Ka Hoku o Hawaii, Volume XIII, Number 22, 30 October 1919 — "OILI KA POPOKI MAI KA EKE MAI" [ARTICLE]

"OILI KA POPOKI MAI KA EKE MAI"

He wahi oI«lo ane noiau keia 0 na haole, ai hoopnka ia i kekahi m&nawa no ka ike ia ana o kekahi mea <4 huna, , ' a i tnanao ia paha ue nalo i kekahi manawa, a i ka wa e lohe akea ia ai ia "iioa alaila, hoopoka ia ae la keia mau olelo e kau ae la maluoa. I kau ae

I» inakou i ke)a tn»u mamala, olplf> malnna o keia iii/iiiHO alakai O kakoo i keia pāle, niamnli uō'ia 6 ka puka akea ana ae naa ka manao pppa'' b ka nupppa Ppka L>» P<!f t-Her»l<i o Hilo nei, a i hoopuka ia h< i ia naanao ma fea aainala o ka p.takafji <> ka pule i hala aKO la, ? e hoike akea anā ua tnar«ao nei i kela mea a makou i kamaiiio akea ake ai, no kd manao ana o kekahi pēe o j na llui Kaiepu o Hawāii nei, e kulai ia Kuhio ma k#>ia kau koho ae e hoea inai ana, a e' otum i kekahi mea i mahao ia, "Oia ka fnea hiki ke kulai ia ka Elele Kuhio imuā o na p<>e koho barota Hawaii " A o ua ala s m nuptpfl naimi nei <( kakpu i hoaiat *ae ai ma ke ano nanenane, oia no ka Loio Kalana Kulanakauhale <- H<>noluUv, ma ka Mokupuni 4 *Ai #1» .« Oahu. 1 '

O kekahi o na kumu a ua nupepa nei \ hoike ae nei 110 be kulai a na aku ia Kohiei, oia no'ka' loaa ole jpal o na dala ho ka € *Pa'le'kai o a npanao lakou > keia mea e koho hou ia aku ana ma ka makalua o Kuhio, oia k;«. mea e loaa.'eaai ai na dala im ka "Palekai o Hilo." He hiki no ia kaki)u ke hoomaopopo iho i ke ano i.mihaia waie o keia mau oleln, oiai, a 'ie paha ia Kuhio wale ka'mana mai i ke dala no Hawaii riej, oiai, e Hlo mii ana ka Ahaolelo Laliui j ka ninau Kuikahi Maluhia o Kuropa," u un kekahi mau mea p'ill i kela me keia Moknaina no ke kau nui

ae e hoea mai ar.a. Ke manao nei keia poeaihemu ''hemahema" o ka Eleie Kuhio, hp hiki waie ke hele aku i Wakinekoua, a ohi hapukn wale mai i fee daia mai ka waihona mai o Aoakila Sj»m, 0 kekahi mea no hoi a kakou e hoomaopopo loa ai, ke poina nei keia poe "*imihewa" o Kuhio, i n» hana a ka Elele <> i haoa }<i no keia Terit* ri i na makahiki i hala aku la, a eia no imua o kw »»aka o keia poe "iminewa" o Kuhio, ke"ku nej ka Ha)p Anpun' o Hil«> nei, a o kekahi hoi o na me« * na Hoa Hanohano o ka Ahaoleln Laiuii i hoite mai ai me ka hauheo, no ka lana' kii« nna o ko kak<»u UU'ie imua o na lehui«>{>" o k i Ahaeieio, He nui aku tlh nw>M a k;i Ele!t? Kuhn> i hana »i no keia Teritori, «ka, maumli o ko lakou nei ho<Min«op.>po i ka hiki •>{?» sa iakou ke " laKuii waie ia Kuhio n>a ka ihu, M e abej aie ka i lOAkeiuāk*: hī, n *-1 laiia, li '.'a hou nr. lak<>u i ko ! akou W*Uāo kni.Ki iaia, a o Ke h! il>e!e a i«kou \ » 'i e kult>i i» if, r>i» ao k« hoala muī i fc«k.nti O'wi HaW*ii i *ie i k> Kuhi» mau h * < uia Wakinek'u.M, ia ka iw;. ; j holo kue in Kuhio | Hoko o n u n»» i īkahiKi 1 in loa a K t \u> > u.a'» • hi ; k i } at •-; v hano ■>» ioin Trr.tor>, heahn ī* kajk

p 1 1 ,*4- i 't'i t na Oiwi ilii Vi aU u RCi.» Lll iiOUi?'l ia flH< M llalu K'' :Mk-Ut lUM tte ano lahui e k» E!elt* a k*k<'" i knho s>? Af>]e »»ei bt>i i p»?ekar»> k«> kako\i "pono koho baroi*" iloko o kona malHiu» ana, ame ia palekana no oi» pono nui o na Oiwi Ilawaii, e huao anei kakou e "kuapo lio' 1 i ka wa e hu ana iwaeim o ku muliwai?" . , .

ilAolel ka hooana ia ana o ke«ahi oaau*jWele oaai HaWaii a|u nei i Wakinekona, no ke kii ana i kekahi "pono" o ka loaat<lute o Hawaii nei, a he mau Repuball mau,«Demoi ko iakou hoi ana o>ai i Hawaii nei, oa hoike akea hp lakoo me ka honahuf)fl|f)ltfciho. "Ina i.inakemeike ka-

kuu*eJ|ioaa kefeahi 4 «iao pouo ia Hawaīi,nei,|alaila Jmao ka Elelei ala a kakou i koho ai e ike ia mai. ai ia ō»auJnoi ana. ,r Ua h iike pu ae no| hoi» kekahi o na Oemokalaka i helei | ma kela huakai i ka pau o kona.kn-j hihewa 00 ke kulann "hilioni 1 ia o ( ko kakou Elele tna AVakmekotia, I loiai, ua hoike maoli mai rt-> na Hoa! { o ka Ahaoielo Lahni i ko 1 I iakou hiiinai nni i k<> kokn*,, EWe, • Kia no ia Elele ke ola mai nei i keia la ma Honolulu, a o ka Klele mai ka Mokupimi aku ō Havvaii, oia tio e A. B. LubeBPtina, wia hoi ka hunoua a Hikikoki. a oia no kekahī i hoike ae me ka hunahuua ole iho ia iuau olelo a ! o a kela poe Aiakai ma Wakinekona. Me ia a'o ia mai no oae eia no kei» poe o ka Hui Kalepa ke "hoahakaka" nei no i ka Eleibe Kuhio, uoa ka hoouua ana ahu i kekahi mau mea e

aeie e hu-<.>n«ika;t& i kana hana eoa Wakiuekona, oia Jboi <> Masalelana ante kekahi poe oie puulu hoeka'niHeaha ke liumu nui o keia hoohakaka mau o keia puuiu o kakeu? Eia no ka paue kopopo nu ia nioau. ,4 CJa hiki ole ia- lakou nei ke Uukihuki wale ia Kuhio e like me ko iakou makemake pilikino iho, a oaauwii oia hiki ole e noho mana iluoa o ka Kieie Kuhio, np!a:'t>-, ua liio oia i pula kaumaka pu lakou oei, a o k<»na hina aku mai ke kulana ana e paa nei, oia ko lakou nei hauoli uiaoli. A o kakou h"i na Oiwi Hawaii o ka aiim, e hoohema - hema anei kakou i ka aialama ana, a i oie i ke ku ana aku >>ahope o ka "Mea i maiama 1 ko kakou hanohauo ' no keia mau uoakahiki l r ii»i me ka paiekana- ?? Mai hoao kakou e koapo Mo 1 ka wa e au ana i ka Muliwai," wahi a Aberahaūia Uoekona nekahi o na PeV?si<lena pookela o Amerika.