Ka Hoku o Hawaii, Volume XII, Number 40, 6 March 1919 — HE MOOLELO KAAO NO KUAHAILO A ME Hinaaukekele KANA KAIKAMAHINE HANAUNA KA MOOLELO HOI O KA HOO KUMU ALII KIEKIE MA HAWAII NEI [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO KUAHAILO A ME Hinaaukekele KANA KAIKAMAHINE HANAUNA

KA MOOLELO HOI O KA HOO KUMU ALII KIEKIE MA HAWAII NEI

(iie lUPulel'i kaiiLko 1"». no H«w«H i*ei) (Al:t na ia n<> bn po'na'iliMi o tv<> Ka ijuku p4>«. licliilielu unn'leiu) Helii (34)

ih<> o kekahi umu Ih »..!•» n ii » siim «' HuiHiiUkekile lup k(iD:i KH*ir i kf* aio o K.ttiiHkea tprt, "j< mW« aku )h i>in i kana kaue e bt-U t.u<» <ii> k«cLi( «r HttuikuUaiu{!U tua < n ho «n» me k«na wahinn, ai ik« ikn hei m tu»u chanaj» luua, a v>" n U pon.( yu ia ana mawneui u Uua. Ua huike ia aku la buj \& juii!inw jwrifci»a u Kauakakea uw», i ua •• ooiuu ia (uai U na Malihiai i.«ie uie &a luaikai, Kau ae la ri" li i Uu;t i»ci iluna o ke Kumulehu j j kajewa ao ta aee <tku la no. Ui o ua Kumulehua uei, ae hoopu> i i$ »vA hoi e na aianu like ole o ka U. Qi loa msi la oae ka uji na u»an>l elt le pohai u.ia maluua olauauei, ok*t» ua kuk>/ke aku 'iiua ka h >ujo uluwehi o na iohiiu, ot« o*"Pifr/iflwra M'ikulehua uu», oia no ka Pttrtdi-iso o ua inanU o kh

Hoea aku U laaa nei i k?f mil* t?ha o ke aiahele : !f«ia a he wahi n<» hoi f noho ia e kek»hi iuau Aiii f> ka aina ika w. noho »na ina ia wahi o Hailiku-; lauiauu me kana . wahine, ao ke Kaikuahiiie boi o k« kane'a «ueokele, ai ka hui aoa -aku o na liO-iUauau me nft iiOihanau ua lilo m i uue* Lo»U#uoii maoli no ika iuattrtO, oiai 4 Ui ioihi ua la oke kaawaie ana' Ua kaiui i& na mea Rup<>uo no ka ii >okip v hna.iuai ina -ualiiiini, e iike uo h ū me me: tvuiuoia u»aii i keia laHui kanak» mt *« lakou ia»u Alii i kela au kaiiiKo o ka a 0,8 noiio ii»«r la n<< i»>i u Hiuaankekeie m«* kaua .kane 110 kekuhi »nau ia, ae h"i iU»ku o ke aioha mawiena

o ittk»»u.

I ka iiala aua o kekahi mau ja.u« uko U o Hiiiaaukekele i koeia kaikuiiaiie ilaiiikulii # <iauu. no ko taifi hele i kahi f> ke wahine Hinauiimhia, a me ke imi puaku no hoi ike k.aiku'uane hai-. uaiiiaiiianu e h*le pu h»i lak iu n<> kante pu attd Iko iaia mea uuna 1 iutn, ao ka utea hu.a iaut i aie i.u ai no ko laua mala.na inuikai aua i na ia 1 hu waie aku la. a ua inakeiwak* pu i.o h-i o HuiiiaUiekele e nuiia (UiU se KapUiiawahiue i ki,oa io la uiauawa, oiai, ua,Jiele 'oia a aue e, h mea paha ua lio >poiuaikiu >a ku lau.t n< h> aua lue kaua iktn«. * v

iiio maiunlek) maikai h Hiniiaukekeie i &)ca maik&i i ka n»»na«*> o koua kaikunaiie, a u> m#k * la no hoi uia i Jftna wahiiie e po lakou no keia huatyi'i ike i ke Kupuaai?ahine i ka uka iuiu o Paliuli, ae ohoa j:u ia <nai in» h')i kuua waljfne e Hiuaulu hia, bo >kau uaai ia w> hoi oa iuawina anoe iluua o ka wah:ue a' H wlikulaeuanu. 1

I ka holopmin aua o na oiea apau ua kau like aku ia lakQU uei no luna o ke Ku nuiehua luwe hauuu o Hiuaaukeki le, «o kii uee aku U uo ia o ua.Ku iinleh'ia uei u ka o£e Kupuuuwnhiue o ua umu uvi, % he uaauuwa . . | - ,

Witie nu ia U«pe.' ib(>, » ike aku 1« lakou n*i f ke ku ui&i o keiii 4auh, 4 |»i i]uk« oka naoqfttiele»_ * M poe hale hoi i ako naiii ia, ai h.H>uaui i« hi*i uh w»bi e kokuke, ma i keU w«lii me ua mea laiiu hke ule, & ike akit 1& un h<>i Uk<*u nfi i k» Uiu mai u ke ji< i uiu« iialo » «jīu !)uu uia] ui Ii& um'iu h"i e k» «ii* t»0 iUniaa p-'la iu» iluua o kf i,i>i u ui iia. H hmniim p 1 iyu uku la m> )ioi i ka i7lu "aai o k« kalu u& jtefe a (UHka ole. i. hoo'uaopnpu ihu !m lakuU uei he 4ak</ uuuoli uo ka i»oh)t»i)a u kn lakou Kuuuiiuwhai. e iiok') u ki'ia waokele.

Ua ho kfk «e loa aku la lakuu u«l i kahi « ku u'.in kekalii hale nui\ ne h»tnafft« miu h.>i ka puka o ua haln nei. L> manHwa >o o Hiuaaunokeli i k ht*a uku «i i ko ia Kupuoanahine hg>>k»la kupua me keie imu oielu- . '■- .- y, 4, E HiUHuluo'iia e, kuu &upuua t wahin*'al vba &Vi aie uni ai i kau t»au ruaJatna maikai ana k'u aue k»u K'nkunaae Ilnku. Eia hoi i'«ua : lse!e 'jn »i nei e ike ia oe, ae uina.u h.»i i 'ieia mau huaw'iia. auoe « hehnu nei il'jt>a ,o. kau mo 'puun iei Kia iio anei i kauhale nei, ne hookipa- aku n.nei (>e iu umk. U ma ka uiuwthi oka ll< mjE5 Paliuli i •)pi?" ; I ke k-iu ar.a iho no o keia mau, )lelo a UinaHukekele, o ka wa no ia i lohe al.u gi lako'i nei i ka...paue ana tni>i o ua Luahiue hookal»«-kn-ptia rei loko mai o.ua hale nui 'iei, ae kaiuiiilio irai aua iui i keia mau olelo; _■ .» , "He inai e kuu iuhi a'u. i Ik>unanawaniii ai. o ke alo'ha kupunu ialakeimiala i - kahi nuho*.o«k.e Kupuna. E.komo mai .ih-ko nei.. ua iiiiakaukau no oa ponō o kd hale nei

no ke kipa ana oiiii. iako no i ka af ( a he kypa no e mortj ai, aole ng he hemahema o kou J£upunawahir;e ma ia m.tu mae. E lele n kipa ma ka home ulohB o na Ku puna fea po ua»i." ; I ka lohe ana o Hinaaukekeie i keia-mau olelo a kona Kupuna,wa* hiae Hinauluohia, ua kauiailio koke ae h uo uia i kaaa . ka«e iue toaa kaikoeka e lele lakt>u v ny*i "ke Kuiuulehui kapu aku a a ua Kupuuawahine iiei i ho >laa ai i, : alahele uo kanamo.upuna pu(bhe!e, »i kn la*ou k<>u»o aua an:u i ka hale nui a

iakun i ikoai. ua ike aku la Jatou uei i kn noho mai o u t Luahine nei iiuna 0 kekaiii nua a ohaoh»

uiai la ia lakou n«i, a nie ka kuhiKuhi ae i>o i kekahi nut moena kit-j kie uia kekaiii «oao o ka haie noj Hiilik»uTami.iiu ixje kana wahine» a, aia ka auao i»"i ana e noiio uua, ua | kahM ii»tti la fii). oia i iUna Mi>upuna Hinanukekele e uee atu uia wahi. ai ko ie 11 ee aut aku n>a k»hi ■> ua L sabiiie».nei e noho aua.ua apo m;ii la oia i kana ui' opuna punnhele a houi inai la •ne ke al iha, <>iui, ua loihi aa la o ke knawale ann, a akahi 00 ho' a .tHii h.»ti ene kiuia lehi o 'ia wa i haia aku, ua l.O'kipn pu ia aku la no hoi ka hiinoiiano o ke kane a Hinaaukekele. M >hope iho J na a ke Kupu nawinhine, <ni kamailio hou mai la u» Luahiue Kupuc&wafiitie uei i keia uiau olelo:

mama wale h >i ka huukn'i a kuu Lei Moopuha i hple n/ai H<i m'inao iiUĪVrt) paha ke heooiaia &la ka luhi o kt alibtlc. B huike » *ou Kopuuuwahiue,"» mai hoi hoike i n» mea i umkeu/ake iu e kuu Le- Moopuoa Af<»ha. e te pnlu h 'ike o ka o ka hiki ana inui, p piu ka*paiiia aua a'u uuhU Lei Moupuna." Aole i pau.

*"Ma ka hoopii oki tuave.ii Mrs, Rae >re i kaua kane uuijre» Chirlts Mv>ore k uo.ka maiauia, oie i ke ola, iuiua o ka Luuakauaw-.i Quij>n. ua ae ia uiai U ke uoi oki « kaua wahiue. MaiUi kUa e ,£&iel •-; i •