Ka Hoku o Hawaii, Volume XV, Number 29, 15 December 1921 — HE MOOLELO NO KA LEDE LUGIA ME VINICIA KA KAUKAU-ALII ROMA HE MOOLELO NO KA HAKOKO ANA O KA PONO KRISTIANO ME KA MANA HOOMAAU O KA Emepera Nero Alana a hoolaa ia aku no ka pomaikai o ka poe heluhelu o Ka Hoku o Hawaii [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KA LEDE LUGIA ME VINICIA KA KAUKAU-ALII ROMA

HE MOOLELO NO KA HAKOKO ANA O KA PONO KRISTIANO ME KA MANA HOOMAAU O KA Emepera Nero Alana a hoolaa ia aku no ka pomaikai o ka poe heluhelu o Ka Hoku o Hawaii

I 'MOKUNA XI.VI. ; KA Hl U ll' >1 A* x M u 0 K A kmkpkua Ke nian «1« no ka iiH anu ' Kt ku:anakauhal<- kav. a» ft o Hon«;Vi lilo oa II <k» keakw kaulana o M:<xiutna i pnulehu. (> h.tle ap: u i koknke i ieah» ī hoomak i ui ka a ana-o-ke ah», hnoneonea ia nn'i wahi, a he pmi! ihi wuk' n ■ «■ ike in ;tku aua T«a ka u>«»'>vHluii t, kekaln iu ui hak' n.tni o K<»tna. L » ikt ta akn ka kia *hi » m; <»ua *a i k.i lani, 'i «U hoi pouii h iloukoa i' kj au?;,ns ina ei*rie

oka u.v*lw. A ht kul.inu wfliw-e! } maoh *'t k i I)JIUU il ktf u: I I>!fU-« tta ik-'.iki tn IMH '«•* maU;. 1 mat «e kai uiat. a n;« h i "< jk.uk h i(>i iu mu.la k.». a aua «• k». vxt- aku ;ma 1 tv. !>uu k.nxUn a o Rom.!. llfr■ *'2"ir i t n:hi.ni ,||o Jt;{t i,rt h< ea lilh) i * 0 Tig i'nna «.-i WMimu uiai. ua k»Ti at* c k "< IH booponopnin» .*iia kc .kimn ī*ti« l . 1 al» nanoha aVu ln oi • t\ hoo. bi J u nhiile mainu* *k» o ke a btk'» k» »iii e nee akn n.i, ae l4»>- w aku 'hoi na mea siji:iu<• īoau ka ai i k.- • i h h uiau aku ..i *■, H»na ba:ia wiiiwpl:. 1 k* hiki *n« tka o keVAht maneie <> k«f *»ht ma kcja ©»;! w«hi 1 houhwle *a ,o> liak, ai fm '•* !U» hvi u« poiio bale ap»ry,.tt>»-hooneie r a ke l ( ka »t e tīO'»aiftu aku ;u i k«na ik«-! ikft; āua pio ih ila shi ntfi me ; ka i»ele i.wi i k* m« a n«na * boo. I pal .paīa hou koha ikalka heopoino. ! I*4 hoau i» ktia mau h un» i mea e liaowikele u ir ketabV h -P» 0.-ke| kuUoakeuh *le. He ht;ftioa nm o ka ! waiwai i l.io i nioopun » a **"■ »hi j boojK3Hu>, a b« in« ou tehu Vhu| -io b«4 : hoop i' l » ,a »" k<#u ail p< i »o a at..i lioi h.uia wnle ■< K alll, »*:«,<» Uml « *f%abi poe " " I Kau«a kui ' paa j heH Unak'iU n-, « b»n pu ( iko ! hot aa% n > h» a bO«>jm«no * «• ko.r P 1 i t p« r » tsni mao inoh .! pouio o k»> *» kui tti»k «• Kab ! 1 k « boea ain ">a, 0 T «ā boau īf *ku U « uoono . ka poe poi- u -> ik. »ete aka »i. - «a *»<>«■> w ae la e ia*«' 1» :«ku k.i ai w >ai k 4 b« bOitlw. iW foi*:, Ua l*»np i* ka leo «*f rh »«'i-a o ka f - poī' li, a he uidik»»i Um k« h> • ako *uj Aku ' -i U>ti>u «»** k* *: u* pīuumi i*.oit'okoß 'W iku ko Ukm «1 MU <" ke a!e: ° oi«ua:a , >t; * »n a oleo ke *h s . okomn, la QUtt««l H -oMiiiMHi n«r s s »hc i«* aku ai k.i *«» kuf.»l«bai« . It«k«bi poe lohu^ l »' » f • aiii? bvi i tta c?elo lumn» i k« £aatpt«ra <« t k >!•»> p f ■>> ke al > Alii, a iKH> i, a ttw IR*. »•» !» « l h 1 ! biona m,.uiUU oka Mom •"« "*«' 1 k» P«»kv!- o kA K«t><Trr*- 3 ■ * n * hoi i ho»u *e «? ho-Hako aku t n» tt n( Uv* tKi *c k«r**!'.: j>.o<-.o «•i i*> 1 lukl * «ku • ou ku ak . e hyo.Uīi ai * O* a.

Mh k?, i>»le o \qua Api». »aj taoopun t U *e ia ke'U e rsa «ihihi- lehuieho a»; hii aaa kekahi o lakou i ka lakju n>aii keiki, ae kabea aku atja Uoi īh Tigel!hnn i keia «au ia Tgfcli«m. *'& haa,vi mai i baie{ia ua mak 't roo«kt> raak«>u uiau kiiki, oinī t » ■ k(U. mai keia poiuo .tamiuli ° oī ua hftoa iiii* ka Kniepcra " 0 k;« inē?>! w»k iiO nana i boepffkele a.e i ke! oU oTijjeliau«, oia no n« koalehu. lehu ana i *tl.i iv*h), hi: hoao noa hoi e hooßj,ju nie ka aiana o na mea I kekahi oo*nawa ita iily no kekabi pue i poe heheu» ;*iainuīi o 6«"poino i kau aku »*i|luua o la kou, a Uā ni4k«u p!e Lkon i im' taea «aua o t) a k*>a, a ua Uee la no me ka muiao hakaki ;ua n«! koa ka t£m*pertii aua »a I aku no kekahi poi u ULou 'e nn k t >a, oia> t ua lnki ci*> 1 na ko» ke alo ae i kn a-juk<*u ana i k« umke w*fi'no u ken-ihi o keia pue ui hiioh« Uena ia 'hoi fcolakou tu-uii<o eua popilikia t mai maluna 0 Ukou, aii oea mai hoi «lauiuh o keia poiu»j cf ke uhj, Me ka n uia oie uj *i iiu hi'i.i ua toa, ua hou. Olika iu .llu ;.u kel'i pot e kauiailio 1 oielo huino miioli i ka J£tut:-! p<ra, a« kahea ana uo hoi uk k.« : leo uui uiuke > Ksiisara e pi,nu| ai." Ue uiau oleio keia i kup'»no.i ■ k i oiaki, aka, ua oiakau ok uuj u<it kt-U ...ueiiiia khiileUu. U ki' aien ivalt u., ī āinai k « hoala oie u utiti.u keiu'ui uv»ukjSihe koko WbilWt») k iiUvV,UUd i, [M' po-.no ■ lUV n » kv>a OK<i hu « prr.., O » (IU : la«u . jt- o kt-..-i k-hulehu i na uiea .

.« uia ka 'oleio vvatc uu .ka . i«kou kaua i iiooili ni.«: -u • iuiuu « • }Viiuv o. K-a p .-e o k<* hui"i>Ma. j l Ka w.i i lio. una t<» ni.il ai iiā; ius... ui m.n 0> li.i iii.;, ai ka :13d.%a C ]jrtc 1« 4114 I.vkO O kttbī O | ,ka i'uuku Tiji*ii iu-ii, ti u uiiii vU { iiio u 1 K4 pO'J 11 <Uit «' Urtllball ait »| •kt»-iaau mv.i «! ki- i ka ( . bat i.i .1 n j t> «a iehuk'liu po*u.i e: | ki.ii aua i keii- Jit a $d !iftivp ra. | i.1'a.1.i1.0 kOij piiu i/moooio paia<... i 5 luH'.» : tuvtiavie ia» ua IUo u,;wh j x J±±Lj-H.Uz± Liau/aele r.yi, a u.i hehi :a kvkiitjt ]»oe'iiaiaio o tm wawae oj i ncl » ieuuieuu i ' bi>ohvhvu.'. u ko ' Jl«kou uiau uiauao e ka poio!» :« k.i? , ai. Uii uut inuoii uu ka haunae...! j.a hiki wak' mo i ka luanuwa a ua, , koa itf!iu|chu 1 iloea lU.'l «11, ilk o-1 «khee aku ia t kela ivb»lciut uele i»'- . ■ I i Mai ka wa i koO)t> ai ki li l jbtii:u o k;\ i lioma i r.a ma | ( kuhiKi aku maoiua, aole i ike iaj , kekahi b«mi4tk iu jc likv lue keu,! ;ua .:Hiia ole ih ka poe mvv.ihw?li, l& u* ht-M ku ix «a ketkt tre na |wabtue e tu poe i hooheheiM .u e jka poioii a ka ua hiki oie ke |«w,in ta aku krU p«tc, * jua aole i t>a koa i «ua uie ru mva k*i;u, si ii i uo aule ioa b< iikunwa e pau |a-i Kvla ha>itu..le o :i* jka pouio a k<-ia #bi w t 'liwei; i uwo--1 nui t & a pil;kia a poK,!j, a | uua ti looppo e ukali ja , keia i>oitio e ka mai ahulun, ke tie |e loaa iiii uiea e tioopau ia ai keu i pilni# a ka polqh ai, Ke hoooaaopupo«t* i na |H>iqoi hekau u;ai m»«. lub4 o RotU4 ;w>»uo 4 ua hik ule ke «»k«u i» kei» uiiu vbAv b. i hekan iho uwluii-. o ti» kAj„tka u keta ku ia.utk»u 5»U* kaui»n« o ka houua U o»u ia. i \ia hoo4itbee ia aku li ka iehulehu u n<t ; o luUa, «e !'.oav »Ua feoī v io«» ia inkoii a» aiea v nooj-au i<t ai kc:a aaau puikia. O k« jxie hot t hoouu .iaw«uui Um i Komu. ua hikeu m*. li po<»m> o | < nek- a *a >»;, a na kn t *A< k k-i «5 t hoe'ilo - kckA:«, li,i; > l4*ou i p'* a «*k\. I* lakou * ha?»* ī »•» han* •ki *nau e ! »a •»* k* .i u Uko », at kekah 1 men uo -u , i lo« i* *ku -: kt īa jkms: uu Hom». >j.vi eo k« bt!r Uu'a #ua v ni ku»)>»« .»«v> »5 !**•: :.i ui4 t h ! mv u* »ttii« lt>hukhn r>jt o kt honu*. a: k* * t» »»a okr ki:t** i

kauHaieka!tlafia o R«toa e kr ua l»h» rd s ni«a hooolu mai i ia pio 0 iwama-o y i !Īak»i k*» -tat-on-nnn k iHwa, < u:i h:ki "i-« ke malu U kH-t p<K- h» i htiiiu, -i .« h«ii ae tio li- i kekahi u kei» p>i" kaua a 1 ko lakoii ni iu ! Hax", a ; kce r,u poe»iHUA.H 1 pili *kii ko a!ohrt i ko 11 kmi mati [ H*#!!, a u» Uk«<. * poe k«>kvii »ku i k » !akoti iviu H: ku mkikai i!«.ko <"> kei» maTi;i .va ulii» ,a o'ke k;j]an »k mhiile ; o Roo.li: . Okekahio na ni'? tMn,i i h<jnpihwia lok ika manao o t ; a k,tn:tk.t ' noho ih'o raa Ronia i ke?a mtt) I*, o!:i i,o k.i hoolah* Avaje !a aiiii ae 6 kekahi !otiu hooAawa, uā- h'io■fcomo ia ae 1h ih>K" oka tv.ii ° k# Kujan.tki<,. h ka lasu mak<?, u e pf)ind ai na k-tn«ka c inti ani 1 ka *-ai t ai k'inoha ta h.ma ni3mt*t: o Ka tuaki\i ;.kc > k:« Nero « G ; ai na kanaka ih>k< o kt!\ k,i. liana {mLiOUihI, .ii !j«. t»ri ; a [h< ( i ko liinou .n mHnao >'nap ,iuo jweliwe i h K « ali : e huk.pu ne\ i>a i iiiO io »«o i tnt:a tnK>o)«a!abi wule jka iiot a a i kd i mau a |ui m.ialnUi y u no hoi ka hiiinai ' k jke ana I) tia i «»1» :'Ju, I }avken.i <jK-1»> *v' ',o t ■* u.i um 1 tnatli ka i> »e i niakan 1m i ka i u i k- «-«i ■' ke k',!a:. ,kj.ih 'a.Ud hoi)i \ it i k'" ! • n ; JV ;,U tj k-t po',- tn.i'<in.'iii;i s i,oh-> ~])■•- :ro t R un. \U hooI«b » ii ;ie 1.-. ua m.ikcn)®k». h'it •> i-itiru * ,hufj>au ) a. ike ka aiin o Ri>ma, .<e lioonee 'iou aku i ).i vv«!iī o i...h0 iiu.iin .iu aiii«u:.i aī nia; ii-im.i .ku ai k.k ū.; NVithi " Hekiii, u luamnii- k » \.r» ■ ; uj,tk.<. , r.i;-.fct. . s. ,i iun i■. Ru j*>ia kt- kuinu >> kem: |.uiu»-»- ht kuu niii ii malnu.i o |«ooj.t a aole. !u-.i k.t i• e liUaW: si „na ī m' liuni koiiu., » ti« kul u '« f; liU. o*a līiU . i.ii'..> ii'i n.if i,!v p h t >:i.i ku :na:hi.t t> k.« ( Emepera„ al;a, he m kaiuiu» uk uo nae ua jmhi īa o liuma i kt aiii' u ke.K.iuoha ;« kaJ£oK i . iu, ue ;kv aku uuu i;o a«r kaUu i ka hatM at)ii lu.l: o ki.-k.ihi wau poiiio, maiun., o ka -o-w : luua uU ; keia' UUi'l ').•• dL l!Ui,|o|!.y J fet .(LU'iaUhk m li.iie, r,t k <uh'hs wak* ia ,*ku uu t)Oi Kmep 1,1 v U'.Ui.i, a ua ki- .lio ka uiai.awn o aii.- aku o kei. euuulelu w Uv-ikv m-i ika 1 «iiakilu an.i o i* h-.na Uooa>.»<»u v*t?invcii maluua u uj, p.,c K riSU4U«> t .0 h iOl'eu A a.e ia uui idkou <-■ :n Uaktt(.pa « ** Kmcj>er.t. O»*pt?eno houma.kai, ut Jilo lakou i pue kokua ;>u i ku L.u.u u oa koa maika, ok. JEiuc4«r*, OoaO hui t waAiala j u»»ic jui.««uii» o kh ;»UtKk- kt uhi l ut,v • KU-.uei, n'uia u a»ua «ua Ltoi ' [oowpiu ma\ *a uee auā ak,u o ul:i IwehAen uia kekaui Wni t . uk . kUl^UHkaut) »ic, 1 i>i uoeu uu.i u ke ' «»Ui ui* ttem īUoU u.ttii « Uuv'hi»i:tt. j i* u« u*lk, M-t «in.e t« *ku uui na:| or*i4 «p*.u o ,mvu Uaīe, u*t k>rt» cje ihu la jkt p.in ka aiva e J L hoomau <ti *i uee luiuh» a if» p... «ho Ia Ut! *ii, w+ i4ui«a a.«,ivk, u u.« i„*u t e aku U iioi ii4 s ka* <ku Ui.t kvi.i aoAU u kah. i U,«u,.v u o kv«« ttau Uale. ilo iiUl IU4yU u«t |*U.( 4 U o Utita » ma kela p,ui.'ht *dl*w v . O t.a ku n«tn t nuUma ta r.o ua tu4 1 Ufeuiehu. ua lUu Utkiiu 1 puu«cl;u t •O w«imat ;iji) hoahu •« ai». •<tt« V*« u k« hmmā « Ut uia i Uu*ki,-u* hu> u ? Akt>« 1 id*lH u* kv aU* uu 0 kā t. Uu i««t »•# pct t h»the > n: uo r 1 m*k«Ltki' U.Ui.! *<a ks sU.k « \x*»u u 51 AU V ! * 4 ** ' o-t o k':i- KV. ,!; ( t:*. ! !r« ih<« \ u n*m 1 haa,J n» h»ir\ 'oki'i- « . -h., O ka| <**«* < h '■«» n lu. ;«k -1 j u» »nteaa.rat':i o Uoiua. .«• : uu k« t*t)« 4t)<t it u keia U.hc p*u. | *bi k lt k<> iak.»u ; T »*>' mk* « ke* aak.: * ;»uhi '* k » U tou >wh*'v k*u\ * i ke »bi Aol« i i|34U» 1... 1 3