Ka Hoku o Hawaii, Volume XIV, Number 25, 18 November 1920 — NA HANA O KA AHAOLELO [ARTICLE]

NA HANA O KA AHAOLELO

O ka iini nui iloko o kela kane ame keia wahine o ka lohe aku i na mea ano nui a ko kakou Ahaolelo e hana mai nei iloko o keia kau kuikawa, a oia manaolana ana pela oia ka ka mea kakau o ka Hoku o Hawaii e huai pau aku nei, i maopopo ai ia oukou ke au nui ame ke au iki, a he ole loa hoi ka lohe pepeiao wale.

Mai ka hookumuia ana mai o ko kakou Ahaolelo a hiki i keia la, akahiwale no kau i ike ia ai aole he maheleolelo o na hale a elua, he hoike ana mai ia i ka naauao o na mana koho baloka i ka wae ana i ka poe makaukau i na olelo a elua. Ua hala ke au o na elemakule he au hou keia, a pela no e ano hou ai na hana iloko o ka aina. O kekahi no hoi ma na Kau i hala aku nei ua ike maoli ia ka loloiahili o na hana ahaolelo mamuli o ka pau wale o ka manawa ma ka unuhi ana i ka olelo Hawaii a ka olelo Beretania, a mai ka olelo Beritania a ka olelo Hawaii, a ua hala wale ia manawa maikai no ka hana. O keia hoi aole he maheleolelo a nolaila e holomua ana na hana o ka Ahaolelo me ka -uk- o na hoolilo o lehulehu. I na pela mau na mana koho baloka e noonoo mau ai i na kau apau - koho wale no i ka poe makaukau i na olelo a elua, alaila, he hoike ana aku ia i ke ao holookoa aole he lahui holomua ole na Hawaii, aka, he lahui holomua ma na ano apau. I ka la mua no o ka noho ana o ka Ahaolelo ua hookomo aku la o N. K. Laimana he olelo hooholo e hoopau ana i ka auhau wale ia o na home hookuonoono aole i loaa -a kila aina. He hoike ana mai keia i ka makaala o ka Lunamakaainana, a oiai o ka wa pono wale no keia no keia ao ia hana mamuli o ka hoi ana o ka Elele Lahui no Wakinekona. Ma ke Kanawai Kumu - kakou e ku nei i keia la ua hiki ole i na luna aupuni ke alo ae i ka ohi ana i ka auhau, a kekahi poe e kuhikuhi lalau nei na lakou wale iho no ia hana, ---- pe-a, aka, na ke Kanawai Kumu i kauoha mai pela, a he hook--wale ana no ka ---- aupuni. O kahi e hoopau ia ai keia hemahema oia no ka olelo hooholo i laweia mai la e noi aku ana i ka Ahaolelo Makua e hoopau loa ia ae keia pauku. Aole wale i na home hookuonoono k- kakou --ke, aka, aia no iloko o ka bila hoopulapula o na Hawaii kekahi pauku e olelo nei pela, a he mea pono no ke hoo pau ia k o ka ---------- ke Kana wai. O ka keia wahaolelo wale no e --- aku nei i na poe .!.<«>, ilk K W » ,H !is k•• ir,.tb »•> ~ •* • hr i ■»■•. ' k • h: .► iiaiii'»:. h « . i-i o »» * - u |.<,tio}*-i. * H • h<*'a « v •!«.») «n \, K i,«.4i.tna. ». i• .a + f» 4«» «ita ma * •« »> Mk*»-.' iaim .«nt»u:»i •» k'» «iw t ka jv ' - « - h ■»h.' V«-l» o ka «• ,ii 5 ! • p*v * » ■ • Ahaoh ! *h'»a . »!»»• h % ? I* » ao unamu : ka J ha' a '» » *•• «*c on . . <*-, • 1

f 1 ' . Kii »i -i 11 i i i 4» C %._ k n « K \*a lehi:]»'*»» »uh .* tcft keii, a noUiU hiki c!h ke ' i noonoo ae no ka mei h<ioknht. O k<?' A(!<h«*le nan» 11 \vdt* no ti>n ko ka*| k.>u 3 ao t » huna ai u*u n > ke k'ipe- , ī k knkou a h«»o* J ■ oiiH }v l )!ci awu iDa ka U'Ka, * ina e ; hnna riR. kanaha *u p<?ia, aiailß, : lit* s«ea k ,n,ialoa »sfc ko ae « oī; | aku ana k». eau'Uio o J>en»t ift | ! air)t' »n Lunaufakaaina»A a kakim! n Kpia -'iuian. ī hana Ka ha«)le| pt»la tii» keahi. «-> hiki o'-e si ia kakotjf 1 <).kokahi o oa Kanawai fno noi a kn Ma:ra Hooku 'IVrjtor«- i hooknmo tn;ii la ri kn Aha"M°J i i« ihi "ka h »ihot īj o ka iiiahe!» hf!e | ho 1 f kt» haāwioa d.*ia »> na kuln' iliikiinkii !',I!W HoiimmiHii ine ke ■ ap-uio ana o&e Kiua4:-a ? .<■•'••» • hoi j :.«* k;i y ft lakou ♦» kau uh,ii i» ua Ki(fii..ku)a, ka hookaawah" aiui i-ua Imawm.i <iala n»i ke koknLu aii.-i i ii i LaU'kul-a an>«* k» uh.sn O kektihl o !ia K»- »•* ,: "li'.J t*. i iā<- >.'it- ».» 'i 'i i hat.a i! ko kakuu n«-i IV»! a ii.) «* iota Ktn;i iijana i ko■; VHK , y lKi.v l .vU : >, h-]:.lia, t> o' ina iiiiu .1 n SH piiiki I O Kh J ..'io ii.i ii'-.nii k .ii p i i Iliiii -iOrt '.i.ailUi l O 1-iKi'U ok, ii !.«*« han r i "hiui K!e rtce| ia iM-f .» rr;<u hana h'mi »i ilnko »j kt*i.i mao ]>t. .rnan»u!i o k/; ln>ike«na| ae ii«i ■■•» ke Kaiiv>Kllla Miii Mt'.! Cuk' y i)t* iora p !h»> U' ukuit( tin j

li- o k;t at»H UIMi 0 fj« kuuiukula uini A'i)tTikii uaai a H*waii| ofei, a p«.ii uo toe kv> inkou h«'i aii i. . Aoie oia. waie koiia ni*.i uei k t kou e l»< opii i na uk.ih.»n« «» na kumukuh), h <, ke ku.-ou tnr hoi i ;kah<ra ki»k« a ai ko >akou Ah ioH'lo Kuikiiw*, n ina peU iho la ka maoao o ka uit>oa hooko e h >ih i ia na ouau* o kt\ puunaue sna i kaj haumui» ilaia iioku o k« iiuj<t <> ka P*pa Jllov>naai>ho t a 1 hi«a ua Npu. wale. i) pHikia »mi <j ike i* an<t um t kein <ii« oo ka hoopi' ia o nn uku'| iu t»u kuaiukula uini k«lū * iiiui, [ aoie yi» wultf, aka, e uk*. pu »»*] jko iiikoil to»u h>>olilo, a e kukului* ] ī #tia ».h haie nani tio j.ik<>u n;f ka |houl»ko»a »Uf |),h p« no apau e pom> *i ko iakou īioiiu uiiH - 0 oa hu u ]*hu i hh puk«»hu e h »"pii pu ia>nu>i tau irt«kO i uku ī ii» pao i ua aupono. j « ki»po»tt> oi»-, ao ka i»apH»iUi ooa \ 1 auiiiokut.-> ilawHU n-Oe lakt ue| t uai'* iH aiHi a»m • j » ka.'.lo4a.«na ia i«»kou a»*i j. irui iii.uiH kiiuao.i u« hiki i* iakouj { uei ke iu ka akau a iu U heuia i: .ua puuatiei« a la<v"U, a i ke ku hhk' iokepai a haaw« ««auua, alaUa, ; uoho ».aa««u nv> a bOvmoht'hisb<> »)jn ] ;ii<iHii«>t'.i!t*» pono ai ki> l*kju ma 1 ikeiuak»*.» «hiuo u.ku jjt irtu hi o • upH»> » ka puuhu o k« Tirit. n io' ta auiiau ana oiai uiaiuna o ka»feiiui<t)u Owai k>: uiiiiia? O ka< ietit;»et)U tua* o a <i. . j Noo»iia k* Uiaoao.Hiiu <iti ki*ia ! Mr»t»uo**lo *'.;<* e ut» ami »ua k« K«uoi»* «Miwai o k« iiale o na Lunamaaanii.ana īa iakou ka noon.o aua o k«ia hi.a d.Ua i waiho «a aku ;a, a oUi o N. K, Luu»ao ā ! aua# Muioi o Hawaii nei ktknbi o| eu hi.H <>{-» K H U* Mfa ponoj k« pepeh .»■ kvu» kupuino a luake Kan.. ok«k..k ,si AhaoU-i-. [