Ka Hoku o Hawaii, Volume XIV, Number 44, 31 March 1921 — KA HAIOLELO A AIKO AKANA IMUA O KE KOMITE SENATE [ARTICLE]

KA HAIOLELO A AIKO AKANA IMUA O KE KOMITE SENATE

j E Mr. Luuahoomalu, na Rena. isa Uauiihauo *u,ie na UU ° k"t Kuui'lo» mamuik o ko*ti hoomaka aua,.n &a mai ia'u e hoike »ku j ko'u mahaip aui* 3 k )*u maoao h«iU. nli oka ioaa aaa ia'u o kei» ma/ uawi uuaikai, o ke ku ana Uoua o oukou a kaoiailio *ku ma ka uo&o e pili «ua > ka Bila Hoopōkpoi* 0 u* Hawaii.

0 iio'u iuoa o Rey. Aiko Akana, iiv- haumana i puka pono mai k e Kula j KaineUameha, Hawaii, i ka liiUu, a..mai ke KuU a'u kuuiU hni i ka makahiki 1901 a n.a: ke Kui« a'o Kihuuauule hoi i' i.ij»ri(o;ii, Ki'ueiika. i kit 101l Mnir>pe iho u ko'u puka puno «iih u3h» ui*i ke Ku'.ii Kal.ut>aptile o iUrll >rd, Ua uolio Kakauoi>'i<i au fH> a» ii.n Op " iuw»io<» fea I*rt.pa Hawau u Kt? JVrvt..ri o iiaWaii* | la uiiiuaw. ua kohu ia tu) * Pere. jfifjwoa nui (i 'ua llui Ku ke

j'iVntofi o H'aWHĪi. ( M» 1, J»is, ua koh 0 |ia«u ) Knuunapule <»o j* o fca H*i?pule oiu rt loa bci a ia Mikaneln i kukulu «i m« j'd*wftii. O IwU k« Hi(«>pule uui iiiookahi n.a ke Terit >ri o li-WHii, |ao»ttoohoi |e n»tiH i i toon«au»o aku i k*» ola uiuiiie »tm i *• i»bm He K*iiua*puie «u i kei« »*»»- tiB*a «d ka Hale -> na Seiiaie o k$ Aimoieio o Hawai». Ua haoauia tvu mn Waialaa. U»bu, Tertton o H*waii. i; t .fro o, iieeeuaaha 24, a »to-* ui rua.l kahiki eliona a' u iao »1 i ke Ku>a Kahuoapt?le roa Hartf a o | Hawaii ku'u anu imnau a e nohol |an» b«i iwaena o ka laliui | 110 i»k<>u at, i h >ea iua iiuua o. oukou * Kaaiaiho aku- ! O k.j u Utki *na raai uei i W*k\- , | u«koua nei ka aw iwi a m»o--popo ok. i ka WA o '.!» kanaka Hawaii i iobt> ai ua hoouna m«i n* . Hui Kai«pa o llA*»aii he wahaalelo, iiia *u iakoa aoao uo kt? ku« aiia. »ka b«ia n.wpuhpula o 111 lla- j w»n. i k *«ia wa u« noho k»ke ka Aha. j bui i'uiihonun o u» llnwu.i n noo-1 u>jo. a n Kiiuaka ioktr lak-oi e i kekahi uwu p«Up»is no> d;iia«o. aa imi «na »*.UU oo fe.e aUhHe oj kfl*nlH kn«uiit« ku'*awn e, l»iki n ai ,j ai iuium o kh A t>aoNo L*i(iUi nti + * j 001 «*u e b»K>ho»o >a ka biia iioo*. puiapuia o i«a liawaii elike me ia ■ |« ku o«i i k»»i* w« . | | M»bup« koke iho oia wa ua koh<>. la keia Ko<JUii<' * ow*U kekalii o ta-; *ou. U» nooai*k* koie kā lulu oua Hawmi, a Uh ioaa ke> dnia ii>>. ka bwoui»a ttiai i k**ia Kouiile i kt*j KapiUia nei. v | Ua loi* pu uiaiia. ik> boi ht> uvrea| i#M(aiMiM| u*ai K»p*l«kiko u»*i j i* ae « ka Kiele Aiu lvai».| ui*u*oie « hoike uiai an« ua uuke-, utak« ioa ia keia K-)UiiV« no ka ' bikt au* uiai i n«i m>] k* hc«* «ot iwiūā o le Kofnite| *b*r»leio laamu» o kft h°«* au» tti*; | u u« km nui» a ua haalele k«>k« »ku ; «•u i« Uouoium tH*ue< U u}«nawa Ujykabi ua pilīkia loa kci»!u '.ua" UU o kt*ii XjuiUe i k* b*o * a u» hik» ole Uua ke hele m»i \ \V.AVir\*- j kona n«». a oWau ho©k*W kei* e ku o v»wlo«. hot> *ia a« ouVmj *oU ma k» anV ua h»o!iTOaTiui? U *u no k* ftttā ! II |>> no o ktkaht keiki waiwaM uoho ,oua u «una ok?kaHi »s&* «ut o Hawan «ltkv uae R%utik,\ua i k\gi Uw «*ei iu,ua » v»uko«, *ka % j>* au, Mva*»wt ti»e* i *M'. i*« a i h> i ut*tttnA i» kv*u h<*ku* \k* k;\»*-iko'* k* h*\t au% m*i \ Wakii*flo«ā w*\ * *a I U » *ku, imu* m l ** mtn* 'U» au. U o. k*k*hi nhāho» ehkna »u* i h e ** l*hui * «• h v.v> uss am! tt* ai*<>- *|MQ ♦ h«H%<■ i k* ; )t«r%* o «#i* t*htti * oia! i ** i n*Ja *kn P»i % o Ukou i k« on* o »<a |y*«rw g Bk*«U. A o *' n» mv > N an v Kikh ■» P h\i « > k* \S*h »' T K 9

e hui uihu «na an u.e lakou i n« wr iapau a u* uiaopopo hoj i kn iakou •.makemaki', a iniiaila ke ku» v u tisi o ko'u makeaiake ana ehana i ro 1 lakou poni'. Nolaila mawah:> ae o

!keia mieiona a ka Ahahui Puuh >-| nnal hooona m«i nel 1«*o, no*o| iho u« hoopiha ia mai «u tne ka| henoii i ko'a ft« «na i na ui«a tnai-}

k«i iiokoo kct« biia, elike uie ka'u «maoauio oei o ke alahele U e hooliio gna i po«> kupa At»erika oi«te « holomua iwaena o ka L<ihui

Hawaii. i I ko*a hoomaka ana e wehewehe «ku imua o onkou, e ae mai la't! e hoike aku i ke kumu nui i aU t)ai «i o ket« ninau ho >polapula hou ī ii« Hawaii, oia oo k« Uwe ia ana tn«i o keknhi ulelo hooholo e ke Komiaina Hawaii i apono ia e k« Ahaoieio o Hawaii im*>a o ka AhaOleio L«hti! iioko aku ue' oka mabin« o Fabrtru«ri e> keU maknhUi, aeuao makahīki i h?»U «e uei k« hooikaiki uiau «oa o ka Hoi Ad Ciub o Honoluiu, uo iakou kekah'- I*U nu> o ua Uhui{ikeole e noho ma Hawaii, aol k* hapanui n*e o ifeV ou h« p<>« Amerika, e hooU mau an» lakou i ka nmau o ke kue «īua' aku i ua

runii ho«>Htt>a!imw ma ne Kulan»kauhale o Honolulo- [>a kakoo pn ia oaai hoi kei* manao o lakou e kekahi mau ahahui e »e lwasn* 0 na poe ifpsu e noho «na <na!oVn o kei« m»u ro Ji' i haiki o k« Uhui Hawaii kn 3i loa aku o ka ptHri;v, *ua hiki ole iakou ke hoopakele t* ae Nolaila ua »kw«? «e ka *habui Puuhonua o iia H»wgii i ke koikui apau ka itOi>pakele ana tu*i i na H«w*īi t»*i na rutni hnoHuiallma ! ®*if * uia ka oianao nui o kft hoalik |ia mai o leeia kanNW&i hnopulapula |i hiki *i na Hawaii ke *"»opake]e ia | | in*i ka noho aea enaloko o kel& m*u ! j b*ie ho iimalin a. | j iw»ena oea kanaka apau i kouuo] «iloko o keia hooikiika «a«, o ka| j l£l«l€ AliikM i'iuio kuhohonu -loa; | lli* k* hooiiio aaa Vkana <.lai« pu*' | Oui *u>e kona aattswa • Ile ii:unu' fan«> nui ioii keia a koikoi mo hoi oia < kekahi ano >i pili «i#. i ka uinau; fdala e hiki /le ai ī keia Ahei»ui ke 'koka* «ku. ! Nolaiia ina maknhlki apau e ike |inau ia aoa keia poiuo, a u» biki |oi« hoi *« kala i* ae. U* kaul* ! ]w*ie aku uoakou i na kokua ana. !tn*i * na Ahahui M»ua" * me! Ika onna aiiH i ka hoike *ka Papa ] | Oln i ka nui o u* aiaiee* do k* < hoos*io ana aiai i keia puhio hu ,| i Mauiuli «j fceia mau kiimaw ia j ! u« ike ia *ku ka eim hiki**we o ka ihauau an* iwaena «> ua Hawaii u»a-! [<>ii, i ukaH pu ia hoi m© ko i*kuuj I cn*kehiki«thwe aua. - ] i Aka uie k* naua ule ae o£a AL*. [ hui i keia mau aiakai aoa ua hoo j lm*u *<u no Ukou i&» ' |*tk*, me kahi uuku e !j»a~aiai a>,a |f»*i koa* luau !a!« uaai, au ke ol* |h»« iloko o Hawaii <oa keia uitīa !*ku. | O k«i* kekahi o>su haua i Ime- ! I«we i* e ka ahahuī oia hui \ I K* hoomanao a«a :a īakou, | iKk* ka haiolek» *ua m* ka awai o fn* haiepule Hawaii o ke Terit v re ilako o t.* uu- ? * ai» k* ths!e k'.u > iua.4i 3is* U*\> iwaen* o I#k,.u i ka uui |o k* oaho h«ih*u *n* lloko o o* |h*l« hooiiaaalim», uie ke kohuuU |W i* }*kv>u i ua pum»ikai j ka |M»ho *Mi OM U* *pau* kuaalu» * «• k* »ohv *fce* *ua« * ,r»4r ua but U 4bMit:U *14* ;ke *o.e i.* mm *ku b«e uui e pil; au* bo ko iakoupouo. Ji» t*virtii**u*o *t\a In* Uiiii #kxmn i4oko o ut kaSa a/o «Ufct ttt* h« 4 Ukuu Uv» k« * 4 4 4U* i U oiahUU lu kauka» k* Uio* ka «*.« U*<*a % * we n**ikV * *« u,« a»4u v U*4>v *l i lihui fc*B*k» R hOK>uMiu*v> au* i a» lUwui In* Aiu* am *k« i\ui m** * i ole tu* ka ?l\VkUvJ>iWtou *Mu U iiO 4a •!>*, *ka. tiv< k a 'uiiii tm t «i ko lit ,8 vSm 1* «■ «Ua* aua, , I, E aaa t* s. <«*» * *»*<*« Am* i»'. ♦> no« %* av'«" h<v « *LU*Ī *lc;, * K* f ** 4 0 >t 1w aua $h* lla a*L i ** iv*a Wx*.: ,1 !! * IX I.A * --'.i yi T*ī irti P «»>'* VA WI *a, . a s s^,s

W\ h'WAii, qU *ti*, ke kulniKi ntt»i\ia > i !<>»» i» lakou ke' anooka n> ho ana aeue ke ano tj ko Uhou mal»ma aria i kuU,|Ma, a ? r»& ua a>alceai*ke īn OiLko-

kua Hiia, alaila, ua hiki uo ke oaa. w!ift »ku. ; Ma !ttoia mau Jat*eUwe haoa aua

a ka Ahihoi oa !ke ia kb waiw»io # oa loaa he manaulana i ua alakai o k«ia Ahahui tui ka Imu ana i *e koena o ke'a iahui l ko U-

kon kuiana ik»ika i kinohi. Aole to* i make k#ta uiauaoiaaa, iloko o na Hawaii he lahui ka"aka uui a holomua !ak-»u iloko o ka aiuo, a

00 ia kUiiiU lakou ke huoikaika nei oia na anō apau e hi o.liulouiua ia Aa .knpo.'iO e oia Lou ai keia lahu*. 0 keia uiau'uiea «apau a ka ahahui i iiuoikaika si, ua l&welawe la ia i kela a»ne keia mar>awH, uia ka iml puuo Mia i ke uh aut> o na Hiwaii. keiu huīī p.u»<.- ana 1 ke ku uu i eaii uui ai o keia lahu . ua loaa aku keia mau kuuiu leLu*eho uialalu iho uei. , 1. Rh hiki ole ia lakou ke hoo.- ' nQHup>»p> i fce aiiu uka ho aua o keia au h«su- 2- K> iakou iuaa i n)a*i kuuiu elike' uae ke ake pau, kf> hwno* ka auiuonia, ka aia'i puupuu heoen, ke iakio, ka tua'i Pnponik* auue ua ma'i o ua auo l like ole. ;j, K» eaii aua mai o ko )akoo ikaik» mamuii o ke &uo o ka uoho ana keia au hou i oua uie ia lakou i ke au kahUo. i. Ka loaa ofc laku liuuu»auao maikai u e pili aua i ka oihaua kai«p«, Euawuli oiaaoo he nui wa3* v o na Hawaii i hoolik aku i ko Ukou eueu aiua uaa k» cuorvAi, kuaj a pela waie aku. 5. 4. hiki i keia manawa #oi c Iga Ue wa e jdUao )& ai na Haw&ii uaa ka ike | *iī j-Oihana kalepa. Ca uui ua a. o iiuu- | euana i ia aku ia lakou aua «pa j Kok*- 1 mai, iakui īa m«u juea u»e ihikiwaweloa, aka, o ka Lui aua « |īik> uiaMli i:ikou i ine kaiepa iluko ka aiua ; Uk u aku u* lakuu 110 «f hi oikaika uo iakou īUu- Aia- ! aiuii oiai ua l*iki aia u ke- p«, riJ-uu iiU u,tt ku *i,a s> ,nalithuie t i u u-, ua jkent*uria 4ehu ebu in* ao iakou |jiina. a i' ka hei aoUs la* i IhaawiU iku i i?)auaw& uu iakou. j 0 keiw ae la iu ik*ioido & £e\. Akaiku imu* e AUaui«,u L*hui o Au»erika « u»a* e mauaoiaua uti « huopuaa : »ku i ku4« aiue U4*utkWw, o<a ( na o ka H^ku.