Ka Hoku o Hawaii, Volume XX, Number 40, 1 March 1927 — HE MOOLELO NO TARZAN KE ALII O NA MABU AO Ka Mea Lakaole [ARTICLE]

HE MOOLELO NO TARZAN KE ALII O NA MABU AO Ka Mea Lakaole

MOKONA XXIII / : KA MAHUKA ANA MAI KK kulanak^halkaku Ika lelip 0 Beta K;B8 i keia m&mo o T*f»aoa e hoi hon no.i fea waunhLele hihiu, ea heiē m»i !a oia a kismsi!i n olaola m&\ la ia Ta-. g4D« ika rnau olelo raaika!, "Aole ka w e. hoi pa ana me ma■fc6a 13 ka aioa ma kahaka), a* baakl© atra boi i keia ooho hihiu ana o ka waon»heitf« ' "Aoīe, w»hi a Taieria me fea !eo *ao oiaolu ole. O «uti home aia no ia w» aa waoaahele komohana, ae hoom»u ako ana bo w&ū ika ft aa % hiki i ko'a ho«a loa ana 1d 6 kapakahakai komohana,'* Us oaoa oaai la o;a me aa maka minamiiua, as hoao ftoa hol ma ia p ft ha koaa naaH manao oolea. Aka, eole oo ia i 'Hlo » meu uo keia ka , ~ naka hihio o k» waoakua e palapala Iho ai koua ©anao,na paoe hou miii ia kii wahiae opio i keia mao oleb h&pe loa. •'E hoomao aku ana no paha oe i kao huakai a nalowale aku oe Hoko Ok» hihipeao ka waoeahele- A B oie no paha kakou e halawai hoo aaa ma kei» mna iho." Ua aana aku ia ao o TaiaiiS me ea n&aka ooiea i k& wahioe opio, a ia maoaw» »ō paha oia i noonoo «e gj i ka £Da«fi īuainoino aoa o kana wahiae, ai hoopoiao ia boi e ka lft—> hni o keia wahioe opio, alaila, paoe itai ia no oia me ka leo o )lea i S6'a : eieL». "Aoie wau e halawai hou akn uie o€i a aoie ao hoi noe iahui o kon poe kanaka.' Me ia ojau olelo ua haaiele ihe lā -t>iai"kela wahi a isua e kauiailio #08» a heie ako ia ma kelahi wahi kaawa ie aaa mai k&hi a'ku e kn aoa 0 Beta KiaaUa uaoa aku la b Beta Kiea me »a t»ak» mmamioa uo kela kanaka 1 haawi i koue oia no iakoa ina ka Wāooahele, ua hiki o!b no nae iaia ke hana aku i kekahi mea none. I kekahi la ae ua hoea mai la o Koiooelo tkpela i kahi hoooooana o na %oa t aalona ee&i o mōko!©!?» a oia oūokūlele no hoi ks mea nana e lawe aku o Bfta Kisa me Lulioela Kamika no kahi hooOūuaiia oQi o ua feo» ma kapakahakai hĪKĪna. Aole o T»Bana ma kela wahl a Kolonelo Kapela i kuu ibo ai. ai kona lele ana mai ka moka— leie aiai, ua ike aku la ou o TaBaoa i ka heie ana ae o ua koloneio nei 6 lainiiam me ka haaoli me Bet* Kiaa, a ua līlo iho la i mea ano aoeoioooi ne T#aana, a nanaunamu iho la no oia iaia iho i keia mau olelo. "I na paha oe i hoomaopopo i ke ku!arsa o aeia wahioa- opi", a he k'm hoi mai ka p<ie Keleinania mai, aule paha oe e 'ululima hanoii aoa me Of:." Ua ho imaopopo nō o Tusana, eia koua aioa ke kaua oei me keia Ltbui Kalemania, a up manao no oi« ua hoomaopopo ia kekahi o k*ia maa aliikoa kiekie e ke kia wahine Kelemauia, a ke ike make aku b no k;>na u)au maka i ka luluiima mal 0 keia Koionelo Pelekana oie keia kiu wahine Ua lilo īu 1 mea hoawaawa maī i k«t manao o Taßtk»a. Aule loa ona poina i ut> hana i hana hoomainoino in no kaiiH! wahioe e kekahi o keia poe Kftie— | o,anis, a ua lilo boi i awa noo» e h' awaawa loa ia ai kona manao uo| keia lahui kauaka nana huoaaainu, ino i ba poe e haule ana iloko o k o j j<kou mau lim»» 5 Aole !oa oia i ike hou ia Feta! Km niawua ok, v,. t s;ui ā,?a akn ' iluoa o ka 33 >kul ir hanw : aku' oi.i i k«M aloOa hope !o* ia; LuUoela Kamlka nj"iir oa o Koih j kau aua aku uuah •; » . i mok, - } le!e «* lawe aoa "... ~i :n fv;' h • f kn;f • l'a ku » ;a nia kfl»i ? !•' >i Kaui'k'a ih :0 r.-l ;i: e hh;i- ! w »1» i I iv 1 •*» .' ThHan>i! w

a nana aku la i ka leie ana o kela mokulele, a hiki wale ao i kooa oaiowale ana «ku ma kela aoso. I I ka hala ana aka n ke'a moka leie ijue ka lawe pta *xna ia Beta Kisa me Lotaneia Kamika, oa hele aiai ia sa kolunelo e kaeoaiiio pti pae Tēsapa. ae ike mai ana hoj ir Tasaoa ma kona iooa ponō?, c!a hoi o Hakn GorcBakfl, a he kanaka Kaukan Alī' hoi o T o Bftna no Eneiani. a he iooa wale ho o Tas«na mamuli o fe©pa noho a hanai ia ann rua na waonahele o Aferika. 1 ko laua hui ara tae Ke kelonelo ua kamailio koke aiai la ke kolnoe'o iaia i leeia oaao oleio. **Ke lini nni nei wan e hoi pn kakou u(» ka hikina, se hi.a!ele aku i hoi i keia noho hihiu ana tna nn waunahele o loko nei o ka ama. O' keia meu hoa ou kekahi i kauoha ikaika loa mai nei ia'u, e koi ikalkg anu ia oe e hoi Lakou no ka hiki — na." "Aole wau e hoi akn ana no ka hikina, eka, e noho iho aoa no wau ma keia waooaheie ai iwaena hoi o k&. poe hihiu, oiai, ua malama pu ia wau iwaena o lakou. Ke boo—» maikai akv» uei no w&u ia Luta»eīa Kamika ame Miss K ; sa nu ko laua noonoo ana i ko'u man pono, afirfl, hiki no paha ia'u go hoi fee uialania ia'u iho." "Owai k»u i kamaiho mai la? O '&li'ee K;sa ke kiu Kelemaaia, ai ike ia hoi ma ia iuoa iwaena o ka poe Kelemnnia. Ke ike nti oe iaia ma ke aao o Miss Kisa, a ke manao nfci no paha oe iaia. He kiu oia no ka poe Kelemanie?" Ua nana aku la o Teaana ia Koloneio Kapela me ke Bno piha haohae uo kela mau olelo i kamailio ia mal iaia» a aa ulu pu mai la no hoi iloko 0 Tasana ke ano pahaohao no keia kolonelo iloko o ka pualikoa Pele — kane, ae heokuu ana i keia kiu wahipe Kelemania. I k* manaw a hope loa na kamaiiio aan la o Ta<-*~ gioa i keia mau olelo i ke Kolonelo Pt*tekane "Ae. Ua ike aku waq iaia ma ke ano he kiu wahine Ke'emania, a he enedsi hoi no ko'u aina ame ka lahai kanaka o ko*u mau makoa* A« { ua ike aku wau iaia o Miss Kiea ke kio wahine kaulana o n« poe Kelemania." "Oia wale no anei kan i Ike eou kiu tei an e manao nei he feia Keleaiania?'' wahi a Kolonelo Kapela Pninan aiai ai me na minoaka lf Tasanß, ai ike ia hoi ma kona fhoa po'.olei o Haku Gorogaka. "Ae, wahi a T»>Bana me ka leo ano pahaohao no keia niaaa a Koloneio Oapela. Ua ike wau iaia ma 'ainoa.aua hiki no hoi ia'u ke hooiaio aku he kiu Keiemania no hoi oia." Ua akhaka <*e la o Kolone'o C pela, h kamailio mai la iaia i fceia eoau oleio ia Haku Oomaki, (Tasan*.) haku maikei, aoie wau e ahewa aku i koa manāo awaawa no Keia wahine op o» ai elakai ia manao kuhihewa ua ke aoo he kiu Kelemania oia, aka, e hoike eku wao ia oe. Auie oia he <iu Kek — eoania, aka, o kona inoa ponoi, oia no ka Mea Hanohano no Paterecia Ganabae, a o ke kaiknmahine punaheie hoi a kekahi o ku'u ra»u ho» aiiikoa ai kouao pu ai o na kaua ma Inia. Ua ike no wau i keia wahioe opio mai kona manawa 1 hanau ia ai, a oa un ho? waa iaia i kona manawa he kHĪka— mahiae opio '.wale no- Oia Kekahi 0 na poe kiu Pelekane waiwai loa, a mamuii o kona inakaokau loa i kn oieio Kelemhnia, ua kuhihewa ia no oia he iede Keiewania, oiai, ua hoonaauao ia oia ina ka aina o Keiemauia i kekaln uoau oiakahiki. 1 sei« aua uiawaena o ka «iua 0 kooa inakaakttUo m« ka aiu* oua 1 hoonaauao kiekīe s» aī, ua lilo i saea waiwai ioa no ua puelikoa (Peiekane n>a Aferi&a nei, a uīao ©na jU i ioaa ai ī ko kakou aoao kekahi j mau hoike waiwai lo«, ®ia no me, |a ! u kekahi mau pabpala ao« i iua> |Uuia ai, ai loaa paha i«ia mai k< —' jkioi ruui o «a aliikoa Keleiuauia, a| j e a pu no kciahj bnke hooiiiauiiu ( kek.ihi shikoa Kelemauia, ola] : h .ii o Kapena Koa Hanp«Ut a | Fir./\ *i aolo b< i i k^a.h'u' ' Ra enanawa e t:sna iho ai i keia mau! Ipala;)».® ana i p-h» p») ai fio uiati»Wh lo'hi i hai« ihe nei. A ua] r:ai no hoi oia ia'u. «ole ioal 041» i h.uk ui aku 1 keia iuau| ;\t i5. kv vn nv»h-*' ' ]

I ka lohe ana o T«sans i k<»;a j t»9i; OWO i Koloeelo C»|>elfi, un j tiono ! koke ikn om no \tera bt»ke hoomaoao a'kel» knpena Koienoania ' e hanwi ia niai iaia, *"ē hoomaneo oe e fcun kolone!i> inaikai, o fepia fenpena Kelemnnia, oia no Ve lalakai o feeT& poaiikoa Keleoaanla c«na \ hnomainoino ! ke Le^* 1 Gorosßka s a h«aha !a kana -dqBU oielo e pili aua * kela hana eleele loa i hana ia malnna o kekahi Lede Pelekane?" Ua haawi koke uaai 3a ke kelonelo

|i kela buke booajanao ake kapena Keiemauia, ai ka loaa ana no iloko 0 ka lima o !Taeana (Haku Goro— tt«ka) ua hoiihuli *wiwi koKe iho la uo oia i ktk uia»&vra i kwelawe ia aeia hana &alaiwa eleele 100, Xka iuaa aua iaia, ai kona heiuhelu ana 1 keia, uuhu oieio i. kakau ia* lilo »e ik i nae.a hoopuiwa maoll i kona UMuiao, a kaoiailia ae i<i oia ia Ko» lopelo Capela, "& hoolphe mai oe i keia m&u oielo i paUpaia ia e keU kapena Keieoaania,« a eia na oieio i kakau «*." , "Ua paaiii ia be wahi haea hoo'— <nafceaka maiuna o ka Puaa Pele-* kane, oia hoi oa iawe enai la o Had v os G' ia i kest>hi wahine Paeie 1 kohina Ia kona haleheiena iinua o ke ahi & papaa loa feona man make, Ae ikt> pono ole ia itao ai' kona ano iahui, a hoihoi ia naai ia naa tca rumi uioe o ka lede a ua Paaa Peiekeue nei, a oa wehe ia ae ia ka iiuaa o feeia wahine Paele i Dapaa koaa kiuo ike ahi. Ua iawe pio iā aku la e Ledd G >rosaka e makou, o iai, ua oi aku kona waiwai iaum o ka aiihikaua nui maenoe hoi o&a mea i ooake.'' "E kuu AknB, wahi a Taaana i kamailio ae ai t E a no ka oia ke ola oei. Ea e kuu feolonelo maikai, e hoi pu ana waa me oukou. Ua hana hewa ioa waa i fca Lede Caaaba a Le mea uupono loa ia'u e hoi aku a hoike aku i ka mea pololei oiai, ua ifee no wau oa aloha aku ka lutane!a opio Kamika ia Mlbs Canabe, akn,'ja feamal!jo aku wau Ufa he wahine opio kiu Kelemania kela. E pono wau e hana uku i ka hāna kiiulike, a<j mihi aku hoi no kuo hewa i hana ai i kela wahine opio hanohano." Hoomaha ilsi iho k o Ta»ana a!aiis, kamaihu hou ae la oia. E hoi pu no hoi wau « im l ' aku i kahi u kuu wahlue i nuiowule ai. Ē loaa aaa no oia :a*o, a ke hoooaaikai nei īio wau 5 ke Akua no kona ana." °Aole au uaea e hopohopo ai no ia u?ea # oi s ai, uiampa oka haalele «na x«ai o }aua ia kakou, tae ua haolaio aku paha oia la Lutaaeiaj *Kamika, aple oia he kiu Keiemt.niu, ! luiai, o ka LiHauela Kauiika i ka- ] mailio m&i ia'u ua ae eoai h kft (wahine opio*e iiio oia i wahine mare |naua. Ua heie ua kanaka opio ala ja piha hauuli no ia mea, noUila, i aole ue e kauoi&na no ia me».** Ma keia wahi la e kuu mei» heluheiu maikai o kela Mo.'lelo o TeBauu ua hiki m»i ia kaua i ka. hopen» o Ruke,Moolelo o aka, eia no ma k* ka cotia "Oiiuhi Mooielo" kekali Wke hou uo o »ili uua i keia «anaka kupHĪ'— aaha ioa, fki iilo hoi i mea "Ho!keike Ku Oaioni ia Rona oia aaa.'' JE hoao ana no k» mea ''.Uuuhi Mooklo o Tasaua" e unohi ūou, a i>uu<u aku iip boi eua ka papiaina o ao ka ''Hoky pue heiuheiu-" K» ho*o uei uiakou e panai aku i m mooielp maikai ao ka "Hoku o āawaiii" #iB9 ka nui »o nae hoi o kn iian», a« paemi wale aku ana hui me ka ukq oi« ia, aka, o tea aoonoo * ouai fio hoi oRa 1 'OU o,ka uupepa/? »« biki ai hoi e kamau aku kona oia, ae oku ia mai no hoi o ka { kooa oaao lima haua haa. Aioha no kakou a haiawai houj aku me ua Kaeaea nei o ua | waaaaheie hihiu o Aferita. E puka' «a*u »na do CMEa UNOHI MOO— (LKLO*) I <Ao]e J Dfto) V i - i I ta haiawai o ka Haie S«u&k I tra ku PoaMhi iho I#», F«?b- 21« ht |eko!u av»u t;•& i tijca I\ ae uja ta h«Uw*i, oi* ao oa seuatoi,elua o ■ Kann #«)« HftroM Hiee 0 Nfso!, X\ no !«ko\i i kolakou cmva hoaw paknM U mat:avu. j