Ka Hoku o Hawaii, Volume XVIII, Number 4, 19 June 1924 — HE MOOLELO KAAO NO Kekuhaupio KE KOA KAULANA O KE AU O Kamehameha Ka Nui [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO Kekuhaupio KE KOA KAULANA O KE AU O Kamehameha Ka Nui

Kafrftts ia no pomaikai oto ka iHeku Poe heluheiu) KA HAE HAWAII MVa Aole i luihi na la oi«bupe keke iho o ka pae aoa o kela poe Rukipi i Waieeea, u» aia ae la kekahi kuee| iuawaeua o Kepa ka Kele-—j mama aiue ke Kaueon Aaierika, a] m'ainuli paha o ka mana i haawi (081 la txiai kela Kiaain& Ru —. kini mai, ua hoopau aku la oia i kela Kypf.na Aieenka. a ua kauoha aku la i na Aliimoku Hukini aielalo iho o kela Kapeoa Amtrika. e Un;e i ka u>oku a ku 1 ke awp.wa q līaoalei, Mamt»Vi o ka ha%s a keia haole Kepa. u» *'»». he «1m iirt lilo iaia ke ~„uwa uaui O Haualei. m- olelo wawa ein lunu la, uaulelo.'a ua aelikt koia haole Kep* ine- ke Alii Kauooualii, e kukulu oia i Payu ue ke Aiii K<*uu>o&lii uua Waiuie-s t o!ail8 4 e_ hooueho aku o tvaucuuallT mia" J CD9lao>a a;jia aiā ke wti o Hiu&lel. Ua io nu keia haole K*ne-, I uaania i kela Papo uia kabi kpkoke.. iioa i ka uuku o ka o ,Wai ' u>ea, ai kokua īa hoi kui;a ( ! sufculu miva i &el« papo lepo e aa | Ihkmi, *i ka boea ana mai hoi o.\ | kela poe ft*unka Rukioi * jMku !a ia Oaho # ua kokua ik;iika ( ■ aku la lakou i ke kuKiuu pu kv»U r'iA nae ka oieaj apiki o ua H»ole !\gUiu*nia *uie koua po« bana Rukiri, ika • u>auawa uo i paa sd kela P«pu !r»ix>| (uia uuku o ka Mnliwai, thukU«Uoa uet i k« Hae Kukini iiuua o ka p*huhae a.i* i| Ikuiiulu ai Poko o kela Papu. I ikhu «n» o ka hae iluua o ka p;»h^-1 hae, ai ka ikf ana o ua Ruki'u nei. i up ikaika kooa Papu uie r.a pu■—. ouuiahi i kau : t. t ua koi il*ik« aku| ia oia ia K#un>usUi e « mai i ka Mokupuui hoivx'koa o| Kauai iais t ae hvv'iusalia.a ia h■ jj uokakahi iuao a>ak«Li;t:i 'oīui. Caj fe«qpi«tt9 !<h *« U haoie Kelf 3>«uia uei« a ui« h« alx} V>ia k« Uaku o k«U NL 4 lkU£u;;U «J tt* aoo uiu csatt Ui*i u k« auu,kue«| mi«ra«>Da v»ba qj« ua AJ : i o Kauai, Ut b»ie aku la kaia u>au Uau4| hoobAUulfc«!« o kela iw haole tmi uvala!o o k«U i»aoi« iweleuaaui*, * © Kaoa#ha 4 ueh» i « im *,<&« iu«i la o Kaui«U4~ { u*ba i k«kahi io Kaoeuualn j*«a, a« fe*oohH aia» iwi* e iapA kuk» »tu i keia po« baol« boo~ j ; aa a.u;ta », a e Aui aM m u twaua . , dtu la o Ktuwu|th i, a kLauita«uieJMu a ua., JU4>«ku *a *4u -a ua iuo*« .A.«k —, «MA4U* 4lk« u« i-Aau iuua poe «mu aia. I H* mm, 9MUi» ya tsu%ku io m oo |«6oW« VK«c» » « K«u*nv»lū <K4* f£*«tt *k«, aua ftatk;« :: iho ta |*a H«*l« o«i oj« kv»ua ps>« l.ii;u: 4 a i«M t«ia s>* i aku a 1 f«Hsi l\lbu »k*U a h*iU '.e īhe ,* U 'K«va-. UM .t»u -.* ... U . jkc\t Kepa i &4aa *ua v •m* 4 ia 4«, - ;»««t »*«a i mr- u:* l K>S \r V; .• ■' ,1 * f>! •■'• '» *' iī-V

i aahauaake kajsakajuia i boi»ona mai iaia i iUuai, oia hoi ke Aupuni o Eugia, oia boi api» ioa ke Kiaaina Rukiol e noho aoa Sitks,. Aiaeaka i apoōo i na baua & ke kanaka aou i hoouna ma» ai i Hiwaii oei. H* ka la 21 o Novam« ba. Maka" hīki 1816, ua ka uuii la be Moknkaua Kukini aa. KeaUkekaa, Ha kajpeoa ia Eakini e Kapeaa K.Uzdbue t a d* hui iho K keia Kapeoa Rmii o i me Kamehamei^a. Ua hookipa m»ikai ioa a« AUi Kamehameha i keia Kapeoa Ka. kioī * ai ke aoa o keia Kapeoa Rnkini ia KamehameLa e huio Uoaa 0 kona moku, ua ijooifl aru i» o Kamehameha me ka manao m*iiai, oiar, ua olelo ia ae .o kekuu-u o aeia hrole anft o }C«ai6bAmeba i keia kono iekoaiaikai a keia Knpeoa Āukiai. maamiikm ok*pau oie o ke aau ukiuei o a* kanaka me na Alii i ka bau» hookiekio a keia po® mi Oahu. a m« Waimea boi i .Kaoai. 2fo ke koi i*ai* a o fcei*.JUpeoa ia Kaooehameha, ua mnoii aku ia o Kamehameha lua Kapeua oei i kamo make- ; aiai.e ule oaa e hele iiuaa o kooa , aio*u, oia uu hoi ka %aikai oie o wanao on* Aiit Hawaii me ;®ak*woaaaHawaii no keia hana >ooki«ki€ o aa pue Eokiai. I Ia oiauawa i auki ai k« &okiuiia Ka««b HQ .eba no aaaao apouo oie o kooa Aapuni I ke Kiaaiua Kukioi *ia. oo keia | Usa booki6£ie a Kepa [Kaua*, a me ka apono pn oie ia sh> |Uqī a kek mau haoa o | **a .&ukiai xua Hoooloia, \ t#wSQ 1o 0 Kameb«Nh» **re ieia Ksp«f*'"Kukm l a t«o*e nae ōim e bolo f]a fla o koa 4 I *.*fc*nfca U ana ou* K«pen« Kokioi nei e haalaie u *U.,bt»airi makaaa aka J» o !T*xriehaajfha i aa puaa i*h*r *•»». Ki fe a w>kQk W4 «oia OW«K« |Wca R okini> || 4aMl4ioa bw h*n» lokaoniUi 4 i# AHi Ksm?han-eh« j t a iki o fc« an* n Ua K*»aUfceVn Si ni baawi p* f^-. «fcn !a tīo hn? aa Kapea* T^, lfr j n ī eei i ke A!n U «i®* teao _po.fconīah! A h«wt pa aka U he ax*u pokaa uww, * me ns *ok.a haa : •>:.%*, fce?t tDau makaaa i aua *W ntsi n« ke Alii ? ke?s K*pent Kukiii» . \ U »aa o aa Ro— kiei .pe u» >^>V* poloVi lx au H»ooiu e. 0 Vtla «uua km a m Alua t i laaiu iiaka « k« 0 ta yshii (Bai ota ta« fc«kal:i FaUpaU aiai 4« Au* Ra»*h«qijha, iak*a ** « s s «ac*e sw»ai*eta a jx*tts#h« ae kakaa aa* * 4* K[aaiaa «4, «1 k : ?liiu ia h :• a a* kakahi W« e tt>av\c:.u a« ftu4 o WU A:n Ki*aiii4« 4*s*kwUe *fcu ;a K*.*.;.u, i« ; (4 * *«*« f T cnin.a KokūL 1 Ua&%> *« «M4 U o Kft«r*>fe*.a»«gm . * %i * * a4l # B*Whnka ;>4 4*« h* *iwiHa 3%*,. |ltai !«i %c«a Ca#aea a Im hool 1-0 Ka^«4« ttV t^ % ' M*»p* oka Uk : a«* «a K* jtenU>4t\' 4« a« t »* jA«i r-« u,uU [***.**.- w. [' ** r v \>a «mmmo 0 V ? ,t.f ;., a%» iWWki „»4 >1 *H» il»Sl., .» *ttt tv%*. « 4 • Mml_ __ __ _