Ka Hoku o Hawaii, Volume XVIII, Number 17, 18 September 1924 — KA NINAU O KELA BILA PEPEHI KAO [ARTICLE]

KA NINAU O KELA BILA PEPEHI KAO

Ua lilo kala Bila Kanawai luku kao i waiho ia mai e ke "Uiolaaa a s|abi;ti" ai hookomo ia ako hoi e Seuatoa Bnbe Haina oaamuli o 3t'?oa auo Le "'Luuahoomalu no kela K"mite» , ' 8i koho apono ia ao hol e Seoatoa Akiea tns aine na na Hoa Senatoa e ae o ka Ahaolelo, i maunu piepiele barota na ks aoao oka Mikini Polatika Makai, ao fca hobo hdi e kakoo ikaika uei e kulai ia Senatoa Kobe H«»ua oie Ka — waha, ae wawahi hoi i kela "Aelike Keonimana'' QD»?rseuß o Hawaii Komohan» :ue H=«w»i;i Hibiuß.

0 ka mea kupaianaha no Uf»<3 uia 2ei* mauiu 3 imi baruta e "ho'kio — kio hele ia nei'' imua oka poe kohp bart ta o keia Kalaua o Hawaii, eia no iakon ke kakoe nei ia Akiua i inoho hoohoi pa ia me Kukela, a aoie ; ho la ka i hewa o Akina i &e koho ana i kela bila kanawai pe — pehi kao, a aole paha » hewa o Seuutoa Vauatta # ao SenatOa Hilepili me na Hoahanau Lt.iki o Kauai me Maui, a aole iho la no paha i hewa keftdhi mau SenatJa e ae, ao Robe Haina wale no ka mea i hewa, o.iai no uaejr""Bole no nana ponoi keia bil«, ak«, na ke Keena Aupuni 0 ka "Oihana Mahhi a Ulula»u," i waiho mai no ka man»o hoopaiele 1 kekahi mau ululaau o kekahi m»u Aina Aupuni o Hawaii nei. Ke waiho ne' ka olelo n kekahi mau kaua«sai o Ha.waii nei. **0' ka oiea aihue aaue sa tnea kokua i ua haua aihue ala, ua hewa du na laua ma na kanawai o Ha— waii nei." 0 ka mea i wtiiho mai keia fcila kanawai ame ka poe i kosua pu" » ka hooholo &ua i kauH<Tai a a pono pu boi £a Hale o na Luna — mak&aiuaai, «oh aa*i h »i i hewa like lakou i na nae be hewa io keia hooholo ana i keia kauawai iiuai aekahi mea hoopoiuo i :m uluiaau, a hoopili kia hoi i kekahi mau aiua 0 ke Aapuni. Ike kau e noho aua oo o Kukela 1 Benatoa no ka Aha Senat?, ua ht>ohoJo ia no e ko la&ou komiīe kekahi mau haawin» dala no ke kii ana i na me». kinai i na poualo me na mea hoopino i na gaea uiu o Hawaii uei, a ua huouna ia e keia dt»U i hooholo ia uo i ka u>a— aawa o Kukela oaa, kekahi iiui i keia uiu pepeui poualu, a mea hoopoino paha ī ke ko o Hawaii nei. 0 ka nmau ua hewa auei ia hooholo ia ana o kela mau dala euahuihua do ia haua huopakeie iua haua hi>lomua o keia aina? Ke oielo i« nei i keia tnau la e ua pue o ka "Oihana Makai" e heie piepieie imi bar«ta nei, uh pau loa kela h*awioa dala o $10,000 i kela loku kao m» Puuwaawaa, a ua hookomo ka o Seuato» R>»be Haiua i kela bil& kauawai uu koaa pe — | uiaikai oilikiuo, oiai uo nae o keU a«na o Puuwaawaa uo se Aupuni uo ia aiua. &ia u.e makeu ka s k-% o na L'lulaau, o?a ho* o C. S. Judd, a eia KeKahi mau |haaheic o ua U lujike u» NAHOOLILONO RRLA HANA | PJEP£HI KAO ■ K# Mokapnni o Kanai he $36.37 no na poka pepebi k«i\ Mokupuui o Molokai he ?17t o7 ua iiio uoka ki kao, Hawau, no oa iiio p« pepehi k*u ka lilo !imahanVi hē $1,03121. Ma ka o>fth«l«h<>te ia. aaa o IB*ti hoolll<f ihh ka Mokupuni o Hawaii, peu«l uo U he u k* pa uwea *me u* luo ūuiahaun m* K%auhvm ( K«u, Ho ka lilo Pniman<r«a no ka nwe» hoōhvti km h- $9Ss.2i H i », V>au o 0» dal> i h >u':lo ia « ;vi«* iu 30 o luue, WU he |ISil i>6 „ »04« hoi # Uft<i m4 iia uie* e u*auu! «rab«iu«u tti p«u !0t k«ia pu^ * k* himHlo 1* tn* ko $?n*t •* 1 uue,. u aoa « u»au aiam o PuuwAawa* R t>e H*mn, h; u u*akabU : , sk», i k* *i,j> v epla hcoUtu»uoi* u* pU hcs ku 1« ka hoo'"tt«!;.i,a i ke;a m* ; 1 'Oawaik» % 1,500 X *a iuakAh k . Ao;« 1 pouo V« A.upuui 5a R W liaio!», a h ! poU.o £ u lj P'P 4 *a ii« tu» wa Y»h* i uoi «i n* k«i\ a uf l»*uiv* U uo hi ,% mea hoo I

ooir.o zeift ; u« laai, maoiali o b| nhiinali »a aiia o i>a ili o Kunoulamu., apoino &ela maa al"laau # '' ao ; ke kqmu hoi e hoea qtai ai ka ua ; oaaluna o ka afpa. No ke Aupōni no kela maa p ulu — laao e hoopoino ia ne; e ōa kao. u no fee Aepuni no noi kela 'nau mann ē pono āi ka poe noolimaliina mai i ka ainu o ke Ajpuni, a aole ®nei hoi e h:ti i ke Aupuai e hana i Srekahi hnna e hoopakele ai i koaa mao wamai ponoi? Ina paha ua h6opoi»:o tinl ift kēkahi poe maka — aina i heolimaliuia i kekahi aina o kela pilikia no ka waiwai o ke Aupuni i hoolimalima ia e kela yoe makaainana hb hana hewa anei i ka Ahaolelo e hana i kekaūi hana e hoopakele ia »i,gela wuiwai o ke Aupani, ae m&n a! kom waiwai aa mau ai ka hoolimalina ia <tna rnai e frekahi poe makaainana

ī na he bnna hewa ia, aiaila, heaba hoi ka mea o Hukela ma i ki. — kaa ma ai i na dala i hoykajjwale ia no ke kiaai ana i na mea poiLo i ke ko !ce ka halokahiki o Hawaii uei, ao k« hapa nui nae oia mau waiwni hooulu, a īh no ia maluna o na aina aole no ke Au — puni. Kia ka no ke Aupnui no keia aina, a na ike īa hoi koua poina mamuli o Keia'poe kao bco — pakele feamu!aaa l a hoopo'ne pu hoi i ka mauu ke kumu waiwai hoi i hooli(nhlinra ia Keia ainb Aupuni. Aol'e loa o Senatoa Rōbe Hain'a me Keoki Kawah» i hoopoioo i ka poe ilihune o keia aina. E hele oe me Puuanahnlu, ae nieuu i na poe Hawaii Home Huukuonoonoo uia ia wahi, a eia kn lakon pane uie ka hunahuna ole. M He makufT o R «be Haina no makōn, ai ko maieon lao Jioomohala mai no oia i ka lima kokna." Heaha tīoi kana kokua \ na haua o ke Aupuni o ke Akua iwaena o na Hoi>ūaana )ike ole. Ua huoiuohala, mai i sona lima aloha me ka nīnau hoemama '«le, ae hela aua ia mau ■ kokua i na Muremooa, a ina Kn — tolika* ai ka Hoomana Makua h >i o ( «a aina nei. Pt*la anei ka hana O; kekahi uaau moho e kue.nei ia"u? . '