Ka Hoku o Hawaii, Volume XX, Number 12, 10 August 1926 — HE MOOLELO WALOHIA NO KA U'I ELEVAIRA ALAVARESA MOOPUNA A KA: HAKU O SUTOWOLEDA o ka Home ME RIVALE (No ka Pomaikai o ka ka Hoku Poe Heluhelu) [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA NO KA U'I ELEVAIRA ALAVARESA MOOPUNA A KA: HAKU O SUTOWOLEDA o ka Home ME RIVALE (No ka Pomaikai o ka ka Hoku Poe Heluhelu)

mau hoap&io kakaimhi 0 ka me* nm wale m 1 ko !aua man&o m oi» no ko laua hoao ikaika \<m mai&uh o m laaa aka mai k*{H pafei ( e kaili mai i k* pahikaua a kolaua mau Hoa paio. H» mm kti so nao i ka v?ēH— weii k& nana *m aku i kefa mau boa paio e ku mal ana me ko lstia kulana kino nueui- A ma io no maka ikaika ka imkll* alaillw io bo o Walaka me konaieaikuahine ! helu is imua o lsaa, aka, aoie ma k.a ikaika ka lanaīiia, aka, a ia ke akamw . kaiiipahi ixiai ka hoa paio mai. Aia nonaena oleJoa Pahlo ke k«pd&ai ate iloko ō ka noonoo o ea moho ts ku nei imua o keia mau moho kiiio ouhuī. '*Palo ana no ke akamal kakapahi me ka ikaika holohokma.'' Oiai o Koromaka e ku ana imua o Alevaire me ka haaheo nui, ua pane fti£i 1a o!a ! kaia mau olelo a&o kaena. "Ua maopopo ioa ia'u e ka Lede Kavalia, ao ka mea hoi nona k« hoohiwahi *a a*u e lohe mau nei, ae halalu ia nfei hoi e kekahi poe lehulehfC ai hoike ia m nei hoi e ke kjynite iloko o ka iakou mau keikei, Aoie no paha e haln na rninute elima o ko kaua kakapahi ana, alaila, e iilo aku ana ka manawa i koe &ku, i manawa no kaua e hoohui : ia ai ma ka berita mare imua o keia anaina nui. A mahope iho o ko kaua hoohui ia ana ma ka berita o ka mare! Aoie i hoiolea loa afeu kei* mau oieio a ua Keiki Aiii Ailiki nei, ua iohe ia aku ia kekahi mea poha, a ike ia aku ia ka hina pu ana o ua Keiki Alii Mahone nei iiaio o ka papahele, a ike pu ig| no hoi ka nunui Pahlo e| uuoii arm.i ka puana-i o ua Keiki! Aiii Aiiili. ne», oiai, ua wehei mu& &e la ua Nunui Nybia nei i' ka mikiiimu haokila e paa anai jJaea kona lima, a me ia kaawale īana i haawi mai ai oia i kela | puupuu ikaika, & oia ka mea i I lohe ia ai ka poha o ka lae o keia j |Keiki Aiiī Ailikij a ia manawa pu| ! no hoi e uumi ia aia ka puanai o I'ua Koromaka nei, ua iohe ia aku i ia ka leo o ua kanaka Nubia nei; ie kamaiiio iho ana i ka mea nona ka puana-i ana e umii nei. j * *0 ka uku hoopai ia o kau mau oielo h<K)haahaa e neia holoholona imuao kuu Hakuwahine! Aole ou kuleana e kamailio mai ai i kela maii oleio no kou mare i ka aneia ka hoano loa ia f ae hiki oie ai ī ke Deboio e iike me kou ano e hapaia aie na oielo e iike m&kau i hoopuka iho nei. E kaii kou waha iepo a lanakila joe maiuna ona kuu Hakuwahine, alaila, kamaiiio oe i kau mau oleio ano holoholona a aoie hoi i keiamanawa." Ma ka wa i pau ai "na olelo a ka Nunui Pahlo, ua hookuu aku ia oia i ka paa ana i ka ai 'o ua Keiki Alii nen a ua ala maf la ua Keiki A!i! AiHki nei me ka puai mai o koko ma kona ihu me kona waha. 0 kupaia— Inaha, ua haawi mai la kela anai |na he mau leo hurc no keia hooIpai ia ana o ke Keiki AīH Mahone fno kana mau olelo i hoopuka ai ke ano kaena imua o ka Lede - b m hele mai la kaj ! mnnao mahalo o kela janaina jkr»nakanui no kn holke o keia ' !NHi;wa aka Lede Alevaife i kona I jr. ike kulann o kona Haku - | w k H> Aole no he ano maikai mawaena o ke kunaka Ailiki me! kanaka Potekan>j f ai ka hoo -! 'ka\ria ana o ke'a hoop»j māl\inaj I o !-e!a Keiki Atfi Aih'ki, ua piha' [»!«* ivo Pelekano i'ka mahalo i| 'kein Ka\nva Kuhin & ka Leele] |Al«"va?re. \ | Ai ka ī-au ana o tTola mau ' v \? j hīun o na o kr!a ua 4 [par.c mn'* Ir« ua Kdki Mu Kc>ro ! «*, v - - "* - -*

, ' MOKUNA XV KA ULUWEHIWEHIO - LADANA KA HDI KAKAPAHI O PELEKANE "E LAWE AU A LILO "*• OE NA'U" i I ka manawa no nae a ke!a kanaka kino nunui e kamailio ana i kela maa oielo ano hoo — naukiuki iaia, ua ano hoopahao'— ia' no ua Keiki Alii nei no ka aa ana o kekahi, mea e kamailio i kela mau olelo iaia. Eia ka o Kekahi no o ka poe i kamaaina loa i kona ano, He mau minute ookole no h6i mahope iho o kela oili ana mai o Koromaka, ua hoea mai la no hoi ke Kauna Walaka, a aole no hoi i loihi loa iho, alaila, oili mai no hoi ke Kamaaliiwahine e, ao ke kaikuahine nunui hoi ; * pflke Keiki Alii Koromaka. Ma ka hiohiona no hoi i ike ia Aku no ua kaikuahine nei o ke Keikialii, he kuiana koa hiehie maoli no hoi oia, ae ano pipilikia ai no paha ke Kauna opio Walaka Sutowoleda. I ke ku ana o keia mau moho imua o kela anaina» ae ku paio ana hoi ke kaikuahine i ke 'kunaneo ieekahi moho wahin*,' Kekahi moho wahine hoi i ke • unane hoi o kekahi moho! ine. He kulana kamahao! li ko keia i ike oie mamua, »ku ma Enelan! kahiko, Ua hiki no hoi i ka lehulēhu ke ike aku, aole io no i kulike ke kuiana o na molio e paio kakapahi aha "! kela ahiahi. Me he aia he hapaha ke k ekie ae o ka hoa paio o Aiavaire ma iuna ae ona, aiaila loaa aē ke ku - iana o kona hoa paio e hakoko kakapahi aku ai. Aoia ano no hoi ko Walaka kulana imua o kona hoa paio kakapahu He wahine kino n«1 maoh r) kela Aliiwahine e ku nei imua o ke Kauna Walaka Aka, he mea pono no nae e hoomaopopo ia aku, me keia kino nunui no o na hoapaio o Walaka me Alevaire, aole loa i komo mai kekahi ano hopohopo iloko o laua no ko laua mau hoā paio o kela ahiahi. Ua hiiinai iho la. no laua ; iko laua makaukau kakapahi. ae hiki ai ia laua e malama i ko laua kulaī a imaa o «o lat<a inau' hoa paie. ! n.irn aku ii ■ paha kau»f e ki* nr,*« h.-Iwhi-i': n<> īm rrit x } hoea : s mh a ki'ia ahinhi, ' h, puAli nita Ka liftU Uili 1 ku j hau iki ; Ii i'h'. ik' >.ui nK <■ n Vi t Q ki" ;vUtlttiva yairi;hiv 5 niaka..'" pu'.;pu..j ana, a ino Heiia *isi> 1 Ki puui.", '» kn u.i l » kino{ Ntn, m 010 k\'r alenmni | puu * u k i n,-a i omi iho • H'. >xivi <l '-a ho.i i iiio, Hp*!.i| :nu in iu> o \\ ;iiakti im' Ali-vftjt a i hiiii ; Hi H\ s k<- laua n'-a- -* «ia lieuke-ii 1 ;uiu i ka luv*a iniui j i.v ka i ak 1 r»ra aku i na pah a 'H a ko laua^ #*" " _ * •

malea nei me kā' leo uwo o ka Hbi baic i pHsa i ia huha. "Ehiki mā£ ān& ka li au e m!hl ai e k<aa hp!©hcvkm& no ka hana hoohaalUa au i hana iho \& maiuna o'u 1 km& la. E boea m&i ana ka la « aaapaMkaua al ©e »18 a'u, m hookau sku ai bol I ka hoopfti rec< kā hati& iu ī hana iho )a maAu&a o'u i keia ia, la maoawa no hoi i ulu rI ai he pieo aul i?raena o auais|, oiai, a ia iw»ena o kela anaitia he poe knnaka hlfaiu punl koko «0 na AJii Kora»eka nei, si k° lakou ike aoa 1 kss kokP o ko I»— kou Alii, ua lioopiha ia lakou mē kt l\ae a kahea aku lakou kipaku koke mai i kela iwaho nei, & na i»akou e haehae aku iaja a liio kona kino i mea ole. E wikik Aka, ūa hoom||lu koke ia ae la keia ploo iwaena o ke analna nui mamuli 0 kd h<x>mft])elie sns mai 0 na Koml£e l kela ano hannaele, ae hoike mai ana hoi i kela ana'ina, e lawe ana lakou \ keia a ke Kauwa a ka 4 Lede me k&na i hanh ai maluna o ke īfeiki Ajii Koromaka, ae lawe piu ia no ho! e iakou na olelo a k$ Ālii Koromaka i aku ii 1 ka Lede A!evaire, 0a a|io kuukuu lkf Iho la ka pioloke iwaena oke anāina».hoplo)ie akif !a iakou i kekahi mau olelo kaka a, ka. 0 Komite hooponopono 0 k«fā &jrtiahi. "Oiai, ua haawi mai hoi oukou i ka mana ma ko makou iima no |ka hooponopono ana i na hana 0 j keia ahiahi, a oiai 0 ka maluhia ]ka kaknu i makemake ai, a ola Ihoi ke alahele maikai loa no Ikakon e hoea pono aku ai 1 ka ■ hana a kakou 1 makemake nui loa iai no ka hoiopono» nolaila, e wai- \ ho ae kakou i no manao hooulu- , fku, ae riee aku kakou no na hana | (a kakou i hele mai ai i keia ahi-j 1 ahi. E hoomaka ailā ka hookuku; | akamai kakapahi mawaena 0 ke 1 IKamaaiiiwahine me ke Kaunaj i Walaka, ao ko laua manawa keia eulele ai ma ka hakoko ana i ka 4 |mea akāmai o laua i ke kaka— jpahi." * Aka, mamua nae 0 ka ulele ana f o na Moho kakapahi, oiai hoi iaua e hookuene pono atia i ko laua mau kulana kakapahi, ua kamailio koke mai ia ka Lede Alevaire i keia mau olelo i na Komite "E oluolu mai ke Kotnite piaikai ehoolohe ikī mai hoi i kekahi mau oleio hoakaka aku a f u imusa oke Komile. Ua kunou mai la ke Komite ia Alevaire no ka a$ ana ia Alevaire e kamaiiio aku ) kona manao >? j. J "Kia ko'u ipanao, eae ia mal jwau e paiokakapahi me ke Alilp wahine Siela, a ina no ho? no kona lanakila maluna o'u, ] e ae ana no ke Kauna Walaka lilo oia i.kauwa na ka Kamalii - wahine Siela t Aole asiei hoi pela eWalaka?" _ Ua ae aku ia no hot .0 Walaka i keia manao 0 kona kaikuahine (hanauna AievaireI tT» huii «e Is no hoi 0 Atevalr4 fa kafoai!io aku ta 1 ke Keiki Alll Koromaka ! kela mau olelo "**H pHo aku ana no wau ine o«f| 1 Kekahī maimwa, a aok> i\as? i keia po, oini. ua hal&wai iho u*?| • oe me kekah? uHa menkai o!e, j4ie'mea paha ia o"kapiVpni ia m&n 'Ai, I lanaki'a wau mahinn ou maj I *mul! <» kola piHUa mua i loaa jo£. Kpaioaku i},a uo wao ins Voe m» \«ekahi manawa kuponoj' nae' hcf i k.Ma nhiaM, *' i ■ - — ' f Aol# !