Ka Hoku o Hawaii, Volume XIII, Number 50, 13 May 1920 — HE MOOLELO WALOHIA NO EUDORA KA HAPA INIA ILOKO O NA HOOMAINOINOIA HE NUI AME KE ALIIWAHINE PIKALINI ILOKO O KE KOLOKA O KA HOOKAMANI (Unuhiia e Hoolale Kauakanilehua) [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA NO EUDORA KA HAPA INIA ILOKO O NA HOOMAINOINOIA HE NUI AME KE ALIIWAHINE PIKALINI ILOKO O KE KOLOKA O KA HOOKAMANI (Unuhiia e Hoolale Kauakanilehua)

Mt)KUNA VIII KA HOPUPIO 3 A ANA O EUDORA

Mahope o ka pau ana o ka keia wahioe boike ua fco pakahi mai na apau a tbookabi no a lakou oieio ike, ua make ko lakou mau |4iaku do ka iuu atta i ka wai o kela pikawai Mahope ō ka pau aua 0 keia, ua ku mai ke kauka ohana oia o Kauka Wakiua, a kakou e ka ūoe» heluhelu i ike mua ae nei, a hoike toai la mamuli o kona kaha ana i ke kino make a nana iloko e ka opo ua loaa iaia ka auoano o ka laaa mafee, aia hoi he papapa Inia, aua ioaa pu aku ke koeua o keia iaan make iloko o ka pahu lole o Eudora Liakona. Ua hooiaio iī mai keia oielo ; ke a»e kauka e kekahi mau kauka e ae, a ua hooia pu mai no hoi na makai, i ka wa i huii ia ai Eudora e laua, ua loaa po aku keiaano iaau make iloko o kena loie e komo ana.

O ka hope loa o oa hoike oia no o Pikalini, a o kaaa wale no e hooiaio ana i na oleio ike apau na pololei, a na Eudora Liakona maoli no i hooinu i keia poe apau me ka laau make oiai oia e hooinākakiu ana iaia.

I kā pau aua u na hoike o ke auputii, oia ka wa o na lunakanawai i ninau aaai ai ia JEudora ina paha be ooau olelo kekahi iana & pale ana nonaiho. Iloko o kela wa i hoonaaloeloe pono aa ai o Kudora i kona wahi p<tuka kino, ame pa helehnlena o ka mea i pīhā i ka ehaeha, ua pane uaaiie %ku la oia, „ He uiea enakehewa wale no ia'u kp pale ana aku i keia man olelo ike apau, a oiai owau ponoi rio ka mea naim i malama ko'u ma-i kua ame kuu hoahai an Akaka iluko I o ko lakou wa e mai ana. "E ka panhao, ke hoike kue ala no oe ia oe iho, e akahele loa oe ooa ia mea ma kou pane ana, wahi a ka loio Ukona i pane mai ai. I«a i makemake oukou i»'u e ka mailio aku, alaila, e kamaiiio aku ana mme ks oiaio loa, aole o'u inanaoio he mea ia no'u e poino ai, wahi a JĒudora. Na'u ponoi e hana ka laua mea ai ame ka laua wai e inu ai. E ka paahao, e ka paahao, aole loa pela e olelo ai, a oiai ke hoopoiiio ala ao oe ia oe iho, ba haawi ke

kanawai he knleana nou e hoole at m» aa auo apa», a iua ua hiki ole i ke aupuni ke hooiaio ika hihia, a kan&loa paha ( aia»la, ua hiki i ka aha ke hookuu lael&ēia oe oai keU hihia pepehi kanaka aku, wahi hou a ka ioio UkonaAole loa ati ht» mea hana kara;qia» wahi a Eudora i hooho te ai. He h<>:kt polo!ei ka'u iaiuā o oukou na'u Donoi rS> i han.a ka lakou uaea

ai, ame fea wai e inu ai, i pa'ipa'i ia me ka faau. O ka laau papapa Inia i luaa ai iioko o ka opu o keia poe, a i loaa pa hoi 1 ua uiakai ke koena o keia laau iuake uialoko o kuu pahu lo!e, aok 1 loa au i ike i ka mea aaoa i hookooio ilaila» Aole rio \ ike t ka ttaua i hoo-; komo ilaila. Aoie no wau i ike i ka mea nana i hookumo malu iloko o kuu lole, aoie loa* A< ie no hoi i waopop» ia'u k« ano o keia laau uiake e like me ka'u e pololei nei inooa o oukou, pela uo ke Akoa :e h(opakele uiai ai ia ? u usai ka «maSH li kaßska mai 1 ka pau ana o keia cdclu olelo a £udorH ua noiio a>a*ie iho 1« oia iiuua o kona noho .me ka piha h«alulu o kona kiuo. a oiai, ua ikt no oia he hookahi w&le iho no oia aole e hiai iaia ke kue aku i na haike tphti!ehn ms kokahi a o ke 'k#li wn!e akō no o ka hoponu e kau ia mai ana maluna ona, Uho. Ke ike nei au he hookahi

wale no nlahele a kafecu e hana aku ai o ka iyaiho aku i keia hihia imua

o ke Kiare. Pehea kou manao e Hamepila? Heaha hoi kou oiaiiao e Ukona, yy&h\ a ka ; Ira Bnlefeona 5 nibau mai ai. Ke kaumaha loa nei au no ka like pu loa o ko'u manao me e Eulekoua, Wahi a i& loio Hamepile i pane aiai a!..

He mea kaomaha loa keia, he kaumaha maoli, aka, aole he alahele okoa se au i ike ai be hiki ia kiiKoo ke bana &\\x, wahi a ka loi.o Ukona ipaoe mai ai. "E haopihapiha mal i ka palapaia ho<»paahao e Walake* f?ahi a ka luoakagawai Ira BuIekopa i panehop mai ai » , Ia wa i hooplhapiha Jho ai o Walāka, ke kakeuolelo o,k& aha. i ka palapala ho"*paabao a haawi mai la ia Bimek?na me ke kauoha ana mai e lawe aku a hoopaa i ka paahao, Ma keia kauoha akahi do c. Uu<iora a puiwa ae» a puili koke ae ia kona mau iima i kona umauma ,a oaua pono aku la maluna c na lunakaoawai me e hiolo ana ma kooa mau papaliua» a paue ako ia mf ka leo moakaka.

, "E lakou nei, aole.loa au 3 hewa. Oke Akua kai ike ia'u. E aloh a uiai hei oukou ia'u.

E ke kaikamahii.e maikni, wahi a ka loio Ukona i pane mai ai, aole keia o ka pau ana o kou hihia a kau aku ka olelo hooholo a ka aha, aka, he oleio hoohelo hoopaa keia ia oe maloko 0 ka halepaahao a hiki i kou wa e hookolokolo ia ai imua o kekahi aha hou ae i oi ae ka mana uaamua 0 keia aha- Nulaila he mea kanalua ole ke oleio ae aoie e nele ana ka huli ana 0 kou mau hoaloha i loio pale e hiki ai oe ke pakele ae mai loko o keia u)au kumu hoopii ou, nolaiia ke mauaolana nei au e hoomama i kou noonoi., a e noooi ikaika i ka Haku e hoopakele mai ia oe mai keia poino ae.

U» ku malie o Eudora a hookhe i keia ma« olelo mpikai a ka .loio» ine kona kunou ha«haa ana aku imua opa, a hpli mai la oīa a nana i keanaina kanaka aie ka uianaoian« poho no kona lanakila No Mfiiakoma hoi e»a oia ke ku aku nei inoua o na lunakanawai me be kia mahala keokeo ala, ka Ie«-i put:wa» pa pane mai ia oia E na Ktonimana, ina he bela kekah: o ka lawenai» u» irfafcau&aii au e bela aku iaia, a ako iōia me Ea iaelae. E Mahikoina, aole ioa ka hiye o Peiekaue nei e ae aku i ke kahi bela no kekahi hihia ano nui ioa e iike me keia, walii a ka lunakanawai Ira Bulekona i pane mai ai me ka leo oolea.

Nolaiia i ko. Ma ako'?>a ike ana ua nele oia r|o ka hiiki iaia se hoopakele ia Eudt.ra, ua huli mai la o|a a pane ia Eud.-ra,

f K JEudora e haawi ia oe iho malalo.o kailokoinaikai 0 na laoi, a 1 oiai he uuku wale qo kou mau la. i koe ma keia houua. O, mai hoou >• ina i kou nouoi mau aua i ke Akua a nana «io e hoopakele mai ia ōe «aailoko ae 0 keia mau ehaeha apau , E haalele iho aua au i keia wahi i ka la apopo, a e hele poloiei ana au j no Ladana no ka imi ana i kekahi ioio naauao loa. E lawe uiai ana au iaia imua ou ma ka la apopj. Nolaila e hoolana i koii manao a h< j ffl»i au. . 1 E Malakoma* wahi a ka lunakanawai Ira Bulekoua i paue m«i ai, e h«okuu *ku i ka paahao e Uoi uo k na wahi, a oiai he aiau hiliia ae no|kek«hi a ktju aba e nouuoo aku ai. | i 0 ke aloha hopel uo kou e kuu Mudora t Miuma o kou hoea aua i aa halepaahao, aia ru ma k<>'u hele 00 Ladana uo ka iiui aoa i loiu naua oe e hoopakel?, a eaa ka U •popō e hui hei ai kakou, wahi a Malakoiua i pane mai ai. Ua lawi® ia aku la o Eudura e nn Hkakai a kao iluna o ke kaa, a laws pololai toa i* aku la uo ka hoopa* mjĒi« wa ka oalepaah 0 He halepaahao keīa e ku ana* uunvah ) loa 0 k# kulanakauhale, u i h opuiii ia b«4 »e kekahi pa unihipa Kiekw, No Eudi>ra hoi ua mau'e iho la oia 1 kooā waikau ai iluna u ke kat| apau ioa kotm ike jt' ki.n* l*we *ua* | 1 ka lu ea aua afc;u 0 i>a ui«ka| Usft ku puk;i e ai J«'ko v| ka haWpaahho, u» l ; voi«ui nku i«j laua 1 ka hele kahea, t k» wiiiki, « vj

ka wa ao ia i hemō aoai ai o ka poka. a kaikai ia aku la u Eudora no ka rumi o Va luuupaahao a uialuua o kekahi oohp jjulu o keeaa ak i lio«avh« ia ibo ai o dora, a hcqjpaa iho la ka lun»paahao i kona ;ooa ame k.a hihia ooa i hoopai ia ai, a ho >ku\i aku iti i ua makai e hoi *

Me na helehelena kauaaaha ua aaoa pono mai la k& lnnapaahao maluna o feo B.udora taau helehelena opiopio, a aloha no hoi, a oiai na ko Eudora makuakane po* uoi i hqoikaika iaia a lilo oia he lunapaahao no keia halepaahao. Nolaila ka ae. la ka 1 uua ,~p«aha« iluna, a hele aku la ma kekahi uhie e ktt ana ma ka paia n wehe'm'ai !a i k<kahi omole weina helu ekahi, a ninini iho'la iloko 0 kekahi kiaha aniani, a hele mai la a hepla ia Budora no ka in\i ana.

Iloko oka wa i komo aku ai o keia oolopu waina iloko o Eud('ra ua hohola koke ae la ka ula ma kona mau jjappJina, a iloko o na minuke pokole loa, ra pohala mai la.oia, a nana pono mai la i ka lunapaahae, a o ka. wa no lekona i pane mai ai-

Mai hookauoiaha ja oe iho e Migs Liakena. E manaolana t>o ka po„ □aaikai, oiai oe malalu o ko'u uialu o hoao ana au ma ua ano apau, e malama aku ia oe me k& Uiaikai e lifce uae ka hiki ia'u ke haoa.

Ke hoomaifcai aku nei au 'a oe Wahi a Eodora i pane mai ai, m e . ke ano mama 0 kona manao no ka piha oluolu 0 keia kanaka, a uianao iho la oia aole oia e hoomaewaewa ia ana nlaloko 0 keia halepaahao e lik* me ka uiea mau i ka pue pepehi Kaoaka. Aole i pau.