Ka Hoku o Hawaii, Volume XIII, Number 38, 19 February 1920 — MOOLELO O KA AHAHUI EUANELIO O KA MOKUPUNI O HAWAII [ARTICLE]

MOOLELO O KA AHAHUI EUANELIO O KA MOKUPUNI O HAWAII

La hana 1, lanuan 21 1920. Akoakoa ua lala o ka Aha ma aa lAiakiui o K.(hikolr. hora 9. a. m. ua weheia ..11 a hana e ke kakauolelo W. M. Knlaiwi.i« Kohoia o Rev. S* L. Desba } Lunahooiii-ilu malaaiaia ka poa. nawa haipule e ka Luuahooeualu. A. S- Bakei i na manawa hana t> na Aha ekohi, a me na raea malama halawai, o na wa haipule a me na inanawa ai Noho ka Aha a • hoomaopopola na lnla, Ilaili Hi!o, Rev. S. L. I)csha 'Kahu. D. K Kahananui Klele, Onomea Rev. D K . Lonoehu Gomue, Hakalau, D. K. Lonoehu Coinite, Mrs. Kukona Elele, Laupahoelioe R£v C. M. Kamakawiwoole Comile \V. Laeha Elele k K. Hamakua Kamakawiwoole Kihu W. Hamakua Rev. L. Kakani Kahu J. K. Kaaeamoku Ha- : makua haole J Suii?h, Elele N. Kohala Rey X C. Will.iaais Coniite J. K- Lawelawe Elele N- Kohala Haole. T. C. \Villams, Kahu J, Jefferies Elele. S- Kohala W M, Kalaiwaa Kahu.

M is. Kaanana Elele, Kekaha Rev J. Upeiuueh Kahu Joe. Kia-ha Elele Mekūaikaua J, t!pehuieh Comite, Mrs. L. Kaopua Elele, Helani A S. Bakei Comite L*u»kiia aiue Kealakekua P. Kamaueha Elele, Pokaana. Rey_ J. Keala Kahu Hoo. K K» Kaaua Elele Kaohe J. Keala Cynite. Milolii Rev. J. N, Kamoku Comite. Waiohinu, Rev. J. N Kamoku kahu, J K, Kekaula Klele, Kapa. liiuka, J. N- Kamoku kahii H; kapea Klele, Kalāpanā Rev. J. Kama kahu Mis N; Kama Elele, Opihikao J. Kami Comite Puula J Kama Comite L. K.* Kalawe Klele, Olaa J, Kama Comite J. K- M&nono Klele.

Ka iala mau Rev. J. P. Kdman, Rev. H. P Judd, Rev S. K Kamaiopili na keiki ,i Laikiniia Mis. McDougat J. K LawelaweO. P. Kamauoha J. Keala waiho mai o H. P. Judd 1 na kumuhana. 1 Kahea inoa--2 Koho ana i na Omite m»u--(a) Haipule, H P. Judd> J. Keala, J. Upehuieh

(a) Hoike ona Ekalesia, J. P. Erdtnati. J N. Kamoku, D- Lonoehu. Palapala Hoopii A 8. Baker C. M. Kamakawiwoole J. Keala. Laikini A, S- Bakei, C- M. Kamakawiwoole H. P Judd.

(a) Hoalohaloha, J. N Kamoku D, Kahananui, G P. Kamauol>a. ( 3 Hoike Papah-lu. Ua noi mai o A. S Baker e lawe oiai i na hpike papa helu i ke kakauolelo a na ke kakauolelo e haawi aku i ke komite, holo. 4 Hoike kihapai. Na Klele i ka lakou mau hoike [a lohe ka Aha i na wehe- | wehe maia J Smith mai ma ka mokuna 5. o Mataio. Hoopauee ka Aha no ka pule a ke Kakauolelo. La hana % Poalima lan. 23. Akoakoa na lala o ka Aha ma ka Luakini o Kahikolu hora 8:30. Malamaia ka manawa haipule, a noho ka Aha, S. L. ma ka noho, kaheia na iuoa, heluheiuia ke meolelo a aponoia.

Kumuliana 6, na palapala Hoopii. • (1) Mai Laupahoehoe mai i kahea aua ia Rev, VV Kamau paue oW. Kamau aoīe, (2) palapala noi mai Hakalau e noi ana e kukulu ia a liaua hou i ka Luakini o Hakahu no $3, 300 qiai o ka Luakini kahiko, ua uaueiie na wahi apau, u he hanee aiai no i na uiauawa apau, ua popopo ka hule pele, ame ka papa hele. A hoopuieeia tne ka mauao o ka . Aha e hoenui mai 1,500 ilula, a e

ioii tnua ka Kkalesia i ka hapalua oia huuia a uoi mai i ka Ah«, t a a.ku i ko.lakou komiie el\fee me ka rula o ka Aha, ua uoi mai o A< S. Baker e hele aku ua poe ILaikini&a i mua o ke Komūe. (7) Oihaua koku» knhu, na 4, S. lUker i k& hoike. He $914, 14 n;- loaa he $B**o, 00 na Klo. Haj\aiia ka lulu a kaa ua dala

1)2. He hookomoia keia hoike i ka j Hoaloha. (5) Iloike oka poe i f<-aikiniia Mra.,McDougall f J. K- L,awelawe D. K. Baker, J. W. Keala, J. K. Kaaeamoku i ks lakou holke a aponoia, a hoolohe ka Aha i na olelo wehewehe mai a H. P. Judd mai ma ka mokuna 5, o Matato, (I2) Na Elele i ka Aha paeaina kohoia OJ. Katna no ka Aha a o W. M'. Kalaiwaa no na KihaI pai. ; ■ (8) K« kulana o na haiepule, i'na haīe kahu, a me na aina 0" na ! Ekalesia.

Ua mū ke kamailio ana. Aohe mea Olelo Hooholo na J, Kamoku. E lohe keia Aha i ka, Halolelo a J. K. Kanehaku i ĪT!o ai i ka moana a hoi hou mai. A hoopanee ka Aha me ka hi°. meni a me ka pule a A. S- Baker. Hālawai hou ke Aha ma ka hale kahu hora 2. p. m. Lunnhoomalu S. L. Desba ma ka noho. *

A hoomaka na hana, me ka hi meni a me ka pule a D K. Baker. (9) Na Kulahanai 0 Hilo me Kohala na S. L. Desha i hoakaka mai no ko Hilo ke piī nei ke kula ma na hana hou. Pono e hoouna nuiia mai na keiki i kēia kul a , Ao Kohala, he maikal Na kamailio mai o H P. Judd ke kokua nei ka papa Hanai i keia mau Kula. (10) Ke kula Kahunapule ma Honolulu na J P. Erdman i hai mai holomua ke kula. He mea pono e hoouna mai i na keiki kupono. (11) Waihona wahine kane make, a me ka lulu. Na A S. Bakeri hoike mai i ka haike a ka Puuku, a luluia a loaa na d<ila 20. 3.5. Na hana like ole, malama ka Aha i mau leo yuīl no Z Mahaiula mai a A. S Baker, a me J. N. Kamoku ma ke noi a A. SBakei e hookuu iaia e pili me ka Aha Oahu, na Aeia. (I4) Ka mana haonee mua i&a Rkalesia, nui na kamailio no o£ meaepilianai ke eke, a hooholoia.

I E hoi leela me keia e hana e like me ka mea e hiki ana ia lakou, na' |A. S. Baker ika hoike a ke komile |Laikini o na keiki a ka Aha. E hoike ana peuei, S. Koki, David, K. Baker, D. Kahananui B. N* Kahue, 01iva Kamau, G P Kamauoha Mrs. McDougal!, J, K, Lawelawe, Satona Anai J t Kaiaupuni, G. Sagawa K Cho. Ping D. M." Weller. J N. Keaj£r aponoia. 4(16) Hoike o na Koiuite wae. Na H, P. Judd i ka hoike o ke Kiahoomanao o Heneri Opukahaia. (1) Pule J. N Kamoku. (2) Heluhelu Baibala J Keala (3) Himeoi Hoonani Haili. (4) Haiolelo Haole S. Baker. (5) Himeni no na Kkalesia. (6) Haiolelo Hawaii S. L. Desha.

(7) Wehia ka; pohaku. John Au naa ka Akau, Ohas Au tna ka Hema. (O laua nui na ohana pili ia Opu-kahaia) ! (8) Himeni mai Helani E ala na moku o kai lilo loa. (9) Pule hookuu, H. P Judd' # (17) Na Ekalesia kahu ole, Onomea ame Hakalau D. Lon<i. ehu Oomue Laupts|fcoehoe C Ml; Kamakawiwoole N. Kohala. T C|. WiHiams, Mokuaikaua ame Helani J. ltpchurch, Lanakila Kealakeku&, J p. Erdman, Pukaana B L. Desha J P, Erdmati j. P. Judd, ke pau ka manawa kaTalap3la kahea ia J. Keala elu.i malama i koe. Kaohe ime Mllolii J. Opihikao, Puula 01 «u J Kama, (18) Hōike ake Comite Ola <> ka Aha m M. P. Jndd ika hoik<j $8 18,50 dala i komo mai i ke roite apoooia a o na koena mai na hoolilo aku e lilo noi * no ua waii

Hkalesia uei. ■ Vl9) Lulu uo ke kakauoklo' Ma ka lulu ana h« la t so dal» ) loaa, hooholo ka Aha, H uoho ks Aha ka i kā mt b k<et« Aba ma( Honiuiu^ (aO) K.ahi t tu € fe a maaawa e uoUo «1 ka AU«, hooholoU Hiio. j (*l) Koho a«a i| ka malu aie ka kak«uj>l«!o %

Kohoia 0 S. L- Desha i Lunahoomalu a o W. M. Kalaiwaa i ka- j kauolelo. v j (22) Koho ana i. ke komite Papa hoonohonoho J. P. Erdcuau, C M, Kamakawi>voole, J N. Kamoku, Imi haua, |i. p. Judd jJ. Keala, J. Upchurch. (23) Koho aua ike comite ola, Desha. 3Sfa ke kakauolelo e hona i olelo hoomaikai, a e heluheluia ma kahi e 'malama ai 0 ke Kia Hoomana Heueii Opukahaia.

Na J. N. Kamoku i hoike a ke <;omite. hoalohaloha.

j He hoaloha no James S. K. Na. [kaaelua he hoomanao aloha, aohe j o kakou kulanakauhale e mau ana j maauei, ua , oluolu" i ke Akua j Mana JLoa ka lawe ana ku i ga j Uhane o kekahi o ko kakou hoajaloha Thos. S. K. Nakanelua ma la 3 0 Dtcemaba A. D. 19L9 ma |Kalaoa Hilo i hoomaha iho ai oiai [ikona luhi o keia ao inoa.

Nolaila ke komo pu aku nā keia f Ahahui o na £kalesia Ahahuiua o ka mokupuui q Hawaii ma o ko lakou mau lala i hiki mau 1 keia kau o lauuaii A. D. 1920, ma Na. poopoo Kona Hema Kalana o Hsf. waii, īne ua mauao luuluu a kau.

m&Ua me.ka waUiae kauemake, tr»e ka. ohana i hoonelua oie ka makua ole. . ■... - Na ka Makua Maua Loa ao e hoomana mai i ko oukou kaumaha a pau ke hoo&olo uei keia e hoopaaia keia manao Hoaloha. iloko o ka Buke Moolelo o keia Ahahui i mea hoomanao no ko kakau h >aloha, •O makou iho J. N. Kamoku. D. Kahauanui G. P. Kamauoha.

K honuna ke kakauolelo i Kope i ka wahine kanemake Mrs, Reheka Nakanelua. a ■ Na ke kakauolelo no e i hoomaikai i na EkaSesia o kila ame Keala&ekua.

• ■ :■ ( ■■ A hoolohe ka Aha i kekahi mau olelo mai a J. K. Kailapa mai, a haawi ka i manawa lulu kokua nona me ka manao aloha e hookomoia ka ma ka Nupepa Hoku o Hawaii me ke Kuokoa, i hoopanee ka Aha me ka himeni 196 me ka pule a H. P. Judd La hana 3 lanuari 24 aha ku 1 ka wa Lunahoomalu S. L. Desha ma ka noho a hoomaka na hana meka himeni a me ka pule a J. Kama. Kumuhana hoololi Kumu kanawai na Kamauoha i heluhelu ma i ka Hoolohi Penei. Ke aku nei. no ke •iioololi ana i ke kumukanawai ma kahi e olelo ana i ka manawa e noho ai keia Ahahui o na Ekalesia Ahahuina. o ka Mokupuni o Hawaii ma ka mahina o lan. o kela me keia makahiki a ke noi aku nei fce koinite hoololi kumukanawai, 0 ka mea noho ai keia Ahahui i kela me keia makahiki iloko o ka mabina o Augate o me keia makahiki ma keia hope aku, a ke noi jiui kou komite e hooholo loai a keia hooloii kumukanawai 1 keia', kau o keia Ahahui. E hooholo, a aponoia hoi keia hoololi kumukanawai i ka Ahahui kuikawa o ka Ahahui Paeaina e noho mai ana i Apelila 19, 1920 Aponoia ka hoike. He hoomaikai o makou o na lala o ka Ahahui Kuanelilo o ka mokupuni o Hawaii ma o ko m'a. kou kakauolelo la ke haawi aku nei makou ika makou Hoomaikai 1 na Ekalesia Huiia o Lanakila me na makamaka, a me i na hoaaloha i haawi mai i na mea e oluolu ai ko makou mau ola kino ke pule nui makou i ke Akua e kiiii, a e malama mai ia oukou, a e hooloihi mai i ko oukou ola a e hoopomaikai mai 1 ko oukou mat ' waihona, a e hoonui aku a lawa Amen'e. W. M, Kalaiwaa, t Kakauoielo Waimealuua Kamuela Hawaii lanuari 29, 1920.