Ka Hoku o Hawaii, Volume XVII, Number 51, 15 May 1924 — HE MOOLELO KAULANA NO HAMEPILE KE KAEAEA O NA ULULAAU AKAU ame Nina KA UI O KE KIPUKAILI O MONATANA (Unuhiia e Hoolale-Kauakanilehua) [ARTICLE]

HE MOOLELO KAULANA NO HAMEPILE KE KAEAEA O NA ULULAAU AKAU ame Nina KA UI O KE KIPUKAILI O MONATANA (Unuhiia e Hoolale-Kauakanilehua)

1 kona ike ana ua piha, ua hoom&ea aku la keia e iho iialo He nui na anuu aiapii, a he po—uliuii no hoi o loko. I ka hope loa hoea ana keia i kekahi keena palahaiaha malaio pono o ua hale ala, e a ia ana oloko e ke kukui - aoie nae he kanaka, ivu iki iho la keia maiaila me ka hooiohe ana o kona mau pepeiao, a iohe aku la keia ma Kekahi aoao o ka pakuipale ia ai ua keena ala i kekahi leo ka -- naka i ka pane ana mai penei. E Poo Uiaula, ua maopopo no anei iaoe kela kanaka au i hoo - iauna mai ai ia'u? Aia oia i hea i keia wa? Aoīe i maopopo ia'u, wahi.a Poo Ulaula. Uhu! wahi a ua kanaka aia. Ua maktmake au ia oe.e hele poiolei oia i kela wahine, a mai iaia e loaa mai ia oe kekahi kau- w oha ano nui. £ hookoia no kau kauoh.a, wahi a Poo Uiauia. . Ke noonoo nei o Hamepile i ka wa a Poo Uiaula e hemo mai ai iwaho o kela keena e loaa pono ana oia, a o kona loaa no ia i malaila. Hooholo iho la keia e hoi hou i hope i kahi pouliuli, o ke alapii a malaila oia ai iNolaila me ka emo ole ua pi.i ae 'ia keia ma kahi pouliuli,- a |mamuli o ka holiolio loa o ka , maka o Kela kanaka i ke kukui uwila ua ike oono ole iaia nei. | I ka hala ana o ua kanaka |aia, ua heie hou maila keia no jkela keena nui. e nana ana oia i wahi e hemo ai o. kela paku paie, aole nae he loaa iki. I ka hope loa ua lohe aku. la keia i ka nakeke, o ka wa nmiu o ua paku ala a hemo ana. Ua ike aku la - keia he paku hou ma kekahi aoao, a he keena hou aku no ia, aole nae he kino kanaka maiaila. Ua hoopiha ioa ia o Hamepile me ke paha'oha'o no keia mea ana e ike nei, a iaia no e ku nanea ana, lohe hou ana keia i ka nakeke me ka niniu ana o ua paku ala, a ahuwale ana keia imua o kekahi kanasa ana i kaluaaina ai o Kamikana. Mamua nae o ka ike ana mai o Kamikana iaia nei, a iioko hoi o ka imo ana o ka maka, he hookafr no a Hamepiie ieie ana ku ana o keia imua ona me ke kau pono ana o ka waha o kana pu panapana ma ke poo q ua kanaka aia, me ka pane ana aku. Ina e oni kekahi lala o kou kino e make no oe rae ka hakalia oie. Me ka ano hopohoiK) ole huli maila ua kanaka ala a pane imua o Hamepiie mekaieo moakaka. E Hoii, aole au i hopohopo nou oiai i ka wa a ku'u iima e pana ai i kekaiu o keia mau ki, o kou wa uo ia e make ai. No Hamepiie, iioko o keia wa ua ike maila oia i ka onehe ana iho o na lima o ua kanaka aia e kaomi Huna o kda mau kl llke imua o kona alo. a Uoko o ka imo ajla o ka maka ua pouli holoam te la ua koena ala. Ua|k« twoHam«pik o kona PMAolkiMa, a o ke kanaka &»i e «ku lxt me* oi* i liw*

~ l i i'ka ik« ame ka nialeaukau, a] iloko o keia wa ua paa ola i ka umii ana a Ma kanaka, Nolalīa me kona n6onoo hou o!e ae no kona ola, ua lele maila oia maluna o kela kanaka me ka| hooponopono ole, a o ko laua wa no ia \ kupaka iho ai me iea ikaika. ~ He mea oiaio ke hoomaopopo nei 6 Hamepile i ka ikaika palena ole i loaa i kela kanaka, a ua like kana umii ana me kekaM h'ao kila, a i hapa mai no ko Hame* pile ikaika, ina ua li!o oia i pio na kela kanaka. ! He wa loihi keia o ko, laua hakaka atia iloko o ka pouliuli, ai kū hopena ua paa ua kanaka aia ia Hamepile me ka nui no nae o ka hana. Wehe ae !a keia he kaula manna mai loko ae o kona pakeke a hauhoa iho la i na lima ame na wawae o ua kanaka ala a pka. Mamuli o kela poeleele o loko ua ala ae la keia iluna a koe ae la i ke kukaepele iloko o kona keke. Ika maamaama ana ua ike'iho la keia o laua wale no ko loko. Ke ike nei oia i kela mau ki kupaianaha i ke kau iluna o ke pakaukau, a o ke ki hea la ka mea e a hou ai kela mau kukhiuwila, noīaila, ua lilo ia £e mlea #ana e noonoo nui ai. Aole 6ia i makemake e kaomi hewa oia i kekahi ki o ua pakaukau ala i mea nona e poino hou ai. Naina iho la keia he -eono ki ma kekahi ' aoao oke pakaukau, a he eono ma kekahi aoao. a hookahi' ki i J7aenakonu. Mahope ihp o kona noonoo loihi ana ua hoemaopopo koke oiā i ka wa ana e kamallio ana me kela kanaka aole oia i , uwai i kona lima makekani aOao oke pakaukau, aka ua ua ike , nae oia i kona kaomi ana i ke— kahi ki, a pio koke no k*- kukui, Nolaila i mea e pololei ai kona koho ana ua noho iho 'a keia ma , ke pakaukau elike me ka noho ; ana o kela kanaka me ke leau ana d kona mau lima ihma o' ke , pakaukau, a hoomaopopo koke ,»iho la no oia o kela ki mā waelnakonu ka*ha i kaoini ai. Ia wa [koke no oia i kaomi iho ai, a he *imo ana na kona mau' maka, maamaama oloko i ke kukui— uwila. Hele thaila oia a ma kahi e waiho ana o kela kanaka, laiau iho la iaia a hpihoi aku la iaia ma kekahi keena nani oua luahuua ala. . . i': la wa i huli mai ai ua, kanaka ala a pahe imua o Hamepflg a ... Alaila e pianao ana oe e hoopau ia'ujnaloko uei? Pela ko'u manao, wahi a Hamepile, ke hoike ole mai oe ia'u ina mea hunao keia keena. He keu akir oe a ke kanaka hohe wale i kou nakinaki ia'u a paa i ke kaula, wahi hou a ua kanaka ala, ' Aole e hiki ia'u ke hilinai i leou ano, wahi a Hamepik». Heaha kou makelnake ia'u? wahi aua kanaka ala. Aia i(iea kahi i waiho'sa ai o ke!a kaika— mahine aū ' huna ai? wahi a Hamepile. * ! Ua haawi aku nei au i'ke kauoha e lawo m oia imua oSi i 'keia hora. wahi ak? pano, a e maopopo ana i ko*u poō kan4ka kau mau hana mahma o*u, ali!]a e make mua ana ola maniua o|ka mai o kona kino nel ! Aole lea o hiki iaoo o Hamopilo ko hoopahua ik* ! .kt oka nona ka inoa o n;* h\iao!e!o a he manawa w&V a tr-ai ko'u' jx*o kanakn maā'ni, » o wa »no !a o ?a ai me kon iki-» o!o ! kola waV?no xn. (Aok; Tau) |