Ka Hoku o Hawaii, Volume XIV, Number 7, 15 July 1920 — HE MOOLELO NO KA LEDE LUGIA ME VINICIA KE KAUKAU-ALII ROMA HE MOOLELO NO KA HAKOKO ANA O KA PONO KRISTIANO ME KA MANA HOOMAAU O KA Emepera Nero Alana a hoolaa ia aku no ka pomaikai o ka poe heluhelu o Ka Hoku o Hawaii [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KA LEDE LUGIA ME VINICIA KE KAUKAU-ALII ROMA

HE MOOLELO NO KA HAKOKO ANA O KA PONO KRISTIANO ME KA MANA HOOMAAU O KA Emepera Nero Alana a hoolaa ia aku no ka pomaikai o ka poe heluhelu o Ka Hoku o Hawaii

A MOK.UNA XXV, K AMAKAM AILIO ANA mawAena o viNicrA me; LUOIA. Aole' e liiki ia VintctA ke kap-» iho iaifi he Krt«!iiano. aka, ma kotia nana nna H k'tr- U T-UGtn ame /kona ano bilii»ai hoomana, tn hooni io p;p v > iho U oia i ke nno pookela o kei.i hoomain h<.u, mamuli o ke ano i ho'«maopopo ia iKma o I,ugia. Ma k *ia ano hoomanaw.mni < aoli o keia wahine opio e kn kiai nti iai, l( t/i i nae ka i>oe me ia u » hoi akh JakO« e'hooluoln, aka, o me ka rtiii no o kona luhl eia »o ke ki?i tH'i m - ka honmanawaimi oP !iO i Hi. O kekahi uu*a - eo h«i! uatia i hoopa loa nfli i kona man *o-j 0 kela wahine opio ui o ka Akau, | oia uo ka men ana i hoomaau !oa| ai, ai hoo;uiwa , na aku hoi iai.» mail ka home plolu i m"«I »ma lai.i,! a ma kahi nae o ka pa«»ai mai i ka ino no ka tuo ana i h ma aku ai maluna o keia Lede opio, «la ka ke panai ia mai nei, ka hana maikai ka malun i ona. Na ki oiaio pookela o kei i hoomana h u i kauoh.» 1 keta w -hine opio e panai mai i ka haiu ms|ikai no ka hana ino i hoo. kau ia aku m'ahin.» ona, a :;.i hlo «o hoi ia i mea hoopahaoh loa i ka m >n#o o ka K'tufeatt A!ii j latt nae e nalu ana tl<»ko iho ona| n > keia m.u: mea kamahao ;>na e j iV nei a t pnka hou aui la kekahi mau hou iloko ona. oiA hoi keia. •• I ua no hoi p.iha o kria hoomaha. i wanui toaktn.» sna ai hoo kihtn n h Miuan.iwanui imluna o? ke aloha o keia $\ihītK op'o tati i ua ia ua tilo ia t mva hoohauoli loa mai iaīa." Ia \'in ; .cia iio u.ie e nouno) ana i kela manar.< ua h«:>omaopi>po hoti iho la do oin i ka hoea mai; iloku o kōna manao kek»hi niiiuai' ano huu a bc tuatt tn.»U4.>| aae a alakai akn ;tn:. ia»a »ioko o. m manao n»i kai -»«* hoopan .11 i na ■ uī.»ii ,o awAhU o hoea mat ana it ko 0 koaa nluii*.-, a ke > om .opopo,|oa nei oia We nn »ktt tKi »sa | e kekahnna » h «m4«pojv,; oie ai. a he BUln * * hoo| uU* j iua! .UiA i n* ,uso tmik>n koii.i islt.»ne. ' | ]«{-< v »u>i t«i<i -uu t k< : t« iun; mva hvm \lokvi OHA. i>-\ tkv wkti 1 oi» ' ke * ui.t <. d,« m-4ka -u f n o .ui IU.«" < k - .iWi: k \ OK'li iu.»ka n,,*i.iu.< •; i, 'i* ku ae " t <> Kt'K IJ ! ' u * «> ■' ' II • **" tIUU ! J» { k,tld <. UK>f a.,,i «» * ;i | kui< u »ho »«. nu k kvi -. m nt <i "l\u r.< '«m | V>«U ke .'1.4 p*. n 1 4' >K M | k.at ana h* i t k*vi ?tn 1 n < m*t j kauk«u »ns h«>t * ktk;\ * t kt kah'. ns » <* h oei.»' ■< kou |Mlikw.* h oH kv«a wut \ 1« e k« «ibtPt v\ n e k* !*< • tn !n , a U *v ht i « Vn io'* >

hoomaopopo ! ),i aku ai i ka hoīiola ana ae maluna o ua litVtiekna o ke wahiue opio kekahi oHno maUma" lama auo ijncraae, a ua lioomaopopo lou aku la no o Viuicii ke ano pookela maol! o ka maemne o ka uahameo keh vvahn>e o'pio. -»i hooolino ia kona mau maka e kd hilinai hoonaana i!oko ona. 4 *l a'u no hoi i bianjoe ibo uii, ua ike aku nei wau i kou üba.ne iloko o kekahi moeuhane pahaohao Ina. He*moeubane hoi e alakai aiu ia'u iloko o na manao matuiac- t ae hnhai aku ana boi mahope o ko.u oiau hiliuai hoom.uia ana f aka uae, ooe no ka'u hoomana e hlliual net." Ua kamailio ia ajcu keia mau o!e!o e Vinicia nie ka leo oluolu loa, a ua lilo uo boi ia mau oklo a ke kanaka opio Rotua ! mea e hekau malai na minoaka ohiolu ma na helehelena o Lugia, a ia manawa hookahi no hoi i hana iho ai ko tfugia mau lima huihui'm»lka ; inaluna oka lae o ke kaiuka opi<\ ae haha ana hoi i ka ikaika paha o kona mai fiva. lie m-'.uawu pokole wale no mtihope ih<» o kela kau am ona lima oXugi » m,aluna oka !ae 0 ke ka«aka opio Roma, ua pauhia )oa aku la oia i ka hiamoe maikai, |a me be ala ua hookau aki; kvla , m.(ii linui o Lugia i ka malu aie ka [maha maluua. o kona man.io. | MOKI'NA XXVI 1 NA KAMAILIO HOl' AS \ M.\ I WAKN A 0 VIMCIA ME Ll'UlA I kekahi kakahiaka ae u.i ala ae la o N'iuieia uie ke ano nawahwali no, aka, ua hooiuaopopo iho la uae oia i ka hoi.ana niai o koua noouoo maikai laa, nua haalel-.* iti j la k a ui.u |iu iau. t;«n i.ala lu.i ae .»i, u;i .ilei! !u no oia i kvkr-bi mua leo hawanawana., ai koua weliL- aua ic i koua m<iu m.»k;i, ao!c aua iuca i ike aku ai, a koe wale uo ka Nuniu Urnsa, ae hoomakankau a.ua. i kekahi uim mea ai ma ke kapn. ahi. t 7 a hana aku la o \ r inicia i kvia kauaku k«rv.i uui oka akau, a be niea oiaio «o ma kuna hoomaop-ipo. iho, 4olc paha he kan ika .ua . ai Ike me keia, ma ka ; ko.ua'kiuo i.ka ik v.ka. oiai, ua u;at-! uuu u tia lole ma ka lima o kwiai kau\Va a Lugia, a tu ike aku U oia j i ka waiho wule m, t o kona m.ui j hma kouahao, ai lulii 'ia e na k. 1 uwala ik vika. E imi ana uū k.iuw,»; nunni uei u ka/ Ledc I.ugia i na , lanahu mai ke kapualii Uuupumehan i m.ii, ae hoakoako.« ana hoi i kela uiau lanahu uo k.». uoouu'a. aua aku paha i kekahi ric> au*a i make e hnoniO i akti. T*a k«?tuo pu mni )a no hos iloko o Vinicii ka m.iii io m.t!ia!o i ke kiuo ujiii o keia kanaka nuuui o ka akau, a ia manawa uif i kimnilio iho ai uo iloko ihn ona i keia iu.ni olel», "K!e heomaikai tvA v?au ia Meci*rc, <tu ka uliai ule ia ana u kuu ai e kv!a mau iiiua oolea. Mao Po!a\a ?.U, i na i like ktk »Ui poe 0 kela aina o tuc kei.i kauaka kauw;i, aī.ūl.l. heh.'.ua uui i i'i» pu;-Ii k«Ki Rocu,t u ke Dcuuba k« lio- pio uua ia hkou." la manawu ho. kalii no i ka'ie-* aku ai t ia i-a T*ruvi i k\ia ui; u okl'i auo hvHn>a.ihaa ru. ak.t, a. !e no nae ia i 'iio i me» hookaunuh» aku ika niiiu.»" o kett k«uaka uuuui» "i' k.- i he ui*ke•ti k< );■«. \.u e ku 'a L. m »n.*w ♦ i kn : u rri- s* ī'iin i i a»ta «t*.»t U ,tu ».t ut*ka «ui hi :» V;n oj,, * k.im i »s** tu •! ia « Ih:i ut loooluoiu ; k s -k.*!nka iī. -m<> ke Aku%n*. v ut>i ? < i U hi W i keu I*. <»c h<*thoi uut h,s i k u Aa k««-u w«:k«*c ku\i liaku ui kai K «ku r v Vv»i wau u iH. »»<•! a.ui kan«a kutpat, aka. bx -k»u*kā kuokv-* u- «; u*u*u kuok.« i» tiiai uo nu ko°u «iua, ī V*V- o Vlv.au t kvii « Vlv k«-?a k«i*.«ki ruutu \ \

!maf oka Altau. ua Hlo iho 1a ia ia raen loa 1 koh'n. manao, oinī> vi /oileemalei» t'a oia t katn,tlc imai!io p« me keia kinaka nunui uo ka mea pili i kajhi hannu o Lugia t ai ka ; ttiea pi!i phha i koua ino<'K*lo 4 ahe mea mālka! !oa ke kanuiliu pu ana me lee 'kauaka kU"koa, a aole hol tno kmp»a. **Al«ila, aole h« kauwi kuapaa malalo 0 kelKenemk Atu<->., * aofc h'ol oe he leauwa kuap"a malalo o ka I,cde I^u^ia"* "Aole e kuu* |l!akt» maikai, ua lawelawe .īku uo kuu līaku wahioe an ke «ju<> kuokoa n -, e like no me kn'u i fawelaw.' hnn.i ai mal*«ī«o 0 ko Cal|na makuahine. (0 k«ria ka imu o Lugia ma ltona aiua' ponoi.; la manawa i Uulou hou akii ai ua kanaka nunui t*iusi uei i ke kapnahi, a ho&'koakoa ae U i na lanahn m:»;kai ma kahi huokuhi, a ia tnatiawa pi\ t up hei i huokau aku ai oia i kekahi matt ap.»na wahi e maluaa o kele puu laualm aua i hoakoakoa ai, a' pubi aku U me kona waha i ka uiakani e hoa hoe] ia ai kela ahi. I b a ana o k>: abL «a huli bou mai la ua kauaka nunui nei o ka akau a kauiailiu liou mai !a {kv a uiali ole'o, "Ma ko ainH i hauuu ia ai/aole unakou. i 1 ke ia mea Lu "ieauwa kupaa," i "Ma ku uiuk«u ar:ia i hanau ia; iai, auie mak' u 1. ike ia uiea he l,, k<iuwa ku.ipaa," j j "Aia aku nei {Uea o l,ugia i keiaj k.ikaluak..," ».aUt a Viaioa , J kamailso kuke aku īu " L*r'usa''l'.i hu'le aku uei uLa iUahu v keia a. ua kauoha iuu ueij ■1 e lioouiakaukau i ni<*u uu a a!! kupouu iii.. i kc r . ki n uu ia ue i ka po holjtkua ;] hala aku la..ui.e ea uuuioe uie." ' iju hoi kuu uk-u i kokua ule aiiaia e ku,i ia'u, a uuokuui aku hpi iaia v UooutaU<t hianioi.? > '■Nokaui«.a, ua uiakeiu.«ke iiv uiai uau<i pouui uu e kiai ia oe iiuko Uj kela uiauawa aug pilskut loa u kou 1 uia kiuu, a he hiki ole t; ku>; >' kaua mau kauou, . ' la uijiuwu i uuUu hamau iho a t ! u \ .iiiuīa uw kek uiaiu'Aa, a uo j ky uou ole aku o Yiuici<j,j ua .kaui--iiio hou :wai la uu u«i ka- j luk.ituuuil.vio ,ka ukau » kua > iu,»u OUIO ia \ iu|Lvia. 1 "I ua wau i ole 1 kamtj uiau olel j, lua aok oe he kauaku j uU 1 keia iuauaw:a a e kauu- , iiiu.uel.'' , -. j '"Aiiiila, ua miUHUiiu,i paua uw kuu a.ake ole au|i ūwku 0 kou m«u j iiuia •; Uium' l. ' Auiv lua. peia « ' kuu Uaku, oiai. ua kauoha i'i suai ,uo t ka Ilaku a makou v ka Uaku 3 iu«kuu t hihuai uei, . *uīe e pouo e 1. ki ola o ke 1 ( k-uuka. I "i'eiiea ka hoi, . hookau ai ov a ik« iua«.u uialuua o Au>'iu>4 ,uuc 1 :C*J'AUatu"? . , . .. > "Ua liiki uk U|o u'u e aio aw 1* j uk*,. ia iuajiau,a uo 1 uuua uio, u* Uius»a .ki 1 ke.ni iuua iue h«KjUvleyt* j au iim s«i auo ,houkau jkui,kc. UIAIU.U ok. ua ui*u*v a ia-, bij u„e Ujk Ijj > .»Uu 1» ike ao | :* 4 kea kuM. la j |i«i uu<#kau akv ai u > Nui'.a L|iu- . !M. uvi ? m K < ;AtUUi •-) kv , vihi nua t iio-,* s»ku ai, a Uu..:u; k 1 •'ku U v U\vtuiWv, . kiv.> Uj, ua 1 kUK< tw =5« ho\'|ttt m ai- i i.ekjaui I«ua4 rit<« e k ;«kc au«. I *,i um |ui., ;aeaktkaUt niaiuw*, ua |hou va* h 1« u» iNui 1.1 t';u & i ;fect A?*,i >R mu k*.f,'! " / \ I *'rt **iei tilr i m 1 |x«uu> \ V k':li tu.»e v *.l s m»īLi-iv ots lii l'iuK.u k ! ifti : tne?. Hi-aU-» k a ? V. a,> e k*«t i ion w*<|t !im< mē 0 feek«h! -t*o j « 4«kiisu M n Ak,tt/ j ; |utt I I I