Ka Hoku o Hawaii, Volume XVII, Number 19, 4 October 1923 — HE AHEWA KAULIKE OLE [ARTICLE]

HE AHEWA KAULIKE OLE

Mr. Lo^ahnopon^pono; R 010010 rnaf i lfe(tfthi w*hi kow» 3 kfiu nnpēpa nnfrin>^ tnfinWo p> |phd aft malu ī)& t h<w« h<r? ke!ft holke «na aku miiunoli maoli no nna "hoah#»wft fe«ol!!te oV ft k*k«hi moho LdCftklai holopunl ē hroiJr nei ilnna n 6fitnoeta Mahoka eme Barry "K. Bsf«nna no na pUikia o ke 'Keena Pnokoi kei» roa« 1». Eia keia Moho X>ux t ßk!ai holopimi e «liikhi nei ia ku!afiH. mn ka «iORO Repob«!ifee, ke olelo nei imaa o i a pbe 'lpho b«rotn 'na kekehi rift ka ke Keen<\ Punkn oiauiuli o ka hewahemH <> lra LaKfih(Toia roe kona Hope,*)iai, o ka Hope Lnnehooia oia ka enea nana i na btftre o ke Keena Paeku no ua manawa i hala hope ae n«i, oiai BacDoe!a Mahaka BpenCer e h«le ana ma na wah! m*waho akn o Hilo nei e nann ai i na hake o nft Luaāk&u&w&i, na Bfope Makhinoi/ ameiīekahi mau Keena e akn m»wabo 3-Hilo, a nu ka Hope Lonahooia H rt rry K. Barannn e hooiaio na buke o oa Keena (.lol'O o Hiio oei. Hia Lae Ikeia Mdho Lunakiai Holopnni wa ka aeeo R<-pobnlika ke owiii po !\ei i kt ,; rt .ma.u scn&ka no ia he- i niahenui i i'/e m ke Keena o ka

Pnuku. ahfwa kaulike ole oiaoli no a e itni ana i kona hilinai ia n»ai enaamli oka Mimihala wale aku I keia ru«u hoa kanaka * iia.'' M» hn hoike a Harry Naope, ai i kainti:!in i»; h« e 'a 'iaUH o kekahi t rnati ooea i 1 he pono, na hoō« i maopopo l*.a oīj-» aole paha i ei»i ! s.nv inalali) o thiku a ka t Lunahenia SamuelH Mahoka Spenj i aku ai e p;iipai Iks 'Puuku o ke o Hawaii, e hana :uai i lsna mau buke, ai hiki ai hoi iaia ke "Hooiaio aku ia aiau huke." (Oia hoi ke kauoha |ae paha i kona Hope Lunahooia e inana akn i kela buke, ae i nohkii^ū "līoīt^lT tt,ēā heopakīP' ja 1 e ke Keena Lunahooia ene naea i i uku ia aku e ka Puuku.) j Maaiuli no h»i o kekahi uHh 5 kou)0 »e iloko o ka Home o ka Puusq Swain, oiā hoi ka "naa'i uawiiliwali o kana a maoouli no boi paba o kona hilim j i kona Hope Pnuku. »(;le no,j keia mau buke no k. ] uaua aku, oiai, he».>ha aua nei! hoi ke'kohu okh hele aku e "*hoc-j oiaio i na buke i amkai ole, ajJ hoopaa ole ia hoi iloko oi» tnar; buke e imi aku ai i na mea> hooiaio ia aku ni, a ma ia wahi Ia 4 e ku iho no hoi ««e e ka mea e heluhelu ana i keia t»«jiao ( a nioau iho i keia ninau." U<i ahihsa ia aafet'ka Lunahooia me koua Hope uia ia mea? Uk kohu auei ka hooili ana o keia .Vluho Luuakiai holopuni i keia ahewa aoa naaluua o keia mau hea kwnaka? He wahi a,uei kekahi o k* kanawai 1 kaueha «i i ka Lunahooia o ke Kalana e hele aku a hopu uia k.» «i e ka Puuka o he Kalann o Hawaii, a lawelawe aku me ka Mma ikiuka'uo ka hana ana i k*na huke? Ua loāa anei i ka Lunahoooia ka uia ! kp. kanawai e lawe ae i ke kult'i.vua ! o ka Puuuu « ke Knlana o Uuwai', Ima tca lawe ana ae i ka haoa a i nana me kooa ,Hope e kabiu afe \ kda tnau b«ke i i ole ia »o ka *'Hociaio aku?"

Maieuli no o ka mrtS€uoftke a aie iini o ka Lunaheniā Mahuka e hftna ia ka h»n« o ke Kalaua i t«e ka n)Rikai» ae "hooieio" I& k«!a «oau buke o ka Pauka »iaai«a u' ka hoea ana mai o ka Luua naua buke o ke Tetiotr*, ua kakau m#oti oi« i kekahi leka i ks Lun»M*i» *i ** nae keU leSa, īmua o Kouiile Waiwai e k&j Pap«, ae noi ana ke!a !eka »U Lunahouia I ka Papa f un»kiat ej k«aoh* I k» Puuku o kej K.akua o e lIAUH OHI i: |kiu« wau «; hUi m h^ii^ k» Keena' o ka Lii'.uhe- u e- \ hr br,k*> o ks» i piieika, & k*ttoh* n)*nli I» no! kn Jft>okujb k« K«Un« o Hawnli, ka| Luuthoui# k« L>>o K*Unae s h,m im\Ā o ke Koo»tte o k»F*p«. * |

Ikc lakou h'iee ann imun <» fea Papa, u« oiaaninAU ia ka Pouku 'rft na knrau i makāakau ile a* kana buke, a oa hoike ako no ; oi» ioaoa (j ke Komito. Mamuli o >* pokoli i na ii*iwahana, a aī>ioul| no lioi 0 D6 piiikia i kouio ne iioko o kooa oĒaon, na hk! o!t) |l»īu«t? hoomekeokau koke ! kanu bukc- i'na mapawa i. h&ja ' aku. tJa lioopaa ,mai la pae oia imuu o Ke JCi>uuUe ,ok&Papa LunaKiav e, koke aku ana os» ia hnuu 0 ka uiaoawa a»pa )a o ka hina o Aperila. a ua hiki u\> i kf kahi mea i kanalua i kei<i, aiea .ke ninan i keia oaau Lunaki&i Kuiiuoa leti, A. V. Akiua Cabarina o Hawaii H'kina, , ae niuau pu n<ftioi i'ka P'uuku Swain ' t.o ia uiea, ai Ka Loio jßeers hoi. lie hooheaiahema anei |ia .o ka Lnnahooia i kana h»na? | Aule anei boi do ko.na loakeiuake |ehaua la ka hana o ka j j nae ka maikai, eia ke kumu t o |kooa hoao ana e noi i ka, Papa jLuuakiai e kauoha ia ae ka iPuuku e hooiuakaukau koke i kanji w»u ihuke'no ka "hooiaio ia e k Lunahooia.'V I nu i bana ip kela mau buke a tuakankau uo ka|*'hooiaio ia aku," ai hana oie aku kfi Lunahooia xne ko::a Hope 1 kst hana, alai'a, na punō no kela |ahewa ana i» aiia o ka Lunahoo'a M|ahaka ame kona Hope Harry K, Bri>wn. Eia ka ka makaukau ole tyo oka buke a ka Puuku, ae kohu ai hoi ka hele ana aku e hooiaio, aīaili l , hooiīi ia aku la keia hewa epaluu»

0 keia mau keoaka. Ua kauHke ole maoli do keia mau ahewa wale «oa» ae hoao ai hoi « imi l ka i maluua aku oke poo oha boa ka-' naka i haoa hoohepoahema ple i ka hana i hookau ia iluna o laua. O ka Punku.o ke Teritori' o.Hawaii» ua haawi ia iaia ka \ke Kanawai» e heouna i ka Noii Banako" e nana ini buke !o ua Kalan* like ele o keia Teritori. Na ke Kanawki o ka aina i' ;-.vi jia kuleana i o k| Teri!tori. Ma ka hai>a hope o ka mahina o Apenla, ua hui k'a Luunhooia me ka Puuku o ke Teritori, a ua uoi aKU uo ka "Lunahooia i ka Pouku Henry C. Hapai, e hoouua ia rcai e like 'oae ka enea inpa oiau |fca "Mea Noii Hānako" hō |na aua i ua bake o ke Kajiana o Hawaii. Aole no kp.maueio imi ha!a peia noi ana,'aka, maiuuli no ia ke ake e hana ia ka bani o lehulehu uia k« alahele o ka meikaiUa hoouna ia mai kēla mau mea noii buke, ao ka hope ua lohe kaknu i na mea i hana ia e laua, ae hoike ī8 ne ana pahā īmua o ka Papa Lunakiai oke Kalaaa | o Hawnii. I ko iaua ninau ia aha aku kekahi mea t i na J)ahā ua 1 hemahema nū ka Lunahooia ma keia pilikia o na buke o ka Puuko o Kalana o Hawaii. Ē'ia ku satia pan? 1 Ka neea hinau. loa| i kao Bku keia heraahems i!uua; o ka Lunahooia o ke Kalaua o lji&wau, a ua maikai ka aialama ia ana o na hana o ? a Ke?na.' > Me keia mau hooiaio no ka i ka ••«nikai o ka nuhipa ia aua o ke Kēerm o ka Lunnheoiai a ;me k» hoao no'ka o k« Luiiahooia 3rīaTiuka e kokua i kor,a Ho.\ Puuku 'Oia ka paipai ana i«ta e hanā mal hei i na bufee o kona a mh konn hoao no ka e nei i ka Papa Luuiikiai o ke K*!ar>a 6 Hawaii, e leau. oha ia hol ka l*uuku e haua ! mai i I kana nsau bnke, a no Jiona »ke n > t !hana ia ka hana o ka me 'ka cu«ikai, eia nae uai a a aku Ih ■no kekahi j»oe e Um i kq lakou

!hihnfii ia msii, tnaa»u!i o ki hmviU 'w»!e ana hku } sa she«ra >a jljaa «■ ikeia Lun&hooi» i huao e baua i fk»o* hana nae ka paawaew'a o!e, « !ma ia i» &na hoi o ka ahewa I Honi o Wia hoa Hawaii. ua like nu :la tne k« hooili pu ia aku oiit «hewft «na o kuaa Hjope u,ea hoi ieU umu Buk« i ua uaaiwwa i h|da aku o#i. -i E t,a Hoa IlawaH o keiu KaUaa UuigukoA q Hawaii uui K.u&uu, £ eana tu«i ouiou i keU mt.u hana k«uHk* ol« 4 ae M!o mai h>n eukou i Lnu*lc*uawil ke *e m/!C\ tu>i 1 k* uukou, "OWo Hoohulo K«uMk« m :ma k*; imhn barota o k* 'h e hi®* 1 EQ*| m*< - - i j 81HOA KO |