Ka Hoku o Hawaii, Volume XIV, Number 33, 13 January 1921 — HE MOOLELO KAAO NO KU HAUPIO KE KOA KAULANA O KE AU O Kamehameha Ka Nui [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO KU HAUPIO KE KOA KAULANA O KE AU O Kamehameha Ka Nui

no ka pomaikui o k > ka Hoku Poe heluhelu) J£ olaolu eka e Ueluhelu Al» j keU muoklo ka«la i a oke Kpft kaalim o Hawaii o ka \vs i bt]|b e waihn iki ae hoj kakou iiHkawa p : li inia me keU lele ana o&ajg b*kaka me ka ' maku a-a o k« maaoa kai uiiuii'', ae «eiieweb€ ikt aku paha k > rae* kakftu uo keu (,no hakaka mano inu£», oiai, he aui no k® poe o kakou i kti.< matiawa e ra a n a o;o ote «ei i k«u h(le ii e Uwaia wa»o niuhi e na kupuna ka kou i haU, Ma keia lioakak» ana aku uo hoi e iilo an* uo hoi ia i mea hooeaaikeike pii <ku i. k.eia «iiq lawaia mano i hoohaua ia e ka poe kahiko o keia nina. He «nyoieio niaio keia a ka mea kakau e hoike aku nei, ai knni vilio ia mat hoi iaia e k>i Kupu t r.kan? pouoi o kana wahioe, oiei » hoi ia m«u k&m&iUo aua, oiai, o keia K.uputr«k«ue n ka wahine a k« mea fidt a e kakau «»»i- keia M f>o leio o Kekuhaup o, oia kek hi 1 lawelawpiewe pu i keia ano **ia waia mano niuhl''*-. i ke kai po poiohui a Khne, a j)eflei kan? moolelo i hoike mii ai. "O ka lawaia mano niubi, law ai«t kapu ia uo kn pono o na

Alii <> ke aw kahiko, a he po« no ī hookaawAle in no īa fintia m>t n* niai/ O k<* u Kfthn hati«i. oi«i o *-K*tvr. i hapak.i'' be nu*a h<">i i marc i ! kafku<thinp o ku'ii m (kwnhine po-

noi, he !awāi« nui f»ia f»a na ATl{ o nei, ao ko*n »roi ia nana \ r.n i n» oihana lnwaia 6 ria »i*D tik* n]., a leoe ak« pAha ka }atvnia o k>«ho1« a' na h»o!i* e

luwelawe i,K-\ I k *u m.u I* k«- ! naka oi: oia ? oi to» matiavva he b ff> *nha o kij*n ma« makahiki n* !»we -oia la'u tne # n« p<>e knnaka h*nrt irtaUl« o k«»T>a knhna *'ht lnwaia «ni nakeAlii, w e« )a\ve oia ia*n i ka ]awaia m»uo ninhi, a penei ke ano o ka Uwe ana o k*i« ai o Ta pe|>ehi roua ia kekihi kumalau poaa. * «» okimi ia * ha".a la«U« i» me he hnlau i » 3 - 1 &' 1 r ,nm U auA- l'a w»ht ia n» tik. O kef* iloko o l*«i »n Uk* %*h\ a <14 «**n U hoi oloke

mt ka Uu »u «« . i.. nuM« — tVl * ' < k' *• ! i ;nt sa i"* Wr k «\ i i S*«. »i.»f <■ k'ik-»hs ; a.'V ■ > «4 U4 t* &* f* K>-S. m« « likr i;r aie ka k.it'« r ikr n«t \ k* h%n» u o ta j.«* s (auku, l\ hc m« ia.kt**'w-« e i «tt *r , . i W >Vf wm X« 4 ' *■'* kr'« !.* V a ;>{:*» e kft o h 1 t»; -*li« *? Hii i I t«vn; !*«<** n * k« ka'' W »* ; % fW ,'r t*i »*' kih» m>h»ku ■ kv • *••*, * ' H' s >•* H i * k«t*i *■ - *kn j *» * k* iHt. * I i k* 4 W «b *i*m\ {nk*, « **»,,♦»* k«.h i»»*u n. *U«r.V4 n-.p - ? t »> ka * *»**<>,. k« , it s u t m* k«u vk<* U mnki'«L ?*u» t> Kk»H "«•« k*^tn* ' *i M»*-* «fc'w ? k« f'vln s **» >H •. « ..» i» lv> i |»«h* f kt %.*«* © %*" Al»t K*' •- »*# )!•»•«#* •' ** t f ~ .... :• ..;

hoohui ana i neln mm wav kauJpa, ua hoomo* ia kekahi laau !oni aneane no e hoea tmu»i o nn wai kautua. a rh»waena 0 !jati 'lolhi i hn ,moe la. aj nakinaki ia hoi a paa, ua naki naki ia iho I* kpia m«tr tau!au ['puni» hauna. K kal īalani aft-A »

ano hoea aku ika ihtt ona vvan kaulua o makoii. la man K wa pu ii(i lioi ua hoomakauk-iu i;« 111 kaula ilihau non«i, a me ke Aho ■Olona-nunwi }■ hoomakāukau ia n« an« iawaia, a u« hann ia no hoi h« t»a« laau manpmana ano

iike me ka Uaa paiapwla V a k H haok, & ua kau ia >:e kipnka ijana a k«i» maj Uau ejti*_ a b« hoolea&i o keia mamus ne kor>« knula paa, a he ho >. k«fet no hot mahope oka waa. 1 ka makaukau ,aaa ona mea lipio do ka huakai • we ka lako pn hoi ma mea eki. liiki o!tina. I ka wi kahīko loa ako,. tia h<»oiako ia olana o ka waa me na kui pahoa okioki ia eka mano, ai ka mānawa hoi i naha mai ai ka "me»» oi aka h*kiie," uakina boi na psbi nunoi i ioaa mai mai na moku okohola i ku mat i Kealnkekua t*k« boe<t atia i ka wanaao e hoea ae ai ka hokuli a, na kau ae la na me« apau ilnna o ka wa«

aua wehe ia aela ka p t a nui p*. Uu moeuH, aua huohōlu aku| U ko oiakuu waa 110 ka uioiiia akea, ae hookuu u.aiia hoi ka holoaoa o keia mau w«a kaulua o a»«kou »ka moana !oa, I kt auo w*Uewehe aiu ke aUula :<! ke kakahiaka, h uia do k« euai««wi> oi'i Makuakane . H&nauna inei o'u i keoa ae ai i k«:kahi ima» kanakaeloa t 'iu ka "m4»nu

kupeiu m«oo a makou", a ke i;i aku la kei« mau kan.ika k» Uwa m»u laa» uJe5 *>»«>», «} >.Jc Uau ki>aja «i haua ia boī «>tuu» a winiwini, n* l».»u un.i i kej* mau "laulau pua,t Uauua", ■a i* tuana»a h(H»k.«hi no v • j aku aua liua i ke k.«i ; kvla d'4u 'ao'au puaa aiu uUqu *ku «i t s,o ka hoou,«ka mai U ia 'j k** knhe o ku "hiuu j>u.»a hau<;a'*

iiuna a ka ili i> ke k*i t a. ia ni** n*xv* Uookahi no tt«e kt* l.«\w ,»la ii*. ka nu|&ui hriliiu \ A «vaku« uie ke kuu oīe U y'b pea qi v cuft o muk>>u. Kt

l.uio aīa uo k» w.»a o īuakou, *>. ho. uua »la tsc hoi k«U uuu kanak. i ka lau» IVe Sv?. aja »»►, u;* )hx>i».iu <tku !a uo iua";ou i ka h >U> «ua i k.-n ,ana akea, « hiki* w*!«• ao i k* e ike ia »t U* U e lul.ai oiai «na oubope ok« mehu okaMi o makou. l'a an» luVmi| ,i* iha U ka ikaiia o ka i*--- * *u* ■ o w OKtkvu ~ hookahl i.o ui H ><: loa 11*4. k*nnk* ka i :k*. A;,* > kvta | ''UmUu kiintu" r |,«n| t«w* ūwo* »> t-«.W jkei«.iUjkU t > fe*k«.-ii. . «»«w* *e >\: *r ii' ui.t » , jihv u4 U*U#Hik<U "'m -u u,v.Ui" , «1... |€ \Ktti \SA* k- ; tu*.,.-. > I k.ou % a \k< aku Uw*u ! L-«.a |b*U£U *W \ kf kAS f\ % I Uii.a jfua* t 5Ut-' t?s, jvu?j. u;* ais- t r>»** [ks a« n ► %«a «Mku.* '? i e ! kt] jnt( p« M * * ke!« H \ *<*.t J \*fre\ .. k* «w«*» i k» Mmt iUw! • 1%« li#"* %ni « k*.ia| 'fcot> «*ī* m «■ Ak'M'i, %\ k« tkr :**•»« i»*t* «» i \k* k.«"jE|gl %* o k* >«^ll iI.IHH ,«»* «mki*. it<* *\ , i V i>: V» a*lu ta%l» k%ft*kvī W*a®%iask )M . a k* U** 4| v [%M «» )>*A a!»** I k*|> W%« n *»£.«* «UM «e "•« k * % ♦** k«M *» %<-h *Jt i* U %**u *lx *e. * W»4U h ;>. „* . |*** %m A kr k* .|Hti* «««* tmj»> "k* ī* . a es* *v " f - !

!"' ' " . hop*. ao kn piko hoi o k- k»ulV 0 ke kipuka o e ka iu-i. mua o k ft waa. E hoio akahele Ina ana ka waa , keīa maūawa, a ur honkmi i a hni kn 0 na la ffl»naw« ua auo hae ' l.j»' kel* mano' aiuhi, oia hoi e hoea p.-noi an« mawiena o ua waa, t ma kahi kokoke loa hoi i kahi e i!,o «na ka hiuu puaā uauua--1 ka ik»? ana o ua Makuakun® u e i o*o Mki mai paha k A manawa kupoao e aKhe i»"ai keia ia «ehweli olta moioa, ahila, 0 keua k*hea a< ta 00 la 1 kela mau k*.

n»ka e paa ana i u.a laau aiehe e Miakaukan !oa ]aua no ka hujhei ani ika »a ni u hi Okekanakauo hui mamha o ka waa e no hi>i oia ma ke poo in-ii £ kfcnit kipuka iiih«u. ao ke kauaka no hoi eaahupe, oka waa, e h©ohfi mfi |iig no ho! oia ae ka tl« ij !o« i kHfia kipuki. aleha '* ka hi«* na kaaaka bgi e psa &ua » k.t piko kaula o kela mau kau alehe, a ia no boi īakou ku k'u Joa ala me ka hueioin. loa i ke kahea aka lawala. I ka ike an» o * , K.awahap&ka*' ua hiki mai ka maaaWi kupoiu loa, alaitv o kona kena ae la eo i« vnakanaka ia laua na klpuka e alehe koke i k» ia aiuhi, ao kv ku.uu like aiku ia iio i& u ktJ*

mau me ka i-iua mau k;puka, a hueho tuai t4 i kf k« . puka ajawua.,Q ke puw aifcl»upc u ka hiu 0 kela mai.aa, ai <to i*ua ik? aua u* koa-u k* iau,* mau kipuka i. kah; i makeauke- u, *i*Ua, hapai kpke ae U iau« i ko Uua iko J»ua mau huia liUiia, ao k« n*ansīYa iho ia ua 1 .1 4 Uuki i-jje ai ka poe ra .mua '.me.'k'a 'pee euahope e ka i k* i-.ko oka ia-

£ V ' U«u*Vi« Uui nic •;kc ioa yi* iiwi , huki Uke ika w<ini»wa bi £ hnki ana hoi ka pi>c wamuu i ke k*ui* ati ««• o «raa t a peia uo "«* ** |wc ioabope o ka «a e buki iik« aiu :io hui i ke kaula 1 *ieĪMt ikepoooka EUiUu. Q k« «4UIQ Q k«u ha<u aaa wia oo k« ptiu o kmo © kela mauo :i k« oMuaw» e iiu&i :* ;«u -t, bibt

<4» »»« kv o»ii īkAika •<. * u» hla iko i* kein tu*tto aiubs uui * ®e«i ik*ik* oie 10«, ao k& mantw» uo W»« 1 Ci«U UiĀX ',i «15 k«a*k« «|it k* iau«L eo-iu use» 'pe®*Mu*' oi* livi k* U*t k»u- -| wii* w<X (K&ua,» be mea bvi eL u lt« *ku *6* kel» i* ra« no »t«t i >«* k*hī i ao ki iauiu « k* ®*no «uihi. A ks 00 k* bv\ k* Qtn u k« m»aa i kt ,»«4U wt » koo* kiu Ika huti i.. k* m»kc *««, ti k«lt u i'iuhi, »«««i U i ** * <»s» io k« <**•%« *Q ka akl®|i i* \h - H |«« !* m« tu * ho-nti īv ti [#* ll«n* o **» 1 k*»!»*, «{l®« i .•!-.•■ k» \ ws»H mjt> r»u»fc*. 3l*U» |»eii i ge U «$ fc - r** p*V • m «»*. «, "U^nK*:* »k.s 1* Wk* -»« k* i % * %***■ % k* Ikw«rmi m o k *ki lu |tflb«ii %* »*«i H»*u * l»»k: i«i i ta <* ft»W« fcj« «j£k T fc ; >>- « «a %w» «r4t(iV t ? kē r»- %k t ti<*ik* mo*"!* m *a. o li !»*•««*'« %»«.** «'tv ♦» * * k% h -U* ,% \ * - W **<*• 4 1» v * »> u ** Wr».*%i *hu ; li !*k«*« »-!»k»k* « «6i>Si.\' tt»A. • <* I:* j*«ia ** %"*»« *1K 4 **» li* n *»ii ko, «*;.& V? 1 ki w* k*i;l fc&l jl k * ' f >: - • J i 4 ;U »*, *v ****««* ī« * 4 kt. ' • * *?<. mf \ »1 * W i» 1« \ ■«*%' ■" *r v « i U '>> 1 5,\ r ' **>« «u. - %% | V4» \ y w