Ka Hoku o Hawaii, Volume XX, Number 11, 3 August 1926 — HE MOOLELO WALOHIA NO KA U'I ELEVAIRA ALAVA RESA MOOPUNA A KA: HAKU O SUTOWOLEDA o ka Home MERIVALE (No ka Pomaikai o ko ka Hoku Poe Heluhelu) [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA NO KA U'I ELEVAIRA ALAVA RESA MOOPUNA A KA: HAKU O SUTOWOLEDA o ka Home MERIVALE (No ka Pomaikai o ko ka Hoku Poe Heluhelu)

MOKUNAXV KA ULUWEHIWEHIO LADANA KA HUI KAKAPAHI O'pELE— KANE "E LAWE AU A LILO OE NA'U"

Ua lilo nae kela mau hana hoohaehae a ka Nunui Pablo i mea paila loa aku i ka huhuwela iloko 0 kela Keiki Alii Koromaka aka, ua huli ae la oia i ke Komite a kamaiiio aku la i keia mau olelo. "E ke Komite hanohano, ke waiho aku nei wau imua o oukou 1 ka hoike i hiki ke hana ia e ke Kauwa a ka Lede Alevaire o Sepania, a ua ike pu ae la no hoi oukou e ke komite ame keia anaina holookoa i ke ano o kela kanaka puuwai hohe wale, E ku kiai mai anā-no ke Kauwa a ka Lede Alevaire Alavareza i na hana hohe wale a kela kanaka hohe wale, ae like no me ka'u i olelo mua aku nei ia oukou, i na e ike ana wau I kekahi hana ano hohe wale e hoohana ia aku ana maluna o kuu Hakuwahine i keia ahiahi, alaila, e hiki ole ana ia oukou e paa mai ia'u ma ka lele ana mai e puliki i ka ai o ka mea hohe wale. O keia ka hopena o ka'u mau olelo."

Ua hui koke ae la na Kemite a kulolon iho ia ko lakou mau poo, ae kamailio ana me ka manao hookahi no ke kau ana i ns rula maikai ona hana e hoohana ia aku ana i keia ahiahi lealea ka— kapahi, I ka hala ana o kekahi mau minute o ka lakou kukakuka ana, ua ku mai la ka Lunahoomalu o ke komite, a hoopuka mai !a j keia mau oleio imua o kela anaina.

"Ē hoomaopopo loa ia mai e keia anaina i akoikoa mai i keia ahiahi, no ka nana ana i na hana hookuku Jakamai kakapahi, Ua kahea ia keia hana no ka hoike ana o na loea kakapahi : ka lakou mau kiina kakapahi noiau malalo nae o ka rula maikai ois hajia hanohano o na Naila oiaio apau, Aoie i kahea ia keia hana hoikeike kakapahi no ka hookahe koko o kekahi moho ikekahi moho, aka, ma ka manao o ke komite i hoo— holo iokahi iho la, oia no ka hoao ana o kekahi moho e lanakila ms-

! "Eia hoi kekabi mea e hoo— ! maopopo hou ia mai e keiajanai-~ na ame na moho hakoko o keia ahiahī.. He hookahi no lilo ana o ka pahikaua a kekahi moho mai konß lima aku, alaila, ua lawa ia no ka haawi ana aku \ ka ianakila i ka moho nana i kaili aku kela pahikaua mas kona lima !aku, .

luna o kona hoa paio ma ke kaili ana t ka pahīkaua roai ka lima mai o koii» hoa paio, nolaila, ke kukala aku nei ka L\mahoomalu} i keia mau olelo me ka lehe pu o| kaia anaina a ire ne moho i kapahi pu no hou | 0 ka mea e hoao ana e hooka) j i ke koko o kona hv>a paio ma ka| hili ana i kana pahikaua no k* 1 hoop-ino ana » kana hoa paio, » !• kip»Ku koko m aki* om mai k« .n ... ;» i' ' »ir;ai ,, .a mv ':•.•• j nkuakoa msi J * »: :.••• l'. 1 . u ' i kei» » keKour''c. V r makemake ia na 5 moho apau. o nooko ioa i kei«' mnnao o ke komiie s

Ae hoomaopopo ia hoi e na poe • keia anaina, he eha no moho kaulana loa i hoea imua o kakou keia ahiahi. He hookahi o lakou he keiki kamaaina no Pelekane nei, ahe ekolu hoi he mau ma— lihini lakou no Peiekane nei.

ke Koa kavalia wahine kaulana loa o Sepania, ao ka me» hoi nana i hoohaahaa aku i na loea kakapahi o Europa holo'okoa. Ke aka hoohenehene ia nei ka malamalama o kēia mau ipu kukui e ka malamalama o kona ui pookela- E hoomanao oukou apau, o ka ui o ka wahine ui, wahi a ka poe kahiko o ko kakou aina nei. 4, He pahikaua oi lua no ia e komo ana iloko 1110 o ka puuwai o ka aoao oolea," O keia ke Koa Kaval& i olelo hoohanohano ia e ko Parisa poe i kela mau la aku nei me keia mau olelo hoohanohano.

I "Ke kiko-waena o ka onohi daimama o Sepania, .Ke kiaha puaniki o Medina, Ka onohi moml i ka rr.aka kuikele, Ka pua-lilia kaaiewa i ka ili wai, Ka hua ohia Pomegerane o Seuahia, Ka huihui-waina kaulana o Ene^e^i." O ka lua hoi o na mahini kau— lana a kakou i ahiahi, oia nokamea 1 kapa ia ma ke ano hoohenono hoi "Ka Moi wahine o ka moana, Ka uwila ānapu i ke kai, Ke ahi-kanana o ke kai uli, kai hohonu/'

O keia mau moho elua i hoike ia ae la, ua hoike mu» ia mai no ko 'iaua mau hoa e paio leakapāhi aku ai ma keia kak*pahi o keia ahiahi. E kakele pahikaua ana ka wahine i ke kane, ao ke kane hoi i ka wahine. manao nei ke Komite, aole he maa moho kakapalii e ae e kakele ia ana i keia ahiahi, aka, o ke Keiki Alii Koromaka Mahone ame ka Lede Kavaria o Sepania, ai ike »a hoi ma ka inoa **£a Leda Alevgire Alavareza." 0 ka !ua hoi o n* moho e kakapahi ana t oia no hoi ka Aliiwahine Siela me ke Kauna

Walaka o Sutowoleda. Ma keia kakap&hi ana hoi mi - waena o keia mau moho i hoi)ce i» ae la, e lilo ana h#i o Pahlo i 'koKua ma ka aoao o ka Lede Aievaire, ao ka Lede Venelura hoi ma ka aoao o ka Kauna Wa--laka o. Sutowoleda. Nulaila, aole he mea hou aku a keia komite e kamailio hou aku ai i keia anaina aka, o ke kukala vrale aku no ua wehe ia na hana o keia ahiahi a« makaukau mai hoi na inoho no lakou na inoa i hoike ia ae la

no ko iakou komo i m hana hoo*

kuku o keia ahiahi." X ka pau ana m> o ka hoike aiif> a ka lunahoomalu o ke ktTMte, alaila, ua ku a<? la o Alt a e iit* Waiaka rnai kp l#ua vr 11 1 IUo a»H d holo aku la no ko lau# maa kuoijtī pakah' i hoomak.i'ikau ia ;.o luu... a ma ia :nau kt'-ua 4 :oi kahi i niua ia ai ko laua k.iKapahi l s uks aku ia no hoi o Lyde \ i'-u t u'-'ii : U i eUo Alovaire nv ' R . '.■!» i»n;i ibia, ma ks hooma - kaukau ana i kona aaim kekap»hi. oiat nae oia h« kakoo no Walaka, ska s a ia hoi kana hana kupono o ke kokua *n» i knna āikaiie»

ī ko laua makaukau ana, ua hoomaka mai la ke kani ana o na mea kani, ae hoike aku ana hoi i kela anaina nui e kali mai la me na manao 'ohohia nui, eia laua ua makaukau no'ka haiia hookuku kakapahi oia ahiahi. E kukala pu aku ana hoi i kela anama nui, ua kokoke īoa mai ka manawa e ulele ai na moho kaulana i kela ahiahi.

0 ke kani no ia o na mea kani a hiki i ka hoomaka ana, alaiia, ike ia aku la kela kanalea kino nunuī, ai ike ia no hoi ma ka inoa o Pablo, e hele ae ana a ku makai\kau mahope o Kāuna Walaka, ao ka Lede Veneftira hoi mahope oka Lede A!evairē A ia manawa no i ka.ni hou ae ai na mea kani e hoene ana i ke

kulu ahiahi, a mele ia ae la ke~ kahi'leo mele awiwi loa, ae uwalo aku ana kela leo no ke koi aku i kekahi puulu koa e »ee awiwi ae no ke kahua kaua o ka hanohano.

I keia manawa no hoi I puka mai ai o Alevaire me kona nani nui, a he nani tioi e kaili ana i ka manao hoohihi o ka aoao oolea o na kane. 0 kona mau hel.ehelena i kela manawa, aa like no ia me ka malamalama nani o ka la e oīli mai ana i ke kakahiaka mai ka ilikai mai, ae kipaku ana hoi i ka pouli m&i ka honua aku. Ua kipaku ia aku !a na manao kanalua no kona lanakila mai loko aku o ka puuwai o kela anaina, Ua ike ia akula no hoi ka ( huila ana o kana pahi ma kona lima akau, I kona hele ana mai me konS nani nui, ua piha ae la kela hale i kp Jeo wawalo o ka iehulehu, ae haawi ana hoi i ka lakou mau leo huro hoohanohano iaia. Aia manawa hoo'kahi nō hoi i nee mai ai ka Nunut'?ablo & ku mahope o konā Hakuwahine, ai loko no hoi o kona aahu kapakilaulaula. E paaanama kona iima kekahi kei kaua nui, ae kupono oie ai e paa ia e kekahi kanaka hapa o ka ikaika ia manawa pu no hoi i puka mai ai ke Keiki Aiii Koromaka Mahone me he kuahiwi aia e nee | ana iluna oka iiihonua. ' A ku o Alevaire ma kona jwahi f alaila, haawi ae la oia i kona aloha i ka Papa Komiie, a ia manawa hookahi no hoi oia i kiani haaheo ae ai i kana pahikaua imua o ke anaina nui e nana mai āna, ae haawi aku ana hoi i kona aloha mahīehie ia lakou. Aia hoi o Pabl6 ke ku ala

mahope poiioo Kona Hakuwahine

ai p!ha ho\ me ke ano wiwo oie, ua uhi if? nae kona mau helehelena mai ka lehulehu aku e ka uhi maka,' ae ike ole ia mai ai kona helehelena ia manawa, -la&'nae e ku'ana me ka $aahea nui, ua ike mai la ke anaina fka oni ana ae *o ka llma o, ua 'kanaka kino hunui nei. a !alau !a oia i ka uhimaka e pshilu 'ana ' i kona helohelona, a wehe ae la a 'moakaka mai !a kona holoheiena ! imua o keia anaina Ua 'n«na aku la kona ivau niaka 'huliliike Keiki Alii Kon?m,aka Imena maka hoowahawaha. I Ika ike ana mai oua Kelki'alii ; KcroTnaka'nei i ka waiho \yale ;aku o na k«l«»he'ena o- ka naka kino nunui nana i kamAllio kekahi mau o!eio ano htu»haajhua un ano ha;koa U ka ho iehelmn o ua k<iki Aiii A|liki nei, a hoopaka oi:i ? 'mau oleio me ku !oo mnlie '"Piahoio! 0 Muratlma ,ka keia." 0 keia ka inoa i kajr.a aina mua i& Kor,>makn. aole ( ha 4 0 i'ahlo, ho inoa ia i kapa is ina hope mai, » aote hoi o Rcfvmkka 1 k*maajna \ keia i..oa. ( !