Ka Hoku o Hawaii, Volume XVIII, Number 1, 29 May 1924 — "POMAIKAI O HAWAII I KONA KIAAINA" [ARTICLE]

"POMAIKAI O HAWAII I KONA KIAAINA"

Ua hoike akea ae la ke Knhiua Kaiaiailaa Dr, Hobert Work o ka Aha Knhina o Peresidena Coolidge i kona ooau manao mahalo maoli i ke' Kiaaina o Hawaii, a no ka pomaikai hoi o ko enakou poe heluheUi, eia makoo ke anuhi nei V 'kekahi o na oleio a keia Kuhioa Kalaiaina. ao ke Kuhina hoi malalo 0 kona nlana ke Teritori o Hawaii. "He kanaka eleu, ae lawelawu *nn hoi me ka makaakau i ke kuiana ma ke ano oinana, a ua pomaikai maoli ke Teritori o Ha — waii i ka loan ana ia lakou o W. H. Farioitona i Kiaaina no lakou no na makahiki eiua i baia ae nei. Ke nana aku nei wau iaia ma ke ano oia kekahi o ua Kiaaina maaaukao ioa i loaa ' ke Teritori o HawaiiMawiho ae x\ kona malama ana 1 ke kalana ana e paa oei, ae hoo— kete ana i na hana o ke Terilori me k» oaakaukap maoli. a be lūea hiki oo nae ke hooili ia akn maiuna o kona au hookeie Aupuni aua, keia loaa ana o se kniana hoonee mua no kona mau "alanui maikai. tt ae pili pu anu hoi me na hana e ke Aupnni Federala. abe hana hui e hoonee mua loa ia ai «s.a me& pili ī na |Alauui maika s ma Hawaii» a me ua jaihana kalepa o ka aina.

Ua hiki do ia'u ke hoike aku me aa t hnnahoua ole iho, mpnauli o koqa hooikaika ana, ua wehe hou ia kekahi maū kokua pili i kona Terffcori, ma ka mea pili i ka "Aie i na poe Mahiai oka ainfi,'' ai ka piii, 4 hoi i na kokua hauau o na keiki, & me na kokua no na oihana ao ia o na ike hanalima ma na Kula o Hawaii, tja hoolaula ia ako keia mau kokua ia Hawaii mai Amerika aku. Oke kulana holo--mua.a me ka kakoo ia aku o nai haua holomua iloko o ka aiaa, he «uau mea piii nomaikai ia i saj hoiooiua i kekahi aina. !

Malalo o ka hookele Aupuui aoa a Kiaaiua F«rioitoua, eia ke booaee oaua ia aei ia mau poauaiba!, >, O keia ae la kekahi aiau olelo a keia Kuhiaa Kalaiaiaa o ka Aha Kuhiaa o ka Peresideua o Amerika. He mau olelo aao kuio hoi, ai 1 Uoopuka ia hoi aie ke &uo huuauuua oie īho. Ale ia hiiiuai ia uiai eo 1 oae c> ke Kiaaina o Hawaii, eia uae pokoie iho ia uo aa tnanau o <ekabi poe "KkiaiaiDa Oehaa" o Hawai 1 rwn, a hh#o iho la ao e hoohakaka i K» -faoopotoopoQo Aupuai aaa u keia Kiaaiua • m&halo ia mal la e< kela iwau kauaka koikui o Amerika. £ i'ookahua hou ia aua "hakaka kelai Kiaaiea'* uia keiaj kau koho Eleh Repubaīika e ma — iaiaa ia aua ma && ia 14. ae uei o luue» Ooa Moho Seaatoa hei o, ka Mokupuui o Hawaii, e houkahua { pu ia aaa uo maluua oia 'kahua hoohakaka Kiaaiua'* aia keia kau { koho ae e hoea uiai aua. a oia kekahi o ua kumu uuo aui e hoio :a aei e uhai kela **Aeiike' Keoai-! oiau* niHwaeua o Hawaii Hikiua me Hawāii Komohaua. | Ahf?a «o la hoi kakou ao kauaka! a«, a ouai ole aku i aa Uaaa '*hoc-' hakaka waj|e o kekahi ix>? Kaiaiaiaa : -looowo oukoki,"

Ma ka mokulele mai ka lele ana mai o Kiaaina Farinitona no Hilo nei ma ke awakea o ka Poaha nei. Na ke Kiaaina Farinitona i wehe na hana o ka Fea o na Kula o kakou ma ke kakahiaka Pialima nei, ai mua hoi, o kekahi anaina makolukolu ma ka Halekoa o Hilo nei.

Me ke kakahiaka o ka Poaono nei i holo makaikai aku ai ke Kiaaina, i kela wahi e manao lala nei e wehe ia i alanui a hoea loa aku i ka Paka o Leleiwi, ai ukali ka huakai e Senatoa S.L. Desha Sr. a me Tom K. Cook. O keia no ke ala ana mai o keia Bila Kanawai a Lunamakaainana Ollo Rose i noi ai i ka Ahaolelo no $30,000.