Ka Hoku o Hawaii, Volume XX, Number 22, 26 October 1926 — SENATOA SMOOT ME KANA MAU OLELO [ARTICLE]

SENATOA SMOOT ME KANA MAU OLELO

01"i nii hookahua ae k» Elek'i Ha.=: !' ■ ' uiau olelo ho.ouwe-i uwe iinua o ka poe kolio barota ma j k'i- halawai o Waiakea |ae wale ana ma'una o tSt:uatoa Desha i kekahi mau olelo j fcuii uo i hi>ui]iaopo|»o iho ai, he | mau olelo haku wale kela, ai hoole I akea ja &e no hoi e 'Senatoa I)esha j iniua o ke aumua halawai ma M°oj iieau, aka nae,. i meā j>aha e hofi>—. j.maopopo. loa aj k« lehulehu o k" j "Hv>ku f ' eia o Senatoa Dt*sha ke■: j hoike nei i kela hui anao.Seuatoa nie Seuatoa R.eeil Smool ma jkoua l',e<rna nia Wakiuekoua. £A»ie jua.e Uoi o Haalilio uie kanā waliiiie, jaao]c uu hoi i:ana kaikamahiue j tna ia hahiwai aua.] j KE KUMU OIA HALAWAI ANA I ME SENATOA SMOOT ! I ke KomiHina* mS Wakinekona, |ua hoowawa ia ae lā ia ma Waki — ( nekona, ua kamailio 5a e kekalii i ?>oe raa ke Keeua o ka Loio Ku'— •. (, ,:n Ah-, Kuhina o Poresi)oa e liookohu hou ia | | ui£»i kekahi mea He K°k<) Polunesi» . ' K ;;ko ) maluna ō kt» | kau' i"c\l. rala n.ia Ilawaii nei, oiai, he lahui aloha wale kā poe Pol!inesi;i, a hooki:u wale aku- \ ka poe hauā kalaima o ko lakou lahui iwnoi. A oi'ai o Senatoa Desha wale no iv?aeifa o na Komisina i hoouna ia jca]mea koko Po — ]uncsMj nolaiia, ua noonoo iho ]a oia e hoao oia e pak i k« lāhui o. 1 kot!a makuahiue no kela mau ole!o> maikai ole. Ua hele koke o Seiu»toa De.sha e imi i kekahi launa ana'me Senatoa Smooi uia kona Kee«a oihana. Ua hele no nae me ka manao kanalua,. oiai, he mau' la piHkia loa kela o. na Hoa o k* Ahāolelo Lahui, oia» t 0 ka wehe ana ih<) no ia o ka ( Ahaolelo. Ua h?aa ka poiiiaikai ia DeNl>a ina ka halaw.'i kmoana mrSenatōa Siu6ot, a ua uoi aku 'a iaia i na paha r k>aa kekaki mau miuu£e kaawale ona uo ke kauuiilio pu ana uo kekahi mea pili i ka Laht»i Hawaii. I)a mai la no o Seuaioa gmoot no ka nui kia o ka haiiK t a he mea paakiki loa ka loaa aria o kekahi niaua;va e halawai ai me Desha :na kom keena, iika» ku - iki iho la oia no kekahi niaoawa pokoie loa, a kauiailio hou ir.a\ lal ia Desha t keia mau olelo. \ *"E boao oe ehele mai uta ka. hora ekolu ponoi o ka auinal-i o |a apopo, a mea hoi o lo&o 'a'u! kekahi mau minv,te e kamaiiio pu j ai me oe uo kau niea e ma!feemakej nei e kamailio pu me a'u," Ua' Uoouiaikai nui lo& aku la * D£shā no keia pomaikai i loaa iaia. I ka hala aua aku o k a no kana haua, ua kamai'io mai" kekahi o na Kakauolelo o koea Keena ia Desha i keia mau olelo. ] M Uā pomaikai maoli i ka loaa j ana mai la © kekahi manuwa e ikei ai oe i ke Senatoa, oiai, he poe ei ae kekahi i makeniake e ike iaia, , aka, aole ia ae iā aku uo kā nui maoii o kaua mau haua o ka; Ahaolelo, a me ka halaw*i o n&, Konnte." I ka hoea aua mai o kela manawa niā kekahi 15 ae, ua kau iho la o Desha maluna o ke kaa a holo aku la i kahi o kela Keeua o keia sen*toa tdana nui maoli o ka Aha Senate o Amerika. Mamuli o ki hookele ialau ana o kela kaīniwaā k»a, ua hu liewa aku la maua ma ka Hale Keena o «a poe Luuawakaainana, a haule kekahi mau miuute elima o ka manawa a ka Seu«toa Smoot i ae mai I ka hoea ana aku o k«>»a Keena, e noho kaii mai āna ua Senatoā uei ia Desha, a ua k'ihikuhi ae la oia 1 ka uwaki «»« ka oielo mai, "Ua haule afcu la he eliina mau minuie f ko*u manawa'waiwai loa." M«(nuH oia mau olelo uu komo lo « auo hiiahiU iloko o l>sha, a Uā uiihl aku [a oia imua o Seuatoa SoīAK>t wuie k» olelo \<u aku no hoi i«it, M He miHhiui wau i Wa kiuekona oei, a u& lawe hahewa l\

r ~~ ia wan r ko k \ i ka ī iiii-le oilwna o na poe L«»namaka — (ainana, a o:3 lioi ka tnea r hanlo ai ' kt'lii i3nts :n i n ,, tv w.iiwai !>ni '* | Mamuh o tceia uian oleio noi imikala a Dt»lu, iia ae la 0 Se»atpa Sin6ot. ao k(-' kamailio mai 1« noīa i ka Deslu iuea 1 malieAiake aj e kamailio nie ia <.Aoi« o Uaalilio me kana wahiae, | a aole no boi kana kaikatnahiaej kakauolele ma ia keena ia nianawa,; elik€ hoi nie ka wahahee wale a keia mea nana i kamailio hoopu—■ nf|mni wale mai i ua Elele Haalilio nei,) i "Ua hele raai nei wau ia oe uo kek«hi tnau mea elua-a'n i tu«kemake ai' e kam iilio akn oe. 0 ka mus a'u e kaniailio aku ia oia tio ka hoolaha wale ia anā o olelo pili i ka Laliui o ka poe Polunesia, ae olelo ia ana aok ka he kuwno o kekahi ntea e hoio ana ke koko poluueāa iloko o k«na inau a-a-koko e noho maluna o kekahi hana a ke Aupuni Federala e hookohu aku ai ma Hawaii, oiai, he lahvū aloha wale ka poe Polunesia; a hookuu wale aku i na poe hana ksraitna ma Hawaii, ao ka i poehana karaima ho> qko lakou |lahui po<tot." j "Ia wai oe i lohe ai i kela o!eīo [an e kamaiHo i-uai nei?" wahi a ! Seuati>a Smoot i ninau mai ai ia I £kf>ha, I *'Ua ]ohe ptwioi mainowau'ia Senatoa Siiitig.le,, ao ko nianou Komiie Lahui hxA o ka aoao &epuhalika, ai lohe mai hōi oia ine ke'kahi hoa o makou niaii ke keena ponoi inai o ka Loio Kuhioa o A.inerika nei," I ka lohe aiia no o Smoot i, k&a niau olelo- a D«sha t ua [alau. koke afe.u 1a no oiā.j ka ielepona, a hookani aku k e keena oka hoio- Kuhina o A tnenk«, ai ka pane sna aiaj o k&kahi imea inai kela keena māi, «a-kA-Imailio aku ia. no oiaā keia. mau lolelo. ' "Ua- makemake wau e ka»uatlio pu me ka Luio K,uTiina„JJa kali j hou akil la oia a hiki Lk-e aua inai o kekahi mea»uta kdaiao»to oke fcelepoi!a, Sta kekai» o.kana tuau «lelo i kaiiiwilio aku ai. "£ia ke hoolaha ia uei keka&i oleio no ka hiki cse i ka mea.lie. koko e lawlawe' j ole i kekahi haua n»ai ke Federala aku ma H&waii, a ua loiie ia k«ia 6lelo mai koM- keeaa ak.it e Mr. Loioku3iina." he āla. ua h«ole niai la p"il»a ka lok) Kuhina ia?»i m« kf-la a«xiO ■ tnai o tejepono, aua !ui!i inai la] "eiPi a kamaīlio mii.la ia De.shiiniēi ika paa 110 uae c*ka tt]epou i. ma l ' "Ke h*»ole h>!i mai nei ks*Loioj !K»hina, ao'e lor*oia i

j i i kel& mea au i kjainaili«>> mai ! īk'ī-u. ae, haole raāi ana i kaj oja oleto. mai kona Imai." $ Ua Isslie hoii akt-V no csDesha » ike Kamāilio ana f?Sn o Senato34 SmOQfcniakfr» aoao oke Se]epoi»fc i keiai mau olelo p«le n» na i>oe Havcaii. "Hc aneane iwakalua niakahiki o ko'n ttol» ana wa Hwaii, a uh kaaaaaina ]oa wao i ua jis>e au kekalii o na poe H&waii i &oQ ixia.ua q maikai ia, u* biki loa ia iakon kje ya« i "a oihana Aupuui me k.a Uolopeaio loa e like uie k a makauk ll » i loaa i k<-'kaUi • keo.'' o kekahi mau hoolobe l,o« aua o SfcnHtoa S'i»t>ot i kekahi niaa olelo m a kela aoao m*i, u* lohe hau aku la o l)esha i ke ku«~ mailio aua ak» o ua Seuatoa ae] i keia mau oieio 1 ka mea ma kela aoao o tclepoua. ; "Ae. uaikeno wau i«ia ( i ko'u tnatitwa he katnk» opioaelAwe' - |«vre ana i ka'u h;uja iua Hawaji, ua ike no wSu jata e hai ana 1 fca iwaeua 0 koaa Uhui." 1 1 Me keia mau oklo hope ma k<>ūft j aoao, ua kuu aku la <>ia i ka iu£aj hoolohe 0 ke telepoua iua k«ua ) wahi, alaila, huli mai la ou a k|amailio Ki ja Desha i keia m|u olelo. I •*tU bo©h? loa niai nei ka L >io Kuhma i kola nuu o!el> ,ui i lo|ie w«i3e M, A aole uo hoi oia e hophanaaiiiiu.i hana 0 koua kec|ia! mamuli o k«* uinau Uhui." ! I Aok i Pau , j |