Ka Hoku o Hawaii, Volume XIX, Number 23, 27 October 1925 — Loaa he wahi Puhi Lemuhao nui ma Piihonua [ARTICLE]
Loaa he wahi Puhi Lemuhao nui ma Piihonua
Ma ka Poalua o ka pule i hala aku nei, ua loaa aku la kekahi wahi puhi lemuhao ma kekahi awawa mawaena o ka aina o Piihonua me Kaumana, ai loaa hoi ma ke ano ulia wale no. Ua ike aku la o Mr. Wilisona me kekahi o mau kokua i kekahi mau keiki opiopio no lakou na makahiki i ka 15 a 17 paha, ua ano kahiohio, a ike aku la i ke hele ana ma kekahi awawa ma uka iki aku o ka mile ekahi. I ka ninau ana i ko lakou wahi e hele ala, ua kamailio ae la .kekahi keiki uuku, e hele ana kela poe e inu waiona hou ma kekahi awawa, a he wahi hoi e puhi ia nei ka waiona. Ua hookolo koke aku la kekahi o na Agena waiona mahope o kela poe keiki kahiohio a hoea i kekahi awawa, a ike io ia aku la kekahi mea puhi waiona nui maoli, a ma— loko o kekahi, wahi ana, e ku ana na pahu i hoawawa ia na mea puhi waiona, ai hoea ka nui i ka 750 galani i hoawaawa ia. Ua hoonoho ia aku la kekahi Agena ma keia wahi e hakilo ai i ka mea nana e puhi nei keia mau barela i hoawaawa ia. Hala ae la he mau hora o ke kali hoomanawanui ana o ka Agena, alaila, lohe aku la oia i ka nakeke ana mai o ka lau o ke ko e ulu koke ana ma kae o kela awawa, a hoea mai la. kekahi Kepani e iho ana i kela awawa. aka, mamuli paha o ka hemahema o ke ku ana o ka Agena kinai waiona, ua ike ia mai la oia e kela Kepani, a me ka maopopo ole i ka Agena Aupuni ka helehelena o kela Kepani. ua holo aku la oia me ka mama loa,a ia manawa i ki aku ai ka Agena i kana pu panapana, aka, aole i kumai ka mea puhi waiona, ua nalowale aku la oi a iwaena o ka malako. O ka hana wale no ma ka aoao o ua Agena Aupuni, oia no ka wa — wahi ana i kela mau barela i hoawaawa ia ka mea e puhi ia aku ai, o ka wawahi pu aku hoi i na mea puhi waiona e waiho kokoke ana ma kela ana. He wahi wai no kekahi e kahe ana ma kahi kokoke loa i kela wahi o na barela e ku ana, a mai kela wahi wai mai paha e holoi ia ai na mea "puhi waiona.” Eia pu na Agena Aupuni Fede — rala ke makaala loa nei i ka poe inu waiona, oiai, ua ike ia ae ma kahi kokoke i ka Halekula Aupuni o Waiakea, kekahi poe e paa ana .na omole waiona, ae inu ana hoi me ka ike ia aku e kekahi poe. E makaala aku ana na Agena no ia ano hana ma keia la koho barota ae e hoea mai ana. O ka makou e ao aku nei i na makamaka aloha, uoki ka lawelawe ana ia mau hana e alako aku ai ia oa me oukou pu iloko i na pilikia oiai, aole loa e hiki ia oe ke hoo— puhili ia Anakala Sam me kona mau kiai maluhia. E ao i ka hana maikai, ae waiho aku i ka hana e pilikia ai oe me kau mau mea aloha.