Ka Hoku o Hawaii, Volume XIII, Number 11, 14 August 1919 — KONA MAU HOOLILO KOHO BALOTA [ARTICLE]

KONA MAU HOOLILO KOHO BALOTA

Eia ka mooīelo i hoohiki. ia a kekahi Moho holo Barota ma ka Mokumina o Geogia, a he moho hoi i aluaiu i kekahi kulaaa uaa ka aoao Demoka]aka, a na waiho aky oia ī kana hoihe i hophik.i_.ia iinua o ke Lona Aupuni i kuīeana tio ka hoike ia o na hoolilo holo barota Penei na olelo o kela hoike i hoohiki ia imua o ka Notari: "Lilo aku he I, 349 mau hora moe u>amnli o ka lilo nui ioa i ka holo barota. Ua hakj ia he elua niho ooiua, a he nui o na lauohe i helelei mamuli o ka hakaka ana me ka moho i holo kue ana ia'u. Makana aku, he hookahi L»ibi holookoa, he aha ' kao, a me elima hipa no kekahj ahaina bibi pulehu i haawi ia ma Kekahi Kalana no ka poe koho barota, ua haawi aku he elua paa kaawe, eha lole kalakoa, $5,00 dal a kuike, a me 13 mea paani hopnakeke o na bebe. Ua honi ia e a'u he 126 mau bebe liilii. Ho-a i ke ahi o 14 halekuke mamuli o ke noi ia mai, a hapai he eha mau kapuahi kuke me ke kukulu pu ia lakou ma kahi o ka wahine o ka home i makemake ai. Haie wawae ia ha 4, 076 mau mile, a lululima pu me 9, 508 poe. Hoopunipuni akuhe 10,101 maoawa like oie, a kamaiiio haauui wale aku 1 na olelo like ole, ae paa ai paha na buke ke pai ia he 1,000 Hele i na halawai hoohulihuli hopmaoa, no 16 manawa, a Babetizo ia maka hooluu ia ilpko o ka wai no eha mat;awa, a he elua'hoi m&nawa ma ke aoo B»betizo kapipi. Kokua aku he $50.00 no ka Oihana Hoo. laha Euanelio i kowa Aina e, a hoao pu e hooipoipo ht eiwa mau wahine kanemake, a puliki aku hoi he 49 mau wahine, Olomeda f (wahine ano luahine mare kane ole (Nahu ia e ka ilio no ke komo i kekahi mau pa hale no 39 manawa a tn« keia mau hena i hoohaua ia mana ano like ole, ao ka hopena loa ua haule'iho la no wau i ke: koho harota ana." I

O keia ka llioike i hoohiki ia e keia Moho Demokalaka i holo ai iio kekahi kulanB uia kela Mokuaiua o Geogia, ao «ekahi hoi o n a Mokuaina e noho uaana ia nei e na Oemokahika. Pehea la hoi ka nuj hana hoolilo o kekahi poe hoi<> barota o kakou ina Hawaii nei? Eia no kekahi uiau mea a uiakou i hoooaaopopo loa ai i kekahi poe hoio raoho !)arotā, A ia iio a kokoke loa mai ka wa holo bsrnta, alaila, ik e ia aku la ka maalo ana raa na Luakim, ae hele like ia anu hoi na like ole, ai ka pau ana no o ke k»>ho barota, aole e ike hou ia i ka Luakini. I ka w* kokoke i ke koho batpta, alails, he wa wehe papale ia, n b<vpu uiau lu.ll i kou lima o lulu, ae koi :ii hoi i,*i oe e komo TOh ka hale inu kope e iuu wahi kope ai, n pau e iho ae* lioi na halt* a oia liale ia a k*k«hi p<w «iohp e koi ai i ka mea koho baroiA e komo maloko ē pa wsihi kiaha ai, \l " w« hu loa keb o ka lokomaikal, a ia nao a hak | la na k koho t>arot», alaila, paa !oa ka papale i ko a kiomaha li-a! ho» ka Hm» i ka haawi toai «] laluliiua pu ai* o<e, » Uiāai&o |ca|

'' 'ki pnka una Lu^kiut i khhi e I iv»H, a kt ikf uini i;i i>t uia ke 'alaiu.i, ene he ;tlu he ini'iliin s halawai aioa 'ole tne oe. 0 kekahi poe kpbo barota hoi, a ia a kQkoke i na 19 koho barota, alaila, aole kana mai ke akamai i ka imi hoalauna, a pela pu no na poe holo iiioho ia mau la. I hakalia uo n pau ae na ia ohohia ia o ke koho baro|a, alaila, hu hoi see ia oe He la hoaloha ia nou mamuli o U a aiaketuakt' i ku» barolH„ a» kou la nae h>n o k;i piiikia, i», ae hooko ia ai hoi ka olelo pookela a ke Mii Naauho oka IBeraek. l, Ua haiiau ia ma' ka Hoaloha nō ka la oka popilikia " I no si iu hiloa.'* Wahj a Kaniho o Kohala Akau,