Ka Hoku o Hawaii, Volume XV, Number 22, 27 October 1921 — HE MOOLELO KAULANA NO WALADONI KE KAEAEA HANU MEHEU POHIHIHI AME Isame Hope KA UI NOHEA KAILI PUUWAI (Unuhiia e Hoolale Kauakanilehua) [ARTICLE]

HE MOOLELO KAULANA NO WALADONI KE KAEAEA HANU MEHEU POHIHIHI AME Isame Hope KA UI NOHEA KAILI PUUWAI (Unuhiia e Hoolale Kauakanilehua)

MtlKr\A TV. KH AIAHFLK i ».u» *!** kem k*lkMU«*h»lr, *ia D»ki' m H«iU- Uv k»i- -• n«tai*£<»«««.' kiiia* iu»' kt-iii **hmr iuu» *:u '■ «»•:»>»♦* *u »'*• «»•* K>iU»»*k*n-. 1 Uiu.'kali: : nolm ii.imu# U* huaiuKk» ikoke om »• h«r*« i«ii4 ii'.i k» lt'xl>«lvia mm iaia H< iu*» t »i*u> m» k«'kaf)i la i» li«*»nr i huii hwi an» »irtt k<f kula mm, ,t am. <M mni la "ta r»o kpit kaiiak» u.wi loihi, i» m.«Kuh " kn waipaln* *o n» :■ j t . * ki'l» K»!>»k* i*i». u» »«* '>i* <•' kau ii.iiiiii.ii " k«: k»» .noiuo.hilH = kem kaU" k-» »na k* huuu', i.ui uv ii«*U' imK: in«ui«<' k*li: «• twlf *i l h»- • , i iii'.'i» wa i ai' si o o kntt k.'l* -t knu» «'» iii» ia »»hu*' .ii, d f.*:i i..»J4 K» ikp '.»!>» i» kOlia m*U :uiikim hatiai i*m m» m uvhī. . kvia Oaluwui*' honua aua o Iwinu* !)>.(, , tta pupnlo kona k«l.i»'h»n*» ; ~i ; 4 uiak* .;a Maiuuh p< v i o kn uu»kv ,ira " ka -vv#h:i)»' » k«-ia kitu«k*' »i« ino,ii. k<» .. kt- Kani' » wm%*- nkii "iti. k»'it* W ia K* liO}H*.ti«> t> kuu« 'AlAil*!. 1 -auu/'' !!<»{■»• -:i;i Ja : wt* ;» *kn <«■•«♦ keia Kanakn i h.v>jt*a «t»h 4 k<» n haa'i',.; akii if»- ke ieiai m*k«»rtja !<>» i«. » maiHii- <n* t iu>i»o ai a iuki **U- i kt>ua m.i »a». • ike kakou *•■ kfl iu> ! a h*'luti»'lu in» koi* uicn>ldo. 0 i» iuati«o liiii .. k;i ru<ii*ma an» a -kv l'uk»* %i i-wi, k*. w* <• m«k«,*i ki» iiaKu o k«:i« la «f īKKji*io ai o k* uiot)j>u_nit„ i«*>noi ke.a ik ile»ua i ua w»iw*i »p*»i < -,u k {i iuakan»', aiail», <• !:!< ana .ja i Kaiiuk* wamni m» i» h«»j** aku, * ia„ r«? : ii.i la»uiv aia.'n h'nk-i'-. ::»ua l'< L' kiiUv UO U» k*l)i«lu O Alll' - riKa Hiiipiuu, iiaiia oui < iiui.haia ;i: i k»u* ut»u t* uie ka h>h.»' :>!«• ia r Koua iu<» /it?i»>, K-A H>K»K*m» ANA MAH(>i >r " GK\ MKHKIī. . 1 kt ;.t ■ ' . ' .»olt..k* it» ai <» k-'. Hnku īf r!«v u« utnp«vni lo» oia mo ka hnlmi •i".k«'l;i fu*hi»k* *n»o-li»«»n.'-.!l\»p*' ni»» ••'iHīa *k»:, 't"i ho; awiwi ru»r 1»' '»ia no kn>i« « k»U ! 'h* :»k>i la ! ko>tft k?»i 'io i a h.H i a »!!• niii! !»n:u» 1 ki* kouiO ana mt»t o k>- kiai i» ku iOlua .. k .u» ti»ku oia'iK» k* *i * k» H:iK': lh-rl«' i {<an«- #k<in h>hi;» on» K liarr-.';alm k(itl ku»i J.fiuttti<'!.' «• knU īua: la'n u<> ka ? 'i ni*!i olelo kikool» >«•*-, au<* *kAhi n.< Aan t» '.k? u* innhiiK» ki'ia kaikaniahHK* inai i»'u »k.n. A ! ka a|>")H' V !;*»!< i<* au» »« » k" kaua' ' s< tU«: m*h..jK» >■ k<<r.*| m«*h«*>!. :» m* >>u» »* ln»« ia*n, alalh»,' lia»i< h. kiikwi i k'-ia w»ht a t)»* »ku no 1 ]*"■;*, a ..ia><iiia <1 n.i» «. a I.īkl i ka «a j" -i » <t"-i -* :k.' l ia nmhihi* ka . ,1l!u. lU*i 1 S<»*;. i.;« ini f iowi <•!«' k«'}« k*ik«mA* ! IM' ,A . »'!'» k-i Ul.l>t(t"p' tSt» <> kOI.K »!•.'•• • :..»»•'»:.»««* *i'>»i»i« *i Hiiiu*. «• ha*. ~ * . i . ki in »a>«..: - ! i ak'. * n-.h« lU* •*«• kl(Uii«k»Ui.i«h'-.U l.«'Ut!«.. H !U«iaua >*.i <*• . ka' - : !iau:i !.!<,• k" >> {>♦•* k«n*k*. *> k.i » >-.» tuii* ! >a »'ti »>faia ,u "ia it" - arta . ki- <»!* '•> Ka llaku a tu* k:»n<»: ">h ;<:i?k"k ' j iu i «»a (i.i'ia, :»>'i< Imi hf; j.rt>iii) H *«• ma»» ati" . ■: : ?!.a"p<'p>' , ki aih:ra. k.« ir»>i!:« d ptii k"ki>k<.' i ♦« ; koti« iiimm wftivt'*j. i. Kv < n« la w» i kul'»u a »» . «*!<« IUIo.UW k» !.<,<on■(:•*> kuh'i '*!,* * •! t U.t <n. ut<- ki» i"U iU'>ak»ka t «.>SI» *> i-'i» u u>: " K< U- p'. ; ( «'i > * >■ ~» i.iak l *-. o k' M'ii :!i* :t * ■<~<■ ,i -K • k.»•' 1« j'i'k * a ! it •!.. i " » - .... i . ... ~ "'.'» • k 1»,.., i= J. . .ti,: >k . •.» "i> • lr <« .i* tf> < iuai.a • .*:• i ■ ku » 1 '» ■'■. *» V « ,a lllrti.".l,i» ■•U!'»„ .« «K,l . :<,■ j.a ,t K i &> . i .t •. i,,* • . . - - u» i, i s» ' , • * - -i * ■, <• 3 ' 1 - ' • ' * ■ \ j , . -. , 5 . *' - •» ,:i. , t - ** -L x , l ui» < » • - i ,« f »

X » .»p »' &'ri>nat>a » It:i t«" hiWkUle k»uw iu n«*f no f-*da»ia, uuuuu» ti*>- o k<» k«u« hi'?f ft-i» ht' n»>"* jpo»o i* kana k«- k»ii iks no ki !« man k*ti«ik» a'<i i h<>"uua *i • l«w< lsw«' i k»»k*|ii hftji» uui, « "iai u» hoike «ki; w*o ia Uu* «- luki nia! (onu* o»n t I*o. w*ti. « ke t>nk«* i p«in s *» ai *' i* Uu« «tt i .wiIIIUWII »i» Jt >hv #u» Uu* wi i ko kikeke ma k* puk«, * i !.m uo k» w* o H»>r«Mi*t>» l l.<'i«* »ku «ī » w«'h«. i k* t»nk* a plt« *»ā n» fe*n«lt# t'lu* * k* l>uk« lU»U i hoiium» «i oo kfk*hi tni«iou* t'a komo m«i U 1»»|« » ku *n* iaiu* <> kr i)uke Iteit«f. * » k* *• , uo hoi i» * u» i.'uki' *1* i* ninau *kn «V ' holopono anei n« ii.< 4 « »p»« Tn * *<>'' oiu* «J,»hi'itf" l'a kiiuwu hk»- u>»i U ua inau fc»n«k« ' »1» imu» > i» !>«?i nu* kr* p*rt«? m«f. I L'» hul<>}touo n* nn*« apau *U k*l« m*»i ' *uka jfu!a ?i)*!nn» <> k* w*ftp» It*k*H*Hi 4 ! k«»i.i w a n<< k<* kali *n« i k»u knnolm. I H«s*h» k». lakwi w*iw«i u»™ walii * kf ! l>ukē lU ih' i mn«u »ku ai. I I Ai« m* kahi o eknln mflinna <I*U k« ■ ! waiw ai >n, wal.i *■»»« n»»»i k»n«k»»U. ' ! Aoh' aiu-: ohia i hoohuof i* nn lt* ll*-' iiowak» »n» <> ki>fa ii»«u auka enU? *«ht i » kv. t«uko lUmUi A<>lt* ■> mana nian*o pt 4 la. w»hi a Un* II )>»ih> l»k«-m»i ki, a <»Ui «»likf nte k*n ] kutiikutii īa m«n« c hek> m»n« ma k« I hah' ti<K>hi?ii Tc**t.i, kahi tioi <* hoofc*ni« | «i k(«I» fl)»u p»hu h*o ilu»»» » ke k«*hi l l kn man» hiki «na iUiU ua ike trt«n» \ | ii:i tiaj-Ri i» ana »> k»-U m*u t>«hn h«o ! iWuia " kv kaahi 'ui'.p k» ha*ni «n« «k»t i -> kt> kup«k«k<> >' K» iiui k*ahi i k» likiki I iikana i n* k«tirtka n k»\ «uj)f!ni. j Mah<>p<* n ki-la i»-* na lioi akn n» k*- ' uak:» .. k" -mpnni « n* hnnk >1o trias !* •I ni*ii!i vt)':iViO|X' o k»> k»ip»kak<s» tu» kn ] ii)Hi!.4 «,.m*« >• »k<- I kah' «■ *-*ih«. i« «i »» | k»> ki <» k«'lsi mau p»tm ha>> J M«* k«ji«a Jioohuf>i «>l«- ?»» n»«»iR k«» 1 haki!" i»>i wu, «« 1 «w<* p«»h»l«*i .'«kn U ' oia i k«» ki <> k<'U man p«h»» t>«n a »n« k» 1 ' kwna ina! '>{*• o fcn n a ktfn» e n*l»« *n« ! u k»u iuaUiU. Kē ike m>i rn«n* i n* | iiwh apau, nolaiU n* hf!r akn k<*k*hi o m*n* a nin«u i*ia i ka wsi e h»«lel<* aj '**»• kanl ' nkana iUil», n» hoik»' i« mal ' la m« kt' *hi«hi r> !»• [ Oiai k«'U kan»ka «* hnloke «n* m« O * ! n>*»n« i n>> kA HWu im* i n* hk»n», n« ! 1 jH.»hotr. «kii U k«*kahi p maua iloko * 1 h «H k<- Hna «> kfU tuan ki f!ik<« tn«* kaii | 1 k'iliikiihn * <»!« an* ka m»na i !«*'«' n 1 ! iuniw o ka *marH n » k* hana ana i fn*n • k! : kuliki* !"« uh' na ki n kft* m«u (>«hi j h»o I ka i>aa s»n* <i* lik«- lo* tn»> u« -ki tn*oh t> niau* i ikf* ai, noUiU, ua | i*iua umiU* »u*n* iA ra«u ki mr tn*«» nn | ! ka nit.ua w* «• !viki m*i an«. NoUiU fcol» v ' | h«! Wii * kei* k«p»k*k«; r bi»oh*n *i ua | kauH m*u ki, • h<Kimak» koke i« uvrujuu *ii* n > kel» m»u p<»liu ha<>. | i k« iiolopom.- »u* o nft m<* apau u* 1 I k»h iu*īk ui»u* n<t k* w» >' holo »*< n k«j k*»W, » «>u»i n* UooUU uiua tu*u» i ' I k*tu »uj*on<> uo uiuu» «• *»u *i uialu.iu n | kvi* k**tii uk»n» »»' k« iki> «<!»• i* nt«'t o k« wihki a»««* '»* IH,«'1 H, «' haua <> kt*la kaahi. 1 l * <li»no}M.'iiiu ua mt*a *p»u «"• > ikt* m<' k« . inaua i li«.«tl*U »i, » i k« h«*a »n« «i kt» Ka*iu ui» *»in kupon»» * u»*n« < ik<- ai. u* noouiaka k«tkt! m*tia i k» ■» < h«* iiu» i kei» umu p*hu li»o, » o k» nu** i maai*lu i«»a ai k» im«u» h«ii» «_>ii« n>> k«> ku jn»B" »> kv ki i imu# i* «i n<i k» U tn»u p*tut U»c». t » hookoiuo i» «i u»*n» n* »uk« ttpt»»i »U»*«> «.• ki'kahi «&«■ U'aīuhulu, »i k* p*u an« iiH |«iii iw« nwn» 1 ket* nmii p«»»U iiao t*iiki* un- ko Uua {»»» i kitv»hi « hool.uoi oU* i* »i u« U>M\i» tia w»iW«i 0 U>fco. M* k» ia s\»i>i iau* »Q» ko uiau» v»«apH kakMhua, * ua ho«)k»ni« n» a'ik» apau niaiuu» <> Ui»s, huVt h»»i umi: i* tn»im ute k* itok»|«ni>> <> $m iih* aji*u. Nuiaiia'ke kali w*U- nei ru> iaann I «o Ka i"»a 'iu*) o ki kuuohH nmi .*• • «*» ] um» I iKik" u kt-i» m« » k»*U ina'i k»nak » >', iiotk«* n»-! i *«• *nu iiui«.» k» .Uu« hti*k"!,"j «1* im fi»*U-ii«'k*ija pih* liunoh niahiii* o{ •k«» l»uk»* il»*ii«s, * ui» k*iii» i p:tn» ina».| a< i ■ j kv* naaw t aku ti«*i mu i ko'i! iii*U)<>; k»vkh i » i'iun.no Vo phia ti«>oko jw»iiu \ *!»<» i k«» u Kanoha, » o ka tn«"« in>| t *»«" a o«ua «> iian* »» «i|» n«> k* !«*«•. »k". • k> S* n.a'. »\:»»v»*' n.akan hv i K" k»K. iuHt.<n«A, a h.k' k« hh U»;-* ! i. it !4« 'M .tt ;i hi»» ,( k.»k • : k,i* AK'ii i* iiuiii Hamiil i >U»* I iu;s"»i. k*J,ht h|-"}k» « JsaaK k mm «n' »■» '.«•; t. » *«»U* ni#»'|« p ' k"'u wa. ii ;,! i,u! lttat *». U kfi'u k..U' ?..» *al«*|lr a ,»S* « t' ta «» «■ M;k«, : k<» i-'a i»! , ' *.*» aii» t ak'i »lua :a > k"jki»k- »; j--> , u, h»>ik- *;» "-•»* ir'tka .» I.ww ho|>4<Jut»« u «i uku. tt ī*v «»•» <t l-'U" 1« i.«L I, M* i k.'io k ...» u» <« .. t» •*:»». u ,t. .« tt , k«■>.!*» ■■VLHi«.' i ia*- .fi, •*••* > 5 - ■» »> «- ~».■>, i - »,.» ' » » n' U »k» }M:«- ; »>. • - * ;,k { 1 l ■.-' >•*»... ka (<*- Hi t !■' ,■ : i' " ,•••:«* ).»> 'Uk-'U.. .< ■ <! » • l« ' »>.i|" K.< iii*. .si,a • • v ~4-a H »■:.,« • . . <■«,,* » ,5 » « . . K , » • «> «\ * »* - t .* - •. , 5* ♦ » "* V\ AU •>» « ' >< • !,.■» *- - - - > ■ -% * -» : ■* 1 . -, ...i

11* kn *knl& «#f : k*fthi n« ke knlanakauhale •-. l.a>lan« : Oka "W*)i«<!otii K»n# ! mni»'l»« 1 h«n* *1 cim n<> ki hmJini ana i tr»n» ijK» ma fcf>lthlĪil hok'ple i kumanlna mn'n>nH n k'»rm *r>R j ke kwna o r>ihana kltnft o M» k<-!a Imliel.- 5 lia*Meaku i* T-s«ime īlope nu- kot»A knnoha f>ai skt; iaī» «oV oia t» i kH* hok'«ff4 a hTki i k«nA *• '• h«ni akvi «i iinua on» N<i?«iU 11*. h«li hoi ni»i ta kfffi no fca hnl# *na «■• hotk<* }»i* ih<i iiiiun o k* i>ih»n/i koa f> fV?ekf»t»*' M* k*' hbr* * * .'n ke!ft kakiihlaki n ui, m<B hoi_, «• ho|rtitoio *na mawaho f> ka latviß kK'nn kartft kekah! kanak» | ofwl Itln-'s !mtii o kf> kfit»na kon, no!e tn> j }xh- «»iK ai|ilii!i jti)ko ola wu, a*» tiolo-j hot.."*n« i <> « find mr- lt« pp* «nā kon» m*n fs)Kiii 'ma Ite l r ua, tn? fie ala h? j h«nttnn! leknA «• nooiioo «n« ilolen.o' 'kolß wi; ■ ' ■ ■■."* i O tva jv*> apan *«■ mikalo ana malaila J («ole r Ukon i>*n« an« liiul iaia j {nei m« ka haoh»o n<> **naka mali-1 !hini, tkka, Mf tio w*!r akn o Wa-1 ! ia Uk<m oiai noonoo iloko o ] | kHa «ra e h<«ta!a ana no k* hnti m* i j 1 watii knj»ohrt rta kana īpo i- ai. » i | tn»t*-k«n» Hoi m*i ka lim» m*j > ki* ka««ka Hrnsk<"ik«>. i | -1 k* loaa ana iaia <> k% »<vwni mar' | kni *kafti n«i a maha, ai* nol ' hr>i 1 mai »1 k<* k<vuii kaua, a a \ kona wil nW ia i k<»mo akM Sil a vs aiho ! ana i kona! Komii>ina iimi» o |*kou. ' Ta fawt»'loa ia akti kvia a ini.i'a •' j kpkahi kaiiaka ft<>.. o k.i k'ilana l?«a, a ' } innia <ma kei» i hoolanna ia «kn ai 3;v Iwa i huli mai ai na kanaku a<»o U me t»a )i«H<-ht>ti-na niinoaki'i a pan-' iala īn'i K*- hanoli f.ia nei hij no kon hoea aiiti m*i <(tiua c lieia k'vna <• Wata<toni, i i»iuj ni*t it£li o i2H h<>oik i !<iaa mai i keia kwna mui'ke kuta alii' Puiekane n- i, o t*> kn ht<i;i i'kahi tua nia haua mikaniln «'pilianano na inokuieie-, * a<>t*- .<i* w*h'ua mahalo pn i« kon wr<*'oo!o a h»rtnmn«wanu! m* ka hatia. nolaiia ua ap<> koke mai ke Ahpuni ia w, ni> ke piha mAluna ou. Noiaii, k<> haawi aku nei «u i kou Komi«rn* ■piha e lito i.# i Kon< i la a<> ka puali <> n<* mok«!t*h' dk* anpuni <> Pelekane nei, a okmtir*h{ hoo!nhi e noho ai ina ki' k ; <i kion<* no la o !>ov»<. Iloko o»a *a i naav i u»ai »i ua J. n- 1 naka i«lh iaia m»i i kekahi >va.hi 1< K« loihi i knni ia mv ko kuni o ko aupunl. a !n>okomo iho !a koia iTo*n o ko ia mū ' «*ki>. fa ** o Waln.loin i knnou linaiiaa akn a» imiia ona, nie ka loaa pti nna ] mai o n«'kuhikuhi iaia m*s tu- kona ; aiaheh- <• hoea ni' 110 !>(»>•<•, j i ? a hoi poioli-i tv»a ali\t l» kt<va imna <>' kana ijw> * lioik»* akn la no kona w»hi <\| la*v ia aim, a 1« m«n tiora ia n<> iau« >.- ; iuiuiui 1« »ua *: karhavlia o ke kaanaK .■ uuu u kt-kf!ū aiai kik'nhi n,al. « i le kaawah* aha *Vn oi» m*« ha<i%vi:ii\ o ku! chat-hii, na hui hnu »«' !u ua iliau ipo mi i luu iioko t iiu h»uhuii atu , 4 k'-' , a kii ;n< a !.»ku ;iit*J<'■ pvii.a A ! j ai jn tK'i. i | Jiwie \\ MiHKa i ka aa kiiiiiuni- •.> iliuia" j j **in | lleliau.» kpuiia u no j Kani nkaiki iva « Kaw aiknii, j 1 ka |,u.loki k« -ahi iu i' Kuoiaa, , La iho la |>ulu k« uiHka >:• ka h hua. | U« »>ln ka Uni .v Kau»s|k*nana, I k« h«i<» K*u»ojfu ia !)■ ka mtnui ti«av: ' Mah»f>c lh<. <i ka ?qttt!ani ajin ;i kv aioha im iiku la >1 W«!*,! ibi imua' o kana nm ; K kuu i|*> oi« au «<' hui nei tm Waui. v> ka haua, a . k»;u*al\fuje kuuuha i,. i j i* inai uanle!. ik: i kou i.okt!c» a| 'OUM.kv hai»;ili.a wale mai i t o j«'.u Uut/>-! t hiUua ia M'» «■• k» im-a -lukoiPo. N< 4 - , j iaiia ona lnt'« apa>i ai} m*kt tuakr ai ' j inaiok.' o k?i» t«*ke!e n<>a in •* Ke| | a ath<i fHi jnn «u tnr <*[• t c oliu)« i ' . d*l* no u* hemuhema jt'■•»<' an 1 niakf- j | in*ki- a». Jna e !<"ma ia'-i !»• «« t , ; hiki hou iRA) aua n<> Uau itnn* <-u, a \ i iioko «»ia wa *i īa'u ko« f w«h-i ■<«. n<«h« h«u akiMii | Mrkv» : s mri <-'M> n» akn la j<» W&ia*!oai a lioni i k;a ihu kana ii*", ! <1 hu'i «»*i !a un .-loaa «ii k >ra ; *a;*!iii. ■ '! ■ ' ■ ■ ■ ■ ■■! | J f«U ,