Ka Hoku o Hawaii, Volume XV, Number 17, 22 September 1921 — HE MOOLELO NO KA LEDE LUGIA ME VINICIA KE KAUKAU-ALII ROMA HE MOOLELO NO KA HAKOKO ANA O KA PONO KRISTIANO ME KA MANA HOOMAAU O KA Emepera Nero Alana a hoolaa ia aku no ka pomaikai o ka poe heluhelu o Ka Hoku o Hawaii [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KA LEDE LUGIA ME VINICIA KE KAUKAU-ALII ROMA

HE MOOLELO NO KA HAKOKO ANA O KA PONO KRISTIANO ME KA MANA HOOMAAU O KA Emepera Nero Alana a hoolaa ia aku no ka pomaikai o ka poe heluhelu o Ka Hoku o Hawaii

MOKUNAKUI. 0 ROMA ILOKOO KE OKO ). KO A KK AHI. lla hcx"i koke aku 1« rto o Vinicia i kona home nia Anātiuina, n haawi koke aku la i ke kauoha «wiw! i kei ahi o kona man ka»w» no hoomaieauiau koke fflßt i konn lio a k* kauoh » aku i kekthi " kona man kauwa ikaika e ukwīi pu ra?J mahop*? o kona meheu. t ka makaukau koke ana no o kona l'.o puuahele, ua kau kofc*? ae la iia a IS« ke aoi peahi pa aku i kana maij khima <" "kali aku mahope ona ke makaukan ko jākoft mau Ho, ao kona holo aku U no ia trt< ka pna* hia nui no ke alah»»le e hnea akt> % i Roma. laia e holo ala me he k«j naka heht-īsa n!a, mai la na hooma 'nao' hope loa i na olelo ana i lohe hon'e loa aku ai ia K»'sara tio ka pau o Roma i Ke «ffi, a me he ala ma kotia hoonanao st he ano Wo ano hauoli no kela oka Emcpera i ka ] o he ana mai ika pau o RoiDB i k> ahi, a aoiehoi» hoike ae i koha m»Bio ano k»umaha no keiā pau ana o ke kulanp»auha'f» kauUna 0 Kuma i ke ahi. Me ia mau Eoaoao e nu ana iloko ona, ua hili ikaika aku U oia i k'.na ho e hoao #»* e hoe« koke akn i ke kulanakauhale poino, ae hoao hoi e hoopak»»le paha ik* aiea aoa i «toha iiui loa ai B holo aoa o*a ma oa »no apau e huOpakele ole ai I kott# 110 no ke ake a' i i,.s e hoe« koke aku i kahl ō ka welsweli e pahola a!a I ke kul*n»kauhale 1 keU mau hora anoano 6 ka po» ae poha mai ana ka malamaīama poteae o ka mahina, ut aiaalo awiwi ae U kekahi mea ho!.»lio o ke auomoe, a me be hlhlo noaalo ata o k« kulu-au ®oe. O te!a !to kane Idume» ana e ho!o awi wi loā lieī,' o»a no kekah» okona mau lio j*tttia.. bele loē, a he ĪIo hoi t ho«0 ia i na | kahu# Kau« lehulehu, a »a ike ia' kooa ano pookala maoli n>a ka hoīo | aaa V* hoOAaopopo no paha kela . l»to |4umea he huak»! awlwi loa keia a kona Haku, oiai, āole paha he maoawa a koir» Hako opio i hoio oui ai iaia e skc uje ke?» * hooholo »* »«< *- : a momoe ae 1* kon« niu jpepeiao \ ** pe, a %m. pau aku 1» i kona min *io\v apau, a «* like oia m* he pua al« e oil*, aku *«« m«» ke kaknk» pana poa a ka wea pana ptt». MA»fo awiwi m 1« 3* kumuHau o ke alanni, a roa alo pu »e ia h»i na k»\shale o k» poe *o ka tßt* w#if po ! hoomi*oi»opo i* e ka hololio o ke kulu-au-moe, oi« ka 'cv< noa 0 M l'io t hahai «'na tai* m*i O kekah 1 m#u kaOhaU' 1 ana i »*a?o t« *i. HaU ae U nA katih»V r> A.r«4c4 a h«* »ku ja oi.a \ .kah* Jk*uU4it' o a ka=M:v ;k ae U $« «ail' i t;fc, ata « kvmj. ta«i ka a<H niv o * !« no ki h* ! kek* 1 :- {io Kt* « #t nu nn" IU«h4V o iim ai mat--n !< u * h'>s 1' i» « hooui tv

kana huakai malu e holo at i Romij mai Aaeliuma mai a Ta manawa j hookuu pau loa »ku at ola ! ka hoto| o koua Uu Idueuea t ae hoao an» hoi • hoea koke aku i k,ekahi man , halelio. kahi i *a «> kekahi! o kooa raau lio holo loa e feek «hi O: koua tuau ki*uw«i. . ] laia » haa!e»caku ai i kd* wahi| kauhaie o Arici* f «« hooanopopu| aku 1- oiā i ke aoo weoa mai o ke! alaula lani iiaua oua, a okmmo &■< la | oia e ia &<i pah# uia i ka.hou o ke| kakahi-ikn, a ne u aiai la ke .tlaula 0 ke kākaliiaka, uka, .ho.oiUHna ! koke ae U ou ī li* okio a ke Kani, keLi i hoe* ae ai iuua o kela an;«ioa o ka Hmepir& ma Aueiium»! ame na oleloa ke Kanikel.» i k <aia ilia awiwi ae M.'' A »4 o Kouia iieko oka lapaUpa ahi, a uu hota pu holookoa īa ke k olHOakauhale e. tua eieio tuanao)ana o kt- ahi luko. iao*" Huouiauao io ihu la uia o keia wena ula aua e ika aei i kela oanawa, oja bo ka ifeaika o ke ahi 1 kabi mamao !oh e hokpu aaa i s Kooia, » ua Ulo i<* t mea heopihoihui i koo* uuiauao, a hou aku U oia e ouou «iku j ka īkaika an ; u kou-i iio Iduuica «o ku u ea uui waie oo iioko o Uoomao4o< aua, oia koua iioea aku ī ka maua. j wa kupouo ae hiki ai paha ij*.ia e> huopikele ia Lugia mai ka eielo, uiuuaeu-ua mai u ke ahi mhweh U ui'uawa UookaUi uo hoi uia i. botituauau ae ai me ke ano k.au-| tu*ha, o kela wahi a Log>a eaa e ? uohoaua, he uiau ia i h«o- j puiu la e ua hale o ka poe jHhuuc,.j a u« uui ua waiwai oie i| uiaUeua la e ka poe luhuu" tua keia j m>u wahi, a ina io ao hoi e hoea^ jkcabiikeU w»hj t alaila, e iike, i *u« ka laaika hulapu oke ahi io« | ikeia mau w*hi Q»e kahī i unnni i<i j j t ka aiU, ae hoUpu awiwi ioa »u«| |kv ahi, a ioaa ole paha ka manawa. |i ka poe *- holo aku ai uiai k» m*k c , | weiiweii uiai o ke ahi aua oie. Na l«keia mauau īloko o Viuicia i hooi| ioa aku i koua hoouee au.a i ka i iioio <j ki>u« iio» ae «ke aua hoi e| io«ta kgkc aku ka Haielio kahi \* oi kekahi iio «:ua. 0 ke- j K*Ut uiea uo hoi i Uoala mai koun j uuauao hupohopo, oia uo ua lonu i' iohe wawa waie :a uuamua aku. eia | oo kek»hi poe lehuiehu uiakaaina i oa o Kotu-i ke hooiaia uei i ka hoaia kipi lioao o ke Kuiauakauuaieae iaoaia kue ana hoi i ka pot e uohe hoomaiu tua maiuun o keia Kulaeakauhal# kaulan* o Roma, a ioa io eaU mai ktia haLa hoala kipi t keia mapawa e hi-iapu uei ke ahi wehwiii, aU:!«. aole ī kana tuai ka weiiweii e Uoe» mal aa», a he mea weiiweii maoil ka hauie aua o kekahi }h><l hewa oie iioko o ka iima o keia poe heheua hoala hauuaeie o Kuaaa, U« ala pa m», ia uo bot iioko o ka luauao o Viut. e*a ka hoomauao uo ka o ka haoa a ka poe koiohe, a h« poe feot i «uaa i n« haua hao wale, ai ka mauawa p*h» o.keia ahi weliweii e hoiapu oei i ke kulauakauhak e Uiu aoa p«ha ta i manawa owikA) ioa oo keia poe koiohe e hoohana aku ai i h*D3 hao waia «aiu G a oka poe i hoopilikia ia « tc aui weuweii. ae Hoohui «fia ho 4 t keta aiau |>oiuo weiiweu iluku o keta r*aua wa uiuaoa o ka ma&ao o •• kauAka, Ua aia pu aiai U Uoko y \'«&icia !«a hov>mtnao uo ua oleio a |'t ka «aoawa e kaoaaii.o i« ana ;koaa haku eueie aaa i kek*Us oi«le |kau«aun. ae hookueuu i» hoi la hat | f «ei« (uaiuua o ka pau aa* o ke ikahi kuUu»k*ui»a t c \k< ahi. e <akt I h«i» eae ka aua o Tutoe t ke a«t, a daku ia ai kela meie kauU.ua loa « VegUa k» Hakomel* kiulaoa teut o Helen». N* k* Kinep«ra a.iei ) keU «lae .o j uh> i ke abt a «ī ! r man«t: iohokvh, v' -tc e «u nel i\>V* e k* Mt>* - e Kank >u At * Koma. Ij4 w. ki \ *•« k* 'uku *!J

fo na tarfaTcs e tn ilioa ō Icā »o īeana mea/aloha anei keIkahl e'!ia«!e pa ana' Hoko o '• ipiino wetivs, | f?& bdala ia konii mau lauoho no ]keia mahao weīiw.e'i <r hana ana *1!oko on|a ( a na ala i > mii ' » no iloko ooa hoo'oja|itto ina oielo a ka Pmikhi TfgciraQa, ai kamai'ie a!t« ai ifioua oka $a<.'per i '• ro no 'ke pwīii'iiku" i ke kuluuakanhale o Roraa, »1 loia <f 'hoi k? k;iht)R f haku ai ka t Krucp:ra : kekabi weīe pi!i i ka'p.u* okē kulanak ''hal,;. M i kona ' ma ! nao ihn the ī:e ala u.i ku'no pu ?io ka fjn»cper.t Heko o keia puhi i l * *na <> ke. kulatjaka'rbaie. a i>a io no hel ua koniu k ! & itoko t> keia hana.makooa «īui vyate. al^ila, a ( rg ane? no hoi oia e ho,,nt;e loa aku i kona m:\ii mnnao u.o no ka pepehi ia o ka poe n ke Kul 'Hakauhale ka»lana o Kopia 1 'ia no hoi u& ham io keia Emcpe|,ra ( leele i keia haiia, alat!a ( o keia o na hana eleele loa jloko o kon<i ola ana. Ina no hoi hiki i keia ke kena e pepehi ia makuahiue pouei» alaila, ao!f <ine. hoi e hiki no iaia ke keua e h.oohuna ia keia haua puuwif7iecle nt>. !kap >itio o-Roaia uve fca ;k>u hala lole e nolio .tna i!oko o ka malu o kela Kn!anak.iuīule. Ua hooweh- ! weli loā 14 mai ka manuo o Vioicia 'no kiia uUki!k\n u e u!u ne' i iloko o t;outivo, a va !ilo i» i mea hoo' !oa aku i kona hooholo ,āid\ i koua jio, a« ake -anu lioi e jho#a kokt. iku i k.<h: e loam huu ai liaia ka pakui, .« hoouee loa »ku ji kan- huak.-ii no k fc kulan;'kauhalt jpoitio o Konj4. I kekahi mauan* ■ aua e holo paokiki nei, me bc ala |ka hoi e loh e aku art-a Li't i ka ieu ( kahea koku » o iaia t a ua ill 0 ( Jo.no ia noouoo oua. i mea . hooyihoihoi lu -oli no i ku;i>t uua^o. Mc U t».»u juauijio v oililli m. i 'ana iloko o Viuiqa t ua. houpuka a.e 'la oia ika leo kauiuhu, u me Ue ■ ala ua komo pu wa.i Uu koaa liv 'puuahele oia uiauao ua uhuhu ae lfi ua lio uei u ; uianawa,. Aa « hookokokL- !ou aku |ana lau* i kahi e ka ha'elio kabi 1 |malama ]a ai kela liu pakui, ai ka hoea au.i aku i w.iLi: me ka pnahi nui ua ltle k<,>ke aku k uu e V r iuicia ilalo, a kauoha awiwi aku la no ka hook*u koks. la wkeu* noho iluna o kt;a l]o pakui» a a»c ka haawi pu aku i, ke kauuha e uialama maikai lun ia kona liy Idumca t I La*alia uu a paa kon J noho iluna 0 kela lio heu» a oie k* hoopuka hou ole *ku i k'kahi ua kau koke ae ia vu Uuua 0 |cU lio hou, a ua like uo ho; koua aua aku m«j keia nahv aku oie h<; pua aln > mli aku cuat ke kak*k« aku a ka ujca paua pua. Aole 10 ho» IIOUII loa aku .k©u* hoU> an,* rne ka nui> ua loue; pu aku U o a i Uo o kekahi >jcobolo liee holu euai aua, tua &e dUb(.k mar Rocud mai, x ma < u» ok* Uiki, qa f.» Vlu : cia ke, aimi 1 keoa iio, ua maae awi-, w» ae fa keia hooholo īlo e holo tna , 00 k« «t*b*t* 0 \neliuma, !ohti »%tt !a ? V? n icia tka teo kihea e'i ka oka t;anaao/ % Ke • • . j . • . J nei 0 Roma/* It nvaa?r ana tka <ik«U bovholuii|o 0 ka w«nāAo.| tt* i)ikt t»U ta ViuKiia ke uueui ihoj I* «ua ae 1 ke'.a. mauj o!#>!o n»t nsan 1 ke l»ntb Rum*.! **K n* akt;a e Wopakete tu*K»ukouj ! Mam ;ii mau • hoo-! i. V. 1 . i j>)k« ,* t :a ka fkonv,c ee, hothct hau i* mai la, k» ,, . a u. ot;co|| tt*fkai. a u ; U-^ai^uao. *# »t e>L i ke a t Kul \ nu nei alalU, hcV.ae U kv;-3* «Uu lima i tH suv k* l;».«e a«c V V« l'U', * av. U v-',a ; mau ;ec ; ul*. Auk 1 \ i ■■■ "