Ka Hoku o Hawaii, Volume XIX, Number 7, 9 July 1925 — KA LA POKIULAI MA HILO [ARTICLE]

KA LA POKIULAI MA HILO

O k» Sa pokiulaii bala aku K oU p*ha keknhi o oa ]& n 5 l° s ike i» nei, U a kolae mai kai m l«ui ae o» *«a »o bol ko "<saian«i" rot ke *Ueabe ros>ikai, «» u« kalae ka piko o Kf ft ae Mauua Lo% » ua hoopih» U »» m«a apau uie kn hauoli. 0 kekahī me* m&ikai no hoi ku hoomaopopo *ku< oia ao ka ike nui ole !a okn oaa akea aoa o. kekahi |»oe, a koe wale oo be wfibī poiuluhi i heknuiho oialuaa o kekahl poe kakai kahi. ; : ;s|®v 0 Jc«bi boohatioli o na poe Hoikeike, ae ahkai ia ana hoi a>alalo°j ka Hui o na Keiki me na K»ika-j mahine Hauau o Hawaii, ua hoo.' piha maoli ia me n* peie hauoU, a e koepo aoa hoi e makaikai i ka Led? numona uona na paona he 782- E ike ia ana hoi e kau ena iluaa ° na kaa ponmiu, ai ke kaa holo poniuiapeelua, K hoopiha raau ia an a oo hoi kahi o ke ''kanaka holo b»iklkāla akiiKai." "Ua ohi no ka mea n«na i law'e mai keia ma't mea holkeike akamai i na pomalkal, a ua pomaikai pu no hoi ika-HaPo na Keiki Hatiau o Hawaii, oiai, ua nu{ no na Tikiki ī kuai ia ma k Q puka, a» kiei aku paha na loaa ma a luna akn o na taugani, 0 ka luau. nohoi haawi' ia tma ka Holo [ Moohean, ua hoopiha h uo hoi e k a poe uaina i ko lakou paina ma ia wahī, a ua maikai maoli no t»a mea i hoomakaukiu ia uo ka paina ana, ai hoio aku hoi na pomaika 4 ola hana oo ka waihona a*bu hou 0 ka Ihna-o , Hilo. Ma ke kakahiaika no hoi o kel? la, ua kai huakai ae la na Pua|i koa Lahui o Hilo nel, ai ukali kakaikahl is ae e kekahi mau Hoa o ka Hui o na Keiki Hanau p- Hawaii, ai ka hoea an»,o ka Huakai ° kela kakahiaka mamua iho o ka puka o ka Holo o Mooheaii, ua ha " awi *eh ka Laaākmwai g. L, Degha Jr he mau o]e!o kurono kw no ka la Hha o luta|, ai ka pih* aua hoi o ka 149 oj na maka--1 hiki o ke Kuokoa ana o ke Aupun ! A.merika. Ua nui ka inahalo ia ° I kela mau o:?l > saikai pj]i j ke Kuoikoa ana o ke A?--.uci Amerika. Ua hoike mai no hoi k i raea haiolelo i ka «nea oi ]oa e oooneo no keia īa **Hfliomanao Kuokoa" o Ameoia tio ka Heomanao ana i ka hana i hana ia e kela poe kenaka koiko'i loa f ai kakau iooa hoi m?lalo o kela "Kukala Kuok.m" i hana īh ma ke Kuiaoakauhale o i ka makahiki 1776. He mea oono i ka poe o keia uauauna e nee aku uei, e hookiekia ae i ke kulana o ka hoomanao ana o keia ia kamahao, a aole uoi o n'a hana lealea wal» ka mea e hoopiha 'a ai ka manawa o keia la kamahao a ka Olaio i makeenui aJ, Ma ke awa hoi o Hllo nei, ua ma - lama ?a ae la ka heihei .waapa o na H"i like ole, Ua ooppilia ia ua w*h V o ka Uwapo o Kuh'o me ns tausaQ} kanaka, ae hoopiha pu la an i ua muku, e ku ana aaa ke awa o Hiio ia manawp. He lehulehu pu oo hui o na waapa Kepani i hoopiha pu »a \ ka pee makeikai. , 0 ka heihei mua i hoomaka ia makela knkahiaka, oia uo ka hej •he! mawaena o ua <\aapa e boe u •na e na Oplo ,, J a he ekoiua no boi waapa i kbmo &e ilpko oi heihei ana, oia uo ka waapa o ka H«'» MaUla, ka H«i He) a ai «roe ka Hni o Hl'onei. O kekahi heiHei maikai laa kci a nui «o hol kt* ohoh'a |a, L'a #e la ka Hui M>tala i ka lauakiiaai nkali krtfcok* !oa ia mal ao e ko* Hilō nei wa«pa, ?o ka Helani boi aa haule i hope, ae kai aua hol ma ka nelu ekolu. O ka of» oo hoi ka HeiUeio na wM&a.o m Koīa Ekahi a he oo ho> waapa" i kooio ma kein heihei Heiu ekahi, Ua aui ka pihoihoi o ka poe makaikii n ( > keia heihei, <*Ui, ua Ike ia aku ke kauHke aua o ua waapa o k« Hu P Matal« m? ks llui Hv*l«iii, ai k« hoea aoa i ka paliu eo, ua kaui iike no ka pu no kei& mau waapa, a ua feuk*ia i«i »e la iu iike' a Uke laua, ao k-» waapn Uoi o lliio, u

iiLiii]'- VJ(> I hopi,- O U» >»h. i*.u» ;* a Liou an>. kti'i mau waapa m»bopesbo o ka pau »n» na heihei e ae, aka, tn« muii Q__ks i mai ana o kekahi *'Poki' KoIu M o ka waapa o ka Hui M«ta]a ( nolaīla, aa hoopanee loa ia kei i heihei ho» 0 keia mau waapa no kek*bi uiauawa p«ba rot kei» Uiuai akU. N'o ka Heihei ekolu, ao n« kanaka op»o hou hoi i ku«no mua o)e iloko o na be'b£i mamua «*ku uei # ua iawe ae o Hilo i ka lana" kil«, ao Heiani hoi ka helu elua a «ole hoL he waaim o k« Hui Malaia 1 komo i!ofeo o kei« h"ibei, H,e elua waapa o ka Hn» Helani i komo iloko o keia heihei, a ua haule like no laua i ka Hui Hti_ hel o . Hilo. *.Ma ka Heihei waapa o na keiki opio i kapa ia '*Na Kids" u'a lilo hou no ~xa lanakiia i ka Hui Met»la, ao Heiani ka belu elua, ao Hilo uo hoi ka heiu ekoiu. Ma ka Heihei o na kaikamahiue ma iilo ka i ka Hui Kuaalu, a . aa hauie hoi na waapa elua i komo; 1 pu ma ia heihei. i i O kaheihei bopeloa, oia no ka beibei mawaena o ka waapa o ka Mokuahi Haleakaia me ka waapa o kahi Mokuahi uuku Kaiiua, a ua iiio ka eo i ka waapa • o K»iiua. ... ■ j Eia maina Moolelo ekolu o ka_| kou i keia pule. a mai kunukunu iho no hoi e kn makamaka no ka| ole ana aku nei o Tasana i keia! puie aku nei. Ua hiki ole ne hoi ke j aio ae, oiai okahi hoolaha i pnka' aku ia pule, ai lawe ae hoi i ka makalna o kahi o TaSBna, he wahi pupu mauu ia e ola ai ka Ho holokiau o kaua.