Ka Hoku o Hawaii, Volume XIX, Number 4, 18 June 1925 — KA MANAO O KE KUKULU IA ANA OIA MAU AHAHUI [ARTICLE]

KA MANAO O KE KUKULU IA ANA OIA MAU AHAHUI

Mamul! o na kamkilio' hoowawa wale ana o keia mau la, e pili .aiia i ke kukulu ia aua o na Ahahui o na ' 'Keiki Hanau m«r na Kaika— mahine Haiiau o ae kamailj>> wale ia .nei e kekahi poe, he "Hana Kalaiama keia." Ke mauao «ei makou he nsea waikai ka hoakaka aiia i ke'.kahua maoīi o keia mau Ahahui | kukulu ia ma Honolulu, ai pahola mai hoī ma ka Mokupani o Hawaii, a pahola loa aku la ma ka Makupuni o Maui, a oia 110 keja. Ua kukulu ia keia Ahahui'o na Kaue me na wahioe o ka poe iia— tiau i Hawaii nei r mamuli no ōka maiiao kiai i ka pono o ka poe i hauau maluna o keia aina, >ae hoohuihui ana ia. lakou iho mai ioko mai oua lahui like, ae kiai lioi i ko lakou ma ka aina olakoui hanau ai, „ Ua ike ia ma na manawa i hala aku nei, ua oi aku ka manao ia o ka poe hoi a Robata Wilikoki i ' mau-ai. "Aole i pau ka| hohouo-ka, a o-u ana iluna o na oihana Aupuni ma Hawaii nei,"

O ka poe i lianau mā Hawaii nei, 's4 lilo hoi i poe noonoo i ka pono o ko lakou aina hanau, aole anei hoj i oi aku ko lakou kuleana rai na hana maluna o keia aina mamua hoi o ka malihini i hele mai i Hawaii nei, ai ka momona ana no o ka "umauma o ka mauu ko'ea, alaila, o ka hoi no ia i Tahiki. ,! Ma ka Mokuaina 0 Kaleponi ae nei, ua kukulu ia no kekahi Aha— hufi ano like loa no ka manao me keia Ahahui o na Keiki Hanau o Hawaii nei i kukulu ia iho nei 5 a ke imi nei no hoi ia poe o ka w Hui 0 na Keiki ō k a Mokuaina Gula o ke Komohana" i ka po— maikai o ka poe i hanau ma ia mokuāina, ae ike mua ia hoi ka poe i hanau inaluna o kela moku— aina mamua hoi o ka poe i hele wale mai na wahi okoa mai. i O kekahi inea i makemake nui i« i e ka poe nana i kukulu keia Ahahui nia Hawaii nei, oia ne ka "Ike iuua ia poe Hanau o'ka aina," ma na hana like ole iloko iho o Hawaii nei, ae hele ana keia a pili pu aku i na hana like ole ma »a hrtua kalepa ma Hawaii nei, e hoao hoi ia mau Hui Kalepa e ohi | uei i m pomaikaī maluna o keiā; aina e hoolhnaliina lioi i ka poe 1 hana mai ka poe ae hof o ka aina, 1 1 na hoi ua hiki i kela poeoka' aiua n kt ia mau hana, inamu i uoi o ka _liaa\vi an« nku i haua i Ka malihini mai waho mai, nie ka .naua ole nae i kona auo lahui, lln manao m.iikai ke kukuhi ia ana o keia at»o hui ma ko kukou aina, aka, t na hoao naa kekahi poe,e hoouee aku i ke ku aua o keia llui ma l?f — hooliana kalaiaina, atai!a ( he n ei no ia e

' ' : 1 , « 4 » ..ui/iaiui K. J "*. ]■>,O 1;. 'hi liui p hoohana aku i kt- kulana o k<"i& ihui ijisiika! maumli oiu auo hana. T ! r :;i Mioohlo i hala koke* ?ii f > m-i, u;i n»>:)ur> uo o St»aloa ? I, | Dcslia g; i keīa pono iHīi i k»ik«^ ! jia mainuīi o keia Vu ana o keia I iiui tnaik:n, a ua Lookomo akw la iuid i ktk;»hi Hila Kanaw&i kokua i 'ka p'X- oka ai'.ia' O ka maiiao o Ikela Bila Kanawai, e-hiki i 'kekahi mea e noho maluna 0 ke —' |kahi Oihana 0 Hawaii nei # , a ia a }~iha ua makahiki fc 'kona nolio ana ma Hawan, ae 'lukaH ana no hoi keia T3ila Kauawai |mahope o kela wahi o ke lOkauika, oia hoi a ia abe ekolu Imakahiki iloko o ka aina, alaila, Ihiki ke lilo i Kiaaina no Hawaii na Hoa pu o'ka Aha Hoo— Ikōlokoīo Kiekie o Hawaii nei, a' hoi ka Pakui a ka Elele Kuhio i hookomo ai iloko o ke* Kanawai OUamlea o Ua.komo ak» la kela kanawai iioko o ka hmū o ke Komile Hookolokolo, ai noho Lunanoomaln ia e Sētjatca Ruke!a o ka Mokupuni! o Hawaii, Iloko no hoi o kelaj Kanawai a Seuatoa Desha, ua hookomo pu ia uo hoi no ka hoopakele ana i na Kumukula o Hawaii nd, oia hoi a pau na kumu — j kuia luu o Ka ama, aiaua, mki .hoi -- ~ na kumukula o na - H . keia e. kakoo r ,- z ' 1 o k'eia mau Hui o k na Kaikamahlue Ha-' I waii nei. i-. - . ana nae iloko oka iiuia o Ktia Komite, ua paa ia aku la ua Bila Kanawai nei U0 32 la ma ka Ahaolelo ame ka eoke aua o Senatoa Desha i ke koikol no ka hoike ole mai o kela Kōmite Hoo- ] ' kolokolo, a kamailio maoli 110 ma papahele o ka Aha S£»a,te noJ keia ano hana kaūlike ole o kel Komite. Ua lawe mai la o Sena—j toa Rukela, a hoike mai la e apono! hapa ana i keia Kanawai, & ma| kahi hoi o 3 makaliiki, * hoope — j kole mai no i hookahi no makahīki | e noho ai iluna o ka aina o Hawaii «ei, alaila, hiki no ka' lawelaw'e i kekahi Oihana Aupuui ma Hawaii nei.' v '" ' ■ lā manaws hooleahi no haē, ua hoihoi hou aku la o Senatoa Ru'— kela i kela bila me kela hoololi iioko o ke Komite Hoonaauao o ke Senate, ai nolio Lunahoomalu ia kela Komite"" Hoonaauao e Senatoa ] Aklna, a he lasa uo "ho« o Seuatoa Vanatta me Senatoa Laiki o Maui I ho kela komite. Ua kahea piai la ■

keia Kamite i ka Mākua o ka bilā| ame kana Keiki, oia hoi. o Luna— kawai J. R. Desha, oiai, oia hoi ka} mea nana i hoomakaukau keīā Bila t Kanawai mamuli o ke noi a kona makuakane senatoa iaia. Ua we- „ hewehe ka Makuao ka Bila Ka— nawai imua o ke komitej a ua wehewehe pu no hoi nana \ ! hoomakaukau 'ka Biia Kanawai, a I ma ka hoomaopopo aku ua maikai hoi ka manao 6ke komite no na hoakaka aka, o na mea i kuleana f kela kanawai, aka, oka mea ku— paianaha loa nae, aole loa i hoike ia mai keia Bila Kanawai, a hoea he elua hora mamua iho o ka hcpJ | kuu ana o ka Aha©lelOi alaila, hele : mai la o Senataa Akina a kaniailio mai la i ka Makua o keia Bila Kauaw r ai, ina paha he inakemake o Desha e hoike m.ai kela komite i Bila Kanawai, me he ala o kela oielo he ano hoomaewaewa 1 ka Makua nana ka Bila« Ua kamailio aku no ka Makua o kela Kanawai, 4 *Heaha iho la ka waiwai o keia hoike ana 'mai, oiai, he manawa wal|'no a hookuu aku ka Ahaoielp a heaha iho la ka waiwai oia heike ana mai?" Ma keia e hoomaopopo ai ka poe heluhelu o "Ka Hoku o Hawaii/' ua hana ia uiaikeia ano hana ma* ke ano hoomaewaewa ik'a Makna o keia Bjta Kanāwal ia no ke kiai ana i k,a Pouo oka poe ilanau o keia aiua, a uo ki| kauaka hookahi ka mauao ana e "hoo— mnewāewā," alaila, hoonele aku la ik<*a ponmikai ilnna o ka poe ba-| . nau i llawaii nei. 1 na no i holo kela Bi!a Kenawai ika Hale ona Sciuloa, he raea inf«OiH>po loa e 'holo pu aua uo i ka o»u a ua hooia nuu' no hoi ke Kiaaina <? kakau inoa aua no o-i.i i kela Pila Kanawai maikal.

l'. bsjik<- iioii aku iiii.'i u'> ni«kon| jl kukahi ,kuuui kok"i« o pw Scnaio.'L o k& o īīn waii imua o ko makou lie!» - telu ( ro onkon no e ka p.->f hein - fcsia o %a Hoku o n«vraii na - 'knn&Wftt no*keSa ano ban* kMilik*' K!}t Sra t r&<>A hookuh? e t»a?>ft3 hoohoka al, nlull», hooknhi hoi ka hapala po urm I ka pomalkmi o n» **fteiklk«be hme Hanao c Tf«waīl No kahi EDR{iaw& aku e hoomoakak# hoo eku «f f kekahi rae« plfi i 6ei.< mio ano "hoopuu kahua*' a fcf— k&hi poe i menai) ia &ku hoi hc po> kiai i iea i>ono o>a haneo Wiiaa t> ke!a aioa* ao kA <;i loa aku nn hei i na M Ewe Haw«si o ka ait»sj Hloh«." Aloha no'pwha kakou,