Ka Hoku o Hawaii, Volume XIII, Number 12, 21 August 1919 — KA NINAU I'A [ARTICLE]

KA NINAU I'A

Iloko - ki»i t .īiau la t v hōpuhnpu ia ami nti iia poe Kalepa waiwai o AmeriK'a Huipuia ru) ka hoopiipii i ke kuaiukuai aa tueaai ma ko a>.o

imi ua hopn pu t';iai ia ninau hookahi i Ilawaii nei, a iloko o keia mau la, ua a!a mai ka lunakiin Low, Kumalae ame ka Meivi Keo Pana o ke a Kwiana o Horit)kj]u :.«* paio rui keia uinaU hookahi ma Hawaii nei.

haiolelo maoli nei keia pōe ma na huina elanui o ke kn'nnakauhale o īīonolulu, e hoike ana i ka lehulehn i ka lak :u manao no ka hoa'.n ana aiai i inakeke Kalaua. no ia Kulunakauhale, i w&hi e ia «e ii k < P>e ilihune tnf.i ka uimi an.a ana hui i ? a o Honolulu; 1 keia wa u:f ike ia ka pii

ino k>a M ke kumnkuai o ka s'n o'.a na makeke o kakou, a ua liiki ole i kft poe iiihune ke kuai i ka" i'a ma ki hoike a ka luaakiai īiow, ua olelo ae oia, !:e hooo na hni lawai'a o Honolulu e ■'■noonopōH i ke kuai ana i ka i'a, a m:i koiia hoomaopopu ana he nui ioa ka i'a e 1 oaa nei i k eia poe tna k a aioa na, a o ka hapanui o lakou ūa pau i ke kiola ia, a i ole ua hoahu ia iloko o ka "hau i wahi e mau ai ka pii ana oke kumukuai o ka i'a e 'kuai ia' nei uaa na naakeke, o Honolulu. ,0 ka loaa aoa he -nakeke u > ke Kalana, ahiila, ua iiiki ke kukulu ia | hehui lawai'a no ka hoo'iako aua j mai i keia mnkeke me ka 'a, a pela j e emi mai »i ke kumukuai o k>\ i r a f a loaa i ka poe ilihune.

0 ka hana a kekahi poe llawaii o kakou e manao nēi c hooulu hau i ka oihana lavf ai'a :ua H.lo nēi, o kekahi ia o na hana maiKai loa, a be raeft pouo e īoaa ia lakou na knkoo au.a aku. O ka loaa.ana o na waapa lawai'a aiue £e dala e hiki ai ia lakou ke lawelawe i keia mau hana oia vvale 110 ke alanui e holomua ai keia oihana, a he kaoalua ole k-eia wahaeleīo ke olelu ae t aole no e nele ana ko'lakou ka* kuo ia mai ena k<?i« oihaua eka poe ulatolaVo ok» aloa. U* ike aiauii

.ia ka pii oke kuuinkuai o ,ka i'a ( * kuai iā uoai nei ma na makeke o kakon, Ue me* lu.i i ike mvia ole ia uiai kinohi mai o ke kuai ia o ke aku s» hi.ki i ka eknlw hapah», a o ke uku t: unui e hiki anu i ku eiua dal{! oka i'a hookahi. .

No keaha niui ka pii ana o ka i'a! No ka ' <)!>' uiei o ku uioana? A«ile. He hookahi v> kumu yii o. ka i'u, ai.i o;,i Hil>> nei lu- aiau iiui lawaī'a kepani» ke a»onopoli npi lakou i ke Knmukual c ka i'a aia tia »nu »pau i wahi e waiwai koke ai lakou, at> k'a iiaim. pono w.tle u4i ka lehulei>u o ke alā u>ai a kue s ,aku 1 keia w«u lu n;s eUke me ku lJou»;lulu mau lunakiai e nak« utaila.

He mwi i>v>hu i ha hiuakiai o ka. kou « las\t i»n«'OtiivO i keia kihiiuhaua, a © hoike ae i kv> l«kou ma» uao laiua o ka luhuU'liu hu aluha io iakou i ka poe ilihuue »iike no hoi tuē ko lioi.olūlu e hana uiaila, « s na ia ium e nla iwai t \ ka uu, u „ o ka poe v\ i t».ka i n a kakuo p» ooai ke i hana m*ik u i wala ikala ia ae ,u kua iiiaii p nkhi apau aok o ii ho pu ws*lū 'h *» n<> o nn hwwkmi « »uu>ai»«ka' maii keia

pomo o ka le}mi»?hu o Hilo nei. j I ilb aiaiiaolttn<i k«> fceu_ wahuolelpl ' nla m*vi « r )a na molunokel Ka]frna a h'ooueii i īcei;n kumnhana iwaeoa o ka lehulehu, ao!e no.e nele ana ke ohohia ia e na mea aoau, a no ka iue», ua ike maoli ia ka pilikia |"o keia mau la e nee nei. ■ Aoie o ka a'a walt ko kakou pilikia, aka, o fta io pipi kekahi, a, £T|a ka hoike a Kbena Low, o k& hui hana pipi o Paka ois. kekahi l'iui i naua e ho<ipiipii nei ke kumukuai 0,, fea'pipi i wahi fe_laaA-4wi ai ke ia lakou. Ma kela naakahiki »ku ii eī j 'uīī loaa i keia h«ī he 255,000 dala ka puka, a mailoko ae o keia huini (lala ua )awe ia he 127,000 no kaj uialama nna i ke ola o ka. hooi)inftj nona keia waiwai a e hoopololi »na hui i ka opu o 'ia hapanui o na keiki liilii tna līawaii nei.

O Ra hanai p'pi ana raa līawo.i? nei be maalahi wale no me ka nui ole o na hoolilo, eia nae, o .ko ku. inukuai keia e pinana neiiiuna i na wa apau, aole e pau ka pinana ana •j ke kmuuKiiiii; aia no a hoike ka iehulehu iko lakou manao kue roa keia mea; a oia ka keia wahaolelo f koi ako i.ei i na makua o ke Kalana e al» mni iakon a hana i k& hana e pono ai ka lehulehu uiai o a oo ka aiuu.

Ūa liiki loa keia hana ke hoala ia lua ka huahu aua o kela aine keia i kekahi vvaib >na dala elike me ke ano o na bona auuuui i kuai ia ilio nei i ua wa kaua, a ma ke koho ana hoi he mau koaiike iwaena o ka pue kalepa u ka aina na lakou e huli i wahi e ioaa mai ai ke dala e hiii ai ke hoohuiumua ia ka oihana lawai'a. He ninau ano oui keia na kakou apau e uoonoo ai, a o ko kakou hoomaka ana e hoala inai i keia ninau iloko o keia wa ke kunau e hoea koke mai ai kahi o ka hana.