Ka Hoku o Hawaii, Volume XV, Number 24, 10 November 1921 — HE MOOLELO KAULANA NO WALADONI KE KAEAEA HANU MEHEU POHIHIHI AME Isame Hope KA UI NOHEA KAILI PUUWAI (Unuhiia e Hoolale Kauakanilehua) [ARTICLE]

HE MOOLELO KAULANA NO WALADONI KE KAEAEA HANU MEHEU POHIHIHI AME Isame Hope KA UI NOHEA KAILI PUUWAI (Unuhiia e Hoolale Kauakanilehua)

MOKl'NAll'. Ki fi»K>KOI,4> ANA MAHOr a i:oif\ MKHKI*. I k.<*t ;i wjl i i ht* at o \Vala<iou) *ol« «.«i;» 'p' k'-ia i-.okeU', iia \ >*ā k tk<» a. tkt ni» kHa makni i ai, pah» h*> aihhek' M» <• 1"»» *i i«c» ti«' moalt ik*' m> kAlii i imlowHle !>'.nna *i << ka?m ij>o alom. N"'>li»i!h mt' ha iwWwien* k*urr<H l i* on^ «»»fn*li* )!«i aku 1» keiMk iiu k--k««u* •» ka oi'iiui!» mnksi •> hua uei ) i«t«» akii ai il«U« "» «iiimi «tk ! ! I* kfi# no k* < k* innkai • -|»uiui». a'u* u<tik'* m.itmi i» i«m wi, uih ka uk-lo * kclttttik.ii anpuui »<?!« fi» ■ j». luo nim. «k», »oi«! nat' e )<<** «nn. i ku ikiuk» kupono'«» ko»» u>»ouou el]kt' tu«' (UKUiiia. i n h'iik»' jt» ia niai ia no h«w iau» u»-i, !>»« k.;* wt» i uuiHii ta ai koli* tu*kai maUope iMo o kou* oki la aua e kt* kHuk* tm lioikt i»»m>i», uia kt*la j>y ona i- I>«'pehūa »», u»» ikt* <>m he viuB wau kaaiika maluna o kela otom<>l>;!a «me lioo* ' *k*iii nrtra rnaw«h'> ae o Jau» ;a i kr kyiyka ioihi, !*ia ti»e «oU' ūv *»* -• jHjp ( . f<»ia " kuii* auo, hv kane a i ole U* wi»l»me j>a!i« Mali'.'i»' oiaila ua ppn kou» ikt i k*hi i hoio ai o kt*la k«a. m* kun» hwuiwopppo e hoio t. ;ia kei» kt»« inu Me aiauoi kutra ' hyt.-» i».i . iiM j»-l**u* <_' « ahl' .'.' ke kuiauakay. naU* o La<J*na ii<tiio o kt-ia wa ua luiui kokv ia Wa- . ! a<i'»ni ka lioouj»M.>iH>po aua. aol»» k<ia Ut* kan >totuv.!>iia okoa ae, aku f o kv kaa iiw.:a i lawe aihm- ia i»i u kaua ij>v, aui«? kona hMik«* ok *tu ia uiea iiuua >' ka uinuiia iiy»kafi ua h«*wi *ku )* kvi* t kou*ii*oiJß*ik*i , k<; KaU»J4ij •hu U'* «ai Uu k 11* hoik« «U4 ui*i iiii ka iiiak-i.. p«iiio, auii: k« kuii ,ti h*aji*a .... . 'ii.i, u* huli hoi iu*i .u kria| :ii.. k» *i*ut>' »u* i heh? *ku "*», l '•« Uv.g W*it»doilJ i k< »!u.ti;:i i !o*a *i ku uaiai ppiuo lai*. a m« krij Luiua *ia.um huoui*vpo(»o 'oa uvi nia i ke alauui e i»olo aua ho ka | AU * iui K«*s;t. al«iuū oia i hovltclg ak:. aj .»|>..• i» k« tuvUva» .Mokuu* \ I VA\ PIO ANA. I kt'la w* i j.i is» ■■ | iiit*i*i'.u k< ii»h- i.tthik i r ku 'hfN.»i<*hi atia maloko << ki'ia uinlaau KM'hiiuu'lui, ua k*tīi«>r j<olo!t*i K-a aku] i* »?;i t»!«n knn«b* t» eina' n- kvkahi I kak< ):t kaink' i !is»aū'l< ui, t- ktt aaa ma ■ ka 4<»*o .. fcit .uuiiwai T*nue«i, h«- k<*na- J hiiet. iiiUe ka iu»m«o tji*i k<- kulaua- ! k*'i?t-ii»» aku»o I,ailas.ā. | M<\h*!f ponaku kahik.i ktj« i hnalek' »• t kfk«hi oiiai a haku aiii o lVlekauv, | Kt-kaiii hapa o kona u>«u p*ia uaj p* ! ) ik* lieie!' <•» u-.»i»*li*, * ,iu hHii .ia | h"i ko.'ia mau pah ap.i'ā e u* ■ iiuo t ui*i»a<. >iv ;* aku .ii. u* hiki i' k' k.i .. ni'-ii -..»,« >i]i*i«c .kv l; !.j uinli k ' oUila i «» ka in>H>ieio vaiil*na kiiii k.t >».» ■ it,iikv .ii „> kv»U4 liooihnw , i<>.», "Ui i!<. k* hii'ii uuii :a >4 u» mali-] hi.i) k**ti«*l> iiuu ,, .a • \jpa «u* m* k< u j wah», a luauaoio loi luko.u y ka nhane poti"i ut» o ke!a h*ku i iuake kt »f* »iiii* « !*pu *$:*. kvia wal»;. 11»mau ni*kahikī ioihi mahope u»«: ..'lnila, w* kipa »ku ki-kaiii kaiikauali: <-■ lV!t>*TU'HUM* It*n* uiai*il*j :',a k"t auv uuikaikai h<nma, ua j.»*u ltj* ko S:V»a k.- * . ift H[i» <. lisk la ] 4^ n . XA4»i t ! a ii!»k«> ri* uukaikm t ka huiī •vl4 na** hv iki o ko i*na «alii i uaju. .1 •>* ii.il., K.C k«*«V- i* UW kti* me*. i.oiail* >; 3 StHp*i.i aku k. >ak*keta >> K« Kuk<°t:» :<.t" .«*•* huna i».lii!.i!.,. M-i K. ia .. .») K. 1! ~! Iki k. tJ , ,1 ■ ~t ~a !!»«••. s..tf*t'a Ala, 4 k ■;.,■ •k*i ia t«»i» ut» lok. <, keU hak , ī, k.» tl k»'k*hi k«Vli* s. ii Jn*.t» < * *U ,v a, ..1 ... »,i k*■i*k.t 'j *k. ka? r j-\kuk:, , * . i» v - iho ia ina ka *tM« u kek*hi p*kaukd . u.t k-. P"'»:- .in» : k" hiua ,iu*'i kik*, «o k* i».»>U»» »ti» » ka luu «»»■* »■ i.ana *ku » h t Hfk»!» kt;,ak* kiu», «o>Uin p*i«. mai *i. a:v u* h<*<* uv*i m* »a\ri ? k* h"|ie.!ia t» ka k«n» i.u*k*i, ' k.» i'H» i .. i* O ket* '»!' U k*"n ka\a '.a.i* *, |»t !..>,» k .**, i kj»..u( U. vi k*' - ku{- », \>.v * "-<* »• ! 3 0..«>a4 ,a * !tl> k* !kt*':>i<- i* ■ k»'K.t! i .!. k kau* m«\: K*fiitkfs i.t. i w*Ui * llt-k.;». a- -. *i<! . u 4 *- :j* • l.v wa l ■ K-n .- S! - !• * fc .a .. i.a v • ~ •- „ i w, ka . : ~ V« kn *• ir>:« t»*k i : ,i ;.i k\|. .* Oi» ia \• J \o V» 1 *K .. k , s 'a kl»..- .w.a- .» i .»-. . ** * * icujr;ii.>. a, fc«u* , t».*»,« <». 5, )i e.«a' tka .t .« * o» lv* I * l.*" P»H. * A i* ā "kA l»«: o K»'ti !stn,« , * %? k.i'i*»>.»i hih i i«*rn *. * iMf- k k.£ h MiA* :**!».: •>• t ~*. T »a» i tv 11»»'* ;a U a i. ?Min* k«4. !%• L, * k " t . * ilek*!» i |»*iir« «V: m

\na* « k*- <>\*\ !«H.V i i'iiana mI O ka uif» nnU'a katia e aooßi.Hi »t <Hm no pai«»kana. Oi«) o k*'i* hdra a :Jiu «"!<■ e *jvl-> ka !o*« o kf|a makai i|.wihi», * kulHmk".>iU.A l.o| .'liOii o 1.-ilanM ifoko k-< t;! ia <M, H ■ p<m>. lu kiii* k* I>ii i ku *ua i k*'b W«uk*(t)al>jt':' Uj'k.> «> *• i* wn. A-4<>■!'.«-a'n hopohoiM» im> koiw fvfkcis. u,i, » Ulf. V ' 8 **!.•'. hof»p*« aif J l* koik»l))i «u»n»v t.. « k>'l* ninHM «'» kit*u w*l(> i;r> i' b.ip "h.'i' .> »**'. o k» bfx)kviola ui«j <» k-» «'•♦ !>•*»! u lo»* p <uo k*y a kaii* i I.hi-h ni u". » ā o kn iiio no m <:» k» iiiaiHi jy4i m k»s>'* *ka *#hi»ilvkib. ligk- «» kvi» ** I k ilull llio a, kv k*imUm oiwi k»i|li! >!•*(>'« oi* iiuiiH » j»nnt* in*ii 1a iwi'i» < ik'K.H 0 km'u i* H»Mii*« lt«-i o <v «f HeklH u k»u»kt'kii i krla ka!ka!iiof)i)>c ■» lawe •īiAī ia nt*i f a oiiu ht« kauaK<« fio|*C ok' o„ * pih .< inaiKh'ii hoi i )ikc> flktt Uie km a owau << k«ua k«< )u»i i 1 4 a<UVa no ka ii-ioUl* *na i kr V«*u® o ns h«na, • m« kt'in ]>«> »' hui ni kakon apan nina»ei m« k-> kau« ti>»u kkUAka fi» k<t oowa Mia i k* 1 l>nki Wi'ane^l». <?a kda i kuN) UianioO, £ofc> lie hoapm»l»u h<iti auii «kti, *»?!? a lU'kiH, Ilok" u kria wa i «alo pak«hi «ku ai ua man kanaka ia ihik«< o u« k»" i r* h\li\* 0 n* kakel* ia, a iioko o na niirwk<* heiu »«k' i»«. u« o.ii j>ak»lu īiiai 1« lana di«* k« loi» Rii<- % o uii« .» v ko laila niau p»kfcli!, D;v 1,« uU h» tn;tsi kaaaka iu«lnaī I ua i;« n« ktia*ii>a <- Pelekaoe. l'* h<Mtt»»«' kok? ar !» lau* nei i k«< laua kau t>t.s!ii.jV>il4 a ke aim hi»i»a*ni***n e kuhi ia *i li«- uian kauakn ktiaaiit«i iaua, u i ka hoio}HH<o a<iH x kn l»im tnMfcfti.Hke. Hak.uit.' la lana t»ei maiuna i iaiia a itolo uiai iu U»8 ktkshi «laUui v K<4« 1 ka ! <k?« anamai . uu man kanaka ia nta k« lii nhi!*«u iiii'ha%« h* a u k» heluin lo i ik' mn« ao nei, na kn iiio N ** k«a ( * l«-fc ih<> 1« kf kanaka oiwi loihi i laio ove ka ?!tx»niaii ana no 1 ka ii«>lv imiw. a no kv Wanakni hoi i kinliho. na i*kt m«i ia oj« i kona ka* a ma ! k*hi pou!ttt!i o ka uiulaan, u« hookomo •e ia oia i k«na kaa maiaila. lk>ko o kela wn a HojX' e waiho niaul#* him, n i kotia t>oh»]a ana h<-, ua nan»« ><*' ia <>!« ma <> a »r)a*n«'i, Ijc pouii w«l«? no kann o ike tw»i. \o k« r[iao(x»po oh- iaia o k«na mm v ike nei.'iia aia toa ae ia oia iluua, * iioihoi iiimī ] koua fuau nooiion maikai upau u ki «n i hala hv » ik«« iho 1« oi* fU ka oia iloko o kfkahi ktfna Jh»mi. l'» t»Ju a>ai !■ n* ito<>n>Hna«. at.« iloko otia tio kuba h<<oh«lna i* Mim tua kt"l« j*< k»~kahi uuau kanaka, a ua oiaopopw lua iait», ut l.oo|Nta ia oia ruak»ko o kt*!a Wft!ii, J?olai!«, ii« lim« mo ia oia i koua ikaik* ap»u u<> k«< ku aiia ilun;». b lioc>maka aku 1« oia u heie haha uia ua |>aia o u« kevua la, a he Uuaj«ma n» *>«!<; n<< atiuui, a y ka L-a > U-i* kwiia ōii» i huuj>a» iu ai u« htlv m j.ilia , I ku .ko Miia -i 1.-auie Hojk aoie wahi nuiia i' i»aki-k »i uiai ka aua mu kela ua hooiuaka ae iu >i« e uwi' k* K'u al,aJiU v> k«t uiv>kuiuokuiiliu« u k.i uuau uo kaua i|»o »luha. ui»i ua •m.v iI,M !« v i* ~(• km»\>;t!v «u«t <aua i*o ka : ua niku lou. ii.!«.<.< o kvia. w « ua j.»a|.iilua a i>«i»«kt iu k* vi»at ha uiaiuua oi»a, a itwko • !> k»■ i»' : >!<mi!Ui, m» lianii» <<kn i* oia ! k->n« ikr, f!t* wra . loihi kvia i> kouaj aiia •.> ka k'iiipoli}- ,! ai« ikt a aku U koua uhain' i ka' . rtsv. mai .>ki'kahi kuiuku 5 k« r,ā l»<ik«, a h«>>nfMlaniat«ma nmi iwi.» i:-! mr k«» kukui. a «> k"»a <*■« m«> U i j>:io .» ino ♦<♦» «i mv ka mv« *n&, a ik" aku !a oia i k«-kahi fc*utiks t»*tihir.i i kr ku tn»> miiw Miii, nw *a pino ana m»? iai*. K !samv- !!<!>]* uiai tn«kAU <<¥, < hahai mai ti(htv>jH' .:>*u: No k» }>*u i>on.. ..!.<> .. k !>*im> pohihihi no k''ia. kaua v k« aku h-> imua <*!ia, ■ »?..;■ iho n.< !ifi liok./ o kela >*» < krna a 34111 r::«! h*. iw«':ihdU< 1 paha k« ;a au« e tk«» uii aot<- pāliH. Hft hiki <•!(' iaj« ko k«?ho i kvl*i r i. l'l naiia j< u . u • !.i >~i j k« iii< a u>,'!u k« !»>•, a li'i«!*t. *fcatf? «i »■ 1h a !'.«»o'u#*>|k<|k>' !fi« .i.'-l.- k«-U !»«• u-'■>•■■•,:?,an< uiu* *k*. k.-ii a!kvn;».>t! kAiui . ikv w i ■ l i : ak <■■!!■ * r, . V ! t Kia ua i'Hin;nas Kn -m* oWiu0 Wi u a i.eal.a. k-y. iuakvm«kt' M,t'i • ; A' a •;.( !, -n *« "«• !.<•«!' Ua;i|.., ( j! k,; {uai au i* r« <, kal*v a;.,, 2 pak-kniia »! •*-, m*l.i a ;* kjL!.*ks !a, rn«- k» i«*s »• !i..u *ti« Hiai K \'.i ;lutia * h*..*t uia* u*ahupv o'u. !"* h.<*«> a«- !« u t'ai«c !tp|* « Lu ihin* »iik< i!Mj kt* kai;.;h* a kvla k«uak* »*U. «»»a »•(', * h !.» ! ikl iK>u ; w«»ti «»«-«. ,kf ku m■„ t,... i* kumu u«' •f~ «** '•* kauAn U ii\& u» i a *.*• k»-i *k : U uia »ss*i " 1 k « !*■!« tift>t !wiU" $;sa ;«,*!,• 0 keU l-np*.., ua *tti m*i ĪR k« Lu.a. u* k* n«k* aU N a»* <f h*h«; *k i Ui*l«ot*% >s » H »<»!. i iinhu kf U'u lii. f.s»U *i»a *k I » Un» ti. 1 i ka» . . k« k&a oU>- «. .'• V.' li i ■« a ka «4 i. :a »* u« kMit«k* la r<. m#i 9' .*t* nu V k*<. a ~ k ; .. »„ i!4 irt . ± Att S s, f»«* k* *.*.<* M kfky)n haiiuka 1 f- «'iuu 1« uh* fca Uav, K *, «•». ; «*'»' 'V» »»* }»iitt<;?. . V4 a '5" k -si.< k* ,v ». ,i * I <. a - |vjm . »| g* kmm a i< vit k*« h-: % *«* i —5. .• k »-j* k»* !:«■ k* | «a . j«m, I >,« «,*•* **>« ,* k.' S « " " v ' ••ii» 4 -# •.« k* - v». :* i« l •,* ' « k 4.* iu. * '. v.j«. {>««.•. «,^1

1* kelal kn uMu'ii'" k«i« «• ī< n Htta mu 1 1 vfla W n* «Wiiei' d!ai ana| ( .r« Wf iho lā kela iT»So rm k» r>«n t ! a 11 iK !n {ee-i'a n*' kM k«fla kaa omluilh »■» k"kH!Ū imnA» 1 * | ivhoib hon ininii. He inei tin? an* n h.iiini »i„i i io!i, «,m 4 .h< «.! . iini kn Vt-I» ka:» 1 ln ii jnt.it! 'i N- T?a ti>H.}.. 1«, ili" J.i k •.« »■ hn ka e k' ku ;in» " ke|? V«a rju(:r!* l<> p'>i>lri I>t itid kVn v 'l ; lla wa<vst r hiui » '»•' !<"!*• ari« k'i't. Mi*d l ipa.i? \»av,.>. 'o k4?ī-i jilH rt !iu,n-r t»« h »ts *H» i fiojn\ t'a !.. ■(. .i i nlii i >.«. >a inai v u., nmi- 1 r,ao i kci itif,i Vakuih-!a <>in' iiji-' liil* j» u-H.a hwhoK' !••♦• !.> • i» ti »41 :u.« v •»"' k«'t:i ni4u k.ij.iui ,t .i'.ki 1 k* .«iih ' u..* «na i ku !i«K 'itr imi!#; iiu iinupniwA !y« ia .<u i k». ik;;* aii,i i k.tnj.wsu <■ lekali !u!c kahi*r< \ pnu i k4 o krthi uu i.»'. j kē!a /»i*n k puii o ku h.'ie an». ! V « hauim w ia oia il.A' o kv!;a ! w* tiē hv >11* |»»h+' fec"a no :u ycwa m»n>|T« o kc»v» hc«ea kl jo ana aku liaiU* J lw nW*a iAia %e wm nr»nii*Ht«».tian» jeiio iho !n koia.l) kuua'iuan v\\ itana|»i»iūi < )na u-n k<»«a| a j*/.; «n* j>iha ;.u y»k». M«- k* 4 j fe.{>;'ni 'ia h'*i>a 40:11) akn |a ki i« i k»'la hate kahik" a t. ~<!■ iu> wa- j Wiih.i, Jk» m<'hanie!ia i>'i «»•!<• n>-. Ta ikv r*ii i>kvt la no hi.n kfi* ht- !ia!«' hiko'Wa kda, «a pau i\* jMika auianl 4 ■k» i»f «-lf a'ih'!ijoi'h«* pani pnka. r& !oa akn la keia iloko a<>!«* ja»a i ik«> rH.'l"Ti* iianaoi* j>u *»k- uo. Nolaila n« lioopmn tt>a a ae la koia 5 ki>da 'manin hnii, a nnii h<»i m*i !A no ka!.t a 'konu'kiup knaii»! H" <-!*u >i!ia 1 "oii*,"1 itok«r o kt*!a *«, 0 ka tn»le imna a «> ka ; hoi i hnj>f, u iuali.-a !» oia e koh>> ai. l'a ht'h- h»ai )a k<* u!<>ha «• k»n« ijK« a papak? imua ona* uoiaila, uh Iw holo ītso !a v~«*ia <• !iC!(riti.ija ii<> ka t<>aa > kanA mea i !i*a »i hiq« ka <•!»■ 1 Ta knnj>»n mai la keia 1 ka 'IhI" 0 koha kaa a hiki w»k- i kona kaalo ta| klpkahi aoao 0 ka muliwai Tameai, a hat»Wah> *e !* ka i>u«.>a o kt- o n* woa hnaa pohih!hi, a h«va wa!e ol» i k»»kah? wa!ii k»nhAh> knaaina, •* ma* *»it» oia i .loomah» Jki itio ai. ] Ma k«MH nahi k»nhr.!e i toaa >«! !«.la ka ik»'fin!«* k> kal»i k*a malihini i hoea 1 iUila, a i)>>!a!!a na h<>op»u lo» ae !*] ko«a t kopa m»tuo h«»t* lom», a liov-j kalii vatf ijf- hau» i ka liui hou'i ho;^ Ma kela *Lī-hi ua liu!T !ioi {uai U wi«! me ka manaolau.a poh.o, a iu.ia i hookoiiuke ioa wai a . i k«tii o. ke kakela 0 n* me» Imna « ku ana, 11» hot pniwa lr>» ia oīa i ka iko ana t kokalū k>tpai*tia,ha ,'hmi .. ka puu* oua kakei* aia. V« ku iki iho la keia * nana, a o«> kokalii m«nawa loihi na hnn ako la Vfia i ka ula l«Tu ini» ka *e'!i •> ka ana i!> ■ ma ka sw*o| o aa puo» •!«. l'a iiiHi|vi)i» iu < j* o Wi-1 i*Uoiū ihc *»«' kahaha no kvi» abi kti- f puaimha, a nn k<*k»hi n<an««a ioihi i k«»na ki) an« malaf!» n* hu!i hoi mai I» - r>ia no knlanakiinhah'" ī.*<tsn«, | *o!r i jvin |

Hmvo!nln. Nav 4, V* )o*a aku U Mr«. * }. <!r*miwr lu' *»hiin' omii «•? ' ■■--:* ■ i i' i? fvVk«' ik : , > An* iiun* v , hm 1 k** kn ■> k* i»u j m« kwa |>oa. Au'u- i i|»npo <>)& *»j k«ia T!o ik;in<vkt>* Aiina i i>aM 1 m»n*w(» *»'k* }»«?»<•> V<m •(!«. .{ 1 *»}• \m k*r>e ne? maiulo n'V*j» m«n* < ?;a! | «1 li< l.*-J'p »>m olip v. V:V'.V| U4« k>U aai.ī ' k»- L< .. ki i»u . |ii*{»«ii«, D* »K« 1« Inkou o nana ih> ,k«iii m, a Akn U ko k*tu> c h-mo *«'* v i K*fS' an* ' r> V:vko m*{ kr pvi m»1 k«'ia hj|hino.