Ka Hoku o Hawaii, Volume XIII, Number 12, 21 August 1919 — HE MOOLELO NO KA LEDE LUGIA ME VINICIA KE KAUKAU-ALII ROMA HE MOOLELO NO KA HAKOKO NA O KA PONO KRISTIANO ME KA MANA HOOMAAU O KA Emepera Nero Alana a hoolaa ia aku no ka pomaikai o ka poe heluhelu o Ka Hoku o Hawaii [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KA LEDE LUGIA ME VINICIA KE KAUKAU-ALII ROMA

HE MOOLELO NO KA HAKOKO NA O KA PONO KRISTIANO ME KA MANA HOOMAAU O KA Emepera Nero

Alana a hoolaa ia aku no ka pomaikai o ka poe heluhelu o Ka Hoku o Hawaii

MOKUNA XII KA HOOMAU ANAIKA IMI ANAIA LUGIA

"E hoouianao mai <50 nae hoi oe e knu haku maikai, ua kamaiiio ooai ke Akeakamai noiau lo» Dio gin€Ba mao Apolo ala, o ka hoomahaua ia oka ea, oia bu mea e ulu pono ai na mea i makeuitxk'e ia e hooulu, a .mai ka pumehana tnai hoi a ke ahi e hoou!o ia uiai ai ka ikaika o ka uhane o ke kana'ia akeakapoai. A i na m'ahina auuapu o ka hooBo. ua l.oopumehana no ke kanaka ioea akeaka'nai me kahi kiaha waina, a ipanao anei hoi oe e kuu haku maikai, he »nea hewa no keia akeakamai ka iki hoi i kona uhaue me kahi pika waina. O ka waioa i Inoh&na ia mai Capua mai ame e Ii!o ana ia i mta hoopnusehana 3 ka iwi anuaiiu o ke kan&ka i n«>ho ia ki»na ikino e ka uhane o na aumakua akeja*kamai."

~E Cilo Cilonidasa ke kiihuna r»a*OAo, ihea kou wahi i hanau ia j ai? 1 * «ajii ake Knukau Alii Petero-1 niusa \ «īneu aku ai me ka piha mahalo i na piēlo noiau a keia kahann Heīene, 44 Ua hanau ia wan rt)a Euxine Ponaiaaa, a ua hele mai hoi wau mai Meseberia mai," "E Cilo e, he kanaka kauiana maoli oe ma na olelo noiau a'u e Ihoomaopopo uei." "Ua poloiei oe e kuu Haku mai- j kai, ftka, oka pilikia wale no aole wan i koomaopopo ia mai e ka poe i kupoiv> <? hooinu ia aku lakou i ka waioa o katiaauao ." I keia maoawa a keia uiau kanaka e kamailio nei ua ht»ol(>he malie mai la o Vinicia h hitii wale iks wa i and pau ai kona aho i &* laua nn mau kaujai!io waiwai loeia k«huua kiloki'o Helene i ke-, Vffei man mea pili i ka manaola.na no 1:« aiea ualowale, a. ma keia r• i' t«<»; f i olelo hoi a kona Ann« t!">' «2 ua Kilokilo Helene nei, eia ;> j h»alele ioa nei » ke kumu i a aku ni wa kanaka kilokilu

akae nei, a ua oi Joa ae U ko 1 inieia ano kue. i kona Analala no \ke\» heopau enanAwa wale ma keia ;at*o ka.aiHilio, tta huii ae la ōia a Jkahai»aba aku ia i ka laua u k,Bfi!i-.6i3i0 ana ma ka ninau ana aku i keia i ua kahuna Heleue uei. M Ba» ahea oe hoooaaka i keiw imi pooo ana aku hoi i ka meheu n<-ka tnea nalownle?"

"lla hoomaka hoi w«u i keia uianawa, b o ke kumu li<ti o kou Ike ii'u la nei, h e hmmiāu ako aua iōo hoi wau i ka imi hou aua i m *uea i koe e pili ena tiO keiu mea ;hi e*%« mii uei e Inhe ia, He uiea mai k» hllinai la £ oe ek« tnea hati»»hano. I na «o t«aU>wiUf ana ke kaula hwp »» o kou k»m«» j»lewawae ma ke aift(Hru

ka Dūea hnnono no. ia'u ka hoomaka aku e imi i ua mea nalowale ala ma ke alajjui, o ka mea kupono no ia'n fc« hoowuka aku e iini i ua mea ualowale ala ma ka hoi nna aku mf ka mea nona ua kau'a kamaa aalowale ala, a oia no hoi ka'u i haua mai nei." : ; "Ua hana no anei oe i keia hana i na wa i hala. aku nei?" wahi £ Peteroniosa i kamailīo kahamaha I hou mai ai. Ika iohe ana o ua kahuna Helene nei i keia olelo ninau a ke Kaukau Alīi Peteroniusfi, "ua hapaj pono »e la oia i kona po«> ilunp, a nana aiai la me ka maka haohao i ke Kaukau Alii Rotna, u paue mai !a no hni me ka leo haahāā"mātk"at."

"I kein k ke kaupaona haahaa loa ia oei ka mafcaukau o ke kaoaka loea akeakamai, oiai, aole pata i hnomaopopo pono na kanaka i ka waivvai noi o ka naauao e waiho ana ilokn o ke kana«a a na Auaiakua o ka naauao i hookomo ai, a unamuli oia »oo hoohemahema wale ia <>ia w&ihoua waiwai .nui, ua hele aku kekahi 3 keia nopu waiwai pookela oka naauao i ka nalowale me ka waiwai ole o na kanaka, a inaouuli wale uo ia o ka noenoō ole o na kanaka ika .uei e w nho iho ai ia naauao no ka pono o ka poe e ola ana."

"Heaha ka maiiao o kau mai: nlelo e keia kanaka Helene, e oluulu oe e hai maopopo mai. ia mea?" wahi a Vinicia me ka leo auo hoonaukii ki. /

*'Ke mBkemake ijei wau.e maop'ipo na mea apan/'a e lawa hoi ka'u.mea 6 ike ai no ka mea au e imi nei, a i hiki ai hoi ia'u ke.Hpike maopopo mai ia oe no ka mea nalowale. ame kahi paha e nuho nei uē mea nalowale nel "

*'Naw»i e ufeu ia ue no keia haua au ehoohana a&u ai?" wahi a Viuieia me ka leo palneeheue, oiai ina kuna hoomaopopo īho ua hele ujai keia kahuna Helene aiamuli o ka aianao i ka uku ia.

"Oa hulī aku ia ua kahuna Helene nei i ke Kaukau \lii Peter.).ruusa, a pane aku la me he ala na.na i ninau mai iaia i ke!a ninau.

"Ē kuu Hiiko hahoha»io, ht mea pono e uku ia kekahi mea kakau knpe i kakau ia aku ka'u mau olelo naauao, o hele pu auanei hoi ia mao olelo i ka lua kupapau me a'u, a lilo hoi i,i i mea poho no ke ao nei." "I na no ua hiki ole ia oe ke. hooiaku ia oe iho i aahu kupoao i kou nno akeakamai, alaila» aole no paha i helu nui ia kou ano waiwai i»R ke ano he "loea akeakam&i'* wahi a Peteroinusa \ pane kjke «ku ai ene kf ano pahenehene i ke k;ihuua kilokilo H-elēne. "0 ke auo haahaa ke kua>u nana i kaohi mai ia'n, oiai, aole wt.u he oie* mahaoi wale aku iai.ua ka lehulehu. E no nae h<>i oe e kuu Haku maikai, aoio he uuku ke kuki a i loaa ia'u, aka, o ka mauao hoomaikai o ua kauaka kai hoouuku ia mai.'*

E hoouianao no tiae oe e kuu Haku hinohan"» i k.a wa e ai kekahi kauwa kuapaa i manao, nui ia, n*\wai e iuoi aku iloktfo ka huikau o Eoaaa nei. aolt anei ihoi na k« keiki a ko'u oa»kuMaue, I ua i kahakaha ia kukahi iuuu huaolelo i uiwopopo ola kona au . a h« inau olelo ku« paha ika Molwa hine Ponaapaea, a'laila, owai kt s kii i« e wehewehe i kela u<au huaolek? ! Aole anei hoi o ke keiki no a kuu makuaknm ? Owai ka mea e kii 5r ••£w«hewēhei kekHhi wau iuea p hihi pili 1 ua uti>e uUhu« o ua poe hanohano > H uei # a I ele 1 n<* r»ha hē ma« mea ht na i makem»ke ia e kaulai ae \ ke akeA, owal hui k» kilo aan» e k«u «ku ituu « ea poe u>ua ia makecuakt\ H-;le aoei hoi o ke keiki uo • kuu tu«kuakaue e ku «ei iaiua o o!ua i kt?ia manawn. I na he mm ol.'o i ui.-kf--nake i,h e iuā »a iuu

I WHirjit o ke kulanakauhale nei. a)> - iia. o be keiki do a Eoaliuakane ke hoounauna ia e e noii i kt' ! > mau tuea huna. Owai ka mea i oi aku fea ike i na"mta huna t uei mawaho ae o'u, Ma nh wahi apau i hele ole ia e. ka poe liauobauu o keia kulanakauhale nei, un hiki i ke keiki a kuu makuakane ke hoike aku ia ipuu wahi eoe ka uiaopopo maoli, aole lōu he wahi poof. poo nalo o Roij>a nfci i tta uaaka noii o ke Kilo Cilo Cikcinasa/' Aole i pau. i