Ka Hoku o Hawaii, Volume XVIII, Number 15, 4 September 1924 — HE MOOLELO WALOHIA NO KA U'I ELEVAIRA ALAVA RESA MOOPUNA A KA HAKU O SUTOWOLEDA o ka Home MERIVALE (No ka Pomaikai o ko ka Hoku Poe Heluhelu) [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA NO KA U'I ELEVAIRA ALAVA RESA MOOPUNA A KA HAKU O SUTOWOLEDA o ka Home MERIVALE (No ka Pomaikai o ko ka Hoku Poe Heluhelu)

MOKUNA II Mamuli no paha oia ano i haa lele iho ai oia ia Enelani, a hele makaikai aku la i kekahi mau aina o Europa, me kona manao ma ia kaawale ana ona, he mea la ia e hoopoina ai ka Lede Varelia i kela hoopalau kamailio wale ia mawaena o ko laua mau ma kua, a he kamailio hoi o ka ma— nawa kamlii o laua v Aole no hoi i komO iloko ona keia hana ana i honi ai i Ka Lede Vareiia ame kela mau olelo o ka manawa kamalii, he mea la ia e komo loa ai iloko o ka Lede Va— relia ka noenoo, he.hoailona ia o ka hoopaa hoopalau mawaena o laua, a aole no hoi 1 haawi ixi aku ua Haku opio Kaleroe nei i ke— kahi komo hoopalau mawaena o iaua, ao ka Lede Varelia wale no ia e manao hookohu nei. Ma ka manawa no i make ai kona Makuakane ka Haku Ela— wuda, a mamuli o ke ano kau maha |"*a - o kona maikai no ka make ana o kana kane, ao ka makuakane hoi oka Haku opio, ua hoomaopopo koke iho la ua Haku opio nei i ke aiahele maikai loa nonae kaawale aku ai mai Enelani aku, mamuli o kona iawe ana i kona Makua — hine ana i aloha ai, e hoolana i kona mau manao kaumaha ma ka Aina puni ole o Eu'ropa. Ua holo laua a noho ma kekahi wahi hoomaha maikai o Farani. Mai keia manawa o ko kakou moolelo e nee nei, ua hala na makahiki o keia kaawale ana o ke ; a Haku opio mai Ēnelani aku, ai keia huakai nae a ka Lede Varelia me kona makuahine no Ladana, ai komo ai iloko o kela aha hulahula nui, ai kamailio īa ae nei hoi ke noi ana o kela Duke opio ia Lede Varelia i wahine mare nana, a me na pas& olelo ana hoi mawaena o ke kaikama hine me kona makuahine, ua hoea mai la ka lono i Ēnelani ma ia Imanawa, no ka haalele ana mai i keia ola ana o ka makun - hine o ka Haku opio o Kaleroe, "Tkeia manawa no nae e noho ana o Kaleme ma Eviropa i kela mau makahiki loihi. a holo leka mau ana no mawaena o ka Haku opio \Valata ame keia haku opio 0 kaknw, ae hoopaa ana no i ko iaua noho hoaloha ana> aka, o ka mea apiki loa nai\ aololoa he kakau iki o keia Haku opio i ka Varelia e uke hōi mo k« poe 1 hwpalau ia» a aoU 1 n<> h«i he, svahi olelo iUflb « ; no ke kaīkuahine olkonn hoaloha,; an ka wahino hoi i manao ia, ub ' hoopalau me h itoko o kona mau |a ukulii waleAla ka aoao nae o keia opio Varclia. ninau mau ana oia i kona kaikunano i ninnawa' iipan e loaa mai ai leka ma! k& Haku opio mai o Kalorw. 0 ka Lod« Y«r<Mi* no ka hivn.«uao jx>i!ia oto i k.ii I o kola Hakn opio hoi. ao!o loa uian hoomanno no ka \ rnan:*o ia ua H< oki m mm «o koia \ hoi»> > kr'a HaKu opio o h<xv pau loa kv la mmw> i koepaa

e kona makuakane me ko kaLede Varelia makuakane no ka hoohui ia o keia mau ohana elua ma ka mare ana oka Haku Kaleroe ia Varelia. Mamua iki iho o kela huakai a Varelia ma i Ladana, ua holo aku la o Walata ka Hāku opio o Su— towoleda i ka makaikai i Europa ae hele ana hoi e ike i na kaiaulu nani o kela mau aina kaulana o Ēuropa. Ma keia hele makaikai ana o Walata ka Haku opio o Sutowo— leda i kela mau wahi o Europa, ua halawai aku la no oia me kona hoaloha kahiko, oia hoi kela Haku opio o Kaleroe ma ka aina o Italia. E noho anao Kaleroe iloko o kekahi hale hoolimalima nani loa, a he home kaulana hoi no kekahi ohanā alii kahiko o Italia. Ua hoomaopopo aku la no o Walata i ke kulana o kona hoaloha opio, a ia oia ilokoo ke kulana hanohano maoli, he mau kaalio nani me na kauwa e malama ana i kona kulana hanehano. Ua hoomao— popo koke aku la no o Walata, eia kona hoaloha opio iloko o ke kulanauhaai i na pono o kona makuakane i waiho ai mahope nona. I kekahi lā a ūa Haku opio Walata nei i hele ai i Monete (3aro, kekahi o na wahi piliwai— wai kaulanao Europa, ua halawai aku la no oia me kona hoaloha opio Kaleroe malaila, ai waena hoi o ka poe maa i ka piliwaiwai, aua ike aki: la no o Walata i 1 keia ano komo pu o Kaleroe iloko o keia hana piliwaiwai, a ua like ke dala iāia mehe wai ala e kahe ! ana i ka pue one. ! Ua leka mai la ka Haku opio ! Walata ikona makuakane no keia | an@ hana a ka Haku opio Kareloe ai ka loaa ana o kela ia Haku Ro_ bata, ua lilo ia i mea kaumaha loa nona, a ua hoike aku la ka Makuakane Haku i katia kaika- , mahine Varelia i keia leka a ke kaikunane. Ika heluhelu ana o ua kaikamahine nei i kela leka a kona kaikunane a hiki i.ka hope na, na huli ae la oia a kamailio aku la i kona makuakaue i mauolelo, | *'E Papa, aole ioa o'u hiiinai j keia mau oielp a Walata, ua hoo ! )nuinui wale mai oia i ka olelo] jana no Kaleroe. Eia no ka meaj oiaio a kaua e nana iho ai» ua| ! hoike mai ia o Wa!§ta, oia kaij j hele i kela wahi piliwaiwai kau— lana o Europa, oia hoi o Monete Caro, nolaila, he mea pono ia oe e Papa e hookomo iho i na lioo— huoi ana no Waiata. Heaha aku la kana o ka ana aku la i kela wahi? Aole anei no kona makemake i ka piliwaiwai. E Papa mai hoo komo mai oe iloko ou i na manao hilinai no keia mau olelo a Wa lata no ka Haku Kaleroe no ka lilo i ka hana piliwaiwai. oiai, ua | kamaaina m oe i kona ano e noho { ana i Ēnelani nei, aole oia konaj ano e Papa, t'a ike no oo e« papa aole om he kanaka opio uhauha i kona mawawa o nohoi ana i Euelani no\. !le mea -o | ia oo ō Papa e nmkaala u\ Waiala. kau keiki. o liio loa aku oia iloko 0 m haiia piliw&iwai o kek ano, Aoie no nae i lilo keia mau o!e. lo a ko kaikamahine i mea ano mū i ka makuakane. oial ua hilinti nui no oia i ke ano maikai o kar>» keiki, Ua hoike \m aku m Haku noi i keiā 1or«o kāumaha \ kana wahme, a ua lilo no hoi i* 1 meii kaunmha pu no kana \va - jhine no keia kanaka opio e uhaai j aia i kona waiwai iloko o m han* ! uhanha uko oV j (*«,<■ ir»u)