Ka Hoku o Hawaii, Volume XVII, Number 39, 21 February 1924 — HE MOOLELO KAULANA NO HAMEPILE KE KAEAEA O NA ULULAAU AKAU ame Nina KA UI O KE KIPUKAILI O MONATANA (Unuhiia e Hoolale-Kauakanilehua) [ARTICLE]

HE MOOLELO KAULANA NO HAMEPILE KE KAEAEA O NA ULULAAU AKAU ame Nina KA UI O KE KIPUKAILI O MONATANA (Unuhiia e Hoolale-Kauakanilehua)

0 kā hana a keia poe oia tio " ka el! ana ika <ia?a iloko o ka m&uim, a hana paak!ki m&oli me ka du? o ka ehaeha amn ka hoomainoīno ia. 1 ka la mua o ko Hamepiie ma hookauwa kuapaa ia ana, ua ano hiki ole ia Paulo ke ku hoū aku ika hana, aka, ma na oīelo hoolana aHaa epile iaia ua hoomanawanui no oia x>ela aku ko laua nei hana ana a piha ka pule,; a ua aneane maoli laua ne? e haawipio. Ma Ikekahi ahiahi ua kii ia aku la laua 1 ' nei a Tawe ia maila imua o "ke kanaka elemakule. I ko laua nei hoea ana aku a ku imua ona, ua huli maila ua kaliaka ala' a pane imua o laua nei. Ke manao nei au ike olua i ko'u ano o ko'u noho ana ame ke ano o ka*u hana. Ao!e, wa(hi a Hamepile me ka liuliu pu anft o kona poo. Ae, wahi a ua elemakule a?a i pane hou mai ai, ua 'loaa ia*U ka hanohano o ka halawai pu ana me kou makuakane. meke 'kuhikuhi pu »na mai ia Paulo Ke manaoio nei au ua hoike mai oia i ko'u inoa ia oe. LulihiH ae ia ko Paulo poo me ka maopopo o!e iaia o kaua mea e p«tie tftai ai. Ua m»opopo ia'u o oe kana keiki, a i hele mai nei oe i keia wahi no ka huli ana i ka luahana a ko'u makuakane. Aole anei pela ka mea oiaio? 1 He mea oiaio kau e olelo mai nei ua hoouna ia mai e ke aupun 5 maanei no kekahi hana, aole nae i maopopo ia'u penei au e hoonaainoino ia ai, wahl'a Paulo Aoie e hiki ia'u ke ahewa ia oe no ia mea, wahi ■a ua elemakule ala. Oia no kona wa iihuli m.ai ai a kauoha ia Puupuu Nui no ka hoihoi ana ia laua nei no ko laua wahī. Ma k'ela po ua noonoo iho la laua nei noko laua mahuka ana mai kela wahi aku. Ua ike no laua he paakiki ke alahele me ka loaa ole ia laua he mau kokua mai waho aku, aka no ko laua olahe mea pono ia laua e kāawale mai kela wahi ma|. Ma ke' aumoe o tela po laua nei i kekahi leo wahine e hea ana penki.

E Paulo! E Paulo! wahi a Pauline, i hele mai nei au e hoo* pakele ia oīua. E leali malie olua pela a loaa ona pu na o!ua, oiai ua lohe au i ko'u makuakane e olelo ana roa ka la apopo olua e make ai, a oiai o ko olua hoea ana ma keia wahi, he alahele iaehoea hou mai ai rm kanaka 0 ke aupuni maanei. j E kali ana au a loaa ia oukou. he manawa m<*ikai alailn au hno-' kuu ia oukou, aka e hana koke ana au i keia mea, oiai i keia la 1 pihu ai ia'u he umlknmamawalu! makahiki a ke mnkemako nei kou makuakane hanai h hoomale ia'u me Lonala. Aole o'u ma kemake. "No kou hoole paukiki i kana makemake, hi>ouna sku nei oia ia Lonala no ke kii ana ! pa - j lapala marc no maua i Pueholo • ■! ■

īnidio, a ma ke po maua e mar? ia ai. Ke nonoi nei au Akua, ina he poe olaio' oukoa e hoOpakele mai la*u, wam a ua kaikamaliine ala. Ua hlki, wajii a Hamepile, na makou ia e liana aku. Hea&a kona manao o ka hana ana pela? Aole i maopopo la'u, olai i ka wa i make ai ka*u luaui makuakane ua waiho iho oia i kana mau waiwal apau na keia k'ahnhanai au e malama. I ka wa o keia kanaka o Paulo i hoao ai e hoopakele ia'u ua 16aa maila au ia Lonala a hoi mafla makou ia nei- Iloko o keia wa ua hoopaa ia au iloko o k<?kahi rumi me ke ku kiai ia o ka puka e kekahi o ha kanaka o ko'u kahuhanai, a ma ka puka aniani au, i hemo . mai hei me ko'u ike ole ia mai. iShiki ana anei iaoeke ma-huka.-pu me makou? wahi a Pauio Kobaka. Ua loaa anei he lio nou? Aia na iio apau iloko o ka halelio, a ua paa ka puka i ka iakaia e Nui, a aia no iaia ke ki e hemo ai, wahi a ua kaikamahine ala i pane mai ai Ina wau e ana ia ōukou malia o hiki ia oukou ke kii i kela ki, aia iloko o laila he eha. lio, a e heie ae au e kii i pu na oukou Poiolei keia, oiai aole a makou mau pu> wahi a Hamepile. Oia no ko liamepile wa i lohe aku ai i ka pane ana mai o Bila Maneee ma kona aoao. Aoie pela oiai ua iloko o kuu kamaa buki nei he pu panapana ame kekahi pahi aole lakou i ike i ko'u wa i huli ia ai. Ua nakinaki ia iaua a paa i kahi hookahi. 0 ka wa r,o ia o Bila Manase i wehe ipaī ai i kona kaaiaa buki a koele ana iwaho. Iloko o kela wa ua pau ko lakou lohe ana i ke kap&lalu o ka moo nahesa, a lohe pu aku la lakou nei i ka hauwalaau mawaho me ke pa-hu ana o kekahi mea i ka honua ame ka leo uwe o kela kaikamahine, a lohe pu aku ia lakou nei i ka leo o liOnala" me ka aka pahenehene mai ia lakou nei. Iloko o kela wa ua pii ae la ko iakou nui okaikai a manao iho; la o Hamepile ma e hemo mai iwaho, a koe wale no o ka paa o ka puka i kela poe moo nahesa, a aoie lakou i makemake e mauna i ko lakou ola.- Iloko o kela wa ua iohe pono aku la lakou nei i ka leo o Lonala i ka pane ana aku, . ba manao oe e mahuka mai ia'u aku i keia po? Ua manao oe e hoomahuka mai keia wahi aku ? E hoao ana anei oe e kue mai ia'u? ia wa ihuli mai a* o Lonala a pane me ka leo inaina ia lakou nei. Ua hiki, ke hoao nei oukou e hoowalewale i keia kaikamahine e pakele ai. mai keia wahi aku E kali malie oukon pela a huli hoi mai au me Puupuu Nui a ua maua oukou e kuni aku ine kekahi hao enaena i ke ahi i mea 'no oukou e ike ai ma keia hope aku. Ia wa huli ae la oia a pane imuaoleseke kaikamahine. E mare au ia oe i keia po, mai holo mahuka oe t a e ike pu ana oe i ke kuniia o kou mau haalohn i k;t hao wela e a'u keia po. lloko o kela wa ua hiki ole ia Hamepile ke uumi iho i kona inama, ua hele oia a wela i kela aiau oleio liookano a kela ka naka. E kuhe awai ana hoi ka hou iiia kona lae, aka, ua hiki o le nae iaia ke hejno mai Iwaho mamuli o ka paa o kahi hemo! mai ai i na nuK)nihoawa, Ūaj numī malie Tho !a oia i Inama, a eia hoi kona mau noaf

ke kuaki nei no ko lakou hemo ole iwaho e hakaka ai me kela kanaka. Iloko oia wa i pane hou mai ai o Bila Manase. Ua loaa ia'u he alahele e palekana ai kakou, a oia keia. Ia'u e noho hana ana me kekahi hui keaka ma Kaleponi ua ike au i ka pulolu ia o ka welu ulaula maluna o ka mooni hoawa, a ua lilo ia he mea weliweli ia lakou, a noho malie lakou pela. E hoao kakou e hana pela. E wehe ae oe e Hamepile i ka hainaka ulaula ma ku'u a-i a e hoouhi aku oe maluna o kela pahu, a e ike no kakou i ka noho malie o ka moo (Aole i pau)