Ka Hoku o Hawaii, Volume XVIII, Number 20, 2 October 1924 — HE MOOLELO KAAO NO HIIAKA-I-KA-POLI-O-PELE KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, AO KA U'I PALEKOKI UWILA O HALEMAUMAU [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO HIIAKA-I-KA-POLI-O-PELE KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, AO KA U'I PALEKOKI UWILA O HALEMAUMAU

M- — : I ! (No ka pomaikai o ko ka i | HoKu poe helukelu) j j 0 kah? e pal-pahu nui| o Lc»b!a\i mf Kauakaliiapaoa, a ia 1 t\o ia !!okr o kokaK! hale loilii, al IhoōMluhMn ia otoko o kc!c haK 1 !h«ta o toh!(i« im e na moena ; n»wt oia au kahiko o ka ahi» nfoha o Kauai, a ua hoo pu U m t hoi l n& mea nlhiH o wsokelo. aka, aolo nao w* wau lnu lipolipo o ka kela a!a kupaoa a !akou ♦ honl nel, aka, ho a!a okoa no km*. 0 keh halohula m hoi o Ld himi tm %awa aikan«, ua oloko a piha pouo t na Alii qac t»i makAauiana» ac hoolohe aiia Ik>» i ka h«jut i«a maoli o ko i&kpu mau AUi klekie . lafc Ai& ik>ko o kela haie huU, 0 Lohiau ma» na Alii kiekie o ka am*. m hvi-k\iamoo uo hei o iia ? Ahl ao ku ana no h\i na pka JkahiVt malawa i ke kapu kicki<3 o f kc l.ikoa ;uau auu ae mai&iua ia i io aoia Im»« i» ueue-luwa a«* ,

0 na ui hoi o na kulana liHe ole,. ua heie t lakou a "hoomahie luna M ika makemake, a heīe no hoi ka makemake a hoonu-ilun& no ka ui o ka hula me ka leo o Lohiau-ipo me kana Aikane aloha Kaukahiapaoa, ae lou aku a lou mai ana ke)a mau ui Kauai. ' ona makaainana Kauai hoi, a iia iio lakou mawaho o kela Halei hula oko lakou mau Alii, a ua loaa no nae hoi ia lakou ke ku— leana e hoolohe aku me ke akeakea ole o ko lakou kuleana hoo— lohe. Ewa aku a wa mai no hoi na hulu-makaainana i ka nani maoli no o ka leo hula o ko lakou mau Alii, ae hooheihei ulumahiehie ana ko lakou mau manao e nani okā leo. hula 0 na Alii oko lakou aina haa— heo. Iloko o keia kulana makahehi 9 keia poe "hulu makaainana'' mawaho 0 kela hale hula 0 ko lakou mau Alii, ua hoopuiwa ia lakou e keia ala waianuhea, a ua alawa like ae la lakou i kahi 9 keiā ala-kupaoa e kololio mai nei, a ia manawa lakou i i&e aku ai i keia wahine i kahiko uani ia 1 na uluwehi 0 ka waoke'e e helf mai ana i ko lakou wahi e ku puuluulu nei. 1 ka hoomaopopo pono ana mai 0 kela anaina nui t o na makaai— nana i keia wahine ui pookela, ua J hoomaka ae la lakou*e ' 'kani— ( kani piha" no keia waliiue ui J nūi wale. , He mea oiaio no, ua hookuu pau aku la ua Moiwahine hoo— 'kala-kupua nei 0 Kilauea .i kona ]ui pookela, ua hele wale a lamalama kona helehelen, a ua like hoi kona nani me ka nani 0 ka mahina 1 ka po "mahina-piha c [Mahealani." He ui mai hoi jtau. , oko Pele hele loa aku la no is j i kahi 0 keia anaina kanaka. nui 0 kela Hale, ai kona kokoke loa ana aku i kahi o ' kanaka e kuku mai ana ae k&nikani piha ana hoi i ko ia nei ' 'wahine uv' ua mahae ae ia ke ku ana 0 kela anaiua kanaka 0 na kanaka makaainana, ai ioaa ai hoi ke aiahele no ua wahine ui nei oka waokeie, ao ka ui hoi

nana e hookahaha nei ko lakou niauauuiaa. ; Ke mah&e-lua nei ke anaina, a | mawaena aku o keia anaina kanaka nui i hele aku a! ka "Ui malihini," aua kilakila kona hei« ana, a kilakila pu no hoi konaoiwi kino, ao ka poe no hoi ekokoke loa mai ana i kahi e I heie aku nei o keia wahine ui kilakiia, ua ano eehia iho la lakou 00 keiii ui pookela» a ane maule nokekahipoe o lakou. 1 Uakooiaaeia na llhilihi maka o kekahi poe okela anaina ka. Mki nui, a ua Mki ole 1 ko lakou aau maka ke poi,\ho, oial, ua hoo. l»hoihcM ia ko iakou mau manao • lteia u! ako lakou mau maka i mm ole ai. Ika mahawa iiMiee nana ohiohi aku na \vahtne t ua hoo j eehia !o& i$ iho la kekalil pee, a jhiki ole ia lakou ke kaiuailio ae, iO kekahi poe hoi i mainao iki aku j mai kalii a Fek e Ihele aku neū ua nu.ue aui ae ia lakou l\\avMS iho o lakou. ae Un&U iuai «iia iui auna iir«eo« Iho o lakeu» "Mai hti4 m*i k keia wahiue Uiak;>\ ai halii ia hoi koua heleheleua e uipookela. " Aole )oa e htki kekahī mea kokoke loa »sl i k&hi « Me e heie aku nel e nana pt*o \m mai kona man maka * kaiawai pu me na nanaina o keia «ahme pookela oka u'u c ; ai. me f|e«l*aMnJto Uuou manao a IP kio h« BM4ia kamahao ke pu a i«kvi ia mai na waka enaena e jfee«a wahme u'i. 1' Xm \