Ka Hoku o Hawaii, Volume XIX, Number 11, 6 August 1925 — KE KUMU E NUI NEI KA WAIONA MAANEI [ARTICLE]

KE KUMU E NUI NEI KA WAIONA MAANEI

{M*lkeK«oko amai) oke komo ia «n# 6kr-i kahi halp, i mau i» iks piha ii lea poe īf»u w«iofta 4 t *'a nuki»tklu j aia ka po o lee S a l»Li 1 bal«, a pa« j mai heeka!u p>)<; tka bopu i 3 , r)o | ke kti-< i bL- «auawa? hookapn wa;-j on®, ua nla m*? n » manao hooliuo. | iloko okekaViipjeo kela kauhale, ke kumu enui nei o k a | maanei, me ka maalahil loa oka loaa «na o ka r a ma i na ! kanaka ma kela ame keia w,abi * lakou e makemnke al. Ua hooia ae ki Akena Hnokapu Waiona Joho H. Wise, eia i'o kaj walnna.ke'loaa nei i na kaaaka mei ka maalahi loa, toa kekahi mau' hale i hookaawaleia uo kela haua, me ka lilo nae 1 hana paakik; naea ■ame kona poe kanaka ka hopu 9n» j na oiio i:o Ukou kelā inau ba!t ke olee hoopukaia na palapala huli e hoakaka ana uo ka malamai a 0 ka waioua t»aloko olaila, o keia ka mea oiaio i ka naun aku eīa nae aole e lilo ka ninau palapala huli, i kumu' kupono e mau aku ai ka hele lanakiia ana o ke]a mau on a hal% a e hoikuukuuia aku ai na hale i nohn ona ia e lakou e hoopiha mai i na kanaka e makemake ana e )na ika waiona. Me kek*hi mau Ike i loaa aku na kaaaka hooko i ke kauawai hookapu waiona, malaio o ke kanawai federals, aia be inau hale 1 hookaawale ia no ka inu wa'ona ana, iaa ua ]ilo i-hina paak'ki ns iakoo ke komo ar>u ma kela oiau nale. a hopuhopu aku i ka poe e ku-e ana i ke kanawai waiona ala_ ila, aele no he haea paakiki »a iakou ka waiho ana ae i ka lakeu man ike mala]o o ka oihana makai |0 i'onolulu nei, a e kaa na na ma- ! kai ke kome ana aku mn kela mau Iwahi.

H« oiaio mako kakou kanawa' kuloko. i pīli i na haua a na mak«>i, ua hiki loa ia lakou ke hopu eku ika poe ku-e kanawai waiona, a mau hana hakihaki kanawai e ae paha ma. ka oiaaawa i hana maoli ia al ka hewa, ka hana hiki ole hoi i na lunaoihana federala.ke hooko aku aia wale no a he palapila huli, a palapala hopu paha ma>a hana like ana o keia mau taaaa * elua, e hooko an» i ke kanawai em» ke ku'io amē ka hoop'limeaai ole, he mea maopopo loa e hookauia aku aea kn maka'u ame ka w?li malnoa o kfl p"e ieeal walona apau loa, iui ia a\al >ko o kela msu hale j

Ihookaawa^eia, a m<U okoa ae ae pi.ha, einuiia mai nei ka waiona ma ke ano imi pomaikpi. Pehea naee ike nui ia uei ka wai~ Ona maanei nei? Pehea e lako mau nei na haje i hoeKaawaleia, no ke iou waiona ana me ka rsiaa? He mau kupono ke?a e boal ōi ae t iloko o keia mau la, a aole no ha paakiki ka loaa ana o na pane, tnamu]i no la o ka nu' o ka poee haua mai nei i ka wa*iona, ame ka poe e kuai nei.ia mea roe ka hoopilikia oleia aku.

Me na}una oihana £edert?la e hooko ana i ke kaaawal hookapu waiOna me ke ku'io, e imi ana \ aa,alahele apau e holopono ai ka lakou hooko «n* aku i ke pela hoi n* makaī melalo o ko kakou mau kan|wai kulokp aoie aa'lan» oihana keloko apau, i ili aku 'k*o kahooko aua i ke kanawai maluua o lakou, e ku aha ao ke kanawai aole lea he ka. walua iki o keia pepa, no kah/ea mai i ka tbauawāeTlo ai ) hana paakiki loa ka ana o ki waiona i kekahi mea, a e ike aku kakon, ua h"oau>ieeia aku n* hioua a k tkou e ike aku n"i i kei,r mau la. I wahi nae e hikl p?uo .'.i ke hookoia ke kanawai hookapu waioua m< ka ika ka, e na iuua oihana i hookauia ak ī ai keia : ana m.inna o likon, he »«' nōa i e okoa iakou ia lakou iho kt puulu mai o ka .p ieh»n« a uiakuia i k« waiona o kn inkon hana ole ana peU e Ulo &tu lakou aole wale uo i *xie kokua aku i ka beii-a a ka poe hnkihnki kmiawai, ak- 1 , I p'C hvOpak Je d» i« lakou mai ka lilo ana i pio na ite knuawai, he tr.ea oiaio keu i ike apuui ka heuua uei Ma keia *no iho la anoi, e iako a«i nei ka wt*o«a mi na wahi apau? Paakiki »o ku pane ana ae i ksia uinau, hook*Ui nae uka mnopopo loa ke oielo ae 4 &ia uo iwaen* o k* poe i U«awiia «ku a! ia iakou ka hooko aua I ke kaua+wai he heluuii uui o iu*ou i kaekao oie ae, tu.tl k.« p -e e Uoop b& Oiau an« i ta ha;f i hcokaa«ak uo

ka inu ana i ka waion-i. . h iiiw k« poe ; apau e k,u ana soj'jk<5oj'jk<- r:«n a: i po': kuoUoa e yat iiOop Jīiiit-a ai ule a i poe ku'io ma ka lakou mau haaa apau, na ia ma« ano |auarit;i iloko o l*koo, i hōokau aku ? ka nukn'n \ kn pr,c l»aiJs«*i knnaw«i a e bo<>*ijm e»»» i ka uuhj manA t»na u ka iaal'jVu uialuua oka uiua».