Ka Hoku o Hawaii, Volume XVIII, Number 24, 6 November 1924 — HE MOOLELO WALOHIA NO KA U'I ELEVAIRA ALAVARESA MOOPUNA A KA HAKU O SUTOWOLEDA o ka Home ME RIVALE (No ka Pomaikai o ko ka Hoku Poe Heluhelu) [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA NO KA U'I ELEVAIRA ALAVARESA MOOPUNA A KA HAKU O SUTOWOLEDA o ka Home ME RIVALE (No ka Pomaikai o ko ka Hoku Poe Heluhelu)

mokuna IV KE KINOWAILUA I KE KULU AUMOE • —r— laia i anehe iho ai e hooleuu aku iaia no ka hiamoe, ia manawa oia i hikilele ae ai mamuli o kona lohe ana aku i ka nehe malie o kekahi mea e hele ana maluna o ka papahele, me he hualole silika e ko ia anā e ke— kahi mea kino. I kona huli ana aku 'e nana i kahi o kela nehe lole silika a ana i lohe ai, ua ike aku la oia i ke ku āna mai o kekahi me?. kino ma kekahi aoao mai o kela keena, ai kona hoomaopopo loa ana aku i keia mea, ua ike maopopo loa aku la no oia i kona kāikuahine i hala mua ma kela ao t a eia no hoi ka Lede Adelaina. Nana aku la oiai ua kaikuahine nei me ka helelei pu o kona mau waimaka ma kona mau papallna, a ia manawa ga no hoi i puana malie ae ai oia i ka inoa o ua kaikuahine aloha nei ona i nslo~i wale no keia niau makahīkl. ]oihi. "E Adelaina hoi!" Kuu kai'— j kuahine aloha nui a'u i aloha ai!! lamanawa no i ike aku ai ua ; Haku Robata nei i ke ani peahi / ana mai o na lima -o ua kaikua — hine uei iaia, a me he ala e kahea mai ana iaia e ukali aku mahope o kona meheu. Huli aku la ua kaikuahine nei ona a hele mamua ao ka manawa K no hoi iā o ua Haku Ela Robata nei i ukali aku' mahope o ka meheu o kaikuahine e hele ala mamua, ae hahai ana hoi oia mahope o kino wailua o kona kaikuahine. laia i hele, awiwi aku ai e ko —1 koke loa aku I ke kino wailua o Adelaina, alaila, o ka nee awiwi aku la no hoi ia o ua kino wallua . nei o kona kaikuahme, a iaia hoi e hele loh! iho ai, alaila. lohi iho la no hoi ka hele ana a ua kinowailua nei o kona kaikuahine. Hele pololei aku la uā kino wailua nei o kona kaikuahine no ke keena kau kii o ko lakou hale, ai ka hoea ana aku o lana mawaho o kela keena kau kii, ua hen o wale mai 1a no ka puka me ka wehe ole ia mai e kekahi mea lima kanaka oh . 0 ka mea kupaianaha no i ko ka Haku Ro — bata manao, he puka keia ua ki iaa paaikēki, aka, o ka mea kupainaha i kona manao o ka hemo wale ana mai o keia pani puka me Kf ki ole ia aku. I ke komo anā āku e ua K!a nei iloko o kela r(fmi, iia a koke ae la m kukui o \m m:m kau kii nei, a m\t m hei oia i ike aku i ka mea nana I ho*. ae na kukui, (Ma keia wahi la iia paukiki liM ka mea kakau mwlelo nmmu» aku nei, oia hoi ka hoike e ana aku no na olelo o ke kaikuahlne kona kii. aka, o ka pololei maoli ma ka ana o keīa om no kēia » ka mm e ske ae ana, a aok hoi t loa kt U ana aku akn neī ua kamailio mm\ mm u» kmkuahine kinowaihia| no kon« kn s J 0 keia k* manawa ana I makeinake ai e hana konā kai « kunmne i kekaW hani wi kwaj

aoao, ae hooko ai hoī i ka makemake o ke kino wailua o kona kaikuahine.) I kel& a ana o na kukui o kela rumi, ua ike maopopo aku la ua Ela nei i kona kaikuahine e hele poloiei ana ma kahi o kona kii e waiho ana ilalo ma ka papahele* ao kahi no hoi a ko laua makua— kane I hoolei ia ai, ai papa ikaika loa ai oia i na kauwa, aole loa e hoonioni iki i ka waiho ana o kela kii i kiola iama ka papahele o kela rumi- Ma ia wahi ku iho M ua kino wailua nei o kona kaikuahine, a h,mi pono mai la konamau maka i kahi o kona kaikunane e ku ana. I ka ike ana aku o ua Haku Robata nei i ke kū mai o ke kaikuahine ma kela kuoono i kiola ia ai kela kii ona, ua hoomanāo koke ae la ua Haku Robata nei, oia ka paha ka mea a ua kaikuahine nei i kamailio mai al he makemake tia e hana kona kaikunane i kekahi hananona, \ Ia manawa hookahi no i lohe aku ai oia i ka īeo ano mama pu o kona kaik'uahine e kamailio mai ana iaia me keia mau olelo, aole no nae hoi o ke ano leo o ka mea ola kino maoK, aka, he ano leo oluolu mama loa. "Ē Robata kuu kaikunane, ke ike nei oe ia Ade!aina e waiho haahaa ana maanei, He keu no hoi ko aloha ole ia'u iloko o keia! mau makahiki. a mea no hoi a ] ulu ae ka manao aloha iioko ou no kou pokii kaikuahine, a kiij J ae i»o la hoi e kau ae i kou kai — kuahine ma k|kahi wahi kupono.' He elua wale no hoi kaua a ko kaua makuahine i hanau maiai keia ao, a ko kaua Luaui makua-: kane hoi i imi ai ia kaua, a o ua makuakane nei nae o kaua, ua' holoi ae oia mai kona hoomanao ana i kou kaikuahine nei, aka, 1 mamua nae o kona haalele ana. |iho i keia ao, ua huikala mai la Toia i kana kaikamahine, a aole hoi oe i hana aku i kekahi hana e hooko ia ai ia manao huikala o ka makuakāne o kaua, j Ē hal aku wau ia oe e kuu kaikunane lokoino, mai kuu haa ' 'lele ana iho t keia ao, ua hoi mau 4 mai wau a noho ma keia kihi o keia rumi, ae uwe mau ana i ka |hana hoomainono ia o kuu kino, ae kali mau aku ana hoi i na Ipaha e komo ke aloha iloko o kuu kaikunane hookahi |wale no, aj kii mai la hoi e hpihoi ae i ke kino o kona kalkuahine ma kabi! kupono. i E uwe heīu .nau ana no hoi wau no kou aloha ole. ia'u, oiai» ] owau waie no hpi kou wahi pokii! kaikuahine. E Rol>ala *aole loai oe i aloha i kou wahi Pokii kai J kuahine iloko o keia mau maka— "hikl loihi, aka, i k?ia po ua hele mai nei wau e kamailio kino waitua aku ia'oe, no kou hana aku 1 kekahi hana aloha i ke kino o kou pokīi kaikiiahine nei. Ke makemake nei wau ia oe e kii mai oe « keia kii a hoihoi aku iloko «o ko\l rumi imi palapala, ae mau aku ai hoi oe i o ke kai kuahine »u 5 haua lokoino ai lloko o keia mau makahiki loihi maoli, a oe e hana fttia o Hke n e kaUi c knwoha nei la (h\ aīa! la. hc nku |K»ma!kal no hoi ka*\i e makana aku ana ift oe, ne holol fa ae &i hoi na w&lmaka ehaeh* niai kou mau maka mai ae olokaa Ia *ku at hol m haawe kanmaM kon pooMwi aku, « hoom«!oo !a hoi m wMmaka Uut!vm m e hookahe mau tiei i Kela mau ta iuuiuu ou» o\ai 4 ua ike mai no t»ot wau i kou kaumaha nui, ai ke kmimah» ehaeha no hoi o kivu hana HjVomv a ua muM walania nm hel oih i keia Imanawa, a m huīka'a iVha aku !wa\i 1« olua k* hana n»e hoi vh> i e kanoha ! ** o«\ ai h<x>ko m hoi oe i !fc#fa kaiwha **w is t\ * 1

hoohalawai ia mai ana kekahi pomaikai niii me olua/' Hoo— maha ifci iho la ua leo nei o ke kino wailua o kona kaikuahine no kekahi manawa, ai lea hala ana 0 kekahi mau minute eehia, ua kamailio hou mai la ua kino — wailua nei o ke kaikuahine i keia mau olelo aloha hou, "Ua hooniaopopo io wau i ka manao mihi oiaio o kuu kaikoeke, ai alakai ia oia i ha manao mihi mamuli ona pilikia i hekau mai maluna o ka Home aloha o kaua mai na Kupuna raai. Ua huikala oiaio aku wau iaia, oiai, ua hoo— maopopo loa wau he mihi oiaio loa kela ona, 0 kou mau aie no no ka Home aloha o kaua mai na kupuna mai, ua lilo io no' i haawe kaumaha e„hekau ana iluna ou me kuu kaikoeke, a nau hoi e auamo ana ia luuluu ka rnēa o kauā e ola nei i keia ao luuluu, oiai, aole e hekau mai ia mau Kaumaha iluna o*u, aka, he ike mai no nae wau ia mau haawe kaumaha iluna ou e kuu kaikunane aloha, a he mea no hoi ia nana i hoala mai ka manao aloha huikala iloko o'u, a hele mai nei wau e noi ia oe e hana i kekahi hana maikai, a oia no hoi ke kumu e alakai ?'a mai ai ke kokua i ou ala, nolaila, e ' hoolohe pu tnai oe i kefa mau 1 manao alakai o kou kaikuahine [ nei, ae hooko pono no hoi oe ia mau olelo alakai a'u ia oe." <4 Eia ka'u kauoha hou ia oe ma keia hope aku, o kela me keia dala e loaa mai ana ia oe ma na | ano apau, i na no paha he uuku a nui paha, e lawe ae oe i hoo—, kahi hapaumi oia dā!ā (10 ' ka) a hookaawale 'aku no na hana 'o ke Aupuni o ke Akua. I ka ' manawa e hoea mai'ai ke kanaka ilihunelmua ou, ao ke 'pololipāha, ao ke kanaka kino nawaliwali paha, e haawi aku oe 'ia lakou i ke kokua māi loko aku 6 keta ■ waihōna hapaumi au i hoakaawale ai, ae hoihoi aku hoi i ka o kela mau "■wai— j A r ai hapaumi iloko oka « aihona 0 ka Ēkatesia o ke Akua r ko 'kaua mati Kupuna i hilinai ai ( a <Hajnau waiwai hapaumi la, ua )aa ia no ke Akua me kana mau hana aloha, I na oe e hana ana pela, alaila. āoie Ioa; e nele ka hooha,lawai mai 6 ke Aliua me oe i kekahi po— ' maikai e hoopau' !a ai kou mau 1 piiikia ma keia mua Ihō, a ke ' kauoha pu nei no hoi wau ia oe, J e heluhelu aku oe i ka Olelo ake | Akua, ā aia ma kĀ Mokuna 3 o iMalaki, ama lea pauku S. 0, me Ika 10 oia Mokuna, ae ike ana no f6e 1 ka manao o Akua no na Ihana kou aoao e pili ana no Aupuni o ke Akua. Aao e Robata kuu kaikunane aloha, ua ha&wi aku la wau i ka hana nap e hana, ae hooko a'*u oe ina u;ea a'u i kauol a aku nei ia oe e hana aku, U w atlc aku la wau v alaliele aou e he'.e i4u ai, ao ka ihana wale uo uia kōuao&o, oia uo ka au,& aku i m mea ā*u i kauoha ak,u nei ia oe, Ma keia ao ou e noUo uei, he poaeae w ale ko oukou ik,e ana ae ia makou iua ke!a aoao o ka muliwai, aka ( e :r.okou hoi n\a kela aoao miu o ka muliwai, V moakaka maol! na nu-a apau, E k&ikiwane aloha, e noho me ka manaoUna. »< Kvko aku i nt kmam m«k*i ku i ke aioha. e imu* leie m#kuia o v«iua okomai kai. m N&na no a aik e hauiwl m%\ i Vi, mahs f kou uhane, ae hoi ? m haawe o kie kaumaha mai kou uhane mkmnm* i hooko o!e no hoi oe ī keia mau oleki» l auoha a'u ia ee, ai!«Ra, ne e !oaa &ua ia oe Ka !m ps!***!kai s ae hekau mau mii %m w koi» kanmaha ?tuns o whin**, t m? kamnaha e ai 1 ke'a no. ae *ele pU le* jvronik*i tnil k# Aku« mai." ! i p* i i)