Ka Hoku o Hawaii, Volume XIII, Number 48, 29 April 1920 — Ma ke Kauoha [ARTICLE]

Ma ke Kauoha

KALANA O HAWAĪI, TEKĪTŌRI O HAWAĪI. ,

OLEī.O KAliOHA HELU HE O.I.KLO, KAUOHA E l'ILl ANA I KA IIOOHANA ANA I NA .ALANUI «KLE AOAO, NA PALE A.LANUl, XA ALANUL ALAN T UI AKEA, NA A[,AHKLK LIILII, KA WAI ME NA I'AIPU LAWE MEA INO k MA KA HOOPILI ANA AKU HOl I NA WAI. WAI PAA ILO&O O KA PALENA O KE KULANAKAUHALE O HILO, KALANA O HAWAII, NO_ KA PONOPONO JE N.V AINA KUKULU HALK I KA'MANAWA MA. MUA IHO O KA KUAIIA ANA AKU, AE HOAKAKA ANA HOI 1 KE KULANA R HOOHANA IV AKU AI, A MB KA HOOMAIKEIKE ANA 1 K\ liOOPAL NO KE KUE aNA iA MEA. . - - E HOOHOLO IA E KA LEHULEHU 0 KE KALANA O HAWAIl: Pauku 1. Okekahimea, Hui, a Huī 1 hoi i hoohui ia ma ke kanawai, a he ona waiwai hoi. ai o1e he mea kuleana paha ma kek»hi aina, a e māīfa<p ana hoi e ho<jhana aku maloko r> ke Kulanao Hilo, K alana o Hawali, a e mahelehek anā_hoi i kekahi aiiiiLiio ke knai ana aku i na mahele aina no ke kukulu iiale ana iioko oia wahi. e wiiho e aku itnua o ka P?pa Lunakiai i ke kii o ka hoolala anL oia mea, ae ho'ike pu ana i kahi i waiho ai na alahele aoao, s nā pale alanui, alanui, alanni aka, na 1 alahele liilii, ka wai me na paipu lawe mea ino. ame ka makemake 'no ia mau mea e moe aku ai malnna o ua mau apana aina ala, a e hoopili pn 'mai hoi i k'e tfiī mē kē ano o na hoolilo ana i na inea i makemake ia e hoolilo aku no ia mau hana hou, ame ko lakou pili ana aku i ke ano e hoohana īa aku ai no ua mau alahele aoao nla, pale 'alanui. alanni, alanui akea, na alahele liilii, ka wai me na paipu lawe mea ino, m?. ka hoohui ana mai la mau hana. 'E hooikeike maopopo iamai ka pili ana i kela mau hana alan'ni hele aoao, na paīe klanui, alanui akea, alahele liilii, wai mc m> paipu lawe mea ino, a: maka maopopo ia mau hana ia mau mea. A o ka Papa Lunakiai, rna ko lakou maoao ana he me» keia e pono ai ka lehulehu o ua kulanakauhale aia ame ka lehulehu hoi, e ae aku i kekahi mea, a Hui paha, ai ole i kekahi poe paha i Hoohui ia ma ke kanawai, ma ka hooholo ia ana o kekahi olelo hooholo. e haawi ana i ka mana hoohana aku, ame na moa kupono e hana ia aku, ame ke ano e hoohana ia «ku ai o ua mau afanui hele aoao ala, pale alamii, alanui, alanui akea, naalahele liilii, wai a paipu lawe o na mea ino, ae heohuiia jnai hoi ma ka hana.ana no ka pomaikai o ka Mplehu. Pauku 2. Mahope iho o ka apono ia ana o kela kii ameke kuhikuhi ana lioi 0 ke ano e hoohana ia aku ai, a i waiho ia mai paha. ai hoololiloli ia palia, a mamua o ke k.u aua i 'ke kanawai ka hoolilo ana la mau apana aina kiikulu h.ale i hoohui ia inai, ai mahelehele ia psiha, oia mea, Hui, a Hui palia i hooluii ia ma ke kanawai, e kukulu m» ke alahele aoao, pale alanui, alanui, alanui «kea, alahele liilii, wā mo paipu law« o na mea ino, e .ana poiio ia kela .umu mea, a e kukulu ia hgi k ;kahi hoaiiona xna ka Iihi oia a e kauu i» hoi me ka maopopo loi ma ka lepo kekalu honilona, ai uhi. maikai*ia me kekaiii pale hao kupono, a'e ho'lnuia ia aku e like me ka papakuhikuhi i apouo ia e ka Papa o na Lunakiai no keia mau alanui heleaoao, pale alanui, alinu', alaftui akea. ::a alahele liilii, wai me na paipu j mea laweino, a i lioakaka pono ia ma | keli* kii houkaka ai apono ia hoi e ka 1 Papa o na Lunakiai. | O na hoailona i hoailona ia uo na laina alanui, e p«no no e hoohui pono ia aku iloko o ke anaaina Aupnni, a e hu' ailioime ua hoailona i kukulu ia ma ,na wah: kiekie, a e hoike pu ia no hoi ke kaawalo o kela mau wahi nu ke kii. hoikeike, a e waiho ia ae ia kii iloko o ke Keena o ka Eneginia o ke Kalana. Panku S. lie kue i ke kanawai no kekahi mea, hul, a Hui i hoohui la ma ke kanawai. ka hoohaua ana a hookui mai paha i k'īkahi apnna aiua hou, i ke kul;makiiuhalo o Hilo, a i ole maheli 1 - hele paha i kekahi apana aiua iloko o n : « palena o ke kulanak'inluile o *liiono ke kuai aku ia nu\u apana ainā \ mahelehele ia, ke ole oia a o iakou paha e liahai i nakuhikulii a keiaOlelo Kauoha. Pankn A. He. kue i ke kanawai.no kekahi mea, a inau mea paiia, ma ke ano ona aina, e kuai aku. ā i ole hoolaha* aku paha no ke kuai ia aku, ai ole h?ua aelike p*ha, no fee kuai i* aku o keknhi ai>ana aina. a mau apann īiin<> p-iha fuv>hui ia .n;»i me ke kuUnakauhale o Hilo, k I ol» iloko o na f alena o ke knlan .kanhaie» o HiMo, ai maheleheie ia, kali i >a jMftha ko lafe-»n mau kii, a sna ia ko lak»>u mau alahel > aoao, jvate ■ iHiuii, ala ni. alauui akea, ■■*laheleliiUi, wai a paipu lawe o na moa iuo, ke liaha ole ia iiii kuiūkuhi a keia OU'lo Kauoha, a i h\we ole ia ae paha kek -hi olelo h<H.n hoio e hoonolo ia e ka Tapa o na Lunakiai. * «pono oie ia hoi ia h<x>hni ia aua. mai oia in*tiele hou. r*uku i. O k* Papa > na Lunakiai o ke Kulanaknnhale o Hilo, aole h>a laKvtn e U«x' mai ( 8L i ole koikv>i ia tun pahA, a ma kekahi -ftno okoa e ae paha, e ltx>ponopono *ku, a akn pa'aa i kekalii l*n\ a koe n Ale ne ka han* aua « vv ,Vu* ak v » o k* k'liuleUu, •lnaui, *&mt akea, UiUi» w al a

me na paipu lawe meaino, i hoohui ia tnai iloko o 1141 palena 0 ke kulanakauhrfte 0 Hilo, a koe wale-np i nā ua kau. oha m lakou e na kuhikuhi a keia Kauoha, a i hooiiolo ia lioi ma kekahi olelo hooliolo i hooholo ia e ka Papa 0 na Luuakia' 110 ka hoohui aui lual ia mea. A koe wale no i oku ae ana aku j kukahi mea noi, hui, a hui hoi ma ke kanawai ma kekahi olelo Looholo, a e loa? ai'iioi ke kuleana i ho'ohana aku ma ka hoomoe ana i kekahi pakyi, a hana hou aku paha e like me ke kii i waihoia mai, a i hoololi ia pahfc, do ka hoohana aku i kekahi mau alahele aoao, alauui, pianui akea, aiauui liilii, wai a paipu lawe mea īuo, ai apono ia aku hoi e ka Papa o na Lunakiau Pauku (i, O kekahi mea, hui, a hui palia i apono ia ina ke kauawai e kue ana i kekalii kuhikuhi o keia Olelo Kauoha, ua pili aku iaia ku. liewa mikamina f a i kona ahewa ia aua, e ia ka hoopai malnna ona wle e emi., .hojin,alalo o ka iwakaluakuiq amaliu><i a aoie hoi e oi aku mamnu o Elima haueri «iala ($500.00). Pauku 7. O ka huaoielo "Kulanakauhaie 0 Hilo" i hoike ia ma keia Olelo Kanoha, ke apo nei no ia i na walii j hoike i.a ma ke kii palapala aina i hoike ia no ka palena aiaa o Ililo i iioike ia ma ke kanawai. Pauku 8, E mana aku no keia Olelo Kahoha i ka mauawa mahope iho 0 kona apono ia aua. Hookoiuo ia inai e: EUtrENE H- LYMAN, Lnnakiaio ka Mahele Koho ekahi. ' h°°komo ia mai ai, lune 12, 00 * 10 ' 0 ia me kij apono ia Apenla 9, ■.; ¥AO KA APONO IA ANA E KA PAPA LUNAKIAI O KE KAI ANA O HAWAII, (S) BAMUEL KAUHANE. Lunahoomalu, a Manahooko o k a Papa o na Lunakui 0 ke Kalana o Hawaii. Hi)OlAIOIA: (Kakauinoa ia) A. A. HAPAI. Kikauolelo 0 ke Kaiana o Hawaii (SILA) Apr, 17. . ; 21.;;