Ka Hoku o Hawaii, Volume XX, Number 26, 23 November 1926 — HE MOOLELO WALOHIA NO KA U'I ELEVAIRA ALAVA RESA MOOPUNA A KA HAKU O SUTOWOLEDA o ka Home MERIVALE (No ka Pomaikai o ko ka Hoku Poe Heluhelu) [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA NO KA U'I ELEVAIRA ALAVA RESA MOOPUNA A KA HAKU O SUTOWOLEDA o ka Home MERIVALE (No ka Pomaikai o ko ka Hoku Poe Heluhelu)

[hoi. tla hui ae la na waiwai lelua, oia hoi ka "waiwei o Mere-~ lvila Hale ame ka waiwai nui oka TJi o Sepania, a oia no :? hoi ka hooko ia ana o ka iini Hauoli o ,na makua o ke Kauna Waiaka, oiai, ua ike kaua d kuu mea heluhelu māikai 1 na kilko ana a ua mau makua nei o Kauna Walaka no ka hoo — hui iaoka laua 'keiki me kona kaikuahine hanauna m'a Ifcko. ' I ka hoea ana aku o na paa iriare «pio ma kela hotele, ua haawi mua ia aku la no ke kau-— otia i'kela Ona Hotele no ka aha i kekahi jgapaāhāaina mare nui, ai kono ia aku !a lio lioi ka poe hanohano a hoaslo!ha hoi o na paa māre opio. Ua pih'a kela keena pama nui o keia h6tele i na hoaai, a ua hele aku la'hoi ko lakou mau manao mahalo' kiekie i keia mau paa māre iii maōl? no. O ka Haku Robata hoi,me kai>a wahinē, ua'piha maoli'laua i ka likūoīi,' a ua Hlo na h^leheīena 0 ka Uede Kalara Tbine lioi o Ksuna Walkka Tne ka'tede Var§lja ī he!eheier% piha hauoli maoli no, oiai, maalo ioa aku ta na ao kaumaha mai ko laua a!o aku» a he mau mea laua i hoopiha loa ia me na hauoli |K>okela. Ūa hoike pu la no hoi ua īīaku iiei i | kona mau hoaalpha . hanohapo. i j kona jnli ī ka wahine onio.a kana keiki, a oia no hoi ke kaika~:j mahineakona kaikuahine hapft,J |oiahoi^kaLede Adelinao' Mere : ' vila Ha|e. , ~ j Mamuli o kela mg,u olelo hoa Haku i kon*. mau Kaukaualii. alāila,. '.hoomappopo loa iho la lakou, eia 'no ka_ iloko o keia l'Ui Hapa Paniolo ke koko kiējkie loa o ke~ 'kahi. o .na ohana koko kiekie ,o jEnelaqiV' a aole hoi keia >vahine. a ke Kauna opio Walaka o Me^1 i .. - i... i...

imi nui ai> a ua lilo aku'la no eia i ka Lede Alevaire, ao ksu mea no hoi ia i iia nui ai, ua lilo aku la no hoi i ke Kauna Walaka ka mea hoi a kou puuwai i kuko nui ai, nolai!a, e kuu kaikunane Hmku, e haalele koke iho kaua i keia wahi, ae hoi koke aku no hoi i ko kaua wahi i hele mai ai, ae hoi ana hoi me ka haawe pu i ko kaua liilahila maluna o ko kaua mau hokua pakahi." I keia manawa i pane mai a! kona kaikunane, iaia i keia mau oielo, a oia hol ke Keiki Alii Koromaka o Irelani,. "Ao!e loa kaua e hana I kek&hi keehina hana oia ano. He mea, hooi loa aku la ' ko kaua hilahiia, aka, oka kaua hana pono. wale. tiq e hana aku ai i keia manawa,, oia no ko kaua hele aku e haawi i ko kaua mau manao mahalo ia laua e iike no hoi me ka ana a kekahi poe a kaua e ike. aku ana. Aua ike no nae hoi oe e kuu Fokii i ka kaua e hana aku ai ma keia mua koke iho. Ai hai aku wau ia oe e kuu pok]i kiikuahine, aole loa e piii anaka lau o kuu lihilihi maka, a hiki i ke ko ana o kuu. iini, a ke ma— naoiana nei no hoi w&u e kuu pokil kaikuahine, e hana aku ana no hoi oe e like me ka'u e hena aku ai iloko hora aole i loihi 3oa aku maī keia manawa aku. Ano e kuu Siela aloha, e hele aku kaua e haawi i ko kaua mau manao aloha īa laua rae ka hoo— Imaikai pu aka no hoi no ko laua| hoohui ia ana ma ka berita o lsa; I mare." . \ | Ma ka manawa i hoihoi hou >mai ai ka maluhia maluna o ke; ikahua fnokomoko, ua hele mai |na Komite o ka la, a haawi i ka lakou mau hoomāHeai ana i na', pt»a rnare i hoohui kupanaha ia i ' kela la, TTa iho pu mai la no hoi ka Lede Varelia mai kona. wahi! mai honi aloha ae la i kona Ho&-; hanau ma ke koko, ai lilo ae la hol i kaikoeke nona, Ua iho pu] maila no hoi ka Haku R®bata] we kana Lede aō na makua hoi p Kauna Walaka, ao ka Anakala no hoi o ka Led.e Alevaire a wi pu no hoi i ka laua mau hoo— maikai nui ana ī ka laua kaika*--; mahine hunona ia manawa, ! iaimanawa.no hoi i hele aluka j mai ai na hoaaloha lehulehu p ke ] Kauna opio Walaka a haawi pu j mai la no hoi i ka lakou mau hoo:j maikai nui ana ia laua, ao na paa mare hoi i hoohui ia 'ma keia ano, imua o kela lehulehu nui. lioko no hoi oia aluka i hele mai imua | !o napaamare opio, ua hele puj ,! mai la no hoi ke Keiki ASii KoroImaka me kona kaikuahine j (ahaawipu mai lā no hoi i ko: ,jlaua aloha hoomaikai hookaraanij ao Ke aloha pahaakaua e ka mca ( h?!uhelu e puana ae al "He, aloha wale ito i ka lehelehe/' ] ~ Mahope iho o keia haafri.ana.oj jka lehulehu i ko lakou. aloha »;hoomaikai i na paa mare kupaiaj naha nui wale, ua hu]i hoi aku, ■! la ka lehulehu i ko lakou I wahl Uke ole i hele mai ai. Aoj Kauna Walaka hoi nje kanaj wahineUi Hapa Paniolo a hapa, Pelekane hoi ame ko laua [ohana apau, ua huli hoi aku la, no hoi lakou no kekahi hou i hoolimalima holookoa ia «, ka puuku waiwai o ka Ui Pani--, 010, a ua lilo |ae la hoi i Hotele| Ohana no lakou apau. j Maanei e kuu mea heiuhelu, maika?, e hooko.ia ai kekahi o olelo e kau ana ma ka hooinaka' ana o keia Mokuna o keia Moo - K-!o kamahao, oia hui kela mau : mapuna 01010. ■ "I.AVV:; W.\U A LU/> 1 : Li i l^K'knhi iieiila nu.emae o ka ■ mare. a ua ike ia aku la hvi laua fma ke ar.o ho kane a he vva«hluu 4 ; ; : - ; \4t~

MO£UNAXV KA ULUWEHIWEHIU LADANA KA HUI KAKAPAHI O PĒLE— KANE "E LAWE AU A'LILO OE NA'U" Iloko nao o keia ano pihoihoi nui, aole loa o Alevalre me kana kane kalkunano ! hoohui ia ma ka mare hemolele i komo akū iloko o ke kulana pihoihoi, a pete '■ no hoi kolaua mau kakoo ma--hope o laua \ manawa. Aole paha i hala na minute he 15 o hakoko weliweli ana o na aos«, elua mai loko mai o ka ululaau. j ua ike īa aku !a o SI&Ia, ao ke kaikuahine hoi o ke Alii Koro— | maka o Iretani, e holo ae ana me ka puahi nui nd kahi o ka hakoko e hooili kaua ia nei mawaena o na aoao e!ua, a me. he ala e manao ana paha oīa e komo pu aku iloko o keia hakoko ana o-na aoao elua. Ai ke?a holo ana o Ssefa a hoea i kahi o na aoao elua e hakoko ana, na unuhi ae la oia i kana pahikaua, a onia ae la maluna ō kona poo, a ia mahawa pu nol hoi i anapu ae ai ka olino o kana! pahikaua i ka olino o ka la, a iaj manawa pu no hoi i lohe ia aku ai kona leo e kahea ana me ka leo nui i keia mau olelo. 4< E na koa o ka Moiwahine o kai, ao n& koa i noho ia ko oukou puuwai e ka wiwo ole, e kaohi iho i ka oukou mau pahikaua, ae huli hoi aku no ko oukou wahi i hele mai nei. E hooko aku i ke kauoha a ko oukou Moiwahioe iaoukou." E like no hei me ka haluku i,na iho o kekahi kuaua nui a malie koke ae no hoi, a pela ihoj la no i meha pu iho ai ka .nakekei ■ anaonamea kaua mai na koaj mai i oili mua mai ai mai loko| maio ululaau. A na lakou hoi kaohU ka oniu ana i ka lakoui mau pahikaua, a oia pu no hov ka| manawa o na koa e alakai ia ana,j e ka Nunui Pab!o, ai hoea pu | mai no hoi mai kekahi lihi mai oi kela uinlaau, a hoihoi pu ae īa j no hoi lakou i ka lakou mau pahikaua me ka lakou mau laau ihe ma ko lakou wahi kupono, a hooaiii iho la ka maluhia iwaena 0 na puali koa elua i hoea like mai no mai loko mai o kela mau lihilaau, ao ko lakou huli aku ia no ia a hoi e īike ka niea i kauoha ia āku ia lakou e ka Moiwahine Biela o ke kfti. Huli hoi mai la ua siela nei a hiki i ka nui pu ana me kona kaikiuiane Koromaka, a kamaiiioj aku la oia me ka lohe ole ia i:;ai e kekahi poo e aku mawaho o laua 1 mau o!f i ke ka : kur.aiic. "h knu halu, ko' t, vvu i h- ' !j ' ī- »■'- 1 »-i ' t # ; - t ,i 'K..; ■ t .\ . t /i * (> k i Lcdc v'v f va-M" l*a kiiili iū;u ■ iaoia i ka moa a kuu puuwai i| " ' - - 7 I

reyila Haie i mare ai no ke, ku~ | t lana ae kiiahila ai paha! ka aoao o Kauna Waiaka. Hel Moopupa ka keia wahine ui hapa] Sepaniana ka Haku Alii o .ka ,Sutowoleda o Jselevila , Haīe, nolaila, aoie iie mea e hik,i j ai e hopkae ia aku k.e kulana o ka Lffde hpu o 3utowoieda, t j I Ua iilo iho la ia i mea kamailio, j nui ia ena hoaai ma kela painaj j mare o. na opio i hoohui kupai— j j naha ia ma ke kahua mokomoko ■ I i keia la, a ua kamailio aku la no, ;boi na hoaaloha kahiko o ka i jlUku Eobata iaiai kona pomai,-— t kai nui no kana hunona ui poo-r j kela, ai lako pu hoi me ka wai— ( wai makolukoiu. He kanaka ,opiu uiia pomaikai m&oli no o Kauaa a ua lilo no hoi kona mak&ukau kakapahi i mea iawe mai i ka wahine ui loa i kokoolu* nona iioko o ka jhAuoli jI ka pau ana o ahaaina juiare ana, a Uuli hoi aku ia na ? hoaai iehulehu no ko lakou niau I home iike pie, ua liaaio'e pu iho iu.m hoi o Kauna Waiaka me kawa wahiae ia ioko o ka holeie a heie hoiohoio aku la laua ma na iihUaau e uiu hoopuni mai an* i keia kahua nani o kela hotele* oiw, ua nui ka iini o Aievaire ; e kaiuaiiio aku i kana. kane no keia mau hana i haua i| i keia ia- , <Aolai pau)