Ka Hoku o Hawaii, Volume XIV, Number 31, 30 December 1920 — HE MOOLELO KAULANA NO KAPITOLA KE KAEAEA A HI'APAIOLE O NA ULULAAU O VEREGINIA A O KA HANU MEHEU POHIHI O NA HANA KARAIMA PUUWAI ELEKLE KA MEA NANA I HOPUPIO KA POWA ELEELE O NA KAIAULU O AMERIKA (Unuhiia e Hoolale Kauakanilehua) [ARTICLE]

HE MOOLELO KAULANA NO KAPITOLA KE KAEAEA A HI'APAIOLE O NA ULULAAU O VEREGINIA A O KA HANU MEHEU POHIHI O NA HANA KARAIMA PUUWAI ELEKLE KA MEA NANA I HOPUPIO KA POWA ELEELE O NA KAIAULU O AMERIKA (Unuhiia e Hoolale Kauakanilehua)

MOKUN A I, KA INō Kth. i. ,W. 'K < Al *> ,( i » k . 4 <r • k .... ;« !i k<> ">««« . ••i.ika i ik«- fti«» »j ■ k' Ah»k<»« .M01..,. Wu an» iiiina "r.a .*<>!•■ '»» » , » *k . ik« i • * l' i ki;n<'i» haul»ia n»»i i» ,1K Aluk >* P A Kipi'>li kt «ns a *k »i c- k ' * •». > *ih tk'; . i 13 ;» •' 1w1..-. »n*i ii Pil: n»* , 3 3 A .h Kkwanawan» ih" 1« k.'»3 ;.aa nona p»i*n«o. ī]. 1 ■ k.'la »■« n* !io<»j.n!w* !<»* u K«V :; k a k»'l;» inoa ••■K*pit' , m" » »*«•*. (t a -<» mi'nui K«|»itoii, m«- ; t . t » ilek'» oi:% >v» l:o'>k*li: i . ' kl u K:»j<it..l»- ; kekn'ii kotn<. •i , • tr;v !:i i 'iil All'ko» a|n. V'*p« ! iS» AliikOii »hi a iko l!><> I* » *„n» usan hn« kumn i kunna inalun* .. :a ii'.ui' J»l*. * tiii!H<!! k<>U- *>■ 1» n<> ..»« i( .i ■ i a kX, •.»*;», " «'«- , i -oj ila n< k- * •'.» 1 Wa us» k<- *M" ln' k:u . W.UiU »=» *Uka« ak' .1* n* Aliikn* • t :. t K»] : , »lrt :i" k'»t»*'»..tMnh'. .* »»■ 1 r:a ■ k' : . liii'i-'-' H .u»* ?'ml*ii*» n* Mah, -» '•< ' a '"** " n ", - n;.»- kan* !>-.»kH.. :i;< k'»n* pap»■"1 H';H iik'i '•<• l"t <■' l''"k' ikl ! k<"- •' k • •• K.-ii "■'» wa : !t. ik** m.«i .»i , K . kh "»> kaj ■ i.t K»i *toī,t a _ , , v , ; i,,.. <» Ka» * .:» K01..1 WSt 'iu '.i : ■k'in>'ii hrt*lia» »k:i * unua oi,», a > k-Hi wv.ir inai 1* »" >* ° nwaln Ma k,i h» im <> ka lak 1 !<>»» ,»s .■, K»i.»t»U k* i«U-k*n», »u* n» UU» .»«* ; .. ;..i. 11% uiHā Uiii m» na Vo* o k» H.-ma. Ma k> u« w-iUii <• k* īui* Muhtlu »' ,i!i »f ka*"u 4-n»n* J k»»J« V»a »' tu<.*> ja .. «i,» -i.-n. "» ke jk,iiiU«hi k» >Hii i.i 1?» l'.lhi !l ikt U !", .<■ 4»lia ii U* W*!>l k"!l Il' l, .1 1 k'.na JW • *i»i i »ti.t ; i<' n». ui»»!*'E"' >'ii- i*,* k.i ni«'» ii»' .i i.t *ku mahii.a oi,». N" '►» l»*'i .. li.'iii' j..>liiuiiiu Oll;i : lil!: :* *!, i:,, k:iii' A aiit-\v3 ;if U "ia ni4 " * ih i.iii.'l,

il • J ;i Wll ti« 1* ! |H> liil Ult»! 81 k* K*" ' Kākia.'ia " h<» lv* '<!<A . Hi «.» k«> .1 i.f> ka 1 ■ '• »'•* 1 u« kia» * p#m U 'ii «•«» -kwi t* iiihi.'N«.t K.i "'»• »> k*Ji4 \\»!ti k<>* j. ,u .I.I" aun , (IH N <■: "i i' iii ku U'-> '» k* K»kt«ria ti>« k« • tn* " ki»':u#«d»«--;» 'i k«- kolu » k* •;,i k ■ 4 v, no ti;»t '* kt- K«ku»..i* k<- k<>« •• k;■ j u »na itn- i» ī k«- :««•• o k« .Ui'■,■• ;i k< !.t k<»s« • ī 'k;ika )>«•!«' mi, a •n;ttii :': ■ k<' trtuh ?natti«<> l" 1 * . >i s h > U-» ' .« mn> ' * i ■ l i.. iv "» K.l !> ; ' * T»H k ♦ ?<"■•* ! i <« < t, I <1 H « * k<<* i' *' | 1 ! .u! 1« •• • ka' ' « '•»*> " 1 , ( k i ki« ;>■' « - ko i ik <•> rirt"ii p- ti--> ,!U ki>« M«k> I!«'tk>- jfi ' i« hko-i ;,«* k v ',< k« Ajk««, ••k«. »t k-< : -. 4 i! *i ,i«' !« t'i> K.i t> U k< a «ii M»a l ,t ' io') k <k'' )»< <>i tt* koi* a «.» ,v,i < K> K.i 1 < ka .'!• ! hl* !»!... ' j , .» u *. a KU < >» « > «.<*' ' «I.» J \ k a «;..•. « ik<* » :.«k . 'a' ?« .ak" , > '■ k«'k*li! kt . i' k,« Ak.ii., t .* <!,« k<»i!i<> ;a k<.> i*k"«» l«u»« k«<A !tv;i! ' >< i- . ■ i■!. k' k< W*i.; i'<« 11.«'' r ī'ti- | . . ■■ , < \ .i > . . ' i .... • * ■''■•«, 1 •' ■■ '* • . "" l ' * '< M . „..«««.' k A i . . »■) >.l V, .«•■fc.ik.it, M IH"hU't l.i| ,i . .{ . k< ! i V i .» < iiH.l-AI , k , K.«, •<- 4 . .•.» .«»« ; . )■ >.«-«. ( \; / ; . .'< <. k< • I at< ' *' * K t 1 L- !-»!'< ' »"■ '• fc k • « a- "I V * <.t « M-k >. \< • k 1, ! i* _• ' *■ , i ki ::i .i '.i '•»•« ' ■ i :•■«, .•=,■ ■ V. .!:« ) , • , •« • » ; M; ,i , \ i, . .i ■■;».'!.:«• ... ■■» ■..•■■■ «'■ ■■ 1 **••»' -■•'♦ *-ft' S » k * \ t _* V + «• M- - • 1 4 . R * ~ \ x » V % K ' k". K ,r s .» ?- << «• k « ti- 4 | " a i i ii i« « » * .«»*■» 'a w> - j \ •» •: -v*> y ' • ••♦ !•!

k,'is a i?rniM kt k»lii kanak» i i ul*| j» »• ke ohohiu* an»'n* tu*k;» <• ke kanak» k:»a i heli- » hakuiuakum» iloko kn oiliaiia k"a, u» ku »«* I» oia Uun»* li»**i iiiiii 1» i ki' »iyl &, m>' k» i* nvi |>u āi)» »ku i)o lini n»t' k* pih* e' l " ' * •.;<» :■«» ni«! »n«i <f '.inu,i 1 wahi a K< n«T!tl» Li i l'*n.' i'i»i ai »u«- k» U»t. i»»lulu. \y\ ma h<- k»uols» ka*i . k.- Kwn» kau», w»hi a KapUol* iiii- k> kim.ni 1»»»)»»» »iv». 1: k.-, ~ k.'l.t »» i «nuln *•• »i " Ki'»»»*' ra!:» 1.: r k.kahi ])»l«j.:tl*. i Sif» i» » fia»wi 'in»; 1* '.«i'» i»fi i»" k» i»wi* ]*o!,:>i»'' an» ah»awi ift P»iK>h*ku Koak*k<Mi» ka oie» !i»r: kaj>* i" akn >• kona aupuni k* Piil.i Ol.th o k« Hom», * o'k* Alihikaua 11 Ui .'l»i *. w» {>!i»ltkoK u kd Hi'lll». J!.' i..>.)k»li. !,*na nni a Kaj>it<'l» ni» ! k« is» hu»k»ii o<» n-.. ki ho.rjt»»n»*u *n» i kh ;'iti»)'i«ta au'H <• kuhikuhi *ua i»i* i i k'- aUhMi h»lo t.oloU>t «n* t!" k<' K*|»itaU " k )i<-imi- Hi* m»u 1* kei» an» ! <> " ,rt k< " «UM'". '' kip» »n* ho! nta kf!;t .am«* k.'i* h»U' i ho<>rnak»ukai. iii )«• wahi kip;t n<. k» UhuU'hu >l.i M- k"l" . • k* 1« 'ia hnlawa' .tku 1« k.'ia i',»' k< k»f>i i><"' k,>it .• h« ir aii-» i ~k<r kaua, ;t ua niiimi mai U l*k»u nu» nH no k.hi <• kiiuu t,a»k»i »■ hfl«.''*n«, a ua hoikf :-ku U ii'« ■•.'>i o K»j,it"l;» he <'!'•!« >ia : !t(.w)iin»,:> ;i«u «• KeiHTalt !,i «■> ka ! Uw. i«u* i U-kahi i<alajtala itu«* o K« u«» i ra!u Kt'»j(dk"H». : l\« uiiiHu' j.u aku ia no lioi kei» i kahi .i ke h".-. k*\.i .■ ka Hema, * ua h »iWt- < im. U r.. n,.i kokah; kumuUau i knf kf; :»:t« ninimm j.»no o U'kahi hal«'j. liaki! !iui, ;tia i'oko 'u* h-ili" ke k'**'U* k•» Aliiiikau* iiiu,.:» wt'l'-> ana hoj ii,a k»n.* k«uj>oku kii lia«' <> na «»<>.- kuainH . k,i !i, n a 11.>k»i n»-.:•.» kou» wa aKn; 'l !.» >.» .M>!i" i»!'. Ui.-j_aU'.' kt ia !>.«• k»a. ii<- h '»k*hi o Ukou »»!«• on;i I wakiiu ik; .»k;». ; kc!a »nn* kt'i« m iiiawa f *.* ■.»k.i. { .<! <» >ia inainna <n» la-1. - 'u'lena o kai'U»!;». Aia iloko k«.'ia koa k<- k"na!i3.« »..» k:> Kapit"!a luau Ih-U'lk-u'iia 1 ]"*• k'a «Ui i li*U »Ku ai, ua naniiiiiuuii: malu ih<> U u K»|>Holh ii» :k.>n» Uki ,ka lialaw»; j.;i m\a mt: ktia ; l>i* koa, a njaoj.,)j« lu» iaia kou» aU- ' h«'l« lu'U' aK.ii ai no k« }>ahu. hoj.u o kaii.i h»n». t"a }iO< uiHojiojv' j.u ih» la nt>l»"'i ki-i» tnan.nl; o na olt-I» « ktla ,o<x k»a ua j.a.i loa na aUnui . komo uku »' iloko o k< Kap;tal» ; kt< ki»i ia f nn kti». Ni>Uilt u;t h.»ou»*'.'poj>o i!to U» kei» u«* ke akalu U'wi»U- n" >»ia t> hana ai no ko;ia paj«-kana. l.na e. ik»; ia ;ui.i ki-na .iii", alnila. uu nmopopo |~« ka hop<.'na o k.t mak>"' .>• li'.** rnti an» malun* »ua, Ma k.'ia *»ahi t- ka inea h.'luln'lu i* waiho iki k*k.->ti no KapitoU, a <• huli »f, hul' »>• kakou a u*na ti<- kel* mau koa i hnipu it% nif KapiVola m» ki' alaiuii. I >ia po« ; * ko» »U <' h>'lf ana iua kt ala* iiii: «••kaniaihoaua !:tk>>u n» kt* kulann opn.j'i . " kr- k, ;» i. ha!»*at p:i im- Lakou, kou.» kuiaiii» lii' li!*: »..v»)».«>if i«o hoi. i hutpu ia nif ka t\aiu»hf o knna kainaiho •na. Uoko •> kfl* w« ; !iuli niai ai kahi koa waUau «»!•-• a f>*iif m*i .1* iuiua «. kona na;i l'a knhiiivw«loa ( '.ikuu i k<i<uikou nianao ana he k"iiA.oi >pio . io* oi», a >!' an.'i ■< ik*>M i lw»«j|i,a<i{rf>j». !if !> -

' 'lt4'l«''n« w»littte kott« ' "'l'a lalan !•>.» b>>i ha)t; :« ki kah: waln ko« i i•»•»«• »i3»i •«!.. Mahia ka hko «na 'O k« lu h'li''l«'tta <.> krl-i k<« !n«! k<> ka WitiiiJ4l".' r« <>! '\as!m iik<- ntai fa ti« uit'« ai><«n t kak<"! afia ; k« o!t*T<j a kalu k <« »■ oU-lo »na :»■ 'K' !,'V wahnn' <> K*piUtl« a n«'» ka ntu !<>:« o ko l«k«>u h'>opti«}>aa ua h'><'i>*u wal»' kahi k<>a h<Mik«hi ī k<.'tt« luauao. M« ki'la aht*!!i u» hot a akv. la ua i>'X' k >:» !tfi lua k«*kah! h«l>' h «>ki}>a «' ku «!ta •■..) k<- M.inr.i, a k"tii" iak«>u i.ialok- >• hiila " M Mt«ur!jm* «i 0 k.'ia hah- :i« ]>»,«• ik<t » wumha iiiai ki kahtiA I tta*t« (liai. « hr h<>>k«h; nn-a i.u.l « lak <<i |•• k«ntrtiii•• «>ia 'l<>ko <-ia \«a <ia u - ka I ">*kx ui.i k< ka'i koa . aiaoa'- u !>t k<>« fi-> k« Ak«tt, «k.i n«i\, tn«h }h- jho l> k-* i »!t« ;> -}i" ta .uia na ik«- i« aoK' o:« h. k>a n ■ k« Akau, «ka, I»«- k<>a -t« tt !ka j»na!t o k* l!* tt!» V » tn«H'}>o}>.- o!« ! >ta Ahikoa <> k« l{.•••.!« kn uiva tiatt.i

han* k>-;s »,*■. !,«. .i. xt!« ka .•!>! ■ ,t kek«hi }mv n,-. kt}H- t« kf'.a «\a» : k-'.i. a :ua *a .■"Mo !t"i « kt-kaf<; }•<<- t« }.<<«.» iiml.i t« k«'ia w.ihi k<>-4. « .«*h«' m*!'i tft kv<u*j a*hu k<>i uin iat« «kn. a h«t>!k<tittti nialu ia k» «» k, t« k"« m«i k« \k*n ui*:. >>t« i\a !itaa<» ii>si ii"ko o k«l« jh> n» k.-ia !V ' ■ • ; . V a'.a !•. !,■•: k<> k.u.' k.-a. .« «• jM*ni«;wa: a;m «" h=>jk. karu «'hk''iu> kc n.U' >Vi«u .. n.t ko« O k« ntna« tnu «:» i!f» kv ki« tu«- ' 'ika han « k»-t.- rn»>: }..t « h.^kai Ukt)t»u* ' O»k 'ia k« .«*a tu»t naua j ' h<«!put:.i-; ak« i <t* Kt<«» " K»' « L." jOt« āa !.tt* tit ,i :»». >..A i.a Ah.K'^ l ' Ik« «*!:>ia ka i.». la <««< in aku IS ' i>t. ■♦ . K«" i r ila I* i <,« t,. k« Ha > taht « a t ■ U \;i« ' <k ,J.. k-* •»' !i"ll" '•<•' k.« I .Mt" AiK» I K« HK'* '»» « !«sk«'> k i \* Aka ; Ii " k«- .u<ik* k-«-.i. v. *:»iat»-i n' 4 •I ti ■k*'if,al>- > >k.ptt, l' h « • » 1 < - . »k* UU««i4U;*. k "»» »1 » *■ '« -h ■* •»• <a •>■.**% 4{>a ;■• .* «• * Ma, . i f . v V •>»>.* ntake- ' *» ■ j t »att th u>« 4..i r »••,»••■« ia k»>ta * ■ '■ • ' - >. > . •«. Al: ' s : .i'.i • • " « >. « - Hl*. « . a«- t« !*-•«.; ,iV, ■ h-i a t • « '■<>• "*'! • * >* : k - . ",i ! » ♦, \*t i •1, *.. * . ~ ....». i, h « .« :., i.- ; K.t . . i «#, A . ... . », s fc .., * : • :■-«• • - i-„ A .* * Ai.l ,i» »« N-: . •«. :>| «.■■;** • .») * ■ M *. * jk* » k -k i «t V V ... »