Ka Hoku o Hawaii, Volume XX, Number 18, 28 September 1926 — HE LEKA HAMAMA I NA HOA MAKAAINANA [ARTICLE]

HE LEKA HAMAMA I NA HOA MAKAAINANA

I oa Hoa Mafcwirj,t»na o ka Mq~k»puoi o He manawa maikai loa pik keia a'u e kolke «kn ai 1 ke— feibj amu-kumu aao onl loa o'ko'o baio hoii ana 1 EDobo Sebßtoa 'oo'koknkoo Ahaolelo e uoho. mai >oa i kem to'sfeanvki ae, a oial r«o hoi ma v gg la 2 ae «'ei o Otakoba» oia bni kela PoaoDo'-»e,'e helelike an» ka— km i feft Fabu Baruta, at, ka *'Paho Per,t« ' boi i> ka Maka«iiri*rm r i «*■ Loike ai i kc> kakoo tobo - :,,i kaneka a-kakoō i manao i , vi'i kupotic e hele i ko s*afeou Ai i koloko o ko kakoa Teri— t r Tlh"kobo wae moho keia ā sku al # h'oo 5 ko kakoo TJI , , . , r i». Heeha uo Moho Be— f a' ialo Dti no Ka waeia mai, bt- e .i n.ai loko uiai-ola helooa e Jj , ~ . mao -mo'ho, a oiai no hoi aole hf a &o hoa paon?oni hou ako m na mea.e'na 'e'wae ia aaa e ou— kou poe kohn barota o keia tnokupuuī, nolaila, i ko i&oa wae ia ana a loaa hoi ia 1 aua C8 lielooa barota kiekie ae mai luko mai o keia hoio ana, alaila, o laua iho la 0.0 ca Seoatoa e oobb aku ana &o eha maiehiai ilokoo ko kakon Ahaolelo o na t-'tnKt>a. E hoomaopopo loa ooiou e oa Hoa Makiiainn.oa b«? elua mnu Moho S«natoa a ookou e haawi «i i ko oukou kaha pea ana maaoOa oia mau inoa. } keia mao la e nee nei, eia ke~ kahi eoaa Lana Kalana e hele ano p (holnln nei ieoua o kekahi poe koho barota, a ao ako la i kek&hi pee o iakoo, e koho waie no i hoo—kahi inoa iwaenā o keia poe eha e holo aei, a oia moa a kela oiao Lūoa Kalana i kaioailio aku ai roa k f -kbhī rB«SU wabJ, oia no ka Moho a W. C. Yan'#ta. • Ua manao lakiV i,e haoa kaolike ia a lakon e *H r : h<-w<i ?ule aei i kekahi poe kaainana, a he mea keia na oukoa e r;Hna pono'ieal ai, a mai hkhai wale aktf i keīa roau ao maikai ole, ae hoopea wale ana i ko'u aoleaiia a ke Kau&wai Okaaika j baswi mai ai 3a oe. 0 KE K wMTJ MUA O KO'UHOLO AN.& i ko'u iDßiiawa i halawai hope ioa ai me fee AHi Kuhio ■ ma-ka lauai o ka Haiekahu o Haiii, ua waiho nuai ia oia he mau okio hope, a'o hoi e rnan»o riei he eoau "OLELO LAAHIA LOA KELA.'' I kuu kaoiailio ana a«u iaia no kooa haaie'ie lua i ka holo moho aaa aa ke auo Eieie i Wakiuekooa, a inahope boi o kona hoike maor— popo loa ana mai uo kona holo hou ole ma ke aoo Klele i Wakinekona, a eia no wao ke hooaoanao o§l īa maa oieio a'u laia. "Ē ke Aiii, iiaiii *a ua hoike mai la oe i kuu maoao hoio rroho eiele hou oia mamoli o ka nawaliwali o kou ola kino, a oiai no hoi e ke Aiii nau oo wau i kauo pu aku iioko 0 ke?a haoa Eaihiaina, Eolaila, xv, i»".) no hoi oe &o ko kaua waiho pa no hoi ia« Kia ka pane a ea alii aleha oei o kakoa i&'u i kela maoawa a maua i halawai hope !oa ai. Btepben, aoie wao e hn'ahle sna i ka hana piii i ko kauā lahui aloha, a oiai no hoi oa kukulu ae nei kakau 1 Kanawai Hoopuk — puia hou i ko kakau lahui, ao Ka hoio & hoie p)no ole oia haoa, na ke : a f»ua aku oo hoi ia e hoke ma'. Aoie i pau ka kakou haoa oo kn Hiu hoh ak*n i na aiea w hoiopouw iua iu keia Kauawai no fta ho.hei hoa so . i oa poe i> iro kakou Lahui, ma na aina hoopalapuia, He me« j pono e hana «oke ia «e keiialā hou- I loii niH ka hooemi an» mai i ka nui • 0 oa eka mai ka 20 s eioi aiai, ae hoomaka aku tn» ka e ; īfi, ae hiki ai keia mao aina ma Keaoknhn i tnea waiwai nu keia b«n« Hoopuiapula, oĪHi, o loaa la eKa aioM hookahi paha, ae kn ai kahi hale a iik boi i home nona ire k. na oh»n8, «e he!« msi «i oi* iw*ho nei o Hiio e i«ni »s i wahi haoi e pono ai oia mt* 1 liii)», <-»a ii f n iia han* ow»; o att.» ■ ltR hann oo hoi > X r- LC «inrto c=u - t koo, N>>}vīHj» ( he ii., f . ! boī-o ■•< '■>, -K* li ..!■ > i \ k ; 1110 h'ii *lo**' K.» •' rt i i ' K» - , laia'.> !i.( b kn,-L-«iu. 4 aīol'H» * , 1 ]

! -I na oe o wiiho i ka hana stildi--au. f , a r*aih.. pu hoi o Keoni ma, & wji'tu pu huu ae no hoi iih Alakai Hawn.', S!si!s. nawai e, kiai ko k«I kou pono oia ka Ahaolelo? K manao ana anei oe e hana mai ana kekahi o keia poe no kakoa? lle makemake loa waa e holopono f va ka haoa a kakou i «ukulu ai t ae hoomaopopo h>a aiai ai ko kakou iahu:, ua hana U keia m«ū hana nti ka pomaikai o ka poe Hawaii. He mau olelo e a*> no kekahi ana i huopuka mui ai in'u i kek anir a ie f a hoi aku 1r oia no Hooolulu, a aoie iaoi leaua i bui hou * hiki i ku lohe ia aua mai o kona haalele »na uiai i keīa oia aua- 0 ka'u wahine no i lohe pu i ke'la mau o!eto aloha h»pe ina a £a Klele Ahi aloha o kakou. Me he ala o kon» mau mnuao hope, no ka pomaīkai no ia p ka Labui Aloha ana i mohai ai i kona ola me kona mau pono kino tio ko iakou pomaikai. Oia naoa ia i p&u poeo ole, eia keEahi kumu nui loa nana i kooo mai ia'u e malwnoa i kela mau Olelo Hot>e a kuu Aiii Aloha,, ae hooko 'akū'hoi ia ma« ao ans, a na oukou hoi ia e ka poe kupono i ke koho barota e hooholo mai i ka oukou olelo hooliolo no ka hele a hele ol e p<»ba i ka Ahaolelo, alailn, e h°wa ele'hoi wau iwiua o ke Akua no kela mau "OLKLO KaUOHA ALOHA HOPE LOA" a kuu Alii aiohf», 0 KA LUA 0 KE KUMU'ANO NUI, OiA NO KA HKLE I KA AHAOLELO E KIAII XA PO* NOONAPOE HAWAII, aaoie oae ma ke auo kahuili, a aole hoi eoa ke ano "Nana i ke koko/' ake, ma ka hoao e han,i pu ia mai ke kaulike maluna o kuu lahui aloha. Oa haoa au i kess hana ma ka; paio ana i kuu mau Hoa Benatoa haua kauiike ele, ai lawe boi i k o | lakou mau maoao piiikioo, a hoo—■ j Paipai a:su la i kekahi poe Oiwi j Hawaii, ae kiola ana boi i kekahi o lakou mai luna mai o kekahi mau v»ihana e paa ia aaa oo ka hanohauo o ka Lahui O wi o ka aina, . 0 Sa«iueirt P. Woods, he Oiw* Hawaii hoopouo, a he Hawaii hoi a na poe Hawaii e hiiahila oie ai, aole wau i nana aku ma, kona kulaua kalaiain», akn, nana aku wau ma ke ano "He Hawaii makua no na Kumukui» Hawaii," & he koKua hoi, nu lt»kou i na la pilikia, a be j mea hoi i paio uo ko lftkc>u pono il«k'o o ka halawai o na Komieina Hoonaauao, Kaa nae i ke Kiaaina ka manao malkai no keia 01 wi Huwaii, a waiho mai la i kona iūoa nō i ke kakoo ia aku boi e na poe Sen&— ' tj>a ma ka Hale Senate, aka, o ka m»a nae i ike ia iwaena o ko makou mau Hoa Seoat >a mai ka Moku— ipuai aku o Hawaii, &o Benatoa W, C. Vauata kekahi o lakou, ua hoole ia aito la ka hookoha o ke Kiaaioa, Ua hoelohe ole ia a«ju ka leo uwalo o kekahi mau kumpkula 0 Hawaiī Komohon», a be mau kumukula ili puakea kekahi o lakou 1 hoea ae imūa o keia mau sauatoa puuwai ole e uwalo ana no keia Komiaina Hoonaauao manao kau- ; like, aka, aoie loa i hoolohe ia aku ia mau leo uwalo oo ke KanaKa maikai, ao ka uiea i ike ia. ua kiola ia ka inoa o keia H&waii iialo, ai kuu nmau ana aku i ka mea naua ke uoieapono ole ia keia iooa o keia Hawaii uaauao a, ke Kiaaioh manao uiaikai i waiho mai nI, aole loa he pane maikai i ioaa oaai, 'a' aole no hui he i Lwelawe ia e keia Hawaii," %k», o ka mea f hoomaopopo ia aku, uia no kekahl ' Manao Pilikino/' ai manao e ku fea uaakaia maluna e ka mea i ma—■>' kaewaewa ia, a ae la i ka '"Hiliaai a ka iehuiehu i haawi roai ai,'*' i mea anai maka i ka ho» [llawaii o ka pupuu-hoekahi. 0 !sseu*ta» W, 0. V»nata no kekahi i l'kekaa pu aku i keia hana kulai Haw#ii, nolaila, bco l iolo wau i ko'u aaauao bolo bou, ae hoopil aku I keia hana "KULAI HAWAir'.' ioiua o lta poe aaana koho barotA o ka Moaupuoi o Hawail, Maenuli no o ka pau ole o keu M'nnmina i keia Hawaii kulauh ■ 'naikai, ua heie oou no waui KiaauīM, a 'On.M hou aku la uo ia»a e nniiii » hoo s« i ka inoa o Saujo*l V, W , tis ms k? miio Kouiiaina Kuii no ka aoao Eo?rohaa» o 11» — wsu. U« h>o«o«*i la no k« K'h — ii oa hoMin* h<>u I» si h kā is: * r ** t*U P. a U'A lilo na<» k<»U mno hnu* malUi

f " * (i kftkoo i ke feiußk« eiaika! i mea "liooweU !oa « ka nianno e ke Se ~ nat<<« enai ka M.ikupom akn o ll*'— waii," a pnka ai kekalil rr,ftu oleln hoohaab*a i ke Kianina a ka ī*ere — B*cīeuA i hookohu inw? ni, n he man olelo kupot!o o!e hui e hoopuka ia ma keia ahiah' i hnokun ni ka Aiiaoleh l . 0 Seniitoft Vanatft-'no kakalii i kukoo pu nku i ko kiohi !m>u i.a k<)īv o kelīi ino» a kt* K.iaftina i waiho huu ao&i ai, Oa iiDti{Ufinao no wau i kela olelo hope a kuu Aiii Aloht'.. **I na nnle kakou ka poe Alakai Hawaīi t paio £i<) ko kakeu p'mo, &slrī}«, dhw«ī t* ua nei e paio a kiai ka pono o ko kakou po« Hawaii.". Oia heie h i ksi Ahanl?lo e kiai ai i ka pouo o kakou «a poo Ilawa'u, ua haoa.au ia.hana, a k« makeiuake hou nti no e hooko aku i ka tuana ; oiakee Hawnii o ka Klele Alii o 1 oh»s* h kpkoū e inoe rcai la i ka poli «lohA o Mauna A!a, oolaila, ke waiho nei wpu i ko*u iuoa iiuua <> o ikeu. a na oukou no hoi e hoopnka uiai'i ki. wukon olelo Hooholo kaulike n:a kn ia elua iho u OtakGbi. Ke aianau pu uei oo whu /ue ka hilioai no, l ua no o Kobs Hmd kekahi iloko o Hale Seaate, aele no uia e aokua ana i keia manao 4 *Kaiehn Hawaii." OWau no me ka haahae, | <r . £o oukou Hoaaloha oiaiii, , STBFHEN b. DESHABR. " (KIWINI)