Ka Hoku o Hawaii, Volume XIX, Number 16, 10 September 1925 — UA HAAWI HOU IA I KE KOHO [ARTICLE]

UA HAAWI HOU IA I KE KOHO

Ma ka halawai ana iho 'nei o ka Papa Lunalciai_, ai kā manawa e jialania ia ana ka halawai o ke IComite Wamai oia Papa, ua hoomaka ka fioii pono ja o kela mau alanui o Puukapu me Kahei, a ua hoea ae la imua.o ke Komiie Wai x.wai o ka Papa ka Hope Kneeinia o ke Kalana o Hawāii, a ua hoea pu ae la no hoi he elua mau ' 'Mea! koho Aelike Alanui," oia hoi o ; Mr, West tne Mr. Will, ,Uā hoōniaka iā e ka Lunahoo— mālu o ke Koniite Waiwai o ka Papa Lunakiai ka ninaninau iā' o ka Hppe Enegiiiia Wung o ke Kalana o Hawaii. no ka mēa pili i ke ano o ke aiia ia ana o Jjeia niau aianui ame na lilo i manao ia tjq ka hooliana ana aku i keia mau apana alanui a k'e Kalana i manao iho ne| na lakou e hoohaua aku. 0 na dala no ke alanni o Puukapu he $6,000.00 wale no, a ua ae la maluna o ka ewalu tausani da!a pa hoolilo i manao ia e'like me ka hoonohonoho ana o ka Eneginia o ke Kalana, ao ke atanui hōi o Kahei ma Kohala Akaū he $15,000.00 ka waihona dala, a ua aneane 1 ka iwakalua {ausanl dala ma ka "papa "hoonohonoho hana a ka Hope Ene" ginia o ke Kalana.*' Ma ia ninaninau ia' ana o ka Hope Eneginia o ke Kalana e ka Lunahoomalu Kuliana Xeti o ke Komite Waiwai, ua puka mai la Kekahi mau meaepili ana i keia hapai ia ana o na hoolilo a pii loa iluna, ai oi aku hoi mamua o ka waihona dala, ae hiki ole ai hoi i na "Poe Koho'' ke hana i kela mau apana alanui no na dala ma ka lima o ke Komisina Aina Au— paai Bailey, a lilo ai keia mau affena alanui na ke Kalana e' haua, Ua hoomaopopo pu ia no hoi ke komo aku o ke Kalana iloko 0 ka aie no keia mau apana alanui! oiai, ua oi loa aku na lilo i koho ia mamua o na dala e %raiho ana 5 ae pani aku ai ke Kalana i na dala i 01 aku, a ua hoomaopopo loa ia no ka manao o keia hoonui wale ia j aku o keia mau dala hoohlo 110 ka pomaikai harota o kekahi poe. la inauawa pu no hoi i hoike ae ai o Mr. West i kana leka i kakau f kue aku ai i ka Kouugina Aina Baik-y o ke Keena Aina ma Honoae keakea ana i keia mau haua ano "oehaa" o ke Kalana o Hawaii ma lea lawe ana f keia mau aelike koho alanui, ae hookomo wale aku ana hoi i na poe hookaa auhau o keia Kalana iloko o na H!© kuahewahewa wale. (Ua hoopuka pu aku la oia imua 0 kela poe o ke •Kalana o i kekahi mau olelo ooiea inaoli, me ka hoike pu aku, aole loa oia e koho i kekahi o lakou ma keia kau koho harota e hoea nuu aua.) l*a Uoea pu ae la uo hoi imua o ke komiie ka hoike tio ka ae ana »iai nei o ke Komisina Aiaa e lilo

n:i ke Kakna e aku ke?a iuav: apa:.s 2! i:u;i Honie Hooku— onoono, 3 r.a k£ Korni?iria Alna Aupuui uae e hoouna mai ka Luna nana aianui i ka manawa e hodhana

ia ai keia pau alanui, I ka- hoomaopopo ia ana o fceia manao o; ke Komisitia Ai«a Aupuni, ae loaa pono ai paha ka ''iāo-a-huua'' o ka poe i nianao e hoohana ia keia mau apana alanui malalo o ka lakoti hoohana ana s ua hooholo iho la ke Komite me ua Hoa pu o ka Papa Lunakiai e noi aku i ke Komisina Aina Aupuui Bailey e hoole ia ke koho a ke Kalana na lakon e hana, ae haawi hoū ia keia mau Apana Alanui īloko o-ke koho hou ia ana, ae hooponopono hou ja ke kii o ka hana ana, ae hooponopono ia ke ano o ka aelike hana, ae hoea ku.— pono ai hoi iloko o ka palena o na hooliio e like me ka nui o na dala e waiho uei ma ka Hma o ke misina Aina Aupuni. TJs hoouna ia dku la kela manao ma ka "uwea olelo ole," a mahope iho oke kali ana, ua ioaa mai la ka lono ia lakou, no ka ae ana ma ō ke Komisina Aina Aupuni i kela', manao oke Komite oka Papa, ae haawi hou ana i keia mau Apana AJauui ike £oho hou ia. Ma keia maliu ana mai Ia o ke'Komisina « na Aina Aupiiui i neia leo noi o ke i i ' ~ T . aiwn'i oka papa Luna — i k—** K! ' Kaiana o llawaii, ua lhooj>aktle ia keia Kalanai kekomo ana akn iloko o ka lua o na hoolilo kuahewahewa no keia mau apana alanui, ai manao wale ia e kekahi poe, e lilo ia i "niea maunu imi :barota. (Pehea iho Ia 'na pahu I aila e hu ala i Kawaihae?) ■ Ina Aoohaua ia keia mau apaua aianui o Puukapu me Kahei e ke Kaiaua o Hawaii a na ke Komisiua Aiua Aupuni mai ka Luna nana aiauui ma ka hoohana ia ana r i na ua ahuwale oa "īwi o Hua i ka la, ' ! ae hoomaopopo loa ia ai ka manao o keia mau hana oehaa i ka manawa kokoke loa i ke koho barota. E hoomaikai kakou ka poe hookaa auhau o keia Kalana nui o | Hawaii i ka noii pono ana o ke Kouule o ke Kalana, ai hapai ia' haua noii pono e ka Lunahoomalu ■ leli o kela komite. 0 na olelo waie a kekahi o kela mau poe pololikai hooi'li wale ia maluna .0 Kuliana leti nana i akeakea i kela hoohana ia ana o kela mau apana alaimi e ke Kalana, ua haule 'pahu wale, ao k.a mea oi loa ua hoopa.ele ia ka "lehulehu hookaa |auhau o ke Kalana 0 Hawaii" ma 1 ke komo ana aku iloko 0 ka hoolilo hou ia 0 na dala o ka ruamuii. o na '"hoohana oehaa o 'kekahi poe pololika oehaa." He nui -ko makou ','nuKunuku ia" no ka hoike i keia mau "no-a huna,'' aka, aole o makou makau uo ka hoike i na mea oiaio, ae hoo-'| pakeie ia ai ko kakou Kalana mai 1 na hana hoohana kalaiaina "oehaa waie o kekahi poai,"