki>hu ia in.ai aua ?u;i ja waLi. Nulaila, ano fca uanawa muikai no kakou na Dsnjokalfcka Hawaii e noonpuai, « maaaf no hoi au aole i hata kawa luuikai a kakou e huii hoi hou aku ai i ka poīi aloha o ka aoap Repub»likB, ka poe a ka&lu e hiki ai ke haawi i na hil:nai an&.

Nolalla, ua loaa like ia manao naaaao i ka pwe o ka mahele kohn l>arota o Olaa, k<> lakou kaulike aoa tue na iDauao lokahi a haalele 1 ka aoao tjeuioki;laka 4 a k&kulu aeh kou he Kalapu Repubalika e konoo pu ana me ua Repubalika e laulima pu ai. Ka aoao hoi e hoiuo ok ana i ko lakou pue iho, £ kapjk aku ia lakou h« mau Small Pateto. (Uala liilii.) Aka e.hapai ana i ctt Uawaii iiuna e like me ka oiakua i aloha io 1 kana ruau keiki punoi; A ke haawi aku nei au i ko'u hoomaikai kieUie ia Haweiu, aoie na Huwaii opau i koroo ma ka aoao o Aperahama Linekona, a e waiho a» i!i<» akU no hoi kakoa i ka aoao Demokalaka a Ke Ola e painuu nei, no kapoe o ka auna Blg Pattto, Oala nunui o lakou.

Nolhil*. ke nouoi nei au i ua HaWaii Demokalaka apau e ku a ma]oeloe me na , aanao lokahi a hgi iloko 0 ka aoao Repubalikai Mai feali." ■

E na hoa Oeinokalaka ou o Kalapana tne Kapoho i haalele iā i ka

po koho baloka a hoi wawae rne ka hana aloha ole maoli a &eia pue Demokaiaka, e uoi.aku aua au ia oukou, e waiho aku i ka aoao naria i puiapu ia kakoa. ae hoi * e kakou iloko o ka poli aloha u> ka aoāo Repubalika. Ka aoao i ike uoaoli ia ka iakou Uiau Uwelawe bana me kuio a kanaka, inakua uiKoli, ae loaa auuei ia kakou ka unanu. Mai hilaLiia kakou. Jlai uana i na n>ea i hala a kakou i haua aku ai i ira aoao Repubalika. Oiai ke manao nei nu o ko iak'-u mi-u puuwai eia no ia aie kakou ua. kauaka Htwaii. A e hauoli ia-, kou ke hoi aku ine lakou uia ke auo: he poe Hawaii no lakou e iike loe' kakou. Ke waiho nei au i keia leo uwalo kakou, a na k ikou e haua a hooko oae ka uiauao kuio. Noiaiia, ke haawi aku nei au i ko'u aloha hope i "ka aoao Deuiokt. laka, ame Ke Ola o Hawaii.

Owau iho uo« DKMOKALAK/ i PULAPUIA. Wniakea, Hilo» Hawaii.

K* Kokoke mai im na la hope o ka iriaXahfSi ae kouio aku hoi kakou īioke o ka (uakahiki hou. Auhea mai i>t* e ka makauank.i. Ko iho no hoi « ncOMOO maikau Aole e lawe aku i na wahi haawe iloko o ka makahiki h'eu. Hoouiauao e ia, mai mamui kou wulii ait» i ka kaua uupepa "Ka Uoku o Hawau,"